مشکلات بحران فرونشست زمین در کلانشهر اصفهان جدی است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، نهمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر اصفهان صبح امروز با محوریت در خواست سفر فوری رئیس جمهور به اصفهان و مشکلات عدیده پیش آمده به موجب خشکسالی و فرونشست زمین در اصفهان با حضور رضا اسلامی مدیرکل سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی اصفهان، ایمان بهارلو رئیس گروه سامانه‌ها و اطلاعات مکانی شهرداری اصفهان برگزار شد.

محمد نورصالحی، رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان در این جلسه ضمن عرض تسلیت به مناسبت سالروز شهادت حضرت رقیه (س) پیرامون سفرهای اخیر استانی رئیس جمهور به شهرهای پرمخاطره اظهار داشت: در روزهای اخیر شاهد سفرهای استانی رئیس جمهور مردمی آقای رئیسی به استان‌های خوزستان، سیستان و بلوچستان و خراسان بوده‌ایم که نشان از عزم ایشان در رفع مشکلات مردم در دورترین و محروم‌ترین نقاط ایران است.

وی افزود: آقای رئیس جمهور در مصاحبه اخیر خود فرمودند که ترتیب سفر براساس حجم مشکلات استان‌ها تعیین می‌شود. به عنوان رئیس و به نمایندگی از اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان ضمن تقدیر و تشکر از این حرکت جهادی، از ایشان دعوت می‌کنیم در اولین فرصت به پایتخت فرهنگ و تمدن اسلامی ایران یعنی اصفهان سفر کنند و از نزدیک با حجم مشکلات و معضلات این شهر که برای حفاظت از این خاک 23 هزار شهید را به کشور تقدیم کرده است، آشنا شوند.

رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان بیان کرد: جهان شهری که قطب صنعتی بوده امروز حال خوبی ندارد، درگیر بحران‌های عدیده بی‌آبی و خشکی زاینده رود هستیم که در پی آن فرونشست‌های بحرانی را در شهر به همراه داشته است.

وی با بیان آنکه خشکی زاینده رود علاوه بر ایجاد مسائل زیست محیطی، آسیب‌های اجتماعی-اقتصادی زیادی را به همراه داشته است، گفت: این آسیب‌ها به گونه‌ای است که برای تأمین آب شرب شهر در تنگنا هستیم. امیدواریم که اصفهان به زودی مقصد سفرهای بعدی ایشان و هیئت دولت باشد و حل مشکلاتش در دستور کار دولت قرار گیرد.

نورصالحی پیرامون دیپلماسی شهری و خواهر خواندگی اصفهان با شهرهای مختلف در کشورهای دنیا بیان کرد: دیپلماسی شهری امروزه یکی از ابزارهای نوین و کارامد در دنیا است که یکی از راه‌های دستیابی به توسعه دیپلماسی شهری خواهرخواندگی با شهرهای مختلف است. اصفهان به عنوان یکی از شهرهای مهم تاریخی جهان تاکنون با 15 شهر دنیا قرارداد خواهر خواندگی منعقد کرده است.

وی افزود: در همین راستا از 15 شهریورماه دو نمایشگاه اصفهان در شهر سن پترزبورگ روسیه برگزار شده که 60 اثر از آثار هنرمندان اصفهان در این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار گرفته است.

رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان ضمن تبریک روز سینما به هنرمندان پیرامون بازدید اعضای شورای شهر، سرپرست شهرداری و مدیران شهرداری از تونل و ایستگاه‌های خط دو مترو اصفهان، اظهار داشت: طبق گزارشی که ما در جریان آن قرار گرفتیم اگر عملیات ساختمانی را 30درصد از کل عملیات که 40درصد باشد بدانیم، میزان پیشرفت کل پروژه تاکنون 10 تا 12 درصد است.

وی خاطر نشان کرد: طبق گزارش مدیران، بیش از 30 هزار میلیارد تومان برای اتمام این پروژه لازم است که تلاش‌های شورای اسلامی شهر برای سرعت بخشیدن به تداوم و اتمام این پروژه ادامه داد.

شهری که براثر فرونشست از بین رود دیگر امکان بازسازی‌اش نیست

ایمان بهارلو رئیس گروه سامانه‌ها و اطلاعات مکانی شهرداری اصفهان در ارائه گزارش خود از معضل فرونشست در اصفهان گفت: پروژه‌ای که شاید صحبت‌های فراوانی پیرامون آن شده است بحث پایش و بررسی فرونشست در اصفهان است، شروع این موضوع از اروپا است که 4 میلیمتر فرونشست را بحران می‌پندارند اما ما در اصفهان در برخی محل‌ها با فرونشست 35 سانتی متری مواجه هستیم.

وی با بیان آنکه طبق گفته استاندار اصفهان عمق چاه‌ها به 270 متر رسیده، بیان کرد: طبق تعریف انجام شده فرونشست به پایین رفتن و نشست سطح زمین گفته می‌شود که در مقیاس مختلف رخ می‌دهد. مهم‌ترین عامل در وقوع این رخداد برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمینی است.

رئیس گروه سامانه‌ها و اطلاعات مکانی شهرداری اصفهان پیرامون تفاوت عمده فرونشست با دیگر بلایای طبیعی همچون سیل و زلزله، عنوان کرد: شهری که براثر فرونشست از بین می‌رود دیگر قابلیت بازسازی برای آن وجود ندارد. چرا که سطح تخریب آن وسیع است و آثار باستانی، کشاورزی، سیستم حمل ونقل و بخش‌های مختلفی را مورد توجه خود قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: با چالش‌های فراوان توانستیم اطلس فرونشست را از طریق سازمان نقشه برداری کشور تهیه کنیم که طبق این اطلس در مناطق جنوبی شهر اصفهان یعنی مناطق 4،5، 6 و 13 به خاطر نوع خاک آن با فرونشستی چون صفر تا 1 سانتی‌متر مواجه هستیم اما در مناطق شمالی شهر یعنی مناطق 7، 14 و 15 در سال 97 با فرونشست 17 سانتی متری مواجه شده‌ایم که طبق تعریف بحران فرونشست اروپا یعنی 4 میلیمتر، اکنون بحران گسترده‌ای را در اصفهان شاهد هستیم.

بهارلو با اشاره به آنکه صحت اطلاعات سازمان نقشه برداری کشور برای ما محل سوال بود، گفت: در سال‌های گذشته چهار ایستگاه RTK را در مناطق 12،14، سالن اجلاس و منطقه 13 ثبت کردیم که هدف از این ایستگاه‌ها تسهیل کارهای نقشه برداری در سطح شهر بود اما اکنون برای انجام مطالعات فرونشست نیز از آنها استفاده می‌شود.

وی با بیان آنکه این ایستگاه‌ها تا 40 کیلومتری اطراف اصفهان را نیز تحت پوشش خود دارند خاطر نشان کرد: طبق بررسی اطلاعات این ایستگاه در بازه زمانی دو ساله یعنی بین سال‌های 2017 تا 2019 متوجه شدیم که ایستگاه منطقه 12 با فرونشست 17 میلیمتری مواجه شده چرا که این ایستگاه‌ها به سادگی فرونشست نمی‌کنند، همچنین ایستگاه منطقه 14، 168 میلیمتر فرونشست را در این مدت داشته است.

رئیس گروه سامانه‌ها و اطلاعات مکانی شهرداری اصفهان با بیان آنکه فرونشست سالن اجلاس تنها 2 میلیمتر بوده و ایستگاه منطقه 13 فرونشستی را نداشته است، تصریح کرد: داده‌هایی که از طریق ماهواره به دست آمده است نیز این اطلاعات را تأیید می‌کند، همچنین محدوده‌های ارتفاعی بالای 20 متر را در طرح تفصیلی مشخص کردیم که بیشترین میزان فرونشست را در این بخش‌ها شاهدیم که ضروری است که ارتفاع را در بخش‌های مختلف شهر با میزان فرونشست انجام شده مطابقت دهیم.

