یادداشت| «زرشک طلایی اقتصاد»/ روحانی از کدام‌ دوران طلایی سخن می‌گوید؟

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، مرتضی عبدالحسینی روزنامه‌نگار طی یادداشتی در روزنامه فرهیختگان نوشت: حسن روحانی، رئیس‌جمهور روز گذشته در جلسه هیات دولت از ادعا‌های جدید و عجیبی رونمایی کرد ادعای اول ایشان این بود که سال‌های 93 تا 96 طلایی‌ترین دوران اقتصادی کشور بوده است و وضعیت موجود تنها حاصل تحریم‌هاست روحانی مستقیم و غیرمستقیم اشاره می‌کرد(ادعای دوم) که اگر تحریم‌ها نبودند، قدرت اقتصادی و شکوفایی اقتصادی دولت متوقف نمی‌شد.

هر دو ادعای روحانی از اساس غلط است حدفاصل سال‌های 93 تا 96 به هیچ‌وجه به لحاظ متغیر‌هایی مانند؛ تورم، رشد اقتصادی، اشتغال و تشکیل سرمایه ثابت و... طلایی نبوده و چه بسا متوسط به سمت پایین ارزیابی می‌شود. روحانی باید در طلایی خواندن این بازه زمانی دقت کند و بداند که؛ 1- در حدفاصل سال‌های 1368 تا پایان 1371 متوسط رشد اقتصادی در کشور 9 درصد و در بازه زمانی 1381 تا 1384 در حدود 6 درصد بوده است 2- در بازه زمانی 93 تا 96 میزان سرمایه‌گذاری در کشور 15 درصد کاهش پیدا کرده، 35 میلیارد دلار ارزپاشی برای سرکوب نرخ دلار و همچنین نرخ بهره برای پارک نقدینگی در حساب‌های بلندمدت بالا نگاه داشته شده است.

همه این موارد موجب فشرده شدن فنر بحران پولی و مالی بود که تحریم‌های سال 97 صرفا تحریک‌کننده و تعجیل‌کننده آن بود. 3- سال 95 که جناب روحانی معتقد است با رشد اقتصادی 12 درصد نظیر ندارد، سال‌های 1396 و 1370 را با رشد اقتصادی 13 و 14 درصد جلوی خود می‌بیند. اما اگر بپذیریم این دوره به لحاظ اقتصادی متوسط بوده است باز هم ادعای دوم به این دلایل پذیرفتنی نیست؛

الف) برجام در مطلوب‌ترین حالت خود رفع تنش و مانع تحریم وابستگی‌های اقتصادی ایران می‌شد، درواقع ایران را به لحاظ اقتصاد سیاسی شبیه به کشوری مانند؛ پاکستان و مصر می‌کرد. ب) رفع تحریم‌ها باید انجام شود و کسی در این مورد حرفی ندارد اما با برداشته شدن تحریم‌ها؛ صرفه اقتصادی تولید در ایران چقدر می‌تواند از این فضای بی‌تنش بهره‌برداری کند؟

ج) این تنها شرطی کردن اقتصاد است والا در سال 95 که تحریم نبود و بهترین رشد اقتصادی دولت روحانی یعنی همان 12 درصد بود، رشد اقتصادی بدون نفت تنها 2 درصد و کمتر از میانگین تاریخی خود بوده است.

بازی مافیایی روحانی با انتخابات

روز گذشته حسن روحانی در جلسه هیات‌دولت به ایراد سخنرانی در حدود 45 دقیقه پرداخت که هرچقدر صحبت‌های ایشان را کنارهم می‌گذاریم به چیزی غیر از تناقض نمی‌رسیم. دولتمردان ارشد و صحبت‌هایشان بیشتر نمود یک شخصیت ناوارد در بازی مشهور این روزها یعنی «مافیا» را دارد که تنها برای ماندن در بازی دست‌وپا می‌زنند.

بازی مافیا که این روز‌ها در شبکه‌های اینترنتی و محفل‌های اجتماعی رواج پیدا کرده، بازی‌ای است که در آن اقلیتی تحت‌عنوان «مافیاها» از نقش خود آگاه هستند و اکثریتی تحت‌عنوان «شهروندها» باید به‌دنبال آنها بگردند.

