نظر علمای اهل سنت درباره حضرت زهرا(س)/ تأثیرگذارترین روایت از زندگی بانوی دو عالم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ کتاب «مقتل فاطمی نوجوان»، به قلم حجت‌الاسلام و المسلمین علی شعیبی همزمان با ایام فاطمیه برای گروه سنی نوجوان منتشر شد و توسط نشر معارف در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت. این اثر به فراز و فرودهای زندگی و زمانه بانوی دو عالم پرداخته است.

«مقتل فاطمی نوجوان» در پنج فصل به این شرح تدوین شده است: تولد و کودکی حضرت فاطمه(س)، فاطمه(س) در کلام پیامبر(ص)،  فاطمه(س) در کلام و زمانه علی(ع)، فاطمه(س) در زمان شهادت رسول‌الله(ص)، هجوم خونین (مقتل‌نامه) و کرامات و فضائل حضرت زهرا (س). خبرگزاری تسنیم، به مناسبت انتشار این اثر با شعیبی به گفت‌وگو پرداخت که در ادامه می‌خوانید:

*تسنیم: آقای شعیبی معمولاً «مقتل» به آثاری اطلاق می‌شود که درباره شهادت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا نوشته شده باشد. انتشار اثری درباره زندگی و شهادت حضرت زهرا(س) در قالب «مقتل» پیش از کتاب شما هم سابقه داشت؟

خیر، باب نیست. معمولاً «مقتل» برای امام حسین(ع) نوشته می‌شود، از این منظر «مقتل فاطمی نوجوان» کار نویی بود. البته کتابی نیز به به قلم ابن ابی الدنیا بغدادی نوشته شده است که «مقتل امیرالمؤمنین، علی(ع)» نام دارد. به نظرم انتخاب عنوان این‌چنینی عیبی هم ندارد؛ چون مقتل اسم مکان و گاه در معنی اسم زمان به کار گرفته می‌شود، هدف من از نگارش کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» پرداختن به زندگی و به خصوص شهادت حضرت زهرا(س) بود؛ به همین دلیل تصمیم گرفتم با انتخاب این عنوان، ذهن مخاطب را به سمت موضوع جلب کنم.

*تسنیم: کمی درباره کتاب توضیح دهید. هدف از انتشار کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» چه بود؟

این کتاب در رابطه با دفاع حضرت زهرا(س) از ولایت است که منجر به شهادت ایشان می‌شود. هدف از نگارش کتاب این است که نشان دهد که حضرت زهرا(س) تا پای جان در راه ولایت ایستادگی کردند. کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» قصد دارد به مخاطب نوجوان خود یادآوری کند که دفاع حضرت زهرا(س) در آن زمان از امام معصوم زمانه خود، یعنی امام علی(ع) بود، در حال حاضر نیز ما وظیفه داریم که از امام معصوم زمانه خودمان، یعنی امام عصر(عج)، پشتیبانی و حمایت کنیم.

هدف دیگری که کتاب براساس آن شکل گرفت، پرداختن به مباحث تاریخی زندگی حضرت فاطمه صدیقه(س) بود. به نظر می‌رسد که برای کار کردن در این زمینه برای گروه سنی نوجوان غفلت کرده‌ایم. فکر می‌کنیم که نویسندگان برای برخی از ائمه اطهار(ع) مانند امام هادی(ع) کتاب نمی‌نویسند، اما اگر کتاب‌های منتشر شده را بررسی کنیم، می‌بینیم که تعداد کتاب‌هایی که درباره امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) نوشته شده باشد نیز بسیار کم است. نوجوان ما تا 30 سالگی از زندگی این بزرگواران خبر ندارد تا وقتی که سریالی مانند «مختارنامه» یا «امام علی(ع)» ساخته شود و از طریق آن با زندگی و زمانه اهل بیت(ع) آشنا شود.

بر این اساس، کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» تلاش دارد به مخاطب نسل جدید خود بگوید که ائمه اطهار(ع) به ویژه حضرت فاطمه(س) چگونه زندگی کردند و چه مظلومیت‌ها و مصیبت‌هایی دیده‌اند. قصد داریم نوجوان امروز را آگاه کنیم که چرا در مجلس عزای حضرت زهرا(س) گریه می‌کنیم. 

متأسفانه گاه پیش می‌آید که در هیئت‌ها فقط به دنبال علم و پرچم هستیم و از اصل، غفلت می‌کنیم. گاهی برای سخنرانی به هیئتی دعوت می‌شوم، می‌بینیم که جماعت زیادی پشت در مسجد ایستاده‌اند و برای سخنرانی و حتی روضه‌خوانی به داخل جمع نمی‌آیند و فقط منتظر سینه‌زنی هستند؛ بنابراین هدف این بوده که اولاً مخاطب نوجوان را با سیره حضرت فاطمه(س) آشنا کنم، ثانیاً نوجوان هدف از شهادت حضرت را بداند و ثالثاً با آگاهی و علم عزاداری کند.

