کمبود پزشک چالش اساسی حوزه سلامت؛ چرا افزایش ظرفیت پزشکی ضروری است؟


با اوج‌گیری و طغیان کرونا در کشور، دسترسی سریع و آسان به پزشک و امکانات درمانی مسئله مهمی است که مردم با آن مواجه هستند اما مسئله کمبود پزشک که سالیان دراز کشور درگیر آن بوده است، نگرانی‌ها در این برهه زمانی حساس را بیش از پیش افزایش داده است.

به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا، قریب یک ماه از شروع پیک پنجم بیماری کرونا و گسترش سویه جدید این بیماری در سطح کشور می‌گذرد. سویه‌ جدیدی که روزانه بیش از 500 نفر را به کام مرگ می‌کشاند. رهبر معظم انقلاب نیز در بیانات اخیرشان درباره وضعیت و طغیان بیماری کرونا، آن را مسئله اول و فوری کشور خواندند. از طرفی مشکلات و معضلات حوزه بهداشت و درمان بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. به طوری که خستگی و کمبود نیرو کادر درمان از چالش‌های اصلی کشور به شمار می‌رود.

اما علی‌رغم مشکلات وخیم نظام درمانی کشور در روزهای پایانی دولت دوازدهم شاهد اقدام به کاهش 16 درصدی ظرفیت پذیرش دانشجویان آزمون دستیاری پزشکی (تخصص پزشکی) در سال جاری نسبت به ظرفیت پذیرش سال قبل بودیم. این اقدام در شرایطی انجام گرفت که پزشکان در خط مقدم مقابله با بیماری کرونا قرار دارند و کشور در مواجهه با جهش‌های جدید این ویروس و شرایط سخت قرار دارد. اما سؤال اصلی این است که آیا ظرفیت فعلی پذیرش دانشجویان پزشکی پاسخگوی نیاز امروز جامعه و آینده کشور خواهد بود؟

سرانه پزشک در ایران

طبق آمارهای رسمی سرانه تعداد پزشک در ازای هر 10 هزار نفر جمعیت برابر 11.7 پزشک است. این میزان با توجه به جمعیت 84 میلیونی کشور بسیار پایین بوده و کشور به ‌شدت با کمبود پزشک مواجه است. سرانه پزشک کشور در مقایسه با سایر کشورهای منطقه و بسیاری از کشورها در جهان فاصله قابل‌ توجهی وجود دارد. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، این شاخص در بسیاری از کشورهای پیشرو در حوزه سلامت عموماً بین 30 تا 40 پزشک است. وضعیت ایران در مورد شاخص سرانه پزشکان متخصص به‌ مراتب فاجعه‌بارتر است. درحالی‌که کشورهای پیشرو در حوزه سلامت بیش از 20 پزشک متخصص به ازای 10000 نفر دارند، این شاخص در ایران 5.9 است.

کمبود پزشک در ایران باعث به وجود آمدن بازار انحصاری در ارائه خدمات سلامت به‌خصوص خدمات تخصصی شده است و عواقب این مسئله را می‌توان در کاهش کیفیت خدمات درمانی ازجمله ازدحام بیماران در مراکز درمانی، طولانی شدن زمان انتظار نوبت‌دهی پزشکان متخصص و زمان کم ویزیت بیماران مشاهده کرد. همچنین این امر باعث شده مردم مناطق محروم و حتی برخی از مراکز استان‌ها برای دسترسی به پزشک متخصص هفته‌ها در صف نوبت مطب‌های خصوصی بمانند و یا کیلومترها برای دسترسی به خدمات درمانی سفر کنند.

تربیت و تأمین نیروی انسانی مورد نیاز نظام سلامت باید بر اساس چشم‌انداز میان‌مدت و بلندمدت انجام گیرد. همچنین تصمیم‌گیری در این زمینه باید بر مبنای مصالح کشور بدون در نظر گرفتن منافع صنفی بوده و نیازهای کوتاه‌مدت و اقتضائات مقاطع سخت و ویژه مانند شرایط فعلی در نظر گرفته شود. ذی‌نفع بودن عده محدودی نباید موجب بی‌توجهی به منافع توده‌ی مردم شود.

نامه داوطلبان آزمون دستیاری به آیت‌الله رییسی

همچنین در این خصوص جمعی از داوطلبان دوره 48 آزمون دستیاری در خصوص کاهش ظرفیت آزمون دستیاری به رئیس‌جمهور نامه‌ای نوشتند و عنوان کردند کشور نیاز مبرم به افزایش ظرفیت آزمون دستیاری دارد. در بخشی از این نامه اشاره شده است: «افزایش ظرفیت در یک دوره و کاهش شدید در دوره بعد از آن بدون هیچ‌گونه اطلاع قبلی، توهین به داوطلبان و نوابغ پزشکی کشور و نشانه ضعف مدیریتی، بی‌برنامگی و نقص چشم‌انداز کلی پیش روست که باعث شکسته شدن کمر سیستم بهداشت و درمان در مقاطعی از زمان و ناامیدی و فرار مغزها می‌شود و وضعیت را از آنچه که هست بدتر می‌کند».

پیشرفت ایران نیاز به توزیع عادلانه منابع انسانی و خدمات سلامت در سراسر کشور دارد و با توجه به ظرفیت کشور و برخورداری از نیروی جوان و نخبه لازم است از این فرصت بهره‌گیری لازم انجام شود. امید است در دولت سیزدهم شاهد تحول و توجه ویژه به حوزه بهداشت و درمان باشیم و با افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی در همه رشته‌های تخصصی، نیاز مبرم کشور به افزایش نیروی متخصص مرتفع شده و امکانات کشور محدود به مرکز باقی نماند و به‌صورت عادلانه در سراسر کشور توزیع شود.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط