چابک‌سازی ساختار تنبل شهرداری تهران نخستین اَبَرچالش شورای شهر ششم

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سیدمحسن طباطبایی مزدآبادی دبیر انجمن علمی اقتصادی شهری ایران طی یادداشتی درباره چالش ها و مشکلات پیش روی شورای ششم شهر تهران، نوشت: کلانشهر تهران کمتر از دو هفته دیگر اعضای پارلمان خود را خواهد شناخت؛ به نظر می‌رسد این شورا وارث مسائل انباشته زیادی خواهد بود که به ترتیب اولویت باید به آنها ورود کند. شاید اولین ابرچالشی که شورا ناگزیر از مواجه شدن با آن است موضوع اصلاح ساختاری و سازمانی شهرداری تهران است که چند سالی‌ست در دستور کار قرار دارد اما به سرانجامی نرسیده است.

واقعیت این است که شهرداری تهران به سازمانی عریض و طویل و تنبل تبدیل شده است که نیاز به چابک سازی دارد است. این کلانشهر با ساختار سازمانی پیچیده و بزرگ  شامل 9 معاونت، 22 منطقه، 123 ناحیه، 36 اداره کل، 22 سازمان، 2 مرکز، 3 دفتر، 4 ستاد، 2 دبیرخانه، 2 مدیریت، 20 شرکت و 4 مؤسسه وضعیت نابهنجاری را تجربه می کند.

مسائلی همچون عدم تناسب طرح طبقه‌بندی مشاغل فعلی شهرداری با مشاغل جدید و ضرورت به‌روزرسانی آن، عدم توازن نیروی انسانی به پهنه جغرافیایی مناطق 22 گانه، عدم تطابق پست و شغل سازمانی در شهرداری تهران، وجود شغل‌های فاقد پست سازمانی در شهرداری تهران، تناسب پایین نیروی انسانی با مأموریت‌ها و تعداد بسیار بالای کارکنان شهرداری نسبت به شهرهای هم­قواره باعث شده است که امروز بازنگری و بازطراحی ساختار سازمانی شهرداری تهران به عنوان یک ضورت حیاتی برای این کلانشهر جلوه کند.

موضوع دومی که شورای شهر ششم باید بلافاصله به آن ورود کند مسئله ارتقاء درآمدهای پایدار است که طی دو دهه گذشته درآمد پایدار تهران از 25درصد تجاوز نکرده است. روش های درآمدزایی فعلی توان حل مسائل تهران را ندارند و  باید به روشهای نوین درآمدزایی متوسل شوند.

علاوه بر پایدار سازی درآمدی موضوع تامین مالی پایدار پروژه های شهری هم مسیری است که سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی نتوانسته آن را به خوبی طی کند و به نظر می رسد باید عمیق تر و دقیق تر با این مسئله درگیر شد شیوه ایجاد صندوق توسعه شهری که بنیان آنها عمدتاً بر سرمایه‌گذاری عمومی- خصوصی (PPP) گذاشته یقنا روشی است که می تواند گره گشا باشد.

این صندوق ها در بسیاری از کشورها کارآمدی خود را به اثبات رسانده اند و همزمان با ایجاد صندوق توسعه شهری کلانشهر تهران باید به تدوین اطلس سرمایه گذاری اقدام شود در فضاهای شهری سرمایه گذران  اعم از مردم یا بخش خصوصی اغلب شناخت دقیقی از وضعیت سرمایه گذاری در گذشته حال و آینده شهر ندارند آنها قابلیت ها و ریسک های سرمایه گذاری در این عرصه را به خوبی درک نکرده اند اطلس سرمایه گذاری در شهرها در حقیقت ابزاری برای کمک به سرمایه گذاران است تا واقع بینانه و هدفمند به سرمایه گذاری اقدام کنند.

اطلس سرمایه گذاری در حقیقت نقشه ای جامع از فضای سرمایه گذاری در شهر است که به کمک اشکال، نمودارها، تصاویر،اعداد و ارقام، تحلیل روندها و دیگر ابزارهای تفهیم تلاش می کند وضعیت سرمایه گذاری در آن محیط خاص را در اداوار مختلف و در شرایط مختلف ترسیم کند اطلس باید بالاترین و پایین ترین نقاط بازارها را نشان دهد و علل و دلایل رونق و رکود سرمایه گذاری و پیروزی یا شکست آن را تحلیل کند.

از دیگر عرصه هایی که شورای شهر ششم باید به آن ورود کند مسئله بودجه شهرداری تهران و گران اداره شدن تهران است که هر سال با نرخ رشد سرسام آوری بالا می رود در بازه زمانی 10 ساله یعنی از سال 91 تا 1400 بودجه شهرداری تهران بیش از 5 برابر شده است اما به عنوان مثال و از باب مقایسه بودجه سالانه شهر شیکاگو از 5/8 میلیارد دلار در سال 2018 به 8/9 میلیارد دلار در سال 2020 رسیده است یعنی طی سه سال بودجه این شهر تنها 13 درصد رشد داشته اما بودجه تهران طی سه سال از 98 تا 1400 بیش از 150درصد رشد داشته است. یا بودجه پاریس که یکی از جهانشهرهاست از 9/7 میلیارد یورو در سال 2017 به 5/8 میلیارد یورو در سال 2020 رسیده است یعنی طی چهار سال تنها 7 درصد افزایش بودجه داشته است.

موضوع مهم دیگر هوشمند سازی تهران است که می تواند به حل بسیاری از مشکلات اجتماعی اقتصادی و راهبردی ساختاری شهر کمک کند توسعه شهرهای هوشمند در جهان در حال گسترش است و پیش بینی می شود بازار جهانی هوشمند سازی شهرها تا سال 2025 به 5/2 تریلیون دلار برسد. کلانشهر تهران هم چند سالیست که استراتژی هوشمند سازی را جسته و گریخته دنبال می کند اما به نظر می رسد این اقدامات از انسجام و حجم کافی برخوردار نبوده و آثار آن منجر به حل واقعی مشکلات نشده است.

در برنامه پنج ساله سوم شهر تهران مصوب 30/10/97 شورای اسلامی شهر تهران که در11 فصل تنظیم و ارائه شده است فصل سوم به موضوع مهم نوآوری و هوشمندسازی اختصاص داده شده است اگرچه شاخص های شهر هوشمند به طور جامع و کامل در این مبحث دنبال نشده است اما اختصاص بخشی از برنامه بالادستی تهران به هوشمندسازی یقیناً گام مهم و مفیدی بوده است. با این حال موضوع هوشمند سازی تهران نیاز به طرحی منسجم و با ذکر جزئیات و ظرافت دقیق دارد که باید پیگیری و اجرا شود. تقویت اقتصاد شهری، گذار به شهر کارآفرین و تولیدگر، تقویت برند کلانشهر تهران  و مطرح کردن آن در طراز شهر بزرگ ایرانی اسلامی مطابق سند چشم انداز از جمله دیگر چالشهایی است که شورای شهر ششم با آنها دست و پنجه نرم خواهد کرد.

انتهای پیام/