آتش‌سوزی چالش جدی نابودی جنگل‌ها و مراتع چهارمحال و بختیاری است
گروه استانها- آتشسوزیهای گسترده از مهم‌ترین عوامل از بین رفتن خاک، پوشش گیاهی و جانوری در جنگل و مرتع در استان چهارمحال و بختیاری است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد ، سرمایه‌های طبیعی به ویژه پوشش گیاهی هر کشور از نشانه‌های توسعه آن به شمار می‌روند که از میان آن‌ها جنگل‌ها و مراتع از عرصه‌های طبیعی مهم با ارزش اقتصادی، اقلیمی و خاک‌شناسی بوده و محافظت از آن‌ها برابر با حفاظت از حیات انسان و چرخه طبیعت است.
حفظ و نگهداری عرصه‌های طبیعی مصداق‌های زیادی دارد که می‌توان به عدم شخم، شیار و کشت در مراتع تا جلوگیری از چرای بی‌رویه و آفت‌زدگی، راه‌اندازی اشتغال متناسب با طبیعت، جلوگیری از قطع درختان و آتش‌سوزی اشاره کرد که هر کدام در جای خود از اهمیت فراوانی برخوردارند.
جنگل یک اکوسیستم زنده و دارای اجزای مختلف است که در ارتباط با هم قرار گرفته و حفظ بخش بزرگی از حیات‌وحش و نظم چرخه طبیعت را برعهده داشته و در تولید خاک، اکسیژن و رطوبت اثر مستقیم دارد اما با رشد جمعیت و گسترش زندگی شهرنشینی و افزایش نیازهای انسان، شاهد از بین رفتن عرصه‌های طبیعی و کاهش سطح این عرصه‌ها هستیم.
ارزش این عرصه‌ها از جهات مختلف حائز اهمیت بوده و نمی‌توان از ارزش اقتصادی این اکوسیستم‌های زندگی‌بخش چشم‌پوشی کرد و باید از بین رفتن آن‌ها را مساوی با از بین رفتن بخش اعظم امکان حیات، اقتصاد و محیط زیست دانست.
انباشت زباله‌ها در حاشیه جنگل‌ها و مراتع از سویی و برداشت بی‌رویه از پوشش گیاهی، از بین بردن گونه‌های جانوری و کاهش سطح این عرصه‌های طبیعی به منظور گسترش شهرها، جاده‌ها و غیره از طرف دیگر موجب کاهش عرصه‌های طبیعی بوده و علاوه بر این‌ها آتشسوزیهای گسترده از مهم‌ترین عوامل از بین رفتن خاک، پوشش گیاهی و جانوری در جنگل و مرتع است.
حرارت بالای هوا در فصول گرم سال، تغییر اقلیم و کمبود بارش‌‌های موثر و ماندگار، عدم وجود رطوبت و تنک شدن جنگل‌ها نیز از دلایل موثر در آتش‌سوزی این سرمایه‌های طبیعی محسوب می‌شود به‌طوری‌که در سال‌های اخیر خشکسالی یکی از عوامل عمده آتش‌سوزی در جنگل‌ها طی فصل‌های گرم بوده و با وجود تدابیر پیشگیرانه و انواع تجهیزات و به‌کارگیری نیروهای دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های مردم‌نهاد توفیق زیادی در پیشگیری از حریق حاصل نشده است.
بر اساس نقشه به‌هنگام کاربری اراضی چهارمحال و بختیاری تایید شده توسط سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور میزان جنگل‌های این استان 330 هزار هکتار و مساحت مراتع آن یک میلیون و 20 هزار هکتار است.
با خشکسالی‌های پدید آمده طی دهه‌های اخیر، چرای بی‌رویه در مراتع، آتشسوزیهای متعدد، قطع درختان به منظور کسب درآمد حاشیه‌نشینان جنگل‌ها، کشت محصولات کشاورزی زیر درختان بلوط و غیره قسمت اعظمی از جنگل‌ها و مراتع استان تخریب و از بین رفته و راهکارهای مقطعی و موقت نیز تاکنون نتوانسته چاره‌ساز این مسئله شود و هر ساله شاهد از بین رفتن این گنجینه‌های ارزشمند طبیعی هستیم.
