در پشت صحنه "ماه من" چه میگذرد؟| اینجا همهچیز واقعی است!/ آقای آرامش در لوکیشنی عجیب و غریب
برنامهای که با حضور مجری با آرامشِ تلویزیون و صفِ پُرپیمانِ آیتم و محتوا، خیلی آرام و به دور از شلوغکاری، مهمان سفرههای سحر خانوادههای ایرانی میشود.
خبرگزاری تسنیم- مجتبی برزگر: ساعتی به اذان صبح مانده وارد لوکیشن برنامه تلویزیونی شدیم که آقای آرامش آنجا خودش را آماده میکرد. او را در لوکیشنی عجیب و غریب دیدیم و مثل بسیاری منتظر بودیم پل متحرک به کار بیفتد و نجمالدین شریعتی مجری این برنامه بر روی آن حرکت کند و به جایگاه اصلی "ماه من" برسد. ساعت از 2 بامداد گذشته بود و گروه با سرعت بیشتری مهیای آنتن میشدند تا سحر دیگری میهمان خانههای مردم شوند.
دریغ از یک لحظه نشستن!
برنامهای که برای سومین سال از شبکه سه سیما روی آنتن میرود. برنامهای که فقط به گفتوگوی صرف و پخش ادعیه و مناجات بسنده نکرده و کارهای خلاقانه و جوانانه را چاشنی برنامهسازیاش کرده است. چرا که تهیهکننده و گروهی مبتکر و جوان و خلاق در پشت صحنه ایستادهاند و یک لحظه هم روی صندلی نمینشینند. همواره میکوشند تا "ماه من" با گرافیک، زیبایی و تفاوتی نسبت به روز قبل خود روی آنتن برود.
"ماه من" بعد از دو سال تجربه، با رنگآمیزی و ابتکار ویژهای در صحنهآرایی، دکور و آیتمسازی جزو برنامههای پربیننده سحر ماه مبارک رمضان به شمار میرود. برنامهای که لحظه به لحظهاش آیتم، نکات کارشناسی، مهمان اجتماعی، خاطرهگویی از شهدا، قصهها و حکمتهای بزرگان، قرار سلام به حضرت اباعبدالله(ع) و ائمه اطهار و بخشِ پرطرفدار فضائل امیرالمومنین(ع) است.
اجرایی پُرپلاتو
شاید در کنار همه جذابیتهای این برنامه، اجرای پُرپلاتوی نجمالدین شریعتی را به رخ میکشد تا سه سال گذشته او را بیشتر در گفتوگوی تلویزیونی معارفی "سمت خدا" دیده بودیم و حالا او هر لحظه شعر، مناجات و دلنوشته میخواند. چند شبی است حجتالاسلام علوی تهرانی به جای حجتالاسلام کاشانی آمده و مباحث جذاب و عالمانه درباره فضائل امیرالمؤمنین(ع) را پیش میبرد. برخی از مسائلی که شاید تا به حال درباره آن روی آنتن تلویزیون صحبت نشده است.
محوطه بازِ مصلی تهران و سایه سنگینِ کرونا
امسال هم کرونا دست از سرِ برنامهسازان برنداشته و در سایه سنگین این ویروس منحوس، کار را پیش میبرند. عوامل و دستاندرکارانی که وقتی همهجا تاریک است پروژکتورهایشان را روشن میکنند و از قابِ دوربینشان، بهترین نواها، آموزههای دینی و معرفتی را در معرض دید مخاطب قرار میدهند. "ماه من" در سال سوم به مصلی تهران رفته تا از محوطه باز آن برای رعایت بهتر پروتکلهای بهداشتی بهره ببرد.
دکورِ پُرآب و پلِ متحرک
یکی از نکات مورد استقبال مخاطب، دکورِ پُرآب و پلِ متحرک است؛ البته تیم خلاقِ "ماه من" سال قبل هم ماه زیبای آبی را خلق کردند که مخاطب را با رنگآمیزی جالب و جذابی روبرو میکرد. امسال هم دست به نوآوری زدهاند تا این برنامه جوانپسند را همچنان دلچسب و پیشرو به آنتن برسانند. به همینخاطر همهجای دکور و برنامه با ایده و خلاقیت روبرو میشدیم؛ حتی تهیهکننده، مدیر تولید و طراح برنامه به ویدئو وال و صحنه رنگارنگِ "ماه من" هم توجه کرده بودند.
