«مراقبه های عاشورایی» افقی نو در شناخت قیام حضرت حسین(ع)

به گزارش خبرنگار کتاب خبرگزاری تسنیم، کتابهایی هستند که چیزهایی را از آدم می گیرند؛ شاید یک باور را که صحیح یا خطا محرّک بوده و یا یک انگیزه را که می توانست به رشد بیانجامد و شاید حسی را که برای روبرویی با تردیدها و تشکیک ها یاری گر بود. این کتاب ها اگر قوی نوشته شوند ویرانگرترند.

کتابهایی هستند که چیزهایی به آدم نمی دهند. شاید تنها مروری باشند بر دانسته ها و شاید هم اصلاً به کم وزیاد شدنمان کاری نداشته باشند، فقط بخواهند وقت بگیرند و خوانده شوند.

کتابهایی دیگر هستند که مفاهیم، گزاره ها،  تعریف ها، داده ها، اطلاعات و تجربه ها و تحلیل های نو به خواننده می آموزند. حالا خیلی به ژانر و نوع ِ کتاب کاری نداریم، فکری باشد یا رمان یا شعر یا هرچیز دیگر. هر کتابی می‌تواند در این تقسیم مصداق داشته باشد. و البته همه ی اینها بسته به مخاطب می تواند متغیّر باشد. یک کتاب می تواند در آن ِ واحد از من چیزی کم کند، به تو چیزی ندهد و به دیگری چیزی اضافه کند.

اما بعضی کُتُب هستند که  فارغ از مخاطب به همه نه مفهوم یا تعریف یا تجربه یا تحلیل یا دانسته ای نو، بلکه مبنایی برای طرح ریزی تفکر و حرکت و  شناخت و عمل و "افقی" نو و بدیع می دهند.و قلیل من الآخرین ... که چقدر کم اند این دسته ی چهارمی که برشمردیم. بی اغراق "مراقبه های عاشورایی" جزو ِ این دسته ی چهارم است. این مطلب را بسیاری از دوستان که با فضای فکری و فرهنگی انقلاب اسلامی و آثار تولید شده در این سال ها هم آشنا هستند، تصدیق کرده اند. موکداً بر تغییر افق ِ نگاه و دریافت ِ مبنایی بدیع از حادثه ای که هزار و چهارصد و چند سال از آن می گذرد و بسیاری از علمای شیعه هرکدام به ذائقه خود تلاش هایی در زمینه ی بازنمایی و تحلیلِ این واقعه داشته اند.

مراقبه ها به نوعی جامعیّت هر آنچه که تا به حال درباره ی واقعه ی عاشورا حرف زده شده است را دارد و در نهایت هم با افقی بالاتر از همه به تحلیل عاشورا می پردازد که البته این افق ِ دید برآمده از تفقهی است که مرحوم علامه حسینی(ره) در باب ولایت الهیه و شئون آن داشته اند.

گرچه کتاب مشتمل بر دو گفتار از مرحوم سید منیرالدین حسینی(ره)  و 9 گفتار از حجه الاسلام سید محمد مهدی میرباقری است و احتمالاً هر کدام از گفتارها در مجلس و موضعی خاص بیان شده است ولیکن انسجام و ارتباط و سیری که خواننده طیّ می کند تا زوایه ی دیدی جدید نسبت به این واقعه پیدا کند واضح است. از "مبانی و مبادی عاشوراشناسی"  که زمینه های کاملاً تئوریک ِ تحقیقات ِ میدانی درباره ی این واقعه را بیان می کند تا رسیدن به "جایگاه  مداحان در آستان حسینی" که بحثی کاملاً عینی و کاربردی است. و همه ی اینها با نظر به این مبناست که عاشورا، کانونی ترین عبادت تاریخ است که توسط سیدالشهدا(علیه السلام) انجام شده و همه ی عوالم هستی و مخلوقات و موجودات در مراتب فردیّت، جمعیّت و تاریخ با توجه به نسبتی که با این واقعه برقرار می کنند، سیر خواهند کرد.

این افقِ بلند که نگاهی است مستند به متنِ روایات و ادعیه، از فلسفه خلقت تا نظامِ مناسبات و روابطِ اجتماعی و کنترل و مدیریتِ عینیّت تا سلوک فرد و جامعه و تاریخ به سمتِ ولی الله الاعظم را در بر خواهد گرفت و کریمه ی "تبیانً لکل شئ" را تفسیری به جا خواهد بود. در جایی مرحوم حسینی علتِ شمشیر زدن امیرالمومنین(علیه السلام) و سیدالشهدا(علیه السلام) را تسلّط ارزش ها بر تاریخ و به نوعی هدایت همه ی تاریخ به منزل مقصود خود که همان عبودیّت حداکثری تحت ولایت معصومین علیهم السلام است دانسته اند نه صرفاً اصلاح ساختارهای سیاسی دوران خود. تحلیلی که خیلی مورد علاقه ی تاریخ نگارانِ عاشوراست، آنها که همه ی علاقه ی شان این است که مثلاً به نحوی عقلانی به عاشورا بپردازند و اُسِّ این عقلانیت را بی توجهیِ به آگاهی سیدالشهدا(علیه السلام) از روضه های خود و اهلِ بیتشان می دانند در صورت اینکه استاد میرباقری فهمِ عاشورا را در گروِ فهمِ اهدافی می دانند که سیدالشهدا(علیه السلام) در این درگیریِ همه جانبه با جنودِ ابلیس داشته اند؛ "وفای عهدِ عبودیت بین ایشان و خدای متعال" و "روشن کردن چراغ هدایت در تاریخ" برای هدایت همه ی عوالم وجود و مخلوقات به غایتِ خلقت که همان مقام معیّتِ با ولی الله است. در حقیقت "برای درک عاشورای هر ساله مراقبه های جدیدی لازم است و عبور از این مراحل فقط با دمیدن روح جدید عاشورا در جامعه ی شیعه اتفاق می افتد" چرا که عاشورای هر ساله ظرفِ صلواتِ خاصّه ای است از جانب خداوندِ متعال به اباعبدالله(علیه السلام).

با این افقِ نو و محرّک و سازنده؛ حادثه ای که هرساله مثلِ یک نوستالژیِ تراژیک می آید و شوری می اندازد و اشکی می گیرد و می رود، یک محور و مبدا می شود که ریشه در قالوا بلای ازل دارد و عالم و آدم قرار است گردِ مشکاتِ وقوعِ آن سالک شوند و بعد از این است که "مراقبه های عاشورایی" و سلوک در مقامِ معیّت و همراهی با اباعبدالله(علیه السلام) با یاد و ذکر و روضه های شهدا معنا و هویت پیدا می کند و شمّه ای از "لابکین بدل الدموع دما" نمایان می شود. که این اشک و ناله های ناحیّه ی مقدسه در اصل نوحه های آدم است در فراغ بهشت. آدمی که شانیت آن تنها در بطنِ سلاله ی اهل بیت نبوت (علیهم السلام) است و بهشتی که رشحاتِ عبودیت حداکثری معصومین(علیهم السلام) است و ...

عنقا شکار کس نشود دام بازگیر / کانجا همیشه باد به دست است دام را

انتشارات فجر ولایت کتاب مراقبه های عاشورایی را به قیمت 4100 تومان منتشر کرده است.

انتهای پیام/