*تسنیم: یکی از مباحثی که در بحث فاطمیه مطرح شده و مقام معظم رهبری نیز بر‌ آن تأکید فراوانی دارند، حفظ وحدت است. برای نوشتن کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» این نوع مسائل چقدر مد نظر شما بود؟

اولاً باید جا بیفتد که منظور از وحدتی که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید دارند، چیست. آیا منظور این است که ما مسائل تاریخی را پنهان کنیم؟ یا اینکه از مسائل تاریخی اطلاع پیدا کنیم، در این زمینه مطالعه کنیم اما برای حفظ وحدت جامعه مسلمین سکوت کنیم؟ هنر این است که ما تاریخ را بدانیمو درک کنیم و بعد به دلایل عقلی، به خاطر حفظ دماء مسلمین، مسائل اختلافی را در بوق و کرنا نکرده و توهین نکنیم. دانستن هیچ عیبی ندارد. به عنوان مثال، اهل تسنن و تشیع هر کدام در احکام حج نظری دارند، آیا ما نباید نسبت به حکمی که علمای ما داده‌اند، آگاه شویم و آن را بخوانیم. در بحث تاریخی نیز ما به تاریخ مراجعه می‌کنیم، ماجرا را درک می‌کنیم و به کودکان و نوجوانان خود اطلاع می‌دهیم اما توهین نمی‌کنیم. 

نکته دیگری که در این زمینه می‌توان به آن اشاره کرد، استفاده از منابع اهل تسنن در تدوین کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» است. در تدوین کتاب تلاش کرده‌ایم مسائل اختلافی را با در نظر گرفتن این منابع مطرح کنیم. در همین راستا منابعی مانند تاریخ طبری، تاریخ دمشق، الأمامة و السیاسة ابن قتیبیه، صحیح بخاری، صحیح مسلم و ... استفاده کرده‌ایم. 

*تسنیم: به استفاده از منابع اهل سنت در تدوین کتاب اشاره کردید، با توجه به مطالعه‌ای که داشتید بفرمایید که اهل سنت چه نگاهی نسبت به حضرت زهرا(س) دارند؟

اهل سنت حضرت زهرا(س) را کاملاً یک انسان بزرگ، طیب و طاهر می‌دانند. در بسیاری از منابع اهل سنت به ماجرای شهادت ایشان اشاره شده است اما گاه در این میان اختلاف‌نظری هم دیده می‌شود. اما در مجموع حالات ایشان در روزهای پایانی حیات مبارکشان را یکسان توصیف می‌کنند.

*تسنیم: در کتاب «مقتل فاطمی نوجوان» زندگی حضرت فاطمه صدیقه(س) را از دوران کودکی تا شهادت ایشان بررسی کرده‌ و برای این منظور به منابع مختلف رجوع کرده‌اید. تأمل‌برانگیزترین روایتی که از زندگی ایشان مواجه شدید، چه بوده است؟

 برای من پایمردی و حمایت حضرت زهرا(س) از امام علی(ع) با آن همه آبرویی که داشتند،‌جالب بود. ایشان تنها بازمانده پیامبر اکرم(ص) بودند و آبروی زیادی در میان مسلمین داشتند. کوه آبرو بودند، کوه مقام بودند، اینکه ایشان همه آبروی خود را فدای امام علی(ع) کردند، جالب بود. ایشان می‌توانستند خود را کنار بکشند و به بیان چند توصیه اکتفا کنند اما 40 روز به خانه تک‌تک اصحاب رفتند، در بیت‌الاحزان چندین‌ روز گریستند تا ولایت امام علی(ع) را اثبات کنند، تا حکم خدا و رسول خدا(ص) بر زمین نماند.

*تسنیم: گویا قرار است کتاب «مقتل امیرالمؤمنین(ع)» را بنویسید. درباره این کتاب کمی توضیح دهید.

در حال حاضر مشغول تدوین و نگارش این کتاب هستم. ما همیشه می‌گوییم که حضرت را ابن ملجم به شهادت رساند، اما آنقدر به امام علی(ع) ظلم شده که ابن ملجم یکی از آنها بود. ایشان را چندین‌بار ترور شخصیت کردند و در حق ایشان و جامعه اسلامی ظلم کردند. ما تاکنون به ابعاد مختلف زندگی ایشان برای نوجوانان نپرداخته‌ایم. مثلاً نقش یهود در این میان را بررسی نکرده‌ایم. با توجه به این مسائل تصمیم گرفتم که کتاب «مقتل امیرالمؤمنین(ع)» را بنویسم.

«مقتل امیرالمؤمنین(ع)» بنا بر اتفاقات در سنین مختلف امام(ع) تدوین شده است. کتاب از تولد ایشان شروع می‌شود و همین‌طور به زمان‌های مختلف مانند شش سالگی، 10 سالگی، 13 سالگی و ... می‌پردازد. در حال حاضر مشغول پرداختن به 60 سالگی امام(ع) هستم و به جنگ صفین می‌پردازم. پس از آن مباحثی مانند جنگ نهروان،‌ خوارج و شهادت ایشان مورد بررسی قرار خواهد گرفت. 

انتهای پیام/