بی ­اعتمادی و بلاتکلیفی در روابط آنکارا – واشنگتن

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، تنش دیپلماتیک بین ترکیه و 10 کشور غربی پشت سر گذاشته شد. اما هنوز هم  خبری از بهسازی روابط آنکارا – واشنگتن نیست. علاوه بر این، مشخص نیست که آیا جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در رم با همتای ترک خود رجب طیب اردوغان، دیدار می کند یا خیر.

نشست سران گروه 20 در تاریخ 30 و 31 اکتبر در شهر رم ایتالیا برگزار می شود. پس از این اجلاس، بایدن در اجلاس تغییرات جهانی آب و هوا که اول نوامبر در اسکاتلند برگزار می شود، شرکت خواهد کرد. برنامه دیدارهای رسمی رئیس جمهور آمریکا فعلاً اعلام نشده است. تنها این موضوع اعلام شده که بایدن با رهبر معنوی جهان کاتولیک پاپ فرانسیس، دیدار خواهد کرد.

دیدار با اردوغان، قطعی نشده است

تیم اردوغان مقدمات مذاکره با بایدن را تکمیل کرده و ظاهراً قرار است علاوه بر روابط دوجانبه و موضوعات دفاعی نظیر اف 35 و همچنین اف 16، درباره سوریه، قره باغ و لیبی نیز گفتگو شود، با این حال سخنگویان کاخ سفید حاضر نشدند درباره گفتگوی دوجانبه روسای جمهور آمریکا و ترکیه اظهار نظر کنند.

جن ساکی در پاسخ به این سوال که آیا اردوغان و بایدن در اجلاس سران گروه 20 که آخر هفته در رم برگزار می شود، با یکدیگر دیدار خواهند کرد، چنین گفت:«همان طور که قبلاً گفتیم، خلأهایی در برنامه وجود دارد. ما در تلاش هستیم تا برنامه گفتگوی دوجانبه را نهایی کنیم. می دانید که در ماه ژوئن، بایدن برای اولین بار با همتای ترکیه ای خود در خارج از کشور دیدار کرد. در حال حاضر موضوعات فراوانی برای گمانه زنی وجود دارد. امیدوارم هر روز که می گذرد، بتوانیم جزئیات بیشتری را روشن کنیم. جیک سالیوان مشاور عالی امنیت ملی کاخ سفید، اطلاعات و جزئیات بیشتری در اختیار رسانه ها خواهد گذاشت.»

همچنین جین پیِر معاون سخنگوی کاخ سفید نیز در پاسخ به سوالی درباره چند و چون دیدار بایدن و اردوغان گفت:«در حال حاضر من در این مورد هیچ اطلاعاتی ندارم. می خواهم شما را به وزارت امور خارجه راهنمایی کنم. من هیچ اطلاعاتی ندارم.»

مساله، فقط بایدن نیست

ترکیه خاطرات خوشی از جو بایدن ندارد. چرا که او در طول دوران بیش از 30 سال خدمت در مقام سناتور، همواره در حوزه های دفاعی و امنیتی مواضعی اتخاذ کرده که علیه ترکیه بوده است. حتی در جریان تحریم نظامی آمریکا علیه ترکیه در دهه 80 میلادی، پای بایدن در میان بوده و در آن دوران از مقامات کشورش خواسته به خاطر تحرکات ترکیه در قبرس، آنکارا تحت تحریم نظامی قرار بگیرد. در مقاطع بعدی نیز بایدن همواره علیه ترکیه اقدام کرده و در مقطعی هم که پست معاونت ریاست جمهوری آمریکا در دوران اوباما را در دست داشت، میانه خوبی با ترکیه نداشته است.

جو بایدن، سال گذشته و در دوران کمپین‌های انتخاباتی خود نیز بارها علیه ترکیه اردوغان صحبت کرد و هنوز در کاخ سفید پایش گرم نشده بود که ادعای تاریخی کشتار ارامنه را به رسمیت شناخت و عملاً ترکیه را در شرایط دشواری قرار داد.

