مروری بر ظرفیت‌های گردشگری برای تحقق اهداف الگوی اسلامی ایرانی / گردشگری در خدمت پیشرفت
زمینه‌سازی برای ایجاد گفتمان و نظریه‌پردازی با محوریت «گردشگری مردمی» برای تبیین فعالیت‌های گردشگری مردم‌پایه و ایجاد و ترویج مدل‌های بومی کسب‌وکار مردمی در بخش گردشگری قابل تحقق است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از تهران، دکتر صدرا عمویی، معاون مرکز گردشگری علمی ـ فرهنگی دانشجویان ایران در هفتمین جلسه از سلسله نشست‌های «روایت قرن» که به همت مرکز مطالعات راهبردی ژرفا برگزار شد، به تبیین موضوع «فرازونشیب گردشگری در ایران با تحلیلی از گردشگری در الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت» پرداخت.
عمویی در ابتدای این نشست به جایگاه حوزه گردشگری در سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای قبل و بعد از انقلاب اشاره کرد و در ادامه مقایسه کمی و کیفی از عملکرد این حوزه داشتند. از نظر این کارشناس گردشگری نقش و جایگاهی که مردم (تعداد هتل‌ها، تعداد راهنمایان تور، تعداد فارغ التحصیلان-اقامتگاه‌های بوم‌گردی و...) پس از انقلاب در حوزه گردشگری داشته‌اند قابل قیاس با قبل از انقلاب نیست.
عمویی در ادامه به تشریح جایگاه و اهمیت سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پرداخت و چهار امکان توسعۀ پایدار گردشگری، گردشگری دینی، گردشگری به‌مثابۀ صنعت پیشران در خدمت توسعۀ سطح کلی پیشرفت و عدالت و گردشگری علمی_آموزشی را از جمله ظرفیت‌های حوزه گردشگری برای تحقق اهداف الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت دانست. او دراین باره تاکید می‌کند که توسعۀ پایدار گردشگری که برگرفته از سه اصل اساسی درون‌زابودن، تعادل و پایداری است، همسویی تام و تمام با اهداف الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت دارد.
عمویی در ادامه پرداخت به اهمیت سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به مسایلی از قبیل فرسایش خاک، تغییرات خط ساحلی، نابودی زیستگاه‌های ساحلی، خشک‌شدگی یا آلودگی آب‌های زیرزمینی و به‌خطرافتادن بهداشت و سلامتی ناشی از شبکه‌های ناکافی دفع زباله و فاضلاب و همه این‌ها اشاره کرد که در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نسبت به آن‌ها زنهار داده شده است.
توسعه پایدار گردشگری از جمله راه حل‌های پیشنهادی بود که می‌توان با استفاده از آن مشکلات صنعت گردشگری عبود کرد. درواقع گردشگری پایدار بر همان مفاهیم توسعۀ پایدار یعنی بهره‌برداری پایدار از منابع طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ضمن حفظ آن‌ها برای نسل فعلی و آینده تأکید دارد. ازاین‌ر در دنیای امروز، بر این نوع گردشگری بیش‌ازپیش تأکید می‌شود. عمویی در این باره معتقد است که گردشگری می‌تواند در جهت تحقق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و متناسب با شرایط و مقتضیات تاریخی، جغرافیایی، فرهنگی، اقلیمی و جغرافیای سیاسی کشور به این مهم کمک کند. باید به گردشگری از این منظر و در چهارچوب اهداف سند توجه کرد که این صنعت به‌عنوانِ صنعت پیشران در خدمت ارتقای سطح کلی پیشرفت و عدالت باشد.
معاون مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران علاوه بر مسائل مطروحه راجع به سند، به مسئله مهم مشارکت مردم در امر پیشرفت پرداخت. او بر این باور است که باید به مشارکت مردم در فعالیت‌های گردشگری به ویژه در سده پیش‌رو بیش‌ازپیش توجه کرد. او تاکید می‌کند هرجا که مردم ورود و مشارکت در مسئله‌ای داشته‌اند، برکات زیادی متوجه کشور شده است؛ لذا با توجه به اینکه در ابتدای سده نو قرار داریم، نظریه‌پردازی و شرح و بسط مباحث نظری در بسیاری از حوزه‌های نوین گردشگری ضرورت دارد. برای نمونه، زمینه‌سازی برای ایجاد گفتمان و نظریه‌پردازی با محوریت «گردشگری مردمی» برای تبیین فعالیت‌های گردشگری مردم‌پایه و ایجاد و ترویج مدل‌های بومی کسب‌وکار مردمی در بخش گردشگری که در آن امکان نقش آفرینی واقعی و گسترده، شفاف و تبعیض‌ناپذیر و عدالت‌گستر آحاد مردم یک جامعه متناسب با توانمندی هریک از آن‌ها را در راستای خلق ارزش اقتصادی، بازتولید عناصر فرهنگ بومی و پیشرفت جامعه فراهم باشد. این موضوع می‌تواند بر مبنای مطالبه مقام معظم رهبری درخصوص مردمی‌کردن اقتصاد و اقتصاد مقاومتی مردم‌بنیاد می‌تواند باشد که با «ارادۀ مردم، سرمایۀ مردم، حضور مردم تحقّق پیدا می‌کند؛ امّا دولتی نیست».
عمویی در بخش پایانی ارائه خود به ارده جمعی برای تبیین و پیاده سازی مبانی نظری گردشگری مردمی، پرداخت و معتقد است که می‌توان مجمعی فراگیر مشتمل بر دولت، بخش‌های مردم‌نهاد، بخش خصوصی، سازمان‌ها و دانشگاه‌های حوزه گردشگری برای هماهنگی فعالیت‌ها و ایجاد وحدت رویه ایجاد کرد. او می‌گوید که وقتی از ذی‌نفعان گردشگری صحبت می‌شود، از بخش خصوصی، دولت، دانشگاه‌ها و... نام برده می‌شود و اساساً نامی از اصلی‌ترین ذی‌نفع این بخش یعنی مردم نیست؛ باید به این موضوع به‌صورتِ جدی و با ملاحظه همۀ امکانات، قوانین و مقررات موجود و ظرفیت قانون اساسی و سایر قوانین فرادستی توجه شود. نکته مهم دیگر که در سند الگوی اسلامی ایران پیشرفت تا حدی به آن پرداخته شده است و لازم است در گردشگری به آن توجه شود، تمرکز دقیق به بحران‌ها و مسائل اصلی که در سده جدید و افق‌های پیش رو ظهور و بروز خواهند یافت. به این مهم باید در اسناد، برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات مربوط به گردشگری توجه شود مانند توجه به بحران‌های زیست‌محیطی، حوادث طبیعی، بحران آب، بحران هویت نسل جدید، بحران خروج سرمایه، بحران کهنسالی جمعیت، بحران اشتغال و ...
انتهای پیام/ش