در این بازی که بر پایه تظاهر بنا شده است، گاهی مافیا‌ها برای ردگم‌کنی خود را به جای شهروندان دلسوزی جا می‌زنند که دغدغه پیدا کردن مافیا را دارند اما درحقیقت هدف آنها؛ گمراهی شهر است. حسن روحانی دیروز در ابتدای صحبت‌های خود ادعا‌هایی از جنس شهروندی داشت و دائما مرزی بین خود با وضعیت موجود می‌کشید و درواقع این‌گونه وانمود می‌کرد که من هم مثل مردم عادی از وضعیت فعلی ناراحتم.

ادعا‌های شهروندی روحانی جایی نمود پیدا می‌کرد که ایشان به سه‌ مساله انتقاد داشتند: اولا از نوع نقد کاندیداهای انتخاباتی به وضعیت اقتصادی موجود گله‌مند و معتقد بود: «در این انتخابات جفای بزرگی درحق نظام شده است و آن هم نوع نقد کاندیدا‌ها به وضعیت اقتصادی موجود است. اگر تمام 42 سال گذشته نقض قانون شده و تماما فساد بوده است، پس بفرمایید چرا انقلاب کرده‌ایم؟ ما پنج دوره ریاست‌جمهوری به فرم فعلی آن داشته‌ایم که اقداماتی در آنها انجام شده است، این‌طور که شما می‌گویید همه آن دولت‌ها خراب بوده‌اند.»

ثانیا؛ روحانی معتقد است که: «همه دم از برداشتن تحریم‌ها می‌زنند اما نمی‌گویند چگونه؟ ما با برجام این کار را کردیم پس تنها راه‌حل موجود بازگشت همه به برجام است.»

ثالثا؛ حسن روحانی معتقد است آمار‌های اقتصادی که این روز‌ها از زبان کاندیدا‌ها گفته می‌شود، دروغ و تمام توهین به شعور مردم است. هرچند روحانی این‌گونه وانمود می‌کرد که اینگونه نقد‌ها از سر دلسوزی و بدون اهداف سیاسی- تبلیغاتی است اما مطرح شدن آنها توسط او محکوم است؛ چراکه اساسا رطب‌خورده کی تواند منع رطب کند. در پاسخ به انتقاد اول باید گفت؛ جناب روحانی شما می‌گویید کاندیداها طوری نقد می‌کنند که نظام و دولت‌های قبلی را زیرسوال می‌برند حال اما سوای از درست یا غلط بودن این ادعا، آیا خود شما از بنیانگذاران اینچنین شگرد‌ها نبوده‌اید. خود شما دولت قبلی را چگونه نقد می‌کردید و آیا در اوایل سال 93 دائما از آواری که از دولت قبل به شما رسیده انتقاد نمی‌کردید.

آیا شما در مناظرات 96 برای رای آوردن بسیاری از خط‌قرمز‌های امنیتی و اقتصادی نظام را زیرپا نگذاشتید؟ اما نقد دوم روحانی را نیز باید این‌گونه پاسخ داد: جناب روحانی اصرار دارید بگویید تنها راه‌حل خروج از تحریم بازگشت به برجام است. حتی اگر این ادعا را هم قبول کنیم آیا خود شما برنامه‌ای داشته‌اید که از کاندیداها مطالبه برنامه می‌کنید. انتقاد سوم هم آنقدر واضح است که پاسخی ندارد.

آقای روحانی همه آمار‌هایی که در رسانه‌ها یا در ستاد‌های انتخاباتی دست به دست می‌شود، آمار‌های تولیدشده در وزارتخانه‌ها و مراکز آماری نهاد‌های زیردست خودتان است. حسن روحانی به‌شدت به استراتژی feel, fet, found (استراتژی برای جذب مخاطب در کمپین‌های سیاسی و فعالیت‌های هرمی) علاقه‌مند است. او می‌خواهد وانمود کند مشکل را می‌شناسد و با ما همدرد است و راه‌حل را هم خودش دارد.

 روحانی؛ طلایی‌ترین اقتصاد در 50 سال اخیر را داشته‌ایم!

