بحران آب در ایران| قلب تپنده استان اصفهان از حرکت ایستاد / زاینده‌رود خشک شد، تولید در نطنز از حرکت ایستاد
گروه استانها - بحران آب در نطنز رمق تولیدکننده را گرفته است و کشاورزان از نحوه مدیریت مصرف آب گلایه دارند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از نطنز ، شهرستان نطنز به ویژه منطقه کویری بادرود یکی از مناطق مستعد برای تولید محصولات کشاورزی دراستان اصفهان به شمار می‌رود که علاوه بر تامین نیازمندی‌های داخلی به استان‌های همجوار نیز صادرات داشته است.
اما آنچه درسال‌های اخیر باعث دغدغه ونگرانی کشاورزان این منطقه شده است بحث کمبود آب برای اراضی زیر کشت و باغات میوه است که حمایت مسئولان جهاد کشاورزی با تکیه برمدیریت صحیح و بهتر از منابع زیرزمینی می‌تواند راهگشای این مشکل باشد.
عبدالرضا مهدی بادی مدیر سابق جهاد کشاورزی نطنز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم ضمن اشاره به پایین بودن میزان بارندگی در کشور اظهار داشت: کشور ایران در ناحیه خشک و نیمه خشک دنیا قرار دارد به طوریکه میانگین بارندگی سالانه ایران یک سوم میانگین جهانی است.
مهدی بادی با بیان اینکه میزان بارندگی در منطقه نطنز نیز به مراتب از میانگین جهانی پایین‌تر است، گفت: متوسط بارندگی در استان اصفهان و شهرستان نطنز نصف متوسط بارندگی استان اصفهان است؛ به بیان دیگر میزان بارش در شهرستان نطنز و بخش بادرود تقریبا یک ششم بارندگی جهانی است.
این کارشناس کشاورزی گفت: هر چند تولید محصولات کشاورزی بدون آب غیر ممکن است لیکن با توجه به شرایط جغرافیایی و آب و هوایی لازم است اقدامات اساسی برای حفظ امنیت غذایی و نیز تولید پایدار محصولات کشاورزی برنامه‌ریزی و به مورد اجرا گذاشته شود در غیر اینصورت در آینده‌ای بسیار نزدیک شاهد تخلیه سفره‌های آب‌های زیرزمینی و بیکاری کشاورزان و تبدیل اراضی کشاورزی به بیابان و در نهایت کاهش چشمگیر تولیدات کشاورزی هستیم.
وی تأکید کرد: متاسفانه در سال‌های گذشته نظارت‌های لازم بر برداشت آب‌های زیرزمینی انجام نشده که این امر منجر به کاهش سطح آب‌های زیرزمینی شده است هر چند در چند سال اخیر با نصب کنتورهای هوشمند و اجرای طرح تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی از سرعت افت سطح آب در سفره های زیرزمینی کاسته شده است.
مدیر سابق جهاد کشاورزی شهرستان نطنز تصریح کرد: لازم است اقداماتی برای بهبود معیشت کشاورزان و روستاییان نیزاتخاذ شود، به عنوان نمونه میزان برداشت آب از چاه با بیش از 50 خانوار مالک روستایی نباید با برداشت یک یا چند نفر که چند حلقه چاه در اختیار دارند برابر باشد.
مهدی بادی ضمن اشاره به محدود کردن کشت محصولات پرنیاز به آب به منظور بیرون رفت از این مشکلات تأکید کرد: به عنوان مثال در منطقه کویری بادرود کشت غلات، محصولات بهاره، ذرت دانه‌ای و علوفه‌ای و غیره باید به شدت کاهش یابد و به طور کلی باید تغییر الگوی کشت صورت پذیرد.
اهمیت کشت گلخانه‌ای
کارشاس سازمان جهاد کشاورزی اصفهان گفت: توسعه کشت محصولات گلخانه‌ای از دیگر پیشنهاداتی است باید مورود توجه قرار بگیرد؛ امروزه کشت قریب به اتفاق محصولات سبزی و صیفی در گلخانه امکان پذیر است و علاوه براین میزان نیاز آبی محصولاتی که در گلخانه تولید می‌شوند بسیار کمتر از تولید همان محصول در فضای باز است به طوریکه با مصرف آب یکسان می‌توان تا ده‌ها برابر محصول گلخانه‌ای تولید کرد.
مهدی بادی در ادامه گفت: با توجه به اینکه احداث گلخانه نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه زیادی دارد لازم است دولتمردان به طور جدی و موثر و با پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه به یاری تولید کنندگان بشتابند و حمایت از توسعه کشت و فرآوری محصولات کم نیاز به آب نظیر زعفران،زرشک، گیاهان دارویی و تسهیل صادرات آن‌ها و در عوض واردات محصولاتی که نیاز آبی زیادی دارند صورت پذیرد.
