سهرابی: خدمت طلاب جهادگر به مردم یک حرکت تبلیغی نیست/ تشکیل حلقه‌های میانی رویکرد جدید سازمان تبلیغات + عکس و فیلم
وظایف طلاب جهادی در حوزه خدمات اجتماعی به‌نوعی مکمل وظایف اصلی آنها است. در مکتب تشیع و جریان انقلاب اسلامی، خدمت به مردم یک راهبرد نیست بلکه وظیفه است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکم تیرماه سال 1360 و در چنین روزی، سازمان تبلیغات اسلامی به فرمان امام خمینی (ره) تأسیس شد. این نهاد با هدف اعتلای فرهنگ اسلامی و تبلور حیات معنوی و تبیین و ترویج شاخص‌های اعتقادی فعال شد.
سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، هدایت، ساماندهی، پشتیبانی و نظارت بر تبلیغات دینی مردمی، زمینه‌سازی برای یافتن نیروهای مؤمن و تأسیس تشکل‌های لازم و برنامه‌ریزی و هماهنگی به منظور تقویت و هدایت مداوم انجمن‌های اسلامی، تلاش در جهت احیاء و اشاعه معارف، فرهنگ و تاریخ تشیع از همه راه‌های ممکن، با تأکید بر وحدت تمام مذاهب اسلامی و حراست از آن با همکاری مراجع و نهادهای ذیربط، تحقیق و بررسی در خصوص تبلیغات سوء و تهاجم فرهنگی دشمنان و شناسایی و تحلیل ترفندهای تبلیغی علیه اسلام و انقلاب اسلامی، انجام مطالعات راهبردی و بررسی‌های کاربردی در زمینه نیازهای فرهنگی اقشار مختلف جامعه، بویژه جوانان و طراحی برنامه‌ها و شیوه‌های تبلیغی نوین و اصلاح و احیای روش‌های سنتی در تبلیغات اسلامی، تدوین و انتشار کتب و نشریات مناسب و ضروری، به منظور معرفی فرهنگ و تمدن اسلامی و تبیین مواضع انقلاب اسلامی و انجام پژوهش‌های لازم، به‌ویژه در زمینه نظام تربیتی و مبانی سیاسی- اقتصادی و فرهنگی حکومت اسلامی و حمایت از پژوهشگران متعهد و غیره از جمله فعالیت‌های این سازمان است.
این روز به‌عنوان روز تبلیغ و اطلاع‌رسانی دینی نامگذاری شده است. به این بهانه گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام علی‌اصغر سهرابی مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان تهران در خبرگزاری تسنیم صورت گرفته است که مشروح و ویدئوی آن را ملاحظه می‌کنید.
*چرا یکم تیرماه، روز تبلیغ نامگذاری شده است؟
یکم تیرماه سال 1360، سالروز تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی است که با حکم رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی (ره) این سازمان شکل گرفت که البته پیش از اینکه به‌صورت سازمانی فعالیت کند در قالب‌های مردمی و استانی با نام‌های متفاوت در فضای تبلیغی فعالیت‌هایی داشت اما در سال 1360 به‌عنوان سازمانی واحد متولد و کار خود را آغاز کرد.
جهت‌گیری نظام اسلامی در راستای اقامه دین
* اساس تبلیغ در اسلام با چه هدفی انجام می‌گیرد؟
جهت‌گیری کلی نظام اسلامی، مسأله اقامه دین است. یعنی تحقق عینی دین در متن جامعه و روابط. بنابراین نه فقط سازمان تبلیغات بلکه هر ارگانی که در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و غیره رسالت دارد در راستای اقامه دین تعریف می‌شود و اگر اینچنین نیست باید با این رویکرد خود را بازسازی کند.
تعهد نظام اسلامی، اقامه دین است که وجه بارز آن، ایجاد تمدن اسلامی است. تمدن‌سازی یعنی اقامه دین در یک میدانی فراتر از هر فکر و قومیت و ملیتی است که این نوع نگاه را باید در عالم بگسترانیم.
نقش جریان‌های مردمی در پیشبرد مأموریت‌های سازمان تبلیغات
* از رویکرد سازمان تبلیغات در این بازه زمانی بگویید و اینکه شما چه برآوردی از فعالیت‌های صورت گرفته دارید؟
سازمان تبلیغات اسلامی در ابتدای فعالیتش یک موسسه فرهنگی بزرگ بود. اوائل انقلاب که ارگان‌ها و سازمان‌ها شکل گرفت، تشکل‌های مردمی همانند جهاد سازندگی فعالیت زیادی داشت. نظام برای یکپارچگی مردم، نسبت به تشکیل سازمان‌های از جمله سازمان تبلیغات اقدام کرد. سازمان تبلیغات در بدو شکل‌گیری‌اش مسئولیت وظایف میدانی را بر عهده داشت و نیروهای مردمی در این مجموعه سازماندهی شدند. مدتی فضای این سازمان، رسمی و ارگانی بود و سازمان نیز به‌عنوان یک سازمان فرهنگی در مسائل مختلف ورود می‌کرد اما امروز به جایی رسیده است که جریان‌های قوی مردمی در کنار سازمان تبلیغات در میدان‌های مختلف، نقش‌آفرینی می‌کنند. عملاً گروه‌های مردمی در قالب هیئت، گروه‌های جهادی و خیریه‌ها هستند که بیشترین بارِ فعالیت‌های سازمان تبلیغات را برعهده دارند.
