آیا کاراکتر ضد زن جایی در میان مخاطبان تلویزیون دارد؟/ دیالوگ عجیب و توهین‌آمیز "یاور" + فیلم
یاور و حشمت فردوس مردهای مستبدی‌اند که اجازه نفس کشیدن به اطرافیان‌شان را هم نمی‌دهند؛ حتی شخصیت اصلی این سریال طوری صحبت می‌کند که انگار فقط مردها می‌فهمند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، امسال شبکه سه آنتن رمضانی خود را به کارگردانی سپرده است که با "ستایش"، "پس از باران" و حتی سریال رمضانی "شکرانه" که این شب‌ها از شبکه پنج سیما پخش می‌شود جزو کارگردانانی است که اصطلاحاً رگِ خواب مخاطب را می‌شناسد و شیوه‌های جلب نظر تماشاگران تلویزیون را بلد است.
با این حال سعید سلطانی نتوانسته "یاور" را طوری بسازد که مخاطب را سرذوق آورد. در هر قسمت و پخش برخی از سکانس‌ها، ضعف داستان و صحنه‌های کسل‌کننده و کش‌دار سریال با واکنش‌های منفی مردم و کاربران شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو شده است. حضور داریوش ارجمند با شمایل آشنای حشمت فردوس هم نتوانسته یخ سریال را بکشند.
انتقادها از جایی شروع شد که در چند قسمت ابتدایی، "یاور" شبیه "حشمت فردوس" رفتار کرد؛ در فضای مجازی علاوه بر گریمِ قسمت اول و بخش‌های جوانی شخصیت‌های اصلی (یاور، علی شام میرزایی، جمال چلویی) و حتی تیتراژ پایانی سریال، بخشی به فضای نزدیک به "ستایش" و آن تکیه‌کلام‌ها و رفتارهای داریوش ارجمند در آن سریال ایراد گرفتند.
حتی جالب است که تکیه‌کلام «افتاد» هم به کار برده شد؛ البته این بار داریوش ارجمند تکیه کلام «افتاد» را خودش به کار نبرد و این وظیفه را به معلم دوران کودکی‌اش سپرد!
این سؤال را بسیار در فضای مجازی دیدیم؛ آیا یاور و حشمت‌فردوس شبیه هم‌اند؟ اگرچه بعد از گفت‌وگو با زهرا سعیدی بازیگر سریال "یاور" که نقش مادر جمال چلویی و همسر یاور را بازی می‌کند که به این نکته اشاره کرد شبکه سه سفارش کرده و عمداً خواستند این شخصیت، شخصیتی باشد مثل حشمت فردوس. به نویسنده (آقای مطلبی) سفارش کردند داستانی بنویسد شخصیت حشمت فردوس تکرار شود. خیلی از بازیگران از این وضعیت ناراضی بودند که شباهت این کاراکتر، مردم را خسته می‌کند. اما آن‌ها اعتقاد داشتند که مردم از این شخصیت و رفتارهایش خوش‌شان آمده و دوست داشتند، برای همین دوباره تکرار می‌شود.
بعد از این گفت‌وگو چالش‌ها و حاشیه‌های زیادی اتفاق افتاد؛ اما وضعیتِ خسته‌کننده سریال و ضعف داستانی، باعث شده تا این واکنش‌ها شدیدتر شود. تا جائی که بسیاری این سؤال را از سازندگان داشتند چرا ژانر و گونه سریال مشخص نیست؟ جایی می‌خواهید معما ایجاد کنید معما نمی‌شود، گاهی می‌خواهید چالش ایجاد کنید چالش نمی‌شود و گاهی هم می‌خواهید عاشقانه و خانوادگی شود که این اتفاق هم نمی‌افتد؟
شتاب‌زدگی که زهرا سعیدی در همان گفت‌وگو به آن اشاره کرد، این عجله در پرداخت، در تدوین و جریانِ ساخت سریال کاملاً دیده می‌شود. البته این اتفاق در دو سریال دیگر ماه رمضان هم افتاده و تلویزیون یک طوری برنامه‌ریزی می‌کند که انگار امسال ماه رمضان و محرم نداریم! حتماً شتاب‌زدگی باعث می‌شود تدوینِ خوب و درستی درنمی‌آید.
