مسیر پر فراز و نشیب انتقال گاز از مصر به لبنان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، چند ساعت پس از سخنرانی سید «حسن نصرالله» دبیرکل حزب الله لبنان در مراسم عاشورای حسینی و اظهارات وی درباره آغاز حرکت کشتی حامل سوخت از سمت ایران به لبنان برای نجات مردم این کشور از محاصره خفقان آوری که توسط ایالات متحده و غربی‌ها به آن تحمیل شده، دفتر ریاست جمهوری لبنان اعلام کرد که «دوروتی شیا» سفیر آمریکا در بیروت به مقامات لبنانی اعلام کرده که دولت آمریکا تصمیم گرفته تا از اردن به لبنان برق وارد کند.

در این زمینه ایالات متحده همچنین ادعا کرده که اردن از مصر گاز وارد می‌کند تا با تولید انرژی برق بیشتر آن را به شبکه برق میان اردن و سوریه و لبنان متصل کند و علاوه بر آن در موضوع انتقال گاز مصر از طریق اردن و سوریه به شمال لبنان نیز تسهیلاتی انجام خواهد شد.

بسیاری از کارشناسان این تصمیم آمریکا و تحرکات سفیر آن در بیروت را به عنوان یک رفتار قابل پیش‌بینی بعد از اعلام آغاز روند واردات سوخت از ایران به لبنان و افزایش محبوبیت حزب الله درمیان مردم این کشور که از بحران‌هایی مانند آب و برق و سوخت ‌رنج می‌برند، تعبیر می‌کنند.

این در حالی است که آمریکا سالها لبنان را به بهانه تحریم‌ها ضد سوریه از گزینه انتقال گاز از طریق این کشور محروم کرده بود اما امروز به عنوان میانجی در حل بحران انرژی لبنان وارد میدان شده است. اما چرا این میانجیگری‌ها قبل از سخنان سید حسن نصرالله وجود نداشت؟

علاوه بر این دوروتی شیا به «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان اعلام کرد که مذاکرات با بانک جهانی برای تامین بودجه مالی انتقال گاز از مصر به لبنان در جریان است. اما این به چه معناست؟ این امر یعنی غرق شدن لبنان در باتلاق بدهی‌های بیشتر بر پایه اقتصاد رانتی که از چندین دهه گذشته تاکنون لبنان را وارد بحران کرده است.

البته این رفتار شتابزده آمریکایی‌ها نیاز به توضیح چندانی ندارد و علت آن کاملا شفاف است. آمریکایی‌ها با شنیدن خبر حرکت کشتی حامل سوخت از سمت ایران به لبنان که استکبار غرب در لبنان را از بین می‌برد دچار جنون شده و همه تلاش خود را برای برهم زدن ابتکار تاریخی ایران برای حل بحران سوخت لبنان به کار بسته‌اند. اما با همه این وجود آمریکا باز هم به دنبال اجرای یک ابتکار سودآور برای لبنانی‌ها نیست و طرحی را در نظر گرفته که لبنان را با گرفتن وام‌های کلان از موسسات جهانی وارد بدهی‌های بیشتر کند. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد صادرات سوخت به لبنان را با ارز ملی این کشور مطرح کرده است.

در واقع آمریکا در حالی سعی می‌کند خود را به عنوان نجات دهنده لبنانی‌ها معرفی کند که در صدد انجام یک تجاوز اقتصادی دیگر و تنگ‌تر کردن حلقه محاصره لبنان است.

مسیر دشوار انتقال گاز و برق از مصر به لبنان

الخلیج آنلاین در این باره نوشته است: طرح آمریکا برای رساندن گاز و برق از مصر لبنان از طریق اردن و سوریه در حالی مطرح شده است که این راهکار فوری و آسان نخواهد بود.

این رسانه می‌نویسد: برای اینکه طرح انتقال گاز انجام و اجرایی شود باید مشکلات فنی و مالی و اقتصادی و مهمتر از آن برخی مشکلات سیاسی و حقوقی آن مربوط به قانون سزار و دیگر تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه سوریه حل شود.

الخلیج درباره این طرح آورده است: این طرح دو بُعدی است؛ اول انتقال گاز مصر به اردن و از آنجا به سوریه و سپس رسیدن به شمال لبنان و دوم انتقال گاز از سوی مصر به اردن برای تولید برق مازاد و سپس انتقال آن به سوریه و از آنجا به لبنان از طریق خطوط شبکه برق.