آتش‌سوزی خود به خودی جنگل یکی از انواع حریق در جنگل است که در فصول گرم سال مانند بهار و تابستان بیشتر رخ می‌دهد و استان چهارمحال و بختیاری که دچار عدم بارش مناسب و خشکسالی‌های پی‌درپی بوده همواره خسارات زیادی را از این جهت متحمل شده است؛ مراتع نیز با کاهش رطوبت دچار خشکی و آتش‌سوزی شده و بسیاری از این آتش‌سوزی‌ها آسیب‌های غیرقابل جبرانی بر جای گذاشته است.
4 فقره آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع استان فقط در 2 ماه در سال 1400
اسماعیل صالحی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: امسال 4 فقره آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان رخ داد که آتش‌سوزی جنگل‌های طبیعی 0.8 هکتار و آتش‌سوزی مرتع نیز به میزان 0.8 هکتار در شهرستان‌های کوهرنگ، لردگان، خانمیرزا و اردل بود.
وی با اشاره به تبعات آتش‌سوزی، افزود: از بین رفتن مواد آلی خاک، بانک بذر زمین، پوشش گیاهی و به تبع آن از بین رفتن تنوع زیستی و جانوری و جاذبه گردشگری منطقه، افزایش فرسایش خاک و بروز سیلاب‌های غیرقابل پیش‌بینی، خسارت‌های ناشی از سیل و کاهش تولید اکسیژن از آثار مخرب آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با بیان اینکه راه‌های پیشگیرانه می‌تواند در کاهش آتش‌سوزی‌ها موثر باشد، بیان داشت: از جمله اقدامات پیشگیرانه امسال می‌توان به ایجاد عملیات پیشگیری شامل احداث آتش‌بر، سنگچین و علوفه‌چینی اشاره کرد.
صالحی تصریح کرد: نصب تابلو و دیوارنویسی حریق، تشکیل دوره آموزشی در تمامی شهرستان‌های استان برای 60 تشکل، 30 تعاونی مردمی به تعداد 350 نفر، حضور مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در برنامه زنده تلویزیونی چشم‌انداز با موضوع اهمیت حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی و علت وقوع حریق و راه‌های پیشگیری از آن و انتظارات از دستگاه‌های دولتی، عمومی، دهیاران، بهره‌برداران و همیاران طبیعت در زمان وقوع حریق از دیگر اقدامات صورت گرفته به‌منظور پیشگیری از حریق در جنگل‌ها و مراتع استان است.
وی با اشاره به اهمیت فرهنگ‌سازی و آموزش افکار عمومی، خاطرنشان کرد: تولید تعداد 50 برنامه رادیویی با عنوان هوای زمین با مشارکت صداسیما و پخش از رادیوی مرکز استان در مورد حریق و راه‌های پیشگیری و اطفای آن، انجام گشت‌های مراقبتی در استان به صورت شبانه‌روزی، انعقاد تفاهم‌نامه حفاظتی با مرتع‌داران جهت پیشگیری و اطفای حریق در مراتع تحت مدیریت این سازمان نیز انجام می‌شود.
صالحی با بیان اینکه 95 نفر نیرو برای پیشگیری از حریق در جنگل‌ها و مراتع استان فعال است، توضیح داد: استفاده از بالگرد و هواپیما‌های آب‌پاش، تراکتور و ادوات کشاورزی جهت ایجاد آتش‌بر در مواقع بحرانی و قطع خط آتش، استفاده از اره موتوری جهت جلوگیری از شیوع و گسترش حریق برای آتشسوزیهای گسترده موردنیاز است.
وی با اشاره به پیش‌بینی برای آتشسوزیهای امسال، گفت: هرچند وضعیت جنگل‌ها و مراتع، وجود خشکسالی‌های پیاپی و گرمای هوا احتمال وقوع حریق را در عرصه‌های منابع طبیعی افزایش می‌دهد اما امیدواریم با همراهی و مشارکت مردم در راستای ترویج فرهنگ حفاظت از منابع طبیعی این میزان احتمال کاهش یابد.
انتهای پیام/7540/ح