حقیقتا از مرور آمار‌ها و تحلیل‌های اقتصادی هشت سال اخیر خسته شده‌ایم و درست هم این است، حالا که در معرض دولت جدید قرار داریم از تمهیدات، برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی که بهتر است اجرا شود صحبت کنیم و نه بسان برخی دولتمردان مشغول بحث‌های بی‌فایده باشیم. اما آقای روحانی قصد ندارد کوتاه بیاید و غلظت عجیب بودن صحبت‌های او هر روز بیشتر می‌شود.

اینها جملات روحانی در جلسه دیروز هیات‌دولت است: «چهار سال اول دولت یعنی سال‌های 93 تا 96 طلایی‌ترین دوره اقتصادی در 50 سال اخیر است. تورم متوسط ما در این چهار سال 11 درصد بوده و طی دو سال تورم تک‌رقمی داشته‌ایم. رشد اقتصادی ما به‌طور متوسط در این چهار سال حدود پنج درصد قرار داشته است. ضمنا از 6 ماهه دوم 93 تا پایان 96 هر سه‌ماهه نسبت به سه ماهه قبل حدود 700هزار شغل خالص داشته‌ایم. تراز تجاری هم در یکی، دو سال مثبت شد که این هم بی‌سابقه بود.»

روحانی گفته است: «تحریم‌ها در سال 93 کمتر شد و از دی‌ماه 94 به بعد دیگر تحریم نبودیم و شکوفا‌ترین اقتصاد ایران در سال 95 با رشد اقتصادی 12 درصد بود. این رشد در دنیا بی‌نظیر بوده است.» روحانی درنهایت این‌گونه نتیجه گرفت که دولت فعلی مسیر را پیدا کرده بود و از قضا موفق هم بود اما تحریم‌ها و ترامپ باعث وضع موجود شد، در واقع ایشان غیرمستقیم این ادعا را می‌کند که اگر تحریم‌ها نبود، اقتصاد ما مانند همان چهار سال اول عالی بود و... اما درستی این ادعا‌ها را آمار تایید می‌کند؟

 آمار می‌گوید؛ دوره اول روحانی طلایی نبوده است

جناب روحانی می‌گوید که رشد اقتصادی در کشور در حد فاصل سال‌های 93 تا پایان 96 به‌طور متوسط 5 درصد بوده است که طلایی‌ترین دوره در اقتصاد ایران است. در این مورد ذکر نکاتی ضروری است: 1. رشد اقتصادی به هیچ وجه ملاک مناسبی برای سنجش وضعیت رفاه مردم در اقتصاد ایران نیست، به‌طوری که در بعضی سال‌ها رشد اقتصادی تبدیل به هزینه خانوار‌ها نشده و درواقع رفاه آنها بدون تغییر مانده است. 2. در حد فاصل سال‌های 1340 تا پایان 1348 متوسط رشد اقتصادی کشور 12 درصد بوده است.

3. در حد فاصل سال‌های 1368 تا پایان 1371 متوسط رشد اقتصادی در کشور 9 درصد بوده است. 4. در حد فاصل سال‌های 1381 تا پایان 1386 متوسط رشد اقتصادی کشور 6 درصد بوده است. 5. رشد اقتصادی 12 درصد در سال 95 به هیچ وجه بی‌نظیر نبوده است و در سال‌های 1369 و 1370 رشد اقتصادی 13 و 14 درصد را تجربه کرده‌ایم. 5. رشد اقتصادی در سال 95 با اتکا به نفت بوده است و رشد غیرنفتی در این سال تنها 2 درصد بوده است. 6. در حد فاصل سال‌های 93 تا 96 متوسط رشد نقدینگی 21 درصد بوده است و تنها با بالا نگه‌داشتن نرخ بهره و پارک این پول‌ها در حساب‌های بلندمدت، رکود تعمیق شد و تورم و آشفتگی بازار‌ها به‌جای مهار شدن به زمانی در آینده (منظور سال‌های 96 به بعد است) موکول شد. 7. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ایران (که مظهر سرمایه‌گذاری و روند تولید است) در حد فاصل سال‌های 93 تا پایان 96 با افت 15درصدی از 137 هزار میلیارد تومان به 118 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرد. 8. هیچ‌گونه تحول اقتصادی طی سال‌هایی که به‌زعم روحانی طلایی است، رخ نداده و رشدی هم اگر اتفاق افتاده با توجه به وفور درآمد‌های نفتی بوده است.