عوامل جوانی که ماسکزده و با لوازمِ ضدعفونی پشت دوربین و صدا و تصویر قرار میگیرند، گریمورِ جوانی که منتظر مجری و مهمانان برنامه است و آقای جوانی که با سینی چای از حاضرین در لوکیشن پذیرایی میکند. ساعت از 2:30 بامداد میگذرد و صدایِ با آرامش و مؤدب "نجمالدین شریعتی" مجری برنامه میآید که به سمتِ اتاق گریم میرود. با آغوش باز ما را میپذیرد و از حضورمان تشکر میکند.
سحر زمان خوبی برای انتقال معارف
مجری برنامهای که اعتقاد دارد سحر زمان خوبی برای انتقال معارف و عمق مفاهیم دینی خصوصاً به جوانان است و زمانهای دیگر شبانهروز هنگام فعالیتهای اجتماعی سر مخاطب شلوغ است. دو سالی است که نجمالدین شریعتی، توانمندیهای دیگر در مقوله اجرا را به رخ مخاطب کشیده است. تسلط در حفظ متن برنامه و اشراف بر مباحث دینیاش در گفتوگوهایش به چشم میخورد.
گویی کارشناس و مهمانان در بینالحرمیناند...
در روزهایی که مناجاتها بیشتر مجازیاند و یا تلویزیونی، برنامهای برای استفاده بهینه مخاطب دارند. سه دعای ابوحمزه ثمالی، مجیر و افتتاح را در ماه رمضان برنامهریزی کردند تا مخاطب بتواند از این ادعیه سفارششده رمضانی بهره ببرد. دعای "الهی عظمالبلاء" را هر روز روی آنتن دارد و در کنار نمایش تصاویر زیبای تصویربرداران "ماه من" از حرم امام حسین(ع) و امام رضا(ع)، در جای جای برنامه هم صحنهگردانان، طوری صحنهآرایی میکنند که گویی کارشناس و مهمانان در بینالحرمین با هم گفتوگو میکنند.
ساعت آرام آرام به 3 بامداد میرسید و نجمالدین شریعتی خودش را برای شروع برنامهای دیگر آماده میکرد. در عمقِ لوکیشن جذاب "ماه من" قرار گرفت و با آن لحن و آوای همیشگیاش با مخاطب احوالپرسی کرد. او برای مخاطب نامآشناست و بیش از 10 سال، مردم او را با ساختار محتوای معارفی و شکل و شمایل "سمت خدا" دیدهاند و میشناسند. وقتی در لابهلای برنامه با او همکلام میشویم به روزهای حساسِ کرونایی اشاره دارد و دلش برای مردمی میسوزد و نسبت به معیشت صاحبان مشاغلی دغدغه دارد که در این شرایط آسیب دیدهاند. برایشان دعا میکند و از همه مردم ایران هم میخواهد که برای همدیگر دعا کنند.
دیگر مستمعِ همیشگی نیست
وقتی به پلاتوهایش توجه میکنیم روایتهای جذاب و روانی را میشنویم که پُرمفهوم، جدّی و لطیفاند. متنهایی که خودِ "نجمالدین" مینویسد و دغدغه آن را دارد که به دل و جان مخاطب بنشیند و اثرگذار باشد. اینجا پایش را فراتر میگذارد در هنگامه گفتوگو با کارشناس و مهمانان دیگر فقط مستمعِ همیشگی نیست. خودش هم میگوید آنجا شریعتی، شریعتی "سمت خدا" است و اینجا شریعتی "ماه من"!