رویکرد جدید سازمان تبلیغات در تشکیل حلقه‌های میانی
سازمان تبلیغات امروز در ارتباطی که با این گروه‌ها دارد، خودش را بازتعریف می‌کند. یعنی نه خودش را رغیب گروه‌های مردمی می‌داند و نه به شکلی است که گفته شود، سازمان سیاست‌گذار است و دیگران عمل‌کننده‌اند. اینجا حضور و نقش حلقه‌های میانی که مدنظر رهبر انقلاب است حائز اهمیت و مورد توجه قرار می‌گیرد. یعنی سازمان‌ها در مدار خودشان و گروه‌های مردمی نیز در جایگاه خودشان وظایفی را انجام می‌دهند.
این مسأله به‌عنوان تئوری کلان در بیانیه گام دوم دیده می‌شود. خیلی اوقات به دلیل خلأ نداشتن حلقه‌های میانی، سازمان‌ها دچار آسیب‌شده‌اند. این گلایه گاهی از سوی فعالان میدانی نیز بیان می‌شود که مثلاً چرا سازمان‌ها و ارگان‌ها میدان را به ما نمی‌دهند و علاقه دارند خودشان میدان‌دار جریانات و مسائل باشند. این ارتباط برای اینکه شکل بگیرد و سازمان‌ها در مقام و جایگاه خود به وظایف‌شان عمل کنند نیاز است که حلقه‌های میانی شکل گیرد. حلقه‌های میانی، ارتباط بینابینی دارند. ارتباط بین گروه‌های مردمی با ارگان‌های حاکمیتی توسط آنها شکل می‌گیرد. ما در دوره جدید سازمان تبلیغات، ساختارها و میدان‌های جدیدی را از این دست شکل داده‌ایم. مجموعه‌هایی که نه حاکمیتی و نه مردمی صرف‌اند.
*با سالی که گذشت شروع کنیم، آغازی که به واسطه کرونا پراز روزهای سخت بود. شما انعکاس این جریان در سازمان تبلیغات را چطور دیدید؟
سازمان تبلیغات در جریان رویدادهایی که در این سال‌ها از جمله زلزله و سیل و شیوع ویروس کرونا در کنار آحاد مردم حضور جدی داشت. مأموریت‌هایی را بر حسب شرایط زمانی و به تناسب زمان، اجرا کرد. در جایگاه سازمانی سعی‌مان بر این بوده این قضایا را راهبری کنیم و از مجموعه‌های تبلیغی، فرهنگی و جهادی حمایت کنیم. بیشتر فعالیت سازمان تبلیغات بر این پایه و اساس بوده که میدان اقدام را فراهم کند.
این امکان گاهی در ارتباط‌گیری با ارگان‌ها و نهادهای ذیربط و گاهی به‌صورت حضور مستقیم شکل می‌گیرد. در جریان سیل و زلزله، با نهادها و سازمان‌های مختلف مشارکت داشتیم. حضور طلاب جهادی در آرامستان‌ها در بحث تغسیل و تدفین اموات کرونایی به همکاری و مشارکت سازمان تبلیغات و مجموعه‌های آرامستان‌ها در سراسر کشور صورت گرفت. هماهنگی این امور بر عهده سازمان تبلیغات است اما بارِ اصلی زحمات بر دوش گروه‌های مردمی است.
* در سالی که گذشت در زمینه ترویج و اشاعه همدلی چه اقداماتی در سازمان تبلیغات اسلامی صورت گرفت؟
مبلغان و طلاب جهادی در عرصه‌های مختلف تبلیغی و انقلابی به ویژه در سال گذشته که مردم به واسطه شیوه ویروس کرونا با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کردند، حضوری فعال داشته و دارند. از تأمین مایحتاج اولیه زندگی مردم تا حضور در بیمارستان‌ها و تغسیل و تدفین اموات کرونایی نقش موثری ایفاء کردند. برخی از طلاب جهادی پس از اینکه اموات کرونایی را تدفین می‌کردند برای آرامش‌بخشیدن به خانواده متوفیان کرونایی به منزل آنها می‌رفتند و هر کمکی را برای تسکین خانواده متوفیان و حمایت‌های عاطفی آنها انجام می‌دادند؛ حتی مراسم‌های ختم را در ادارات تبلیغات اسلامی و دفاتر جهادی برگزار می‌کردند.
