صرفه جویی ۹۰ درصدی مصرف آب در کشاورزی با کشت هیدروپونیک

به گزارش خبرنگار محیط زیست باشگاه خبرنگاران پویا؛ هیدروپونیک یا آب‌کشت، یکی از روش‌های خلاقانه تولید محصولات کشاورزی بدون خاک و سم و با کمترین نیاز به آب (با استفاده از محلول مغذی) است. در ایران صدها گلخانه به این روش راه‌اندازی شده و هزاران نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول به کار هستند. با این روش در هر نقطه‌ای از ایران می‌توان بسیاری از محصولات کشاورزی را بدون توجه به اقلیم و نوع خاک برداشت کرد. این روش، اشتغال‌زایی خوبی دارد و با ترویج این روش کشاورزی می‌توان از هر مکانی برای  تولید محصولات کشاورزی که نیاز روز افزون جمعیت کشور است، بهره برد.

هیدروپونیک اصطلاحی در علم باغداری است که گیاه به جای اینکه مثل روش سنتی همیشگی در خاک رشد و نمو پیدا کند، در سیالی از محلول‌های غذایی قرار می‌گیرد تا بستر هماهنگی جهت رشد گیاه فراهم  شود. کشت هیدروپونیک محبوبیت زیادی پیدا کرده است و در حال حاضر در 31 استان کشور هزاران نفر در این حوزه مشغول به کار هستند. تولید گلخانه‌ای به فصل کشت و تغییرات آب و هوایی بستگی ندارد. در این روش هدر رفت محصول کم می‌شود و می‌توان با استقرار فناوری، اثربخش تولید را ارتقا داد. روش هیدرپونیک مثل هر روش گلخانه‌ای، دارای معایب و فوایدی است که باید در نظر داشت.

یکی از ایراداتی که به کشت گلخانه‌ای هیدروپونیک گرفته می‌شود این است که میوه‌هایی که در گلخانه کشت می‌شود طعم میوه‌های باغ را ندارد، زیرا به دلیل کشت خارج فصل گیاهان در گلخانه، میوه‌های گلخانه‌ای طعم میوه‌هایی که در باغ می‌رویند را ندارند. ایراد دیگری که در سال‌های گذشته به کشت هیدروپونیک وارد می‌شد آلودگی آب‌های زیرزمینی در این روش بود که در حال حاضر این مشکل توسط مرکز پژوهش‌های بدون خاک ایران در زمینه تولید علوفه هیدروپونیک حل شده است و امکان آلودگی آب‌های زیر زمینی در این سیستم بسته وجود ندارد.

کشاورزان و گلخانه‌داران با این روش توانسته‌اند حدود 90 درصد در مصرف آب صرفه‌جویی کرده و با استفاده 10 تا 20 درصدی آب محصولی بهتر و پربارتر برداشت کنند. در روش هیدروپونیک، آلودگی خاک، مشغله ذهنی گلخانه‌داران نیست و نیازی به ضدعفونی نخواهد بود چرا که  آب به صورت چرخشی در حرکت است. با استفاده از این روش در مصرف آب صرفه جویی شده و هزینه تمام شده تولید کاهش پیدا می‌کند. در این روش با استفاده از فقط 18 مترمربع، می‌توان در روز 400 تا 500 کیلو محصول برداشت‌کرد که برای تولید این مقدار محصول به شیوه‌ سنتی چندین ماه زمان نیاز است.

کاهش حداقل هشتاد درصدی سطح زیر کشت,کاهش هزینه کاشت، داشت و برداشت, کاهش نود درصدی مصرف آب, کاهش مصرف کود, کاهش هزینه خوراک دام و کاهش واردات دانه و ارزبری از دیگر مزایای استفاده از این کشت است.

تاکنون تولید هیدروپونیک توت فرنگی، گوجه فرنگی، خیار، فلفل، گیاهان برگی مثل کلم و کاهو بازدهی خوبی داشته و همچنین کشت علوفه به این روش رواج پیدا کرده است. محققان ایرانی در تلاشند امکان کشت محصولات اساسی کشاورزی مانند گندم, جو و ذرت را به این روش فراهم کنند و بر تولید محصولات کشاورزی صادراتی مانند زعفران نیز بیفزایند.

با توجه به اینکه 90 درصد آب کشور در کشاورزی مصرف می‌شود و کارشناسان حوزه آب و کشاورزی مرتبا به جایگزینی کشت سنتی با روش‌های نوین کشاورزی تاکید دارند, توسعه بیشتر کشت هیدروپونیک که یکی از بهترین روش‌های کشت از نظر بازدهی و مصرف آب است می‌تواند به بالابردن راندمان تولیدات در کشور کمک کند و مصرف آب در کشاورزی را به طور چشمگیری کاهش دهد.

انتهای پیام/