در میان کنداکتورِ شلوغ برنامه نه مجالی شد با نجمالدین شریعتی و نه با یوسف منصوری تهیهکننده برنامه گفتوگویی داشته باشیم. به همین خاطر منتظر ماندیم تا برنامه به پایان برسد؛ وقتی تیتراژ "ماه من" با صدای حسین طاهری پخش شد شریعتی مجری برنامه با رویِ باز استقبال کرد که گفتوگویی با او داشته باشیم و البته منصوری تهیهکننده برنامه خودش خواست که برای مصاحبه نفرِ آخر باشد.
آقای آرامش چطور آرامش دارد؟
مشروح این گفتوگوها را در ادامه بخوانید:
نجمالدین شریعتی گفتوگو را با این نکته شروع کرد که مخاطبین برنامه سحر ماه رمضان افرادیاند که قطعاً به دنبال آرامشاند و در کنار آن مشتاق مطلب و محتواییاند که تازه و جدید باشد. وقتی از او پرسیدیم مردم میگویند آقای آرامش در کنار این همه تورم، گرانی و مشکلات اقتصادی چطور آرامش را در خودش نهادینه میکند و این آرامش را به بیننده هم القاء میکند؟
چنین پاسخ داد: آرامش من الزاماً آن چیزی که مردم میبینند و به آن میگویند آرامش نیست! ممکن است درون آدمی متلاطم باشد منتها در دلِ همان تلاطم هم آرامش داشته باشد. این به باور و نوع جهانبینی ما برمیگردد. برای هر اتفاق و مشکلی برنامهریزی کرده باشد دیگر هیچچیز برای او غیرمنتظره نیست.
شوخی با دکورِ برنامه/ فکر میکنند شریعتی آرام است مشکل ندارد!
شریعتی درباره دکور پُرآب برنامه که برخی با آن شوخی کردند و برخی هم ابتکارش را مورد تحسین قرار دادند، تصریح کرد: آب هم آرامش دارد و هم امکان دارد طوفانش مسبب موجی شود که درون افراد را متلاطم کند. باز آن عینک و جهانبینی اهمیت دارد؛ اینکه بسیاری میگویند آرامش؛ باید بگویم آرامش در این دنیا بیفایده و بیمفهوم است، چون دنیا جای آرامش نیست. اگر میبینند شریعتی خیلی آرام است و مشکلات ندارد، اینطور نیست. اتفاقاً مشکلات زیادی دارد اما مدیریت بر مشکلات مهم است.
مجری نباید دیده شود...
دنبال دیده شدن نیست، وقتی به او میگوییم چرا برنامهای غیر از "سمت خدا" و "ماه من" که مناسبتی است اجرا نمیکند؟ از وفاداری میگوید که به بیننده تلویزیون دارد. معتقد است که مجری نباید دیده شود بلکه باید از پَسِ مسئولیت و تکلیفش بربیاید. از اول دنبال این نبودم که دیده شوم. در "سمت خدا" سعی میکردم مجری و مستمع خوبی باشم اما در "ماه من" بهطور کلی طراحی متفاوتتری دارد که مجالی برای پلاتو و گفتوگوهای صمیمانهتری است.
چرا برنامههای دیگر اجرا نمیکنید؟
هیچوقت در برنامه دیگری اجرا نکرده است، استیج و برنامههای بیرونی نمیرود. دستمزد متعارف میگیرد و وضعیت مالی شگفتانگیز و خاصی هم ندارد اما در این گفتوگو تأکید دارد که مجری باید به مخاطب خودش وفادار باشد و شأن اجرا و حیطه فعالیت خودش را حفظ کند. قطعاً این رویکرد و رفتار، احترام به مخاطب است، یعنی وقتی کاری را میپذیری ناخودآگاه، خودت را در چارچوب مشخصی معرفی میکنی و آن چارچوب را میپذیری.من این چارچوب برنامههای معارفی را پذیرفتهام و سعی کردم در این چارچوب باشم.
