اهداف سفر هیئت حزب جمهوری خلق ترکیه به اربیل و کرکوک چیست؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، دیروز هیئتی از سران حزب جمهوری خلق ترکیه (ج.ه.پ.) بزرگترین حزب مخالف اردوغان، برای دیدار با سران احزاب کُرد و ترکمان به اقلیم کردستان عراق و کرکوک سفر کرد.

هیئت ج.ه.پ. ابتدا در اربیل، با صفین دزه‌ای مسئول اداره روابط خارجی اقلیم دیدار کرد و سپس دیدارهایی جداگانه با مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان عراق و مسعود بارزانی رهبر حزب دموکرات کردستان انجام داد.

هیئت مزبور امروز به سلیمانیه می‌رود و پس از دیدار با مقامات احزابی همچون جنبش تغییر (گوران)، اتحادیه میهنی و احزاب اسلامی، برای دیدار با سران احزاب ترکمان، به کرکوک خواهد رفت.

معاون دبیرکل حزب جمهوری خلق در دیدار با مسعود بارزانی، با تأکید بر اهمیت و نقش اقلیم کردستان در منطقه و عراق، خواستار توسعه و تعمیق روابط طرفین شد. بارزانی هم تأکید کرد: «همه محتاج استفاده از تجربیات و اصلاح اشتباهات گذشته هستیم و باید به صلح و همزیستی ملت‌ها خدمت کنیم».

یک کُرد در هیئت مخالفین اردوغان در اربیل

اوغوز قاآن سالیجی معاون رهبر ج.ه.پ. ریاست هیئت حزب جمهوری خلق را به‌عهده دارد و سه عضو دیگر عبارتند از: اونال چویک اُز نماینده استانبول و مشاور سیاست خارجی ج‌ه‌پ، پروفسور حسن اکن، انور اومور پولات و نواف بیلَک.

بررسی سوابق سیاسی اعضای هیئت مزبور نشان می‌دهد که نواف بیلک حقوقدان و سیاستمدار عضو دفتر سیاسی ج.ه.پ. از اعضای کُرد ج.ه.پ. است و حضور یک کُرد در این هیئت، معنی‌دار است، چرا که حزب جمهوری خلق، مهم‌ترین پرچمدار سیاست انکار قومیت‌های مختلف ترکیه بوده و در گذشته‌های دور، هیچ‌گاه موجودیت کردها را به‌رسمیت نشناخته است اما در چند سال اخیر این حزب به‌منظور تضعیف اردوغان و بازگشت به دوران طلایی قدرت، گام‌های مهمی برداشته است که برخی از آنها عبارتند از:

عضوگیری از میان زنان محجبه.

دیدار با سران گروه‌های دینی و محافظه‌کار.

ارتباط با انجمن‌ها و نهادهای مدنی و دینی علویان.

ارتباط با گروه‌های کُرد و حتی دیدار با سران نهادهای اقماری پ.ک.ک.

تجدیدنظر در مورد کردها یا تلاش برای جذب رأی؟

حزب جمهوری خلق به‌عنوان قدیمی‌ترین حزب سیاسی ترکیه شناخته می‌شود که 98 سال عمر دارد و به‌دست مصطفی کمال تأسیس شده است. این حزب از مجموع 600 کرسی پارلمان ترکیه 135 کرسی را در اختیار دارد و عنوان قدرتمندترین مخالف حزب حاکم را یدک می‌کشد.

نگاهی به تاریخچه حزب مزبور نشان می‌دهد که در آغاز، مصطفی کمال به‌مدت 15 سال و تا زمان مرگ، عصمت اینونو به‌مدت 33 سال و تا زمان مرگ، مقام رهبری را در اختیار داشته‌اند اما پس از آن، دورانی آغاز شده است که الزاماً حزب دارای رهبر کاریزماتیک مادام‌العمر نبوده و بلنت اجویت در سال 1972 میلادی و پس از مرگ اینونو، تنها 8 سال در مقام رهبری دوام آورد.

سپس در جریان کودتای نظامی سال 1980 میلادی، حزب به‌مدت 12 سال دچار وقفه و فریز شد و دنیز بایکال در سال 1992 تا 1995 رهبر حزب شد. او بعدها نیز چند بار به‌عنوان رهبر برگزیده شد اما با انتشار نوار ویدیویی رابطه جنسی غیرمشروع او در سال 2010 میلادی، ناچار شد استعفا دهد.

بعدها گفته شد که انتشار این نوار ویدیویی، کار عوامل فتح‌الله گولن بوده است و این اقدام، بزرگترین حزب مخالف اردوغان را عملاً فلج کرد و حزب عدالت و توسعه توانست نفس عمیقی بکشد.

در سال 2010 میلادی کمال کلیچدار اوغلو رهبر شد و هنوز هم این مقام را در اختیار دارد.

البته پیش از سقوط بایکال هم حزب جمهوری خلق عملاً به بن‌بست ایدئولوژیک رسیده بود و توان تولید فکری و سیاسی نداشت، اما بخش مهمی از جایگاه اجتماعی خود را حفظ کرده بود. در 10 سال گذشته و به‌ویژه تحت تأثیر تلاش‌های کمال کلیچدار اوغلو رهبر این حزب، تلاش‌های جدیدی صورت گرفته است تا حزب قدیمی مصطفی کمال آتاترک یک بار دیگر به کانون قدرت بازگردد و تحولات سیاسی و اجتماعی ترکیه را تحت تأثیر سیاست‌های خود قرار دهد.

خود کلیچدار اوغلو نیز از کردهای علوی زازای اهل درسیم است که البته هیچ‌گاه این موضوع را بیان نکرده است تا حساسیت سران و هواداران کمالیست را برانگیخته نکند، با وجود این، کلیچدار اوغلو، پیشقدم بزرگترین اقدامات اصلاحی در مورد تجدیدنظر درباره کردها بوده و بدون ترس از اتهام‌پراکنی‌های دولت و نهادهای امنیتی، بارها با گروه‌های اقماری پ.ک.ک. دیدار و اتفاقاً به‌دنبال این دیدارها، شکست سنگینی را بر اردوغان تحمیل کرده است.

حزب جمهوری خلق، با حمایت کردها توانست در سه استان آنکارا، استانبول و آدانا، شکست سنگینی را بر اردوغان و یاران او تحمیل کند و سه قلعه استراتژیک شهرداری این کلان‌شهرها را از اردوغان بگیرد.

این پیروزی، اعتماد به نفس بالایی به کلیچدار اوغلو و رفقای او داده است و حالا «ائتلاف ملت» یعنی جبهه کلیچدار اوغلو ـ آکشنر، با تمام توان در حال تضعیف «ائتلاف جمهور» یعنی جبهه اردوغان ـ باغچلی است.

طبیعتاً در این مسیر، کلیچدار اوغلو، به همراهی و حمایت کردها نیاز دارد و سفر هیئت حزب جمهوری خلق به اربیل، سلیمانیه و کرکوک را نیز باید در این چهارچوب ارزیابی کرد، یعنی بزرگترین حزب مخالف اردوغان، می‌خواهد به کردهای داخل ترکیه چنین پیامی دهد که نه‌تنها با کردهای هموطن، بلکه با کردهای منطقه نیز از درِ رفاقت وارد شده و ذهنیت خود را تغییر داده است.

در عین حال، با سفر به کرکوک و دیدار با سران جبهه ترکمانی، می‌خواهد به ملی‌گرایان داخل ترکیه نشان دهد که قرار نیست حمایت از ترکمان‌های منطقه در عراق، سوریه و کشورهای دیگر، صرفاً سرچشمه اعتبار اردوغان و دولت باغچلی باشد. سران حزب جمهوری خلق در این چهارچوب، بارها به سوریه و چندین کشور اروپایی نیز سفر و به‌شکل شفاف اعلام کرده‌اند: در نخستین انتخابات، اردوغان و آک‌پارتی رفتنی خواهند بود و باید خود را آماده کنید که از این به بعد، ما را به‌عنوان سران و مقامات دولت ترکیه در برابر خود ببینید.

انتهای پیام/+