روحانی رکورددار تورم در 70 سال اخیر است

حسن روحانی پازل دروه طلایی خود را با تورم 11 درصدی سال‌های 93 تا 96 تکمیل می‌کند و معتقد است این بهترین عملکرد برای اقتصاد ایران است که سال‌ها تورم 11 درصد بوده است. در این مورد هم رئیس‌جمهور به‌دلایل زیر در اشتباه است:

1. تورم در دوره اول روحانی مهار نشد. در این دوره با بالا نگه‌نداشتن نرخ بهره حقیقی (اختلاف بین تورم و نرخ بهره بانکی) پول‌ها در حساب‌های بانکی قفل بود. در این دوره با سرکوب نرخ بهره و نرخ ارز، تورم مهار نشد بلکه تورم به زمان فعلی موکول شد. 2. در حد فاصل سال‌های 93 تا 96 بیش از 35 میلیارد دلار ارز به بازار تزریق شده و با سرکوب نرخ ارز فنر آن نیز فشرده‌تر شد 3. در این دوره بسیاری از بدهکاران تسهیلات بانکی که خود منشأیی برای تورم در سال‌های بعد بودند ظهور و رونق پیدا کردند 4. پایین‌ترین تورم تک‌رقمی مربوط به سال 1364 است که در حدود 4 درصد بوده است 5. میزان تورم در سال 1369‌، 8 درصد بوده است.  6. اگر میانگین نرخ تورم در کل دولت روحانی را درنظر بگیریم دولت ایشان با تورم متوسط 22 درصدی رکورددار بیشترین تورم در یک بازه زمانی 8ساله و همچنین رکورددار تورم بالای 30 درصد در یک بازه ممتد سه‌ساله 7 دهه اخیر است.

 9 میلیون اشتغال را از کجا آورده‌اید؟

روحانی در مورد اشتغال و اشتغالزایی گفته است: «از 6 ماهه دوم 93 تا پایان 96 هر سه ماهه نسبت به سه ماهه قبل حدود 700 هزار شغل خالص داشته‌ایم.» این ادعا به مراتب بیش از ادعا‌های دیگر روحانی از دایره منطق و عقل به دور است معنی حرف روحانی این است که دولت به صورت سالانه 2 میلیون و 800 هزار شغل خالص(شغل بادوام و پایدار) ایجاد کرده که در مجموع سال‌های 93 تا 96 در حدود 9 میلیون شغل ایجاد کرده است. دانستن این آمار‌ها که اتفاقا تولید شده در وزارتخانه‌های مطبوع جناب روحانی است برای رد این حرف کافی است.

1- تعداد شاغلان کشور از حدود 20/6 میلیون نفر در سال1384 به 23میلیون نفر در سال گذشته رسیده که طی این مدت جمعیت کشور با افزایش 14میلیون نفری از 70میلیون نفر به 84 میلیون نفر رسیده است 2- براساس آمارهای مرکز آمار ایران، در زمستان 99 از 2 میلیون و 478 هزار بیکار کشور، حدود 961 هزار نفر از آنان یا معادل 39 درصد از کل بیکاران کشور، دارای مدرک تحصیلات عالی بوده‌اند 3- تعداد شاغلان در حد فاصل سال‌های 1393 تا پایان 1396 حدود 2 میلیون نفر بیشتر شده است که قابل قبول است اما ادعای روحانی در مورد افزایش 700 هزار نفری اشتغال هر سه ماه یک بار غلط است 4- طبق آمارهای مرکز آمار ایران نرخ بیکاری جوانان در 15 تا 24سال طی 8 سال اخیر به‌طور میانگین 3 تا 25 درصد بوده که آمارهای سازمان بین‌المللی کار(ILO) نشان می‌دهد میانگین این نرخ در جهان طی سال2019 حدود 6/13 درصد بوده است.

انتهای پیام/