داستانی جسور که پشت پرده‌ها را نشان می‌دهد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، رمان «ولیعهد» که چندی پیش به قلم وحید حُسنی توسط نشر معارف به چاپ رسیده است، داستان پسری را حکایت می‌کند که پدرش به واسطه زد و بندهای سیاسی صاحب مال و ثروت می‌شود. «امیر»، شخصیت اصلی این رمان، نوجوانی است که از آقازادگی‌اش سوء استفاده می‌کند. همه مدل لباس، کفش، ساعت، لوازم ورزشی، ادکلن و … و به اصطلاح مارک می‌پوشد و به واسطه دوستی با پسر رئیس جمهور اسبق، وارد مافیای قمار می‌شود. به فرانسه می‌رود و زیر نظر یک جاسوس اسرائیلی آداب و شئون دیپلماتیک را آموزش می‌بیند حتی قتل را. اما به یک‌باره همه چیز ظرف مدت یکی دو روز عوض می‌شود. همه داشته‌ها را از دست می‌دهند، آنگونه که مجبورند در بیقوله‌ای کثیف ساکن شوند تا نام و رسم خودشان را مخفی کنند.

«ولیعهد» داستان آقازادگی و روابط و قواعد بازی دیپلماتیک است. دنیا و قواعد سخت و سنگین و کثیف پولدارها و آقازاده‌ها. این کتاب جسورانه جای خالیِ موضوع چالش برانگیزی را پر کرده است که تا کنون خط قرمز روایت‌ها تلقی می‌شد.

مراسم نقد و بررسی این کتاب با حضور سلمان کدیور، نویسنده کتاب تحسین شده «پس از بیست سال»، به کوشش نشر معارف برگزار شد. کدیور در این مراسم که به صورت مجازی برگزار شد، درباره ویژگی‌های کتاب جدید حسنی گفت: رمان «ولیعهد» نثر خوبی دارد و به همین واسطه مخاطب خیلی زود با آن اخت و همراه می‌شود. شروع خوب از دیگر جذابیت‌های این اثر است که از همان ابتدا بر مخاطب تأثیر می‌گذارد. نکته دیگری که باید درباره «ولیعهد» ذکر کرد، حس تعلیقی است که در سراسر رمان احساس می‌شود؛ هرچند به نظر می‌رسد که طرح جلد کتاب چندان مناسب و خوب نیست. 

این نویسنده در ادامه به زاویه دید «ولیعهد» اشاره و اضافه کرد: زاویه دید اول شخص توانسته است کاملاً در خدمت داستان باشد و مخاطب با این روش به همزد‌پنداری برسد و خودش را وارد ماجرا ببیند. اگر چه پدر و مادر «امیر» شخصیت‌هایشان تبدیل به تیپ شده‌ است، اما شخصیت‌پردازی «امیر» خوب، دقیق و زیرکانه صورت گرفته است.

وی درباره شخصیت «امیر» افزود: شخصیت امیر از این رو زیرکانه است که او دقیقاً مثل یک نوجوان که دچار هیجانات زودگذر است، بدون فکر و با ناپختگی عمل می‌کند. آنچه می‌خواهد بچه‌گانه است و وقتی به دست می‌آورد، انگار دنیا را در مشت خود می‌بیند. امیر وقتی با مدیر مدرسه‌اش صحبت می‌کند، نه همانند یک مرد بلکه مثل یک نوجوان پر از غرور و نخوت رفتار می‌کند. اما در عین حال جا داشت که امیر در وجوه روانی و درونی‌اش و قضاوت‌هایش از تیپ خارج می‌شد و ما در این وجه از شخصیت امیر به نکات شخصیتی خاص او می‌رسیدیم.

کدیور در ادامه صحبت‌هایش به نقد جامعه برآمده از رمان پرداخت و گفت: نگاه رمان به مردم را می‌توان در ویژگی‌ها و شرایط خانواده «اناری» دانست. وقتی خانواده امیر همه چیزشان را از دست دادند و به پایین شهر پرت می‌شوند، در خانه‌ای سکونت می‌کنند که در دو اتاق دیگر، دو خانواده دیگر نیز زندگی می‌کنند که خانواده اناری یکی از آنهاست. ما در آنجا به یک جامعه فقیری که هیچ نسبت و ربطی با جامعه بالا شهر ندارد و اصلاً دیده نمی‌شوند، می‌رسیم. وقتی که خانواده امیر پولدارند ما هیچ اثری از این جامعه‌ای که خود ما در آن زندگی می‌کنیم، نمی‌بینم. آنها در جایی دیگر در دنیای دیگری زندگی می‌کنند که ما هیچ سهمی از آن نداریم. نوع گرفتاری‌ها، دغدغه‌ها و خوشی‌های آنها با ما فرق می‌کند.

وی با اشاره به دیدگاه رمان درباره چرایی ایجاد چنین طبقه‌ای در جامعه ایران افزود: در رمان، علل این فساد نهادینه شده در طبقه پولدار را اگر چه زد و بندهای سیاسی و اتصال و ارتباط با رئیس جمهور اسبق و ... ذکر می‌شود، اما خود رمان علت اصلی را وجود نفوذ خارجی‌ها در این طبقه می‌داند. آنجا که امیر به فرانسه می‌رود و توسط یک لژ فراماسونری تربیت می‌شود، نسبت تأثیر خارجی‌ها در طرح فساد طبقه حاکمه را به خوبی نشان می‌دهد.

کدیور با ارائه توضیح بیشتر یادآور شد: طبقه سرمایه‌داران که طبقه سراسر فساد هم هست- بر اساس آنچه در رمان گفته شده است-  روی گُرده مردم جهت استعمار و استثمار سوارند. این طبقه خون ملت و مردمی چون خانواده اناری و آقا کاظم را می‌مکند و دارای مسائل پشت پرده‌ای هستند که جامعه فقیر هیچ تماسی با آنها ندارد. رمان «ولیعهد» جسارت می‌کند و به خود جرأت می‌دهد که کمی از آن پشت پرده را نشان دهد. نویسنده پرده‌ها را می‌درد تا به رسالت هنرمندی خود عمل کند.

در پایان حُسنی ضمن تشکر از نشر معارف گفت: ورود نشر معارف به عرصه رمان را باید به فال نیک گرفت. می‌توان گفت با حضور آقای فیروزجایی در مدیریت میز داستان نشر معارف، این واحد رشد و شکوفایی خوبی هم داشته است. نشر معارف تنها جایی بود که به طور خیلی حرفه‌ای کار را درک کرد و داستان را فهمید و با مشاور آقای احمد دهقان کار به غنای خوبی رسید.

انتهای پیام/