تیغ خشکسالی و فقر مراتع بر گلوی کشاورزان / باز هم حکایت سریال تکراری خشکی و کم آبی در خراسان جنوبی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از  بیرجند ، فقر مراتع و نبود علوفه مورد نیاز دام به دلیل کاهش شدید بارندگی و تداوم خشکسالی در خراسان جنوبی سبب شده است تا دامداران برای تغذیه دام‌های خود از نهاده‌ها استفاده کنند و تقاضا برای این اقلام افزایش یابد.

از آنجایی که خشکسالی بر مراتع و کاهش پوشش گیاهی اثر مستقیم دارد بنابراین تاثیرش بر دامداری سنتی که از مراتع به ویژه مراتع بهاره و تابستانی تغذیه می‌کند، بیشتر از دامداری صنعتی است.

خشکسالی نزدیک 2 دهه در استان خراسان جنوبی لنگر انداخته و در سال آبی جاری کمبود شدید بارندگی‌ها و افزایش دمای هوا، شرایط سخت‌تری را برای این استان ایجاد کرده است.

امسال به دلیل کمبود شدید بارندگی‌ها، خشکسالی چنان در ریشه و جان خاک خراسان جنوبی نفوذ کرده که درختان، باغ ها، چشمه ها، قنات ها، چاه ها، دام‌ها و حتی زمین هم از آسیب آن در امان نمانده‌ است.

 400 روستا با جمعیت 65 هزار نفر با تانکر آبرسانی می‌شود 

کم‌آبی مهمترین مشکل و پیامد خشکسالی در این استان مرزی و کویری است به طوری که در حال حاضر به صورت میانگین به 400 روستای خراسان جنوبی با جمعیت 65 هزار نفر با تانکر آبرسانی می‌شود و با توجه به تداوم گرمای هوا این تعداد به 450 روستا در تابستان افزایش خواهد یافت.

به دلیل خشک شدن چشمه‌ها، قنوات، چاه‌های مالداری و کاهش آبدهی آنها، کم‌آبی شدید گریبانگیر دامداران این استان هم شده‌ و در حال حاضر 3 هزار راس دام نیازمند تامین آب شرب هستند.

فقر مراتع و نبود علوفه مورد نیاز دام در خراسان جنوبی سبب شده تا دامداران برای تغذیه دام‌های خود از علوفه دستی استفاده کنند و تقاضا برای این اقلام افزایش یافته است و امسال با توجه به شرایط خشکسالی، 100 درصد تغذیه دام‌ها از طریق نهاده‌ها خواهد بود.

مرتضی احمدی، یکی از دامداران استان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند افزود: خشکسالی‌ها سبب شده تا صحراهای چرای دام خشک باشد و همچنین علوفه هم برای سیر کردن گوسفندان گرسنه به سختی پیدا می‌شود.

وی افزود: علاوه بر این با توجه به این که سهمیه نهاده‌های دامی اندک است و در بازار آزاد هم با قیمت‌های بالا پیدا می‌شود در وضعیت موجود سیر کردن دام‌ها بسیار سخت است.

احمدی گفت: طوری که بسیاری از دامداران که توان پرداخت این هزینه‌ها را ندارند به فکر فروش سرمایه‌های خود با قیمت‌های اندک یا کشتار آن افتاده اند. 

 تداوم خشکسالی؛ یک تهدید بزرگ برای دامداران 

محمدی یکی دیگر از دامداران نیز با اشاره به این که حمات مسئولان برای رفع مشکلات تامین علوفه اندک است افزود: با توجه به خشکی بی سابقه امسال به طور حتم تداوم این وضعیت تهدید بزرگی برای دامداران است که نیاز است مسئولان با برنامه ریزی درست و اصولی و حداقل تامین نهاده‌ها با قیمت‌های مناسب نگاه ویژه ای به تداوم حیات این صنعت داشته باشند.

وی گفت: پرداخت نشدن بخشی از مطالبات دامداران در شرایط سخت تامین نهاده دامی کار را برای این تولیدکنندگان در وضعیت فعلی سخت تر کرده است.

 افزایش بهره وری از طریق توسعه شبکه‌های نوین آبیاری

حمید ملانوری، استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه خراسان جنوبی استانی در منطقه ای کویری است که در بحث منابع آبی از شرایط نامناسبی برخوردار است اظهار داشت: باید در مدیریت و برنامه ریزی، شرایط کویری بودن منطقه مد نظر قرار گیرد. 

وی با تاکید بر ضرورت توجه ویژه به هنر مصرف منابع آبی با اشاره به اینکه هنر ما باید مدیریت مصارف آب باشد خاطرنشان کرد: باید اولویت نخست ما جلوگیری از هدر رفت آب باشد.

استاندار خراسان جنوبی میزان هدررفت آب در بخش روستایی را 50 درصد و شهری 35 درصد عنوان کرد و یادآور شد: این در شرایطی است که آب با هزینه بسیار بالا در این منطقه کم آب استحصال، بهداشتی و شیرین شده و با قیمت نازل در شبکه توزیع در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد. 

