مأموریت مرموز رئیس سازمان سیا در روسیه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه اینترنتی "وزگلیاد" امروز در تحلیلی نوشته است: "ویلیام برنز" مدیر سازمان سیای آمریکا برای یک سفر دو روزه در مسکو بسر می‌برد. وی تاکنون با "نیکولای پاتروشییف" دبیر شورای امنیت روسیه و "سرگئی ناریشکین" مدیر سرویس اطلاعات خارجی این کشور دیدار و گفتگو کرده است. اینکه چه مسائلی در این ملاقات‌ها مورد مذاکره قرار گرفته بطور دقیق فاش نشده و این واقعیت که چرا برنز برای این مأموریت انتخاب شده، مسئله‌ای است که جای بررسی دارد.

پیش از این مشخص شده که ویلیام برنز به دستور مستقیم جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به مسکو سفر کرده تا برخی مسائل مهم در روابط روسیه و آمریکا، از جمله مبارزه با تروریسم را بررسی کند. احتمالاً صحبت بر سر وضعیت کنونی در افغانستان و امکانات طرف روسی برای تأثیر گذاری بر اوضاع و امکان همکاری دوجانبه در این جهت گیری است.

"ماریا زاخارووا" سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه نیز با اشاره به مذاکرات مقامات امنیتی روسیه و ایالات متحده، یادآور شد: «در مرحله کنونی جزییات این مذاکرات و تبادل اطلاعات خاص بین دو طرف فاش نمی‌شود. ولی این رایزنی‌ها در جهت گیری درستی در حال پیشرفت هستند.»

باید توجه داشت که برنز یک فرد اطلاعاتی نبوده، بلکه یک دیپلمات پرتجربه است که سال‌های زیادی، ابتدا در آغاز دهه 90 بعنوان دیپلمات و سپس در سمت سفیر آمریکا (طی سال‌های 2005 الی 2008) در مسکو فعالیت داشته و به همین دلیل بعید است که موضوع مذاکرات وی با مقامات بلندپایه امنیتی و اطلاعاتی روسیه تنها به موضوع مبارزه با تروریسم ختم شده باشد. ضمن اینکه آمریکایی‌ها معمولاً در جریان مذاکرات دیپلماتیک خود، مجموعه‌ای از مسائل را مطرح و مورد بحث قرار می‌‌دهند.

در ماه سپتامبر گذشته (شهریور-مهر ماه) شایعاتی در خصوص دیدار "محرمانه" مدیر سازمان سیا و دبیر شورای امنیت روسیه در دهلی شنیده شد. این دو مقام بلندپایه بطور همزمان در پایتخت هند حضور داشتند. هرچند در آن زمان و با توجه به روند اوضاع در افغانستان، مسائل زیادی برای گفتگو بین دو طرف وجود داشت، ولی مقامات واشنگتن در واکنش به این شایعه سکوت کرده و طرف روسی هم چنین ملاقاتی را تکذیب کرد.

ویلیام برنز طبق ارزیابی‌های مختلف، یکی از دیپلماتهای کاملاً توانا و مسئولیت پذیر آمریکایی بشمار می‌رود، ضمن اینکه قاطعانه از مواضع ایالات متحده دفاع کرده و در عین حال به جزییات زندگی در کشورهایی که میزبان او هستند، توجه داشته و برای قوانین آنها احترام زیادی می‌گذارد.

برنز بعنوان "معمار اصلی" توافقنامه هسته‌ای با ایران در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما شناخته شده است و در این رابطه دیپلماسی پنهان و مذاکرات محرمانه‌ای را مدیریت کرده بود. این دیپلمات در توازن منافع نیروهای مختلف سیاسی در منطقه خاورمیانه نیز موفقیت‌هایی را بدست آورده است. وی در اوایل زندگی حرفه‌ای خود حتی مدتی بعنوان سفیر آمریکا در چین خدمت کرده که اکنون به مهمترین جهت گیری در سیاست خارجی ایالات متحده تبدیل شده است.

در زمان انتصاب وی به سمت مدیریت سازمان سیا، برنز از جمله چالش‌های پیش روی آمریکا از چین، روسیه، تروریسم و امنیت سایبری نام برده بود. او دیدگاه شخصی خاصی نیز در قبال روابط آمریکا و روسیه دارد. بعنوان مثال، وی مدعی است که دقیقاً ولادیمیر پوتین مقصر در بحران کنونی در روابط دو کشور است، برای اینکه چندین بار متوالی، اهداف و سیاست‌های واشنگتن را "اشتباه" نامیده است.  

بدین ترتیب، طبیعی است که جو بایدن از این دیپلمات باتجربه دقیقاً برای انجام دیپلماسی محرمانه و مذاکرات مهم سیاسی غیررسمی استفاده کند. البته اکنون نمی‌توان ارزیابی کرد که سفر ویلیام برنز به مسکو تا چه اندازه از لحاظ سیاسی سازنده باشد و رئیس جمهوری آمریکا چه وظایفی را پیش روی وی قرار داده است. این در حالی است که روابط دیپلماتیک بین مسکو و واشنگتن، با وجود مشکلات فعالیت دفاتر نمایندگی‌های دو کشور بسیار پیچیده شده است.

از سوی دیگر، مسئله مبارزه با تهدیدات تروریستی، با توجه به وضعیت کنونی افغانستان نیز برای ایالات متحده اهمیت خاصی داشته و این کشور با توجه به روی کار آمدن دولتی از سوی جنبش طالبان و از دست دادن منابع اطلاعاتی خود در افغانستان به تنهایی نمی‌تواند در این زمینه موفقیتی داشته باشد.

علاوه بر این، موضوعات دیگری نیز برای رایزنی با طرف روسی وجود دارد که از جمله مهمترین آنها، مسائل موشکی، کنترل تسلیحات هسته‌ای و استقرار سپر دفاع ضدموشکی آمریکا در مناطق شرقی اروپاست. بدین ترتیب، ویلیام برنز، با توجه به تجربه دیپلماتیک خود شخص مناسبی برای مذاکرات پشت پرده سیاسی است و شاید در مأموریت خویش در مسکو نیز موفق باشد.

انتهای پیام/