مجیدی: هنوز هم وقتی به سیستان و بلوچستان می‌روم عده‌ای نگران می‌شوند/ بدوک موجب برکناری کل مسئولان استان شد/ شهید آوینی حامی بزرگ این فیلم بود

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در پنجمین روز از جشنواره جهانی فیلم فجر، فیلمی مرمت شده حال و هوای جشنواره را تغییر داد. اگرچه سال 1370 ساخته شده بود اما می‌توانست هر علاقه‌مند فیلمسازی و حتی با تجربه در این حوزه را به چالش بکشاند؛ چرا امروز فیلمسازان کمتر در سینمای ایران از نعمتِ اندیشه، مطالعه و تفکر استفاده می‌کنند؟ و متعاقباً مخاطب هم با تماشای این فیلم‌ها به فکر فرو نمی‌برد.

"بدوک" نخستین فیلم مجیدی و فضای تلخ و گزنده‌ای دارد. فیلم درباره قاچاق دختران ایرانی به کشورهای عربی است و در یکی از روستاهای سیستان و بلوچستان روایت می‌شود. فیلمنامه بدوک تجربه مشترک مجیدی و سیدمهدی شجاعی است. فیلم به خاطر نگاه انتقادی که داشت از نظر برخی مسئولان وقت فیلمی سیاه‌نما تفسیر شد که در سال‌های بعد مشکلات زیادی را برای فیلم‌سازی مجیدی به همراه داشت.

با تماشایِ "بدوک" چند اتفاق مهم افتاد؛ اول اینکه مسرّت‌بخش است این فیلم‌های ارزشمند مرمت می‌شوند، دوم درسِ بزرگی برای فیلمسازان بود و سوم اینکه می‌توان واقع‌گرایی کرد، معضلات و مشکلات را نشان داد اما به جای سیاه‌نمایی و استفاده از چهره‌ها و سلبریتی‌ها، خودباوری، امیدآفرینی را قهرمانی واقعی به نمایش درمی‌آورد. مجید مجیدی نویسنده و کارگردان این فیلم خیلی اهل مصاحبه نیست اما در پاسخ به این سؤال که چقدر این اثر در زمانه خودش مؤثر بوده و جلوی این مشکل و معضل جدّی روایت شده در فیلم را گرفته است؟ چنین پاسخ داد تا اینجا بگویم این فیلم، همه مسئولان یک استان را برکنار کرد.

او همچنین تأکید کرد: یادم است "بدوک" با آن سختی‌ها و مشکلات ساخته و باعث تحول در منطقه شد، یعنی مسئولان دیدند و با آن منطقه و مسائلش آشنا شدند. تغییرات بزرگی در سیستم مسئولان آنجا ایجاد شد به‌طوری‌که هنوز وقتی بعد از سال‌ها به آنجا می‌رویم، برخی نگران می‌شوند که برگشتیم نقطه‌ضعف‌ها را عیان کنیم. وقتی فیلم ساخته شد، بی‌مهری‌های زیادی از سوی مسئولان به آن شد، یادم است 11 مورد از ریاست جمهوری وقت برای من آمد که ما این همه کار کردیم و چرا در آثار دیده نمی‌شود.

مجیدی همچنین به هنگام تماشای فیلم نکاتی درباره وضعیت سینمای ایران و تأثیرگذاری ساخت فیلم در جهان داشت. او سینمای ایران را سفیر نجیبی دانست و گفت: سینمای ایران، با همه نامهربانی‌ها و نقدهای ناصواب، دریچه‌ای را به روی جهان باز کرد و سفیر نجیبی از کشورمان شد. او بسیار تشکر کرد که  این فرصت را برای نمایش دوباره "بدوک" که 31 سال پیش ساخته شده بود، به وجود آوردند. از سوی دیگر به جشنواره هم تبریک می‌گویم که توانست در میان 15 جشنواره برتر قرار بگیرد. 

نویسنده و کارگردان سینمای ایران تأکید کرد: من دوست دارم اینجا درباره وضعیت سینمای ایران کمی صحبت کنم؛ این سینما با همه نامهربانی‌ها، نقدهای ناصواب و البته گاهی صواب، دریچه‌ای را به روی دنیا باز کرد. بارها شاهد بودم که افراد در فستیوال‌ها، تنها نامی از ایران شنیده بودند. آن هم از طریق برخی جراید که تبلیغات سوئی داشتند. حتی در فستیوالی در ژاپن دیدم که مردم بیشتر نام ایران را با جملاتی مانند این‌که حامی تروریست است، می‌شناختند. آن‌ها می‌گفتند با دیدن فیلم‌ها، دریافتیم کشوری که چنین آثاری دارد، نمی‌تواند تروریست باشد. این فیلم‌ها نشان می‌دهد کشور شما پشتوانه بزرگ فرهنگی دارد. سینمای کشور، سفیر نجیبی از ایران است. نقدهایی می‌شود اما نباید کلیت آن را نادیده گرفت. من هم خوشحالم که سهم کوچکی در این معرفی بزرگ داشتم و از همه عزیزانی که در طول این سال‌ها کنار ما بودند تا آثار ما دیده شود، تشکر می‌کنم.

او رسالت سینماگران را مرهم آلام، دردها و رنج‌های مردم کشورش دانست و گفت: خیلی وقت‌ها که نقدی می‌شود، برخی از مسئولان برنمی‌تابند و این موضوع پسندیده نیست، چرا که وظیفه سینماگر و هنرمند این است که نقد درست و اصولی داشته باشد که بتواند تسهیل‌‌کننده باشد. "بدوک" یکی از همان آثار است. این فیلم، مسائل سیستان و بلوچستان را به تصویر می‌کشد. این استان، منطقه‌ای محروم است و توجه کمی به آن شده و می‌شود. بنابراین نمی‌توانیم چشم‌مان را ببندیم و به مسائل نگاه نکنیم. مشکلات زیادی برای "بدوک" ایجاد شد؛ خدا رحمت کند مرتضی آوینی که یکی از حامیان بزرگ این فیلم بود و به تنهایی پشت این فیلم ایستاد. اگر او نبود سخت کوشی و ایستادگی ایشان، شاید مسیر فیلم به گونه‌ای دیگر می‌شد. یادم می‌آید آن‌ها می‌گفتند آن‌قدر سیلو و سد ساختیم اما کجاست که  آقا مرتضی گفتند شما یک هنرمند در طول تاریخ پیدا کنید که در رثای سیلو شعر گفته است و وظیفه هنرمند این است آلام و رنج مردم را به تصویر بکشد.

این کارگردان در پایان توضیح داد: فیلم "بدوک"، روزنه بزرگی را در نوع نگاه، برای من باز کرد؛ هرچند آن فیلم باعث شد چندسالی نتوانم کار کنم. بعداز این فیلم، فیلمنامه‌های من مورد بی‌مهری قرار گرفتند، اما مجموع این اتفاقات باعث شد از حوزه هنری بیرون بیایم. می‌گفتند پدر و بچه‌های آسمان را با هم نوشتم بچه‌های آسمان جایی نبود که من ببرم و رد نکنند. در نهایت سخت‌کوشی، تلاش و لطف خدا باعث شد این مسیر ادامه‌دار باشد. در پایان، از همه کسانی که زمینه نمایش مجدد این فیلم را به وجود آوردند، تشکر می‌کنم.

انتهای پیام/