آخرین وضعیت رقابت احزاب در ترکیه؛ اردوغان به دنبال تغییر قوانین

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها، سران احزاب مخالف اردوغان به طور مداوم بر طبل ضرورت برگزاری انتخابات پیش از موعد می کوبند. آنان معتقدند که دولت اردوغان، ترکیه را به ورشکستگی و بحران رسانده و باید در اولین فرصت، به شکل دموکراتیک و بدون خشونت، اردوغان و باغچلی از صحنه قدرت کنار زده شوند. حزب حاکم ترکیه یعنی حزب عدالت و توسعه قدم در مسیر افول گذاشته است.

نتایج آخرین نظرسنجی ها نشان می دهد که حزب عدالت و توسعه بخش قابل توجهی از آرای خود را از دست  داده و اردوغان در جستجوی راهی برای تغییر قوانین انتخاباتی است.

جمیل چیچک رئیس سابق پارلمان ترکیه که یکی از قدرتمندترین چهره های حزب عدالت و توسعه و عضو شورای عالی مشاورین رئیس جمهوری است، از سیاست اردوغان برای تغییر قوانین انتخاباتی ترکیه اظهار نگرانی کرده و معتقد است که حتی قانون 51 درصد هم برای نمایندگی اراده مردم کفایت نمی کند و اگر این مقدار را پایین تر بیاورند، چنین چیزی برای ترکیه دردسرساز خواهد شد.

علی بایرام اوغلو از تحلیل گران سیاسی ترکیه نیز چنین نوشته است:«اگر اردوغان به جای تلاش برای تغییر قوانین انتخاباتی، توان و مجال خود را صرف امور مهمتری کند، می تواند نتیجه بهتری بگیرد. به عنوان مثال، لازم است اردوغان پیش از هر چیز بر روی این موضوع تمرکز کند که چرا آرای حزب او پایین آمده و مردم، تا این اندازه رویگردان و نومید شده اند؟ اگر دلایل کاهش محبوبیت حزبش را به درستی بررسی کند، نیازی به تغییر قوانین انتخاباتی نخواهد بود.»

البته مشکل اردوغان فقط با تغییر قانون نصف به علاوه یک حل نمی شود، بلکه مشکل دیگر او، آسیب پذیرشدن شریک راست افراطی اش دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی است.

بر اساس قوانین انتخاباتی ترکیه، هر حزبی که در انتخابات سراسری پارلمان، کمتر از 10 درصد کل آرای مردم را بگیرد، به طور کامل از راه یافتن به مجلس باز خواهد ماند. چنین چیزی به این معنی است که اگر حزبی میلیون ها رای بگیرد اما مجموع این آرا حتی 9 و 9 دهم درصد از کل آرای کشور باشد، باز هم نمی تواند به پارلمان برود و حتی یک کرسی نیز نخواهد داشت.

این در حالی است که ممکن است در یک شهر کوچک، یک نامزد مستقل، با 30-40 هزار رای بدون ترس و نگرانی از قانون حد نصاب 10 درصدی حزب، به پارلمان برود. حالا ایراد کار کجاست؟ ایراد و اشکال اصلی این است که تا چند سال قبل، دولت باغچلی یک سیاستمدار مقتدر بود که به تنهایی سکان کشتی ملی گرایی ترکیه را در دست گرفته بود.

اما مرال آکشنر از حزب او انشعاب کرد و بخش مهمی از آرای خانواده های محافظه کار را برد. در نتیجه حالا حزب حرکت ملی یعنی حزب تحت لوای باغچلی، با رای 7 درصدی خود، نمی تواند به پارلمان راه پیدا کند و اردوغان علاوه بر تلاش برای پنچرگیری از لاستیک های سوراخ و کم باد حزب خود، به فکر باغچلی نیز باشد.

به همین دلیل او تصمیم گرفته نسخه ای ارائه دهد که هم خودش و هم باغچلی، بر سرقدرت بمانند. نسخه پیشنهادی اردوغان چنین است:

1.حد نصاب از 10 به 7 برسد و هر حزبی که 7 درصد از آرای مردم را بگیرد به پارلمان برود.

2.رئیس جمهور، به جای ضرورت کسب نصف به علاوه یک آرای انتخابات ریاست جمهوری، صرفاً با 41 درصد آرا، قدرت را در دست بگیرد.

حالا سوال اینجاست، رئیس جمهوری که دست کم 59 درصد از شهروندان واجد شرایط رای دادن، به او رای نداده اند، از پشتوانه مردمی و جایگاه ملی قابل توجهی برخوردار است که بتواند بر مبنای آن، کشور را اداره کند، یا به سمت استبداد و تمامیت خواهی می رود؟

رقابت شانه به شانه

آخرین نظرسنجی میدانی انجام شده در ترکیه در مورد میزان محبوبیت و آمار رای احزاب سیاسی این کشور، توسط موسسه متروپول منتشر شده است. متروپول از شرکت های معتبر بخش خصوصی در حوزه نظرسنجی میدانی است.

این شرکت در روزهای سیزدهم تا چهاردهم ماه جاری میلادی و در 28 استان ترکیه، با جامعه آماری 1568 نفری، جویای نظرات مردم در مورد ذائقه سیاسی و انتخاباتی آنها شده و چنین پرسیده است: اگر فردا انتخابات برگزار شود، به کدام حزب رای خواهید داد؟

پاسخ های اولیه مردم ترکیه به سوال موسسه متروپول، از این قرار است:

الف) حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان  32.6 درصد.

ب) حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی 7.4 درصد.

با این حساب ائتلاف جمهور (اردوغان و باغچلی) 40 درصد آرای مردم را در اختیار دارند.

ج) حزب جمهوری خلق به رهبری کمال کلیچدار اوغلو 25.2 درصد.

د) حزب خوب به رهبری مرال آکشنر 14.3 درصد.

با این حساب ائتلاف ملت (کلیچدار اوغلو و آکشنر) 39.5 درصد آرای مردم را در اختیار دارند.

ه) حزب دموکراتیک خلق ها (نهاد اقماری پ.ک.ک) 11.8 درصد.

و) احزاب تمل کاراملا اوغلو، باباجان، داود اوغلو و دیگر احزاب کوچک نیز جمعاً 8 درصد از کل آرای مردم را می گیرند.

نکته مهم: درصد رای تمام احزاب، بر اساس رقم سرشکن شده گزینه های تصمیم نگرفته ام، نمی دانم و شاید رای ندهم، محاسبه شده است.

یکی از مهمترین تاکتیک های اردوغان برای جلوگیری از ائتلاف بزرگ، ترساندن کلیچدار اوغلو و آکشنر از ائتلاف با نهاد اقماری پ.ک.ک است. کلیچدار اوغلو و آکشنر، به عنوان سران ائتلاف ملت، به خوبی آگاهند که اگر با حزب دموکراتیک خلق ها یکی شوند، اردوغان آنقدر در مورد وابستگی این ائتلاف به دستورات پ.ک.ک سخنرانی می کند، که نیمی از اعتبار و محبوبیت ائتلاف گسترده مخالفین، از دست خواهد رفت.

با توجه به این تابلو، اگر قانون انتخاباتی تغییر نکند و حزب حرکت ملی زیر حد نصاب 10 درصد بماند، شکست اردوغان نیز حتمی است. اما با توجه به این که اکثریت کرسی های پارلمان ملی ترکیه در اختیار حزب عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی است، تصویب قوانین جدید در راستای تامین منافع اردوغان و باغچلی، دور از دست نیست.

شواهد نشان می دهد که انتقاد از ناکارآمدی اقتصادی دولت اردوغان  تنگنای مالی و معیشتی در کنار مشکلات بزرگی همچون بیکاری و تورم، موجب کاهش محبوبیت اردوغان و حزب او شده و میزان رای مخالفین و ائتلاف صاحب قدرت، به کمترین میزان سالیان اخیر رسیده است.

انتهای پیام/