تایوان قربانی احتمالی سیاست آمریکا در قبال چین
آمریکا در ادامه تنش با چین و در راستای افزایش فشار به این کشور قصد استفاده از جزیره تایوان به عنوان یک اهرم فشار قدرتمند را داشته و با شیوه های مختلف به دنبال تحریک بیشتر چین در منطقه حساس آسیا پاسیفیک است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، هرچند ایالات متحده در نقاط مختلف دنیا دارای متحدان زیادی است اما در دوره های مختلف برخی مناطق از اهمیت بیشتری برخوردار بوده اند. در سالهای اخیر منطقه آتلانتیک دیگر اهمیت سابق را برای آمریکا نداشته و به نظر میرسد چشم ها معطوف به منطقه ایندوپاسیفیک شده است. هرچند اولین سفر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به لندن و شرکت در اجلاس جی 7 بود اما اولین اجلاسی که به صورت مجازی در ماه مارس برگزار شد نشستی بود که "کواد" نامیده می شود و کشورهای آمریکا، ژاپن، هند و استرالیا در آن حاضر بودند. هرچند کواد یک ائتلاف رسمی به شمار نمی رود اما در برنامه های بایدن نقش بیشتری نسبت به اینده ناتو خواهد داشت. نگاهی به کشورهای حاضر در این نشست به راحتی نشان می دهد که نقطه اشتراک تمام این کشورها رقابت و حتی دشمنی با چین است.
دیپلماسی واکسن در راستای افزایش فشار
تحولات سیاسی اخیر حاکی از آن است که ایالات متحده از اهرم های زیادی برای فشار به چین استفاده میکند. یکی از این اهرم ها جزیره تایوان است که به واسطه وعده های غرب در تلاش برای استقلال از چین است. هرچند بعید به نظر میرسد چین با توجه به قدرتی که در اختیار دارد حاضر به از دست دادن این جزیره و به نوعی باختن رقابت به آمریکاست. در هر صورت آنچه مشخص است تلاش آمریکا برای افزایش تنش در این منطقه است. در آخرین اقدام یک مقام ارشد دولت آمریکا به رویترز گفت که این کشور روز شنبه 2.5 میلیون دوز واکسن کرونا به تایوان ارسال کرده است. این رقم سه برابر بیشتر از دوزهای اعطایی قبلی آمریکا به این جزیره است و نشان می دهد که تصمیم واشنگتن برای افزایش فشار سیاسی و نظامی به چین از طریق تایوان جدی است.
نکته تامل برانگیز در مورد ارسال این واکسن ها مربوط به اظهارات متفاوت و حتی متناقض مقامات آمریکایی در گذر زمان است. مقامات آمریکایی این هفته اعلام کردند که این واکسن ها با اهداف سیاسی و اقتصادی به تایوان ارسال نمی شود و صرفا برای نجات جان انسان ها اعطا می شود. این درحالی است که برنت کریستنسن، سفیر آمریکا در تایپه در اوایل خردادماه با اشاره به پایین بودن تعداد مبتلایان به کرونا در این جزیره گفته بود: ما به توانایی مقامات بهداشتی تایوان برای کنترل کرونا کاملا اطمینان داریم. من همچنین باید به این مسئله اشاره کنم که بسیاری از همسایگان تایوان در منطقه هم تجربه شیوع کرونا را دارند و تعداد مبتلایان تایوان همچنان در بین پایینترین کشورهای دارای کرونا در دنیاست. اینکه چه اتفاقی در کمتر از یک ماه رخ داده که سیاست آمریکا در خصوص ارسال واکسن به تایوان چرخش 180 درجه ای داشته مسلما دلایلش به روابط پرتنش میان آمریکا و چین بازمیگردد.
دعوای عضویت در سازمان بهداشت جهانی
یکی دیگر از اهرمهای فشار آمریکا به چین موضوع پیوستن تایوان به سازمان بهداشت جهانی است؛ تلاشی که تاکنون نتیجه ای به همراه نداشته است. تایوان با حمایت کشورهای غربی بزرگ مدتها است که به دنبال دسترسی به مجمع سازمان بهداشت به عنوان عضو ناظر است. اما رئیس مجمع سازمان جهانی بهداشت در هفتاد و سومین نشست این مجمع لایحه معدودی از کشورها مبنی بر دعوت از تایوان برای حضور در نشست به عنوان عضو ناظر را رد کرد. البته پیش از این پکن به تایوان گفته بود اگر بپذیرد بخشی از سرزمین اصلی چین است با حضور تایوان در مجمع عمومی سازمان بهداشت جهانی مخالفت نخواهد کرد؛ شرطی که تایوان به پشتوانه حمایتهای آمریکا و غرب آن را نپذیرفت.
