واکاوی علت رشد حاشیه‌نشینی در خوزستان/ توقف حاشیه‌نشینی با کمربند سبز اهواز
گروه استانها_ مناطق حاشیه ای قابلیت بالایی برای انواع آسیب‌ها و مسائل اجتماعی دارند که در صورت عدم رسیدگی می‌توانند به عنوان تهدیدی برای حیات شهر تلقی شوند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم در اهواز، لازمه‌های شهرنشینی پایدار، توسعه شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی است اما امروزه افزایش سرعت شهرنشینی بدون همراهی این دو عامل اساسی شهرها را با مشکلات متعددی مواجه کرده و سبب ایجاد مجموعه‌هایی شده که از کیفیت پایین زندگی، عدم برخورداری مناسب از خدمات شهری و وضعیت نامطلوبی برخوردارند به گونه ای که این مجموعه‌ها به چالشی مهم پیش روی شهرنشینی پایدار محسوب می شوند.
در حقیقت این مناطق قابلیت بالایی برای انواع آسیب‌ها و مسائل اجتماعی دارند که در صورت عدم رسیدگی می‌توانند تهدیدی برای حیات شهر تلقی شوند.
با بررسی علل ایجاد و شکل‌گیری این مناطق به دلایلی از جمله جاذبه‌های اقتصادی شهر(دسترسی به شغل بهتر و ارتقا سطح درآمد)، دافعه اجتماعی و فرهنگی محل سکونت پیشین، فراهم نبودن امکانات برای پیشرفت و مهاجرت از محیط‌های کوچک به شهرها می رسیم که این عوامل موجب حکم فرما شدن فقر در این مناطق و به تبع آن ایجاد انواع ناهنجاری‌های شهری از جمله اشتغال افراد حاشیه نشین در مشاغل کاذب، ساخت و سازهای غیرمجاز، افزایش جرم و جنایت، اثرات نامطلوب فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، آلودگی محیط زیست شهری خواهد شد.
حسن مرادی، معاون دادستان عمومی و انقلاب مرکز خوزستان در جمع خبرنگاران در پاسخ به دغدغه اهالی رسانه از پیگیری برای تکمیل کمربندسبز اهواز خبرداد و اظهار داشت: احداث این کمربند، تضمین کننده توقف حاشیه‌نشینی نیست، چرا که زمین‌های خالی میان این مناطق با کمربند سبز وجود دارد که همین عامل می‌تواند زمینه‌ساز حاشیه‌نشینی شود.
وی ضعف مدیران را یکی از علل‌های رشد حاشیه نشینی در اهواز دانست و تصریح کرد: این مدیران با کوتاهی و وسواس‌کاری نتوانسته اند مانع رشد این مناطق شوند، همچنین در شهرداری‌ها نظارت بر پیمانکاران بسیار ضعیف است و همین امر موجب شده تا پروژه‌های عمرانی نیمه کاره رها شوند.
معاون دادستان عمومی و انقلاب مرکز خوزستان با بیان اینکه اولویت با پیگیری مسائل ضروری‌تر است، بیان داشت: اولویت بندی مسائل و مشکلات مناطق ملاشیه، گلدشت، کوی سادات و گلبهار صورت گیرد تا اقدامات برمبنای ضرورت در زمان مشخص انجام شود و پیش از سال نو شاهد تغییرات محسوسی در این مناطق باشیم.
مرادی در پایان گفت: تأمین روشنایی، آسفالت معابر، احداث پارک محلی، احیای پایگاه بهداشت منطقه، افزایش گشت‌های بازرسی، سرکشی و ساماندهی به انبارهای نگهداری و خرید ضایعات و تعیین تکلیف نخاله‌های ساختمانی و زباله‌های شهری در منطقه از اولویت‌های مطرح شده این مناطق است که به بخشی از آن به تصویب اعضای کارگروه رسید.
وی افزود: در راستای بهبود وضعیت این مناطق راهکارهایی از جمله بهبود وضعیت تأسیسات زیر ساختی پایه مانند شبکه آب‌رسانی، بهداشت، شبکه حمل‌ونقل، برق و روشنایی معابر، تأمین امنیت اقامت و به رسمیت شناختن حق سکونت برای ایجاد حس مالکیت برای بهسازی در سطح محله حاشیه نشین، نظارت بیشتر شهرداری در محلات و جلوگیری از ساخت سازهای غیر قانونی بیشتر پیشنهاد شده است.
این کارشناس رشته شهرسازی در ادامه تصریح کرد: ایجاد اشتغال و کار آفرینی برای حاشیه‌نشینان به خصوص در بخش‌های تولیدی، به منظور کاهش بیکاری و اشتغال در اقتصاد غیر رسمی و شغل‌های کاذب و انگلی از یک سو و افزایش درآمد و کاهش فقر و بهبود کیفیت زندگی آن‌ها و گسترش عدالت اجتماعی، اقتصادی برای تمام گروه‌ها در سطح شهر از جمله موارد دیگر در توانمند سازی مناطق کم برخوردار و حاشیه شهری است.
داودی ایجاد حس تعلق خاطر به شهر را اصلی ترین راهکار اجتماعی در افزایش مشارکت اجتماعی دانست و افزود: ایجاد حس همکاری جمعی برای مشارکت در بهداشت محیط برای کاهش خطرات زیست محیطی، ایجاد فضاهای باز عمومی برای تقویت سرمایه اجتماعی ساکنان از طریق روابط همسایگی رو در رو، ساخت یا ساماندهی امکانات محله‌ای چون مراکز آموزشی، خانه‌های بهداشت، فضای سبز، تفریحی، تشکیل اجتماعات محلی و سازمان‌های غیردولتی در محله حاشیه نشین از جمله این موارد است.
وی در ادامه گفت: برنامه ریزی‌های اجتماعی و فرهنگی، درازمدت و کوتاه مدت توسط مسئولان و برنامه ریزان ذی‌ربط به منظور ارتقاء فرهنگ حاشیه‌نشینان و جذب مشارکت آنان در نظام شهری از جمله موارد افزایش حس تعلق خاطر به شهر است.
این کارشناس شهرسازی در خصوص برنامه‌های کلان برای توانمندسازی محلات کم برخوردار، اذعان داشت: زمینه سازی و تشویق بخش خصوصی و عمومی در عرضه مساکن ارزان قیمت در مناطق حاشیه نشین و اعطای وام‌های مربوطه به همراه برقراری بیمه آن‌ها به دلیل کاهش ریسک عدم بازگشت سرمایه گذاری، تدارک اقدامات تشویقی در جهت مدیریت و نگهداری اجتماع محلی پیشنهاد می شود.
وی در خصوص برنامه‌های حوزه خرد نیز ادامه داد: در سطح خرد یا در سطح خرد ساماندهی و بهسازی این مناطق به جای تخریب و تخلیه اجباری می‌توان به الگوهای موثرتری از جمله الگو شهر محله رجوع کرد و اگر در این حوزه زمین مورد قصب قرار گرفته بود، ابتدا برای اسکان حاشیه نشینان تصمیم گیری شود و سپس برای رفع تصرف زمین‌ها اقدام شود.
انتهای پیام/331/ش