حرف اصلی یاور واقعاً جوانمردی است یا تکرار مکررات فیلمنامه‌های قبلی گروهِ ستایش و خصوصاً سعید مطلبی؛ مردسالاری و ضدزن بودن دوباره موج می‌زند. باورهای پوسیده‌ای که انگار دوباره قرار است احیاء شوند؛ سبک زندگی که با سبک زندگی امروز هیچ سنخیتی ندارد. هیچ خلاقیتی در فیلمنامه "یاور" دیده نمی‌شود و غرقِ در کلیشه و کنار هم قرار دادن داستان‌های تکراری، تاکنون نتوانسته به دستاورد خاصی دست پیدا کند.
شاید یکی از نمونه‌های ضدزن بودن و زیر سؤال بردن جایگاه زن و اعضای خانواده در نزدِ شخصیت اصلی داستان، در این ویدئو دیده می‌شود که در سکانسی یاور چلویی به شوکت همسرش می‌گوید "شما زن‌ها چرا اینطوری هستید؟ یک حرف را تا بن‌ِ آن را درنیاورید آن را رها نمی‌کنید، تا می‌فهمید خودتان را به نفهمیدن می‌زنید!"
نویسنده می‌توانست به جای اینکه به صورت نوعی این دیالوگ را بنویسد و از عبارت "شما زن‌ها" استفاده کند، عبارت را شخصی بنویسد و بگوید "تو چرا اینطوری هستی"، هرچند که این هم صورت خوشی نخواهد داشت اما بهتر از آن است که همه زن‌ها را متهم به نفهمی کند.
یاور جلویی با هنرنمایی داریوش ارجمند که به ظنّ بسیاری تکرارِ حشمت فردوس است؛ البته متناقض‌تر و بی‌هویت‌تر از آن کاراکتر، مرد سنتی، مدعی و مقتدری را نشان می‌دهد که هیچ‌کس بدونِ نظر او کاری نمی‌کند. حتی محسن چلویی نوه‌اش (ارسلان قاسمی) فقط برای خوشحال‌کردن پدربزرگش می‌خواهد وکیل شود و یا آصف برای ازدواج با نوه‌اش غزل، از یاور کسب تکلیف می‌کند به جای اینکه به سراغ جمال، پدر غزل برود.
وقتی بسیاری به شباهت عجیب و غریب حشمت فردوس و یاور پی برده‌اند، انکار کردنِ آن دور از دسترس است. هر دو شخصیت مردهای مستبدی‌اند که اجازه نفس کشیدن به اطرافیان‌شان هم نمی‌دهند؛ آیا دوران این شخصیت‌های مردسالار در فرهنگ معاصر و سبک زندگی امروزی‌مان به پایان نرسیده است؟ روزگاری که زن و مرد با تعامل پیش می‌روند و نه مثل گذشته مردسالاری و نه مثل چند دهه قبل زن‌سالاری داریم.
واقعاً امروز از رفتار سلطه‌گونه در خانواده‌ها خبری نیست؛ امروز رفتار اجتماعی برخلاف یاور چلویی که خانواده را برای سلطه گرفتن زیر سایه خودش قرار می‌دهد، است. مردهایی مثل یاور چلویی که تصور می‌‌کنند زنان نباید از حقوق اساسی‌شان بهره‌مند شوند و بدون هماهنگی با آن‌ها حق حرف و تصمیم‌گیری هم ندارند.
این سؤال کلیدی برای بسیاری به وجود آمده که آیا هنوز هم مردهایی مثل یاور چلویی وجود دارند؟ آیا این تفکرها و اندیشه‌ها نسبت به خانواده‌ها و سبک زندگی در جریان است؟ و اینکه بهتر نیست تلویزیون به جای این نسخه‌های منسوخ، به سراغ سبک زندگی برود که مبتنی بر تعامل، احترام باشد.
انتهای پیام/