این رسانه در ادامه می‌نویسد: انتقال گاز قبل از هرچیزی ترمیم خطوط انتقال در سینا تا اردن که پس از انقلاب ژانویه 2011 در معرض حملات تروریستی قرار گرفت و بخش زیادی از آن ویران شده را طلب می‌کند. این همچنین اصلاح خطوط انتقال انرژی واقع در سوریه تا لبنان که به دست تروریست‌ها طی سال‌های بحران سوریه تخریب شده را می‌طلبد. همچنین  باید اقدامات تعمیر خط انتقال اردنی انجام شود.

الخلیج آورده است: درباره برق رسانی این طرح مسلتزم رسیدن گاز مصر به نیروگاه‌های برق اردن برای تولید مقادیر اضافی انرژی به منظور انتقال آن به سوریه و از آنجا به لبنان است است به ویژه که در شمال لبنان نیروگاه‌هایی هستنند که با گاز کار می‌کنند و به علت نبود آن در حال حاضر فعال نیستند و به محض تهیه گاز می توان آنرا راه انداخت. به طور کلی انتقال برق نیازمند تقویت شبکه های داخلی اردن، سوریه و لبنان و ایجاد خطوط شبکه برقی میان سه کشور است.

تامین مالی و کارشناس فنی

الخلیج در ادامه می‌نویسد: طرح مذکور به حمایت مالی و کارشناسی در این چهار کشور نیاز دارد. این طرح به حمایت مالی بانک جهانی و نیز تامین کارشناسی فنی نیاز دارد که هرچند آمریکا زمینه آنرا فراهم خواهد کرد اما توافق نهایی به مذاکراتی نیاز دارد که هنوز در ابتدا راه است از وام گرفتن تا نحوه پرداخت این وام‌ها گرفته تا موارد و موانع دیگری که در مسیر آن قرار دارد. مذاکرات طولانی درباره قیمت و مقادیر گاز و برق و مسائل مربوط به ترانزیت آن باید انجام شود.

قانون «سزار»

این رسانه گزارش داد: علاوه بر مشکلات فنی و مالی و اقتصادی مشکل مربوط به قانون «سزار» آمریکا علیه سوریه است که طبق آن هرکشوری که با دمشق همکاری داشته باشد هدف تحریم قرار می‌گیرد که برای انجام طرح فوق الذکر باید که علاوه بر مصر و اردن ولبنان، تحریم‌های تحمیل شده بر سوریه هم برداشته شود.

الخلیج می‌نویسد: به هر حال انجام این طرح فوری نخواهد بود به ویژه که کارشناسان ابعاد فنی را هم آسان نمی‌دانند. در حالی که برخی اجرای آن را طی چند هفته ممکن می‌دانند؛ اما برخی دیگر آنرا نیازمند حداقل 6 ماه می دانند به ویژه که مذاکرات سوری-امریکایی دشواری خاص خود را دارد.

چرا این طرح در این برهه مطرح شد؟

اینکه چرا این طرح در این برهه زمانی مطرح شد باید برخی تحولات منطقه را مورد توجه قرار داد.

1 – اقتصاد لبنان به سبب کمبود سوخت در معرض فروپاشی است و در روز لبنانی‌ها فقط دو ساعت برق دارند. تردد وسایل نقلیه فلج شده و جامعه لبنان در آستانه انفجار و هرج و مرج قرار دارد و فروپاشی لبنان موجب هرج و مرج در منطقه خواهد شد.

2 –ارسال محموله سوختی به لبنان از سوی ایران.

3 – اقدام روسیه در ارسال مقادیر زیادی سوخت طی ماه‌های اخیر به سوریه. ناوهای جنگی روسیه نفتکش های ایرانی که به سوریه می‌روند را اسکورت کرده و تحریم آمریکا را به چالش کشاندند. نقطه قابل توجه اینکه مصر هم اجازه عبور این نفتکش‌ها را از کانال سوئز داد که نشانه اعتراض اعراب با تحریم خفه کننده آمریکا علیه سوریه است.

4 – این نشانه شکست تحریم آمریکاست. آمریکا در عین حال که از انجام هر اقدام علیه نفتکش‌های ایرانی هراس دارد به دنبال این است که مانع خروج لبنان به طور کلی از زیر نفوذ واشنگتن شود.