حتی پس از این اتفاق سخنگوی وزارت خارجه چین در هفته اول خردادماه گفت چین با هدف مجازات مقامات تایوان مانع از مشارکت این جزیره در مجمع سازمان بهداشت جهانی شد. این دیپلمات ارشد چینی با انتقاد از رویکرد سیاسی تایوان گفت: از زمانیکه حزب دموکراتیک پیشرو به قدرت رسیده دستور کار سیاسی خود را به رفاه مردم تایوان در اولویت قرار داده و لجوجانه موضع استقلال تایوان را در پیش گرفت. اعتراضات مقامات ارشد تایوان مانند وزیر خارجه و وزیر بهداشت این جزیره از عملکرد سازمان بهداشت جهانی و بی توجهی این سازمان به سلامت 23.5 میلیون نفر نیز نتوانست مقامات سازمان بهداشت جهانی را مجاب کند که وارد این بازی سیاسی شوند.
آبراه تایوان در انتظار نبردی سخت
منطقه پاسیفیک به دلیل اینکه یک آبراه بین المللی مهم به شمار می رود از اهمیت زیادی برای آمریکا و چین برخوردار است. تنگه تایوان یکی از مناطقی است که ارتش آمریکا برای اعمال فشار به چین مد نظر دارد. حضور ناوهای آمریکایی در این تنکه یکی از موضوعاتی است که پکن همواره به آن اعتراض داشته و آن را عاملی منفی بر صلح و ثبات منطقه دانسته است. با اینحال آمریکا تردد کشتی های خود از این تنگه را بیانگر تعهد این کشور به منطقه ازاد ایندوپاسیفیک دانسته و بر ادامه حضور خود در این منطقه تاکید کرده است. چین نیز برای به نمایش گذاشتن قدرت خود اقدام به برگزاری رزمایش در نزدیکی تایوان کرده و حتی به مقامات این جزیره تاکید کرده که انجام چنین ماموریتهایی در اینده به یک امر معمول تبدیل خواهد شد.
هرچند آمریکا روابط دیپلماتیک خود با تایوان را از 1979 قطع کرد تا چین را به عنوان تنها نماینده رسمی چین بشناسد. سفر سناتورها و شخصیت های سیاسی سابق آمریکا به تایوان در اواخر فروردین ماه نیز یک اقدام دیگر در راستای تحریک چین بود. کریس داد، سناتور سابق آمریکایی و دو معاون وزیر سابق با نامهای ریچارد آرمیتاج و جیمز استینبرگ 25 فروردین وارد تایوان شدند. سفارت دوفاکتوی آمریکا در تایوان اواسط خردادماه نیز از سفر سه سناتور دیگر آمریکایی به تایوان و گفتگو با مقامات دولتی بلندپایه این جزیره خبر داد. وزارت دفاع چین در اعتراض به این سفر اعلام کرد: «سناتورهای آمریکایی که برای شرکت در نمایش سیاسی از تایوان بازدید کردند، اصل چین واحد را به چالش کشیدند و تلاش کردند تا به اصطلاح با استفاده از تایوان کنترل چین را تحقق بخشند. این یک گام تحریک آمیز سیاسی بسیار ناپسند بود.»
با تمام این تفاسیر به نظر می رسد در آمریکای تحت نظر جو بایدن تایوان یک مهره تاثیرگذار در معادلات سیاسی منطقه است. هرچند واشنگتن سعی دارد با تحریک مقامات این جزیره فشار به چین را افزایش دهد و بهانه حمایت از تایوان حضور سیاسی و نظامی خود در حیاط خلوت پکن را افزایش داده اما بعید به نظر می رسد چین در این رقابت مهم که احتمالا رنگ و بوی خشونت نیز خواهد گرفت، حاضر شود قافیه را به آمریکا باخته و با استقلال این جزیره موافقت کند.
انتهای پیام/