وقت مردم حقالناس است و از حقالناس که نمیشود کوتاه آمد
وقتی از او میپرسیم رسالت تلویزیون و برنامهسازانش نسبت به ساخت برنامههای مذهبی و معارفی چیست، اینطور پاسخ میدهد: باید مخاطبشناس خوبی باشیم و بدانیم برای چه کسانی و گروههای هدفی برنامه میسازیم. حواسمان به امروز جامعه باشد و بدانیم جوانها به چه مفاهیم و محتوایی نیاز دارند. باید در این مجالی که از دریچه سیما با مخاطب روبرو میشویم حرفهای خوب بزنیم. وقت مردم حقالناس است و از حقالناس که نمیشود کوتاه آمد. وقتی مطالب پلاتوهایم را مینویسم در تلاشم، حرفهای خودم نباشد و توصیههای اساتید اخلاقی که این راه را رفتند نقل میکنم.
فرقِ ما با بقیه برنامهها
شریعتی درباره عبور از کلیشهها و تفاوت "ماه من" با دیگر برنامههای رمضان گفت: گروه جوان "ماه من" در هر لحظه به فکر ابتکار و نوآوریاند و این نگاهِ جوانانه یکی از فرقهای اصلی برنامه سحر ما با بقیه سحرهای ماه رمضانِ تلویزیون است. این خودش کمک میکند به رنگ و بصر و محتوایی که جوان ما را در دل شب پای تلویزیون بنشاند. این اتفاق باعث میشود حواسم باشد مخاطبم جوان است راحتتر حرف بزنم؛ حتماً اگر این برنامه خوب شده، گرافیک، نورپردازی و دکور آن با ایده درست روی آنتن میرود به خاطر گروه خوشفکری است که در پشت این صحنه قرار دارد.
ماجرای دیپلماسی و میدان/ از کنار اتفاقات روز رد نمیشوم!
رسیدیم به بخشِ مهم گفتوگو و سؤالی درباره واکنش جالب و متفاوت به ماجرای دیپلماسی و میدان؛ مجری برنامه "ماه من" چنین پاسخ داد: "من همیشه سعی میکنم به روز با مردم صحبت کنم از کنار اتفاقات به روز به سادگی رد نمیشوم. ما اینجا حتی برای کسانی که در این روزها و ماهها در لابراتورهای واکسنسازی کار میکنند و خودشان در معرض این ویروساند و یا آزمایشگاه و مراکز تصویربرداری و خدماتیهای بیمارستانها گرفته تا بیماران و آنهایی که گرفتاریهای مختلفی دارند همه را مدنظر قرار میدهیم.
سعی کردهام پلاتوها را متأثر از کلام بزرگان، کتابهای حوزه اخلاق و مراقبتهای ماه رمضان و با زبان خودم تنظیم کنم. البته امسال با توجه به فشرده بودن کنداکتور برنامه بخش عمدهای از پلاتوهایم بداهه است. واقعاً اجرای سحر کار بسیار سختی است؛ بحمدالله از شبهای اول لطف و محبت و بزرگی مردم به ما رسید و خستگی را از تنِ همه گروه بیرون کرد. همین بس که آشنا کردن مردم با فضائل امیرالمومنین میتواند خودش توشه قیامت ما باشد."
چه انتظاری از مدیران تلویزیون دارید؟
مجری برنامه "ماه من" در پاسخ به سؤالی درباره اینکه چه انتظاری از توجه بیشتر به برنامههای معارفی در تلویزیون دارید که باید مدیران و دستاندرکاران امر آن اهمیت را به این مباحث و مفاهیم ارزشمند در تلویزیون داشته باشند؛ تأکید کرد:
"شالوده فرهنگ ما باید براساس آموزههای دینی باید باشد. دغدغهای که همواره رهبر انقلاب داشتهاند که اگر این توجه و مراقبتها نسبت به ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی باشد و سطح معرفت جوانان و خانواده بالا برود جلوی بسیاری از بزهکاریهای اجتماعی و مشکلات خانوادگی گرفته خواهد شد. سریالهای ما باید به این سمت بروند؛ نه اینکه سریال دینی بسازند بلکه اگر پایه و اساسِ سریالها همانطور که رهبر انقلاب هم توقع دارند.