وی اظهار داشت: خط دو مترو از محدود فرونشست عبور کرده است همچنین رینگ چهارم شهر اصفهان به طور کامل در محدود فرونشست شهر قرار دارد. در این راستا ما قراردادها و تفاهم نامه‌هایی را منعقد کرده‌ایم که از جمله آن می‌توان به فاز 2 مسئله فرونشست اشاره کرد که با همکاری بخش‌ دانشگاهی و سازمان زمین شناسی  واداره کل راه و شهرسازی آغاز شده است.

بهارلو پیرامون جزئیات فاز دوم پروژه فرونشست اصفهان، عنوان کرد: در فاز 2، 22 خواسته را مطرح کرده‌ایم و اکنون در مرحله انتخاب مشاور هستیم. مطابق تفاهم نامه امضا شده میان شهرداری و سازمان زمین شناسی می‌توانیم از تجهیزات و سخت افزارهای این سازمان در جهت این پروژه استفاده کنیم و از درآمدهای ملی به دست آمده از این حوزه بهره کافی را داشته باشیم.

وی با بیان آنکه مادی‌های اصفهان به موجب فرونشست تغییر ارتفاع داشته‌اند و از سطح آب رودخانه بالاتر رفته‌اند، خاطر نشان کرد: اگر به مسئله فرونشست در اصفهان در سطح ملی پرداخته نشود در آینده با مشکلاتی مواجه خواهیم شد که امکان حل آن وجود نخواهد داشت.

فرونشست 46 سانتی‌متری در میدان امام (ره)

در ادامه نهمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر بهرام نادری عضو هیئت علمی دانشگاه نجف آباد با ارائه گزارشی از شرایط فرونشست اصفهان، پیرامون وضعیت سنگ بستر در دشت اصفهان بیان کرد: یکی از کارهای ابتدایی که باید انجام می‌شد تعیین عمق سنگ بستر بود که چیزی وجود نداشت.ما به 250 گمانه که مرتبط با سنگ بستر بود دست یافتیم.

وی ادامه داد: نتیجه مدلسازی که برای سنگ بستر اتفاق افتاده است آن است که عمق سنگ بستر در دشت حبیب آباد به عمیق‌ترین حالت خود یعنی حدود 280 متر است که با اطلاعات سازمان آب و شهرداری و با توجه به چاه‌هایی که حفر شده است، مطابقت دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه نجف آباد با بیان آنکه به موجب افت سطح آب‌های زیر زمینی از سال 1360 تا 1396 در نقاط مختلف استان همچون جاده جعفرآباد و شاهین شهر با فرونشست چند متری مواجه هستیم، بیان کرد: چه اتفاقی رخ می‌دهد که آب را مصرف می‌کنیم اما چیزی را جایگزین آن نمی‌کنیم که البته جایگزینی برای آب وجود ندارد. ما در میدان نقش جهان با حفاری 100 تا 120 متری به لایه سنگ می‌رسیم و در بررسی‌های خود و مدل‌سازی‌های صورت گرفته متوجه شدیم در صورت خالی شدن آبخوان، 46 سانتی متر در میدان نقش جهان فرونشست خواهیم داشت که این عدد بیش از 10 برابر حد مجاز پیش‌بینی شده برای این فرونشست.

وی با بیان آنکه تنها 4 سانتی متر فرونشست برای بنای تاریخی نقش جهان تعریف شده است، عنوان کرد: اکنون با فرونشست ده برابر بیشتر از مقدار تعریف شده در نقش جهان مواجه هستیم، همچنین با توجه به 280متر آبرفت در حبیب آباد احتمال فرونشست 195سانتی متری یعنی نزدیک به دو متر در دشت حبیب آباد را داریم.