ملانوری با تاکید بر ضرورت اجرای سند سازگاری با منابع کم آبی استان تصریح کرد: در کشاورزی هم بهترین کار، اجرای مفاد سند سازگاری با منابع کم آبی است که به بخش های مختلف توجه دارد. 

وی با بیان اینکه منابع آبی به عنوان مهمترین زیر ساخت‌های برنامه توسعه ای استان هستند افزود: توجه ویژه به آب و مدیریت منابع آبی در بحث‌های توسعه ای به ویژه در 4 شهرستان مرزی که منبع اصلی درآمد مردم، کشاورزی و دامپروری است و استقرار مرزنشینان در تأمین امنیت منطقه نیز نقش بسزایی دارد از اهمیت بسزایی برخوردار است.

استاندار خراسان جنوبی با اشاره به راه اندازی قرارگاه آب استان با سرپرستی معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری اظهار داشت: این قرارگاه پیرامون مدیریت منابع آب شرب راه اندازی شده است.

ملانوری با بیان اینکه باید به شبکه های آبیاری نوین توجه کرد زیرا از طریق توسعه شبکه های آبیاری نوین، بهره وری افزایش می یابد گفت: استان ما از منابع آبی دیگری مثل قنوات و چشمه ها نیز برخوردار است که در سال‌های گذشته بعضاً دچار مشکل شده اند، اما خوشبختانه با اقداماتی که جهاد کشاورزی انجام داده است بخشی از این مشکلات حل شده است. 

 ضرورت رفع سریع مشکلات دامداران و کشاورزان  

نماینده مردم طبس فردوس سرایان و بشرویه در مجلس شورای اسلامی نیز اظهار داشت: در حوزه انتخابیه بنده، تامین خوراک دام و علوفه به علت خشکسالی به مسئله بزرگی برای کشاورزان و دامداران تبدیل شده است.

حجت الاسلام مجید نصیرایی خواستار بازنگری در بخشنامه اخیر امور اراضی در خصوص احداث خانه‌های کارگری شد و گفت: بهینه کردن فرآیند تولیدات بخش کشاورزی، احداث خانه‌های کارگری یکی از نیازهای کشاورزان منطقه است که بخشنامه اخیر امور اراضی مشکلات متعددی برای کشاورزان و باغداران ایجاد کرده است. 

وی با تاکید بر لزوم مانع زدایی از این بخش افزود: در نظر گرفتن شرایط اقلیمی و واقعیت‌های هر منطقه در تدوین بخشنامه‌ها می ‌تواند ضمن حفظ اراضی زراعی و باغی اعتماد و رضایت مردم از وزارت خانه را نیز فراهم آورد. 

 12 هزار تُن جو و ذرت برای تامین نهاده‌های دامی دامداران در اختیار استان قرار می‌گیرد 

‏رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز در این راستا اظهار داشت: با پیگیری این سازمان و نمایندگان مردم خراسان جنوبی در مجلس شورای اسلامی 12 هزار تُن جو و ذرت برای تامین نهاده‌های دامی دامداران در اختیار استان قرار می‌گیرد.

غلامرضا قوسی با بیان اینکه برای حمایت از دامداران 6 هزار تن جو و 6 هزار تن ذرت در مرحله اول در اختیار استان قرار می‌گیرد افزود: این نهاده ها براساس شاخص‌های دام پلاک ‌کوبی شده بین شهرستان‌ها توزیع شود.

وی یادآور شد: در ‌دیدار با رئیس سازمان امور عشایر ایران نیز مقرر شد یک هزار و 300 تن جو به صورت ویژه به استان اختصاص یابد و به تدریج این سهمیه تا 10 هزار تن افزایش پیدا کند و در زمینه تامین نقدینگی تشکل‌های عشایری به منظور خرید علوفه مورد نیاز، تسهیلات قرض‌الحسنه با دوره بازپرداخت حداقل یکساله و پنج ساله پرداخت شود.

رئیس جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه در مرحله نخست خشکسالی 2 هزار و 470 میلیارد تومان به بخش کشاورزی استان خراسان جنوبیخسارت وارد شد و هرچه روند خشکسالی ادامه یابد خسارت‌ها نیز افزایش خواهد یافت گفت: امسال خراسان جنوبی تحت تاثیر خشکسالی شدید است و متوسط بارندگی 38 میلیمتر بوده که بیشترین تاثیر را بر تولیدات محصولات زراعی و دامی داشته است.

با وجود دو بحران کرونا و اقتصاد در کشو ر و با توجه به شرایط مردم دیگر توان یک بحران دیگر همانند خشکسالی را ندارند آن هم قشر مظلوم دامدارو کشاورز که تنها راه درآمدشان از همین طریق است که این مهم نیازمند تدابیر ویژه مسئولان است.

انتهای پیام/255/ش