چرا آمریکا از قانون «سزار» و تحریم‌ها چشم پوشی می‌کند؟

از سوی دیگر العربی الجدید هم در مطلبی در این باره آورده است: انتقال گاز مصر و برق اردن به لبنان از طریق سوریه، علاوه بر کم‌رنگ کردن قانون قیصر، می‌تواند تا حدی در حل مشکل کمبود شدید برق سوریه تاثیرگذار باشد.

در همین رابطه، «عماد الدین المصبح»، کارشناس اقتصادی سوری به العربی الجدید گفت: موافقت دولت امریکا با انتقال برق تولیدی اردن از گاز مصر به لبنان از طریق استان جنوبی درعای سوریه نقض قانون قیصر و تحریم‌های اعمالی علیه دولت این کشور به شمار می‌رود و این نخستین بار است که واشنگتن به لبنان بدون اجرای اصلاحات دولتی، وام اعطا می کند.

المصبح گفت قطع صادرات نفت و گاز ایران به ویژه پس از اظهارنظر «سید حسن نصرالله»، دبیرکل حزب الله لبنان مبنی بر حرکت نفتکش‌های ایرانی به سمت بیروت یکی از دلایل و انگیزه‌های اصلی امریکا در چشم‌پوشی از تحریم‌ها و قانون قیصر و حتی اعطای وام بین‌المللی به لبنان است.

از سوی دیگر، «عبدالقادر عبدالحمید»، کارشناس نفتی سوریه به العربی الجدید گفت: خط انتقال گاز مصر تاکنون سه مرحله را پشت سر گذاشته است؛ نخست کشیدن خط لوله از العریش مصر به بندر عقبه اردن از سال 003 میلادی، سپس در سال 2005 میلادی این خط لوله به شهر الرحاب اردن رسید و در مرحله سوم در سال 2006 خط لوله مذکور به دیر علی در حومه جنوبی دمشق رسید و آنجا وارد لبنان شد.

عبدالحمید افزود: گاز مصر می‌تواند مشکل برق لبنان را از طریق تغذیه چهار نیروگاه «دیرالعمار»، «الجیه»، «الذوث» و «الزهرانی» حل کند البته این امر مشروط به آماده بودن شبکه برق لبنان و میزان توانایی آن برای رساندن گاز مصر به نیروگاه‌های گازی این کشور است.

وی با بیان اینکه منطقه «دیر علی» در دمشق که خط لوله گاز مصر از آن می‎‌گذرد چندین بار در آن انفجار شده و نمی‌دانم دولت سوریه آن را به صورت کامل ترمیم کرده است یا نه، به العربی الجدید اظهار داشت: سوریه همچنین می‌تواند در مقابل دادن آب به اردن، برق این کشور را وارد کند.

«محمد خیر العکام»، عضو مجلس سوریه هم به العربی الجدید گفت: مساله انتقال برق اردن به لبنان از طریق شبکه برق سوریه موضوع مورد بحث میان وزرای نفت و برق سوریه در سفر به اردن بود.

این عضو مجلس سوریه افزود: اردن مازاد برق و کمبود آب دارد و می‌توان از طریق همکاری دو کشور، سوریه به اردن آب دهد و این کشور در مقابل، برق اضافی را در اختیار سوریه بگذارد.

العربی الجدید گزارش داد: سوریه به دلیل دشواری‌ها و تنگناها در واردات نفت و گاز برای تولید برق، در برق‌رسانی به شهروندان سوری با وضعیت نابسامانی دست به گریبان است و اکثر مناطق سوریه تنها 4 ساعت در شبانه روز برق دارند؛ امری که ناظران آن را فرصتی مناسب برای دولت بشار اسد برای استفاده از گاز مصر یا معامله با اردن برای دریافت برق در مقابل دادن آب می‌دانند.

در همین ارتباط، «عبدالجلیل السعید»، از مهندسان حوزه برق سوریه به العربی الجدید گفت: میزان تولید برق سوریه اکنون تقریبا 2000 مگاوات است که 25 درصد از نیازهای سوریه را پوشش می‌دهد.

السعید افزود: سوریه نیاز به 4500 مگاوات دیگر دارد تا بتواند از شدت بحران بکاهد و معاوضه با اردن شاید بخشی از این کمبود را جبران کند یا اینکه دمشق می‌تواند با استفاده از گار مصر و یا دور زدن تحریم‌ها و افزایش واردات گاز و نفت سیاه بخشی از مشکل خود را حل کند.

انتهای پیام/