نادری خاطر نشان کرد: اگر به داد این شهر نرسید در چند سال آینده باید اعلام تخلیه شهر کنیم، با توجه به داده‌ها و اطلاعاتی که بیان شد برای تصمیم‌گیری نقطه مبهمی وجود ندارد، به طور کلی ما باید برای مقابله با این بحران در الگوی زندگیهایمان بازنگری کنیم، از کشت و زرع گرفته تا سبک زندگی در غیر این صورت با مشکل جدی مواجه خواهیم شد.

اصفهان تنها کلانشهری است که فرونشست به کل آن نفوذ کرده است

در ادامه نهمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر اصفهان که به مبحث فرونشست زمین در کلانشهر اصفهان پرداخته شد رضا اسلامی مدیرکل سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی اصفهان پیرامون معضل فرونشست در اصفهان اظهار داشت: بالاخره روز گذشته استاندار اصفهان راضی شدند که بگویند اصفهان دیگر شهر گل و بلبل نیست. از سال 1379 که جریان دائمی زاینده رود قطع شد مشکلات فرونشست زمین در اصفهان آغازشد. در نقشه دنیا اصفهان یک درصد از مساحت دنیا را دارا است که به دنبال آن یک درصد از حمعیت را نیز دارد اما 6 درصد از مخاطرات دنیا در ایران هم اکنون در حال وقوع است که فرونشست یکی از خطرناک‌ترین آنها است.

وی با بیان آنکه اصفهان از شهری امن به شهری نا امن تبدیل شده است، بیان کرد: اصفهانی که به لحاظ زلزله خیز بودن جزء نقطه‌های سفید بود و در پی آن صنایع مختلفی در این شهر ایجاد شد اکنون در آن 22 گسل شناسایی شده که عموما فعالیت آنچنانی نداشته‌اند و در صورت وقوع زلزله آسیب‌های جبران ناپذیری را به دنبال دارد و اکنون به لحاظ ایمنی زلزله تفاوتی با مناطق خطرپذیر کرمان و میناب نداریم.

مدیرکل سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی اصفهان پیرامون جزئیات چگونگی وقوع فرونشست عنوان کرد: زمانی که فضای بین ذرات از آب تخلیه شود دیگر نمی‌شود آن فضا را جبران کرد. اکنون در فرونشست حبیب آباد یا نقش جهان دیگر نمی‌شود آن فضا را بازگرداند حتی اگر آب زاینده رود همیشه جاری باشد. اکنون خط دو مترو در معرض فرونشست است همچنین رینگ چهار به طور کامل در محدوده فرونشست است.

وی با بیان آنکه اصفهان تنها کلانشهری است که فرونشست به کل آن نفوذ کرده است، گفت: تفاوت فرونشست در شهرها براساس جنس رسوبات آنها است، تهران به دلیل آنکه آبرفتنش شن است در حال حرکت است اما در اصفهان فرونشست با شکاف خود را نشان می‌دهد. طی این سالها نیز علاوه بر آنکه پیشرفت در توسعه کشاورزی نداشتیم این روزها زمین‌های کشاورزی به کانونی گردو غبار تبدیل شده‌اند.

اسلامی ادامه داد: نکته عجیبی که وجود دارد آن است که شهر گلپایگان با حجم بارش زیادی که دارد به موجب انتقال آب به قم با فرونشست 19.5 سانتی متری مواجه شده است. همچنین از لحاظ مساحت فرونشست در استان از سال 95 تا اسفند 99، فرونشست اصفهان از 2 هزار و 30 کیلومتر به 11 هزار و 700 کیلومتر رسیده است.

 وی با بیان آنکه فرونشست زمین از محدوده شمال اصفهان به جنوب در حال حرکت است، بیان کرد: همه می‌گویند شکاف‌های آثار تاریخی به موجب قدمت سازه است اما دلیل ایجاد این شکاف‌ها فرونشست است، ما در محدود مسکن مهر حبیب‌آباد و اطراف آن ترک‌های فرونشست متعددی را شاهدیم اما بازهم می‌خواهیم در آنجا خانه سازی انجام دهیم، همچنین ورزشگاه نقش جهان اصفهان دچار فرونشست شده و به همین خاطر مشکلات عدیده‌ای دارد.