مدیران صداوسیما برنامههای معارفی را مثل برنامههای دیگر ببینند
توجه مدیران سازمان صداوسیما ما نسبت به برنامههای معارفی همچون دیگر برنامههای تلویزیون باشد؛ البته که در این سالها بهتر شده است. چرا که به این واسطه خیلی از مشکلات فرهنگی جامعهمان حل میشود. اگر بتوانیم زیربنای فرهنگی جامعه را درست کنیم مشکلات اقتصادی، طلاقها، فرزندآوریها و مشاجرهها بهتر میشود، اگر آن جهانبینی و نگاهمان را درست به مخاطب القاء کنیم."
توجه به همه ذائقهها و سلیقهها
او با این جمله صحبتهایش را به پایان رساند: "سحر فرصت نابی برای بندگی است و دل برای جذب معارف و جلب آنها آماده است. این لحظات باید پربار باشند و آرام! روزهدار از امام زمان(عج) بشنود و فرازهای ابوحمزه را به جان و دلش بسپارد. در واقع سحر "ماه من" همچون کشکولی است که برای همه ذائقهها و سلیقهها سازگار است. یعنی هرکس، هرچیزی بخواهد از این برنامه دریافت کند. چه من که روایتها، حکایتها و اشعاری در پلاتوهایم میخوانم و چه کارشناسانی که از فضائل اهلبیت میگویند و روایت زندگی شهدا را دوباره به یادِ مردم میآورند."
یوسف منصوری از "هفت" تا "ماه من"
یوسف منصوری سال گذشته هم تهیهکننده "ماه من" بود؛ جوانی که او را زمانی به عنوان سردبیر برنامه "هفت" (اجرای بهروز افخمی) و یا سازنده برنامه "ساعت سینما" میشناسیم. قبل از اینها مجموعهای به نام "تک ضرب" نوشته و تهیه کرده که حمید نعمتالله آن را کارگردانی کرده است. البته او قرار است بعد از ماه رمضان، فیلم سینمایی را کار کند که جزئیات آن را به زمانی موکول کرده که همه مقدماتش فراهم شود.
به همه سلیقهها احترام بگذاریم تا مخاطب محکوم نشود
صحبت را با او درباره اصول برنامهسازی در برنامههای مذهبی تلویزیون شروع کردیم؛ تهیهکننده "ماه من" چنین پاسخ داد: "سازمان صداوسیما تلاش میکند به همه سلیقهها احترام بگذارد و برای همه نوع ذائقهای برنامهسازی کند تا مخاطب محکوم نشود برنامه خاصی را ببیند! اصول برندسازی در کارهای مختلف وجود دارد و کارهای مذهبی از آن جدا نیست. اولین اصل شناخت مخاطب است؛ وقتی مخاطب را میشناسی و نیاز آن را درک میکنی اگر به تکرار نیفتی، این مخاطب همیشه به این برنامه وفادار خواهد ماند."
توضیحات درباره دکور، گرافیک، آیتم و محتوا
منصوری در پاسخ به این سؤال که این گرافیک، دکور، نورپردازی، آیتم و محتوا حاصل چقدر زمان و اتاق فکر و ایدهپردازی است؛ تأکید کرد:
"سال گذشته دکور ما را پیمان قانع طراحی کرد و امسال توسط امیرحسین میر طالب طراحی شد. خوشبختانه ما در هر دو سال یعنی سال گذشته و امسال با واکنشهای بسیار خوبی مواجه شدیم به طوری در هر دو مورد از ما درباره طراحی سال بعد سؤال کردند. ایدههای مختلفی برای دکور امسال داشتیم اما در نهایت به این طرح رسیدیم. آن چیزی که شما به عنوان مخاطب در قاب تلویزیون میبینید، مجموع زحمات خیلی از عوامل است.
این طرح و ایده، پله به پله اتفاق افتاد. میرطالب یکسری ایدههای اولیه روی معماریهای شهر یزد را مطرح کرد که خواستم به این فضا نزدیکتر شود و حتی به فضای کهکشانی رسیدیم که چاپ شوند. ما با این فضا مخالفت کردم و به این نکته رسیدم از ویدئو وال حداکثر استفاده را ببرم. این شکلِ صحنهپردازی، باعث میشود انواع مختلف لوکیشنهای مجازی را مخاطب ببیند. این فضایی که میبینید براساس نقاط خطوط منحن طراحی شده است."
