از انکار تا واقعیت قاچاق چوب؛ رصد باندهای قاچاق سازمان‌یافته درختان جنگلی در استان گلستان

به گزارش خبرگزاری تسنیم از  گرگان ، مساحت عرصه‌های جنگلی در کشور به دلایل مختلف در دهه‌های اخیر کاهش پیدا کرده است و امروز در شمال کشور حدود یک میلیون و 900 هزار هکتار جنگل باقی مانده است.

عرصه‌های جنگلی به سبب تغییرات اقلیمی و خشکسالی، آتش‌ سوزی‌های گاه و بیگاه، آفات و بیماری‌ها و غیره فشار سنگینی را متحمل می‌شوند و در عین حال اره‌های موتوری و تبر تیزِ قاچاقچیان نیز امان آن را بریده است.

شبکه‌های سازمان یافته قاچاق چوب که در سال‌های اخیر فعال‌تر شده‌اند، به درختان جوان و نورس هم رحم نمی‌کنند و تیشه به نابودی عرصه‌های جنگلی محدود اما حیاتی شمال کشور می‌زنند.

گلستان از جمله استان‌هایی است که نوار باریکی از جنگل‌ در جنوب این استان جا خوش کرده است، عرصه‌هایی که بیابان‌های مرکزی ایران ( سمنان) از یکسو، صحرای قره بوم ( ترکمنستان) و بیابان‌های شمالی گلستان از سوی دیگر آن را به شدت در محاصره و تنگنا قرار داده است. خشکسالی شدید هم این سال‌ها بلای جان این عرصه‌ها شده و آن طور که مسئولان آب منطقه‌ای استان می‌گویند گلستان سومین خشکسالی شدید نیم قرن اخیر را تجربه می‌کند.

این در حالی است که جنگل‌ها خود یکی از مهم‌ترین و بزرگترین تولیدکننده آب شیرین به شمار می‌روند، شاید بتوان از وضعیت منابع آبی زیرزمینی استان که امسال 241 میلیون مترمکعب کمتر شده است، وضعیت جنگل‌های این استان را هم به وضوح مشاهده کرد که کم کم در حال از دست دادن کارکردهای اصلی خود هستند.

اهمیت عرصه‌های جنگلی گلستان که جزو محدود جنگل‌های با ارزش تجاری و صنعتی است، با ثبت آن در فهرست جهانی یونسکو دیگر بر کسی پوشیده نیست. جنگل‌های هیرکانی، این بازماندگان عصر یخبندان که میلیون‌ها سال خود را حفظ کرده‌اند اما حالا به دست عده‌ای قاچاقچی، یکی یکی بر زمین می‌افتند.

موضوع قاچاق چوب در گلستان حتی آن زمان که طرح‌های جنگلداری هم فعال بود، سروصدایش بلند بود. کامیون‌هایی که چوب‌های قاچاق را از دل جنگل بیرون می‌آورند و راهی کارخانه‌های نئوپان می‌کردند از دیروز تا امروز می‌توان مشاهده کرد. همین چند ماه پیش بود که یک باند سازمان یافته قاچاق چوب که چند مأمور حفاظتی منابع طبیعی هم با آنها همراه بودند در مخفیگاهشان دستگیر شدند.

اما مسئولان منابع طبیعی استان و در رأس آنها مدیرکل این اداره تا چندی قبل وجود قاچاق سازمان یافته درختان جنگلی را انکار می‌کرد اما در گفت‌وگوی اخیر خود با تسنیم این موضوع را تأیید کرد و از رصد چند باند مافیایی قاچاق چوب در استان خبر داد.

 استان گلستان حدود 470 هزار هکتار عرصه جنگلی دارد که گونه‌های ارزشمندی از درختان را در خود جای داده است. این عرصه‌ها جزو جنگل‌های هیرکانی به‌شمار می‌رود که آخرین بازمانده‌های عصر یخبندان بر روی زمین هستند. وجود جنگل‌های هیرکانی و ذخیره‌گاه‌های درختان ارزشمندی مانند سرخدار، زربین، بلوط بلندمازو، نارون، درختان آزاد، شمشاد و غیره اشتهای قاچاقچیان چوب را بیشتر کرده است؛ پرونده‌هایی که رد پای برخی از مسئولان منابع طبیعی هم در آن دیده می‌شود.

با اینکه گلستان یک چهارم جنگل‌های هیرکانی را در خود جای داده اما نیمی از جنگل‌های هیرکانی که به ثبت جهانی رسیده در این استان واقع است و این نشان دهنده بکر بودن و اهمیت حفظ این عرصه‌ها را دو چندان کرده است.

عبدالرحیم لطفی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان در گفت‌وگو با تسنیم درباره حفاظت از عرصه‌های جنگلی استان گفت: سعی کردیم سطح حفاظتی جنگل‌ها را افزایش دهیم و 6 دستگاه دوربین برای کنترل و پایش حریق خریداری و نصب شده است که می‌توانیم از آن برای رصد قاچاق چوب هم استفاده کنیم.

وی درباره اینکه برخی کارشناسان معتقدند میزان قاچاق چوب در سال‌های اخیر و با اجرای طرح تنفس جنگل‌ها بیشتر شده است، اظهار داشت: اتفاقا زمانی که طرح‌های جنگلداری اجرا می‌شد، قاچاق چوب و قطع غیرمجاز درختان خیلی بیشتر از امروز بود. هرچند کتابچه طرح وجود داشت اما بسیاری از پیمانکاران بیش از مقدار تعیین شده، از جنگل برداشت می‌کردند.

لطفی درباره اینکه آیا نظارتی بر فعالیت آن طرح‌ها وجود نداشت، گفت: نیروهای حفاظتی به صورت غیرمستقیم حقوق خود را از طرح‌های جنگلداری می‌گرفتند و در این حالت نمی‌شد انتظار چندانی بر رعایت الزامات کتابچه‌های طرح داشت.

وی ادامه داد: تخلف در مجریان طرح‌های جنگلداری در گذشته زیاد بود اما امروز قاچاق به صورت محدود و عمدتا به علت مشکلات اقتصادی وجود دارد. مجموع قاچاق چوب آلات و درختان جنگلی در سال گذشته حدود یکهزار و 500 مترمکعب بود که در حالت بدبینانه 5 برابر و در حال خوش بینانه سه برابر است اما میزان قاچاق چوب در سال 96 و قبل از آن بیشتر بود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گفت: چند سالی است سیستم نظارتی و حفاظتی ما تغییر کرده و حقوق همه نیروها را خودمان می‌دهیم بنابراین آسیب قبلی رفع شده است.

وی معتقد است عمده قاچاق چوب در استان از سوی افرادی است که مشکلات مالی دارند. افزایش قیمت چوب سبب شده تا افراد و برخی از معتادان با حضور در عرصه‌های جنگلی، درختان افتاده و خشک شده را جمع آوری کرده و به فروش برسانند.

لطفی درباره اینکه آیا قاچاق سازمان یافته چوب درختان جنگلی در استان را همچنان انکار می‌کند، گفت: چند باند مافیایی و سازمان یافته قاچاق چوب را با همکاری پلیس امنیت اقتصادی استان شناسایی کرده‌ایم و آنها در رصد اطلاعاتی ما قرار دارند. با توجه به اهمیت موضوع نمی‌توان اطلاعات بیشتری در این باره رسانه‌ای کرد اما ماهمه تلاش‌مان را برای برخورد با قاچاق چوب به کار گرفته‌ایم.

انتهای پیام/582/ ع