مدیرکل سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی اصفهان  افزود: اکنون موجودی آب ما در سد 247 میلیون متر مکعب است که ماهیانه 35 میلیون متر مکعب برای مصرف آب شرب سه استان بهره‌برداری می‌شود، این درحالی است که اگر میزان آب موجود در سد از تراز 160 میلیون متر مکعب کمتر شود برای هیچ کاری قابل استفاده و بهره برداری نخواهد بود.

وی با بیان آنکه می‌خواهند آب از دریای خلیج فارس بیاورند، خاطر نشان کرد: این آب را باید به استانی که به دریا نزدیک‌تر است بدهند، ما باید یکسری چیزها را بپذیریم ماجرای آب اصفهان همیشه به نام اصفهان و به کام دیگران بوده است. اصفهان 15 سال برای آب صبر کرد و اکنون نتیجه‌اش فرونشست است. نباید اجازه دهیم چاه‌های غیر مجاز حفر شود و از سوی دیگر برای مواجه با این مشکل باید فرهنگسازی کنیم که چاره‌اش به میدان آمدن صدا و سیما و رسانه‌ها است.

اسلامی با بیان آنکه آب زاینده رود باید جاری باشد و درصورتی فشردگی ذرات آن دیگر تفاوتی با خیابان نخواهد کرد و درصورت اقدام دیرتر هیچ آبی در آن نفوذ نخواهد کرد، خاطر نشان کرد: نباید بگذاریم که زاینده رود ما عقیم شود، در این صورت دیگر هیچ سازمانی هیچ توجیهی ندارد. اکنون 90 درصد آب حوضه آبریز زاینده‌رود مربوط به اصفهان و تنها 10 درصد آن مربوط به چهارمحال است اما تصمیم گیرنده آب، آن 10 درصد برای دارنده 90درصد است.

وی خاطر نشان کرد: اصفهان شهر توریسم است، به جای تمرکز بر صنعت آن باید به توریسم آن توجه کرد چرا که جاذبه‌های گردشگری عدیده‌ای دارد، برای آنکه از سرعت فرونشست زمین جلوگیری و آبخوان را احیا کنیم برقراری جریان دائمی زاینده رود ضروری است.

اسلامی در پایان سخنانش با ارائه پیشنهادی به رئیس شورای اسلامی شهراصفهان به منظور ایجاد گردهمایی 6 شهرستانی که در اصفهان با فرونشست جدی مواجه‌اند و اطلاع رسانی به این شهرستان‌ها سخنان خود را به اتمام رساند.

الزام ایجاد دیدگاه جدید مدیریت شهری به ساخت و سازها در اصفهان با توجه به مسئله فرونشست

محمدرضا فلاح عضو شورای اسلامی شهر اصفهان پیرامون گزارش‌های ارائه شده در مورد بحران فرونشست زمین در جلسه علنی امروز، گفت: از تلنگری که به مدیران شهری و حتی کشوری زدید سپاسگزاریم. طبق بیانات مطرح شده، عامل اصلی فرونشست زمین کاهش آب‌های زیرزمینی و سوء مدیریت است. از نظر من مدیران شهرهایی که با معضل فرونشست مواجه‌اند باید دیدگاهشان را نسبت به احداث ساختمان‌ها در این شهرها تغییر دهند.

وی با بیان آنکه جنس و نوع مصالح به کار گرفته شده در ساختمان‌ها باید تغییر کند، بیان کرد: اگر این اقدام به درستی صورت گیرد وارد مسائل تلفات جانی نخواهیم شد. همچنین ورود سازمان نقشه برداری با هماهنگی مشاوران شهرسازی در ارجاع طرح جامع و تفصیلی می‌تواند اثرگذار باشد.

عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان آنکه در محل‌هایی که با فرونشست مواجه است نباید افزایش طبقات ساختمانی داشته باشیم، خاطر نشان کرد: امیدواریم که مدیران شهری دست به دست هم دهند و این مشکل و معضل جریان آب زاینده رود را حل کنند.

انتهای پیام/163/ ع