آب کف به عنوان یک بک انعکاسی/ جریانی برای القای حس زنده بودن
او در پاسخ به این سؤال که این طراحی و این نوع دکور در برنامههای دیگری دیده شده، چنین واکنش داد: "آنچه دکور امسال را خاص کرده است استفاده میرطالب از آب کف به عنوان یک بک انعکاسی است. همچنین با قرار دادن سه موتور سرزندگی و نشاط را به دکور آورده است؛ به طوری که دکور به شکل ایستایی نیست و آب جریانی دارد که حس زنده بودن را القا میکند."
منصوری درباره کارهای گرافیکی برنامه و استفاده از آیتم شهید آوینی، توضیح داد: تصاویر بینالحرمین، حرم امام رضا(ع) و حضرت علی(ع) به کار رفته در ویدئووال بر عهده حسینی و خطاطیهای مشاهده شده، کار محمد روحالامین است. ما از اوایل بهمنماه و البته بحث فضائل امیرالمومنین(ع) و روایتگری شهدا را از اواخر دیماه آغاز کردیم. درباره آیتم شهید آوینی هم باید بگویم که کار زیاد شده اما خواستیم اینحا فضایی را ایجاد کنیم که متناسب با سحر ماه رمضان باشد و مخاطب به نوعی با آن همذاتپنداری کند.
تیتراژِ خاص و تکنیک ویژه ساخت دعای سحر
او درباره تکنیکِ ویژه ساخت دعای سحر موسوی بحرینی گفت: علاوه بر ساخت آیتمها، نماهنگها و تیتراژ نخست و پایانی با صدای حنیف و حسین طاهری، ساخت دعای سحر با صدای موسوی بحرینی است که از تکنیک ویژه تصویری در ساخت استفاده شده. این روزها مردم دلتنگِ دعاهای دستهجمعیاند و قرار گذاشتیم دعاهای «مجیر»، «ابوحمزه ثمالی»، «افتتاح» هر شب پنج دقیقه میخوانیم تا یک دور دعاها را ختم کنیم. درست است نمیتوانیم کنار هم باشیم، اما اگر میلیونها آدم در همه شهرها با هم دعا بخوانیم ثواب آن برای همه نوشته شود.
پاشنه آشیلِ برنامههای معارفی
تهیهکننده برنامه "ماه من" با اشاره به اینکه برنامههای معارفی را باید طوری ساخت که خانوادهها در کنار هم ببینند، خاطرنشان کرد: یکی از پاشنه آشیلهای برنامههای، عدم توجه به تنوع و وجوه تمایز است که ما سعی کردیم در برنامه "ماه من" این اتفاق را رقم بزنیم. یعنی در واقع آنقدر رنگ و تنوع و محتوا توأمان با هم پیش بروند تا همه اعضای خانواده بتوانند در کنار هم مخاطب این برنامههای معارفی باشند. خانواده کنار هم بنشینند با همدیگر برنامه را ببینند؛ برخی در فضایمجازی واکنش نشان میدهند این دکور در کفآب است؛ این صحنهها ساختگی است؛ ویدئو وال و یا اتفاقات دیگر را مورد گمانهشان قرار میدهند.
چرا دکور لو رفت؟
او در پایان درباره لو دادن دکورِ عجیب و غریب "ماه من" گفت: ما هیچوقت دنبال دیده شدن و وایرال شدن نبودیم؛ چون برنامه خوب که محتوای ارزشمندی داشته باشد خودش دیده میشود. ما حتی نخواستیم دکور را هم لو بدهیم و مخاطب با نوعِ نگاهش هرچه میخواهد قضاوت کند اما آنقدر تماس گرفتند و گفتند؛ سازمان صداوسیما خواستند این دکور را لو بدهیم. اما باز نخواستیم این نحوه معرفی، لوس و زرد باشد، به همین خاطر آن پل را قرار دادیم و آقای بنیفاطمه از آن رد شدند. جالب است که کلی درباره این دکور، با ما شوخی شد؛ شوخیهای بامزهای که سوژه خنده عوامل پشت صحنه هم شد.
انتهای پیام/