شاید به خاطر این مسائل است که تمام زوم و تمرکز تیم اردوغان بر روی این نقطه قرار گرفته که رابطه با جو بایدن را جوش بزند و باعث شود که مشکلات بین آنکارا و واشنگتن حل شود. اما واقعیت این است که مسئله و مشکل در روابط آمریکا و ترکیه فقط شخص جو بایدن نیست.

در چند ماه گذشته بارها این واقعیت به اثبات رسیده که بسیاری از نمایندگان کنگره از هر دو طیف دموکرات و جمهوریخواه عملاً علیه ترکیه موضع می گیرند و راضی نیستند که قطعات حساس پهپادها و دیگر تجهیزات دفاعی و تسلیحاتی به ترکیه فروخته شود.

چندی قبل 55 نفر از نمایندگان آمریکا در نامه‌ای به آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه کابینه بایدن، از او خواستند که سیاست‌های تحریمی علیه ترکیه را در دستور کار قرار دهد. آنها اعلام کردند که بسیاری از دوستان و متفقین آمریکا در کشورهای مختلف، به خاطر قشون کشی های برون مرزی و پهپادهای ترکیه در شرایط سختی قرار گرفته اند.

حالا مشخص شده که چند روز پیش 11 عضو دیگر کنگره نیز این بار نامه‌ای به خود رئیس جمهور بایدن نوشته و آنها نیز از او خواستند که ترکیه را تحت فشار قرار دهد. این سیاستمداران آمریکایی معتقدند که ترکیه به تهدیدی علیه منافع آمریکا و دوستان این کشور تبدیل شده است.  

این نمایندگان که از دو طیف دموکرات و جمهوریخواه هستند به جو بایدن توصیه کرده‌اند که از فروش هواپیماهای اف 16 به ترکیه و تعمیر و مدرنیزه کردن هواپیمای قبلی این کشور خودداری کند. اگر نه دستور بایدن را وتو خواهند کرد. نمایندگان مزبور همچنین اعلام کرده‌اند که ترکیه با خرید سامانه موشکی اس 400 از دشمنی به نام روسیه، نه تنها آمریکا، بلکه کل ناتو را در معرض تهدید قرار داده است.

با وجود مخالفت چندین سناتور آمریکایی با ترکیه، مواضع آنان در قبال دیگر خریدار اس 400 یعنی هندوستان، نرم و منعطف است. سناتور مارک وارنر، سناتور دموکرات ویرجینیا و جان کورنین، سناتور جمهوری خواه تگزاس از جو بایدن  خواستند که هند را به خاطر خرید سامانه دفاع هوایی اس-400  تحریم نکند.

جف چه می گوید؟

جف فلایک سناتور سابق ایالت آریزونا که از مشهورترین سناتورهای جمهوری خواه بوده و دو سال پیش در صف منتقدین دونالد ترامپ قرار گرفت، مجوز کمیته روابط خارجی سنا را کسب کرد و قرار است به زودی به عنوان سفیر جدید آمریکا به آنکارا اعزام شده و جای ساترفیلد را بگیرد.

در پایان باید گفت، با وجود اصرار و پافشاری دولت ترکیه بر لزوم  توسعه روابط با آمریکا، در مواجهه و برخورد تیم بایدن، بسیاری از دولتمردان، سناتورها و سیاستمداران آمریکایی، همچنان نگرشی سرد و سرشار از بی‌میلی نسبت به ترکیه دیده می شود.

در دیگر سو، رسانه های وابسته به حزب حاکم ترکیه با اغراق و بزرگنمایی، دیدارهای سیاستمداران ترکیه و مقامات آمریکا را آنچنان برجسته و آن را به عنوان نقطه عطف تاریخی مطرح کرده اند که نتیجه ای جز ناکامی به بار نمی آورد.

تیم اردوغان مدتهاست به دنبال آن است که اختلاف و تنش با آمریکا را به صفر برساند، اما حالا یک بار دیگر، رئیس جمهور ترکیه، با سطح بالایی از توقعات و انتظارات به نشست جی 20 ایتالیا می رود و مشخص نیست که دستاورد او در دیدار با جو بایدن چه خواهد بود.

انتهای پیام/