مدیریت برداشت آب‌های زیرزمینی
احمد مختاریان پور مدیر مرکز جهاد کشاورزی شهر بادرود نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: یکی از مشکلات اساسی شهرستان نطنز بحران کم‌آبی در بخش کشاورزی و در تابستان در بخش خانگی است که برای رفع این مشکل بایستی مسئولان چاره‌ای بیندیشند.
وی ضمن اشاره به بروز مشکلات به واسطه کاهش منابع آبی استان اصفهان گفت: چندسالی است که منابع آبی استان اصفهان یعنی زاینده‌رود قلب تپنده استان اصفهان دچار کم‌آبی شده و این کمبودها مشکلاتی را برای کشاورزان و همچنین بخش خانگی به ارمغان آورده‌است .
مختاریان‌پور افزود: استان اصفهان به تبع آن شهرستان نطنز چندسالی است که دچار بحران کم‌آبی شده و تاثیر منفی بر امر تولید محصولات کشاورزی داشته‌است؛ به‌هرحال با تدابیری که مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان نطنز در زمینه آب کشاورزی اتخاذ کرده‌است و با همکاری اداره حفاظت منابع آب منصوبات چاه‌های کشاورزی از هشت به شش تبدیل شده و میزان برداشت آب با اصول علمی است.
وی با بیان اینکه مصرف آب چاه‌ها در شهرستان نطنز به واسطه کارت آب مدیریت می‌شود، گفت: هر سه ماه کارت چاه‌های کشاورزی توسط اداره حفاظت منابع آب شارژ می‌شود تا آب به‌صورت بیهوده مصرف نشود و خوشبختانه این موضوع توانسته است مصرف آب را کنترل کند.
مختاریان بیان داشت: هم چنین تعداد 126 حلقه چاه آب کشاورزی در منطقه بادرود توسط مدیریت جهاد کشاورزی با اعتبار 85 درصد کمک دولتی و 15 درصد خودیاری بالغ بر 80 حلقه چاه کشاورزی منطقه به سیستم آبیاری کم‌فشار تجهیز شده‌است که این امر باعث جلوگیری از هدر رفت آب می‌شود.
وی تصریح کرد: با تمام اقداماتی که ادارات مربوطه در زمینه آب انجام داده‌اند کشاورزان جهت تولید محصول با کیفیت بالا از کمبود آب گلایه دارند و تولید محصولات در مقایسه با 10 سال گذشته به نصف تقلیل یافته‌است که اگر این رویه همچنان ادامه داشته باشد خشک‌سالی‌های ممتد کشاورزی در منطقه بادرود دچار ضرر و زیان غیرقابل‌جبرانی می‌شود.
کاهش تولید محصولات صادراتی
حسین میرزاییان عضو شورای شهر بادرود نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: سالانه بیش از 40 هزار تن انار در بادرود تولید می‌شود و این محصول به دلیل مرغوبیتش در کشور جزو پنج رقم انار خوب به ثبت وزارت جهاد کشاورزی رسید و اخیراً این یاقوت سرخ کویر نیز به دلیل تنش بی‌آبی به مشکل خورده است.
وی گفت: در گذشته هر پنج روز یک بار این درختان آبیاری می‌شدند که هم اکنون به 10 روز یک بار افزایش یافته است؛ بسیاری از مردم بادرود از مسئولان می‌خواهند در بحث استخراج آب‌های زیرزمینی عدالت در بین شهرستان‌ها رعایت شود و تبعیض‌ها برداشته شود.
نماینده اصفهان در شورای عالی استانها درباره کشت جایگزین نیز گفت: در بادرود به دلیل کمبود آب نه تنها کشت زیتون حذف شد که ترویج کشت گیاهان دارویی نیز جایگزین آن شد اما به نظرم جهت اصلاح کشت جایگزین باز هم در کنترل آب‌های زیرزمینی عدالت بایستی رعایت شود.
میرزاییان تصریح کرد: در بین شهر بادرود و اردستان مرزی به نام "قلعه گوشه " وجود دارد که سازمان آب منطقه‌ای اصفهان گفته است در اردستان 18 درصد و در بادرود 48 درصد کاهش برداشت آب وجود داشته و این در حالی‌است که این دشت یک دشت مسطح وسیع بوده که بخشی از آن در حوزه بادرود و بخشی در اردستان است و این کاهش باید کاملاً مساوی باشد.
انتهای پیام/804/ی