خدمت در اسلام یک راهبرد تبلیغی نیست
*به نظر شما فعالیت‌های جهادی و ورود به خدمات اجتماعی طلاب هم جزء موارد تبلیغی به شمار می‌آید؟
فعالیت‌های جهادی و حضور طلاب در میدان، تبلیغ به حساب نمی‌آید. رهبر انقلاب فرمودهاند که خدمات اجتماعی یک وظیفه تعطیل نشدنی کنار هدایت مردم است. ایشان فرمودهاند طلاب، سه وظیفه اصلی دارند. هدایت دینی مردم، هدایت سیاسی مردم و رهبر خدمات اجتماعی.
وظایفی که طلاب و مبلغان ما انجام می‌دهند به‌نوعی مکمل وظایف اصلی آنها است و موضوعیت هم دارد. در دین مسیحیت، مبلّغان تبشیری سال‌ها به جنگل می‌روند و به مردم خدمت می‌کنند که در نهایت، دین آنها را تغییر دهند. ادیان مختلفی‌اند که فعالیت‌هایی از این دست جزء راهبرهای دین آنها به شمار می‌رود اما در فضای فرهنگ دینی اسلام، خدمت، اصالت دارد. یعنی خدمت را برای اینکه اثر تبلیغی دارد، انجام نمی‌دهیم بلکه کسی که جایگاه دینی دارد، جایگاه خدمت هم دارد. باید به واسطه جایگاه اجتماعی که دارد محور یک سری از خدمات برای مردم باشد. در مکتب تشیع و جریان انقلاب اسلامی خدمت به مردم یک راهبرد نیست بلکه وظیفه است.
در میدان خدمت، آثار و برکات زیادی نیز دیده می‌شود. این موارد را ما در قضایای سیل و زلزله و غیره دیده‌ایم. در ماجرای زلزله، جریان طلاب انقلابی به دوستان اهل‌سنت و اهل حق خدمت می‌کردند. در این مسائل هیچ تفکیک فرقه‌ای و مذهبی نداریم و بدون اینکه تلاش کنیم تا آنها را از عقائد خودشان برگردانیم به آنها خدمت می‌کنیم.
اگر طلبه‌ای در فضای اجتماعی وارد می‌شود، نمی‌خواهد از آن بهره تبلیغی ببرد بلکه می‌خواد فرصتی را بر تحقق عینی دین در جامعه بوجود بیاورد. بنابراین با این نگاه طلاب ما در همه عرصه‌ها ورود می‌کنند و وظیفه خودش را انجام می‌دهند. طلاب ما امروز از بازیافت زباله‌ها با کمک حمایت از محیط زیست و کمک به مردم با دغدغه‌های تأمین مایحتاج زندگی مردم ورود می‌کنند. ما امروز به قضایای سقط‌جنین ورود کرده‌ایم که در نگاه اول، یک مسأله کاملاً پزشکی است اما سازمان تبلیغات بر اساس آمارهای نگران‌کننده‌ای که وجود دارد، به این مسأله ورود کرده است.
از کافه گفت‌وگو تا تریبون آزاد برای دعوت مردم در انتخابات
*سازمان تبلیغات در جریان انتخابات اخیر و دعوت به مشارکت حداکثری مردم هم مأموریتی داشت؟
رهبر انقلاب فرمودند جمهوریت یک رکن در کنار اسلامیت است. انتخابات نیز به‌نوعی ظهور و بروز وجه مردمی نظام اسلامی ایران است و طبیعتاً ما وظیفه داریم که در جریان حضور حداکثری مردم تلاش کنیم. اتفاقاتی که در جریان انتخابات اخیر رخ داد وجه بارزش این بود که گفتوگوهای مردمی در فضای شهری در قالب گفتوگوهای روبرو و فضای تریبون آزاد شکل گرفت. طلاب مبلّغ سازمان در این ایام تمام تلاش خود را گماردند تا وجه ارتباط و گفت‌وگو با مردم را شکل دهند.
وجه زیبای این قضا نیز آنجا بود که طلاب در جریان انتخابات، صرفاً تلاش خود را برای حضور حداکثری مردم داشتند. در انتخابات‌های گذشته، شاید طلاب و مبلغان ما در ادوار گذشته با سلایق متفاوت پای حمایت از کاندیدا و نامزدهای مورد علاقه خود فعالیت می‌کردند اما در این دوره، بدون حمایت از نامزدهای مورد علاقه خود، وظیفه مشارکت مردم در انتخابات را اولویت دانستند.
انتهای پیام/
