بازنده جنگ اقتصادی عربستان و امارات کیست؟
رقابت میان امارات و عربستان در برخی زمینهها به ویژه در زمینه اقتصادی تشدید شده است که با توجه به ماهیت جامعه عربستان بعید به نظر میرسد که ریاض بتواند در این عرصه پیروز شود.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در حال رقابت در زمینه جدیدی با امارات متحده عربی است که به نظر میرسد از قبل شکست خورده و به دنبال آن است که نقش امارات متحده عربی، به ویژه دبی، به عنوان یک مرکز جهانی مالی، تجاری، املاک و گردشگری را از بین ببرد و ریاض را مرکز گردشگری و مالی در منطقه قرار دهد.
روزنامه الاخبار در گزارشی نوشت: اما ریاض در رقابت با دبی مانند دیگر رقابتهای خود فاقد فضای اجتماعی و قانونی لازم برای ایفای چنین نقشی است.
محمد بن سلمان، در تلاش خود برای از بین بردن نقش دبی در منطقه، ممکن است نتواند کاری انجام دهد ، به ویژه اینکه این کشور برای فراهم کردن یک محیط جهانی مساعد مجهز نیست، که به دلیل ماهیت محافظه کارانه جامعه، بعید به نظر میرسد بتواند به یک مرکز مالی و تجاری تبدیل شود.
امروزه در جامعه سعودی برخی از تغییرات اجتماعی اعمال شده توسط محمد بن سلمان را مشاهده میکنیم که « ترکی آل شیخ» وزیر هیئت سرگرمی عربستان از خلال ایجاد سرگرمیها و جشنها و برگزاری کنسرتهای مختلف به دنبال جذب جوانان سعودی است که این جشنها هرج و مرج و انحراف جنسی و زوال اخلاقی برای جوانان به دنبال داشته است، همانطور که در جشن بزرگ موسیقی در ریاض موسوم به «میدل بیست» جوانان از انواع مواد مخدر استفاده کردند.
درست است که همه جوامع خلیج فارس محافظه کار هستند، اما تفاوت بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی این است که دو سوم جمعیت اول عربستان را خود سعودیها تشکیل میدهند، که آنها مهاجران را مجبور میکنند خود را با آداب و رسوم اجتماعی عربستان وفق دهند و حتی بسیاری از اعتقادات آنها نیز به دوران قبل اسلام برمیگردد. کمپینی که اخیرا برای توقف موسم الریاض راهاندازی شد کاملا گواه این امر است.
اما در مورد امارات ، 90 درصد جمعیت آن را مهاجران تشکیل میدهند که اکثریت آنها غیر مسلمان هستند و جامعه آماده پذیرش سبک زندگی غربی است، حتی اگر خود اماراتیها محافظه کار باشند. آنها یاد گرفتند که زندگی خود را به عنوان مردم حوزه خلیج فارس که آداب و رسوم خاص خود را در بین خود دارند از شهروندان کشور دیگری که به امارات مهاجرت میکنند ، جدا کنند.
بنابراین، مقامات سعودی باید بدانند که تغییر فرهنگ جامعه با موانع بزرگی رو به رو است و زمان زیادی میبرد. دلیل این امر این است که امارات از زمان تأسیس دولت، فرآیند دگرگونی را آغاز کرد (دبی یک شبه به بازار املاک لوکس و بازار آزاد کالاها، به ویژه کالاهایی که از چین، کره جنوبی، ژاپن و سایر کشورهای آسیایی میآمدند) تبدیل نشد. امارات همچنان در حال تغییر جامعه خود است که آخرین مورد آن انتقال تعطیلات هفتگی از جمعه و شنبه به شنبه و یکشنبه است. آیا سعودیها چنین اقدامی را خواهند پذیرفت؟
اما با وجود همه این موانع، به نظر میرسد سعودیها مطمئن هستند که نقش امارات را به دست خواهند گرفت، در حالی که در واقعیت ممکن است به چیزی بیش از ایجاد تنش بین ریاض و دبی نرسد. تاجران و بازرگانانی که از مقر شرکتهای منطقهای خود در دبی در عربستان سعودی کار میکنند، برای تکمیل کار خود به مدت چند روز به این کشور سفر میکنند، سپس به دبی برمی گردند و اگر بن سلمان آنها را مجبور به اقامت در عربستان سعودی کند آنها این گزینه را دارند که برای گذراندن تعطیلات هفتگی خود به دبی بروند و سپس برای کار به عربستان باز گردند.
اگرچه برخی از شرکتهایی که برای درآمدهای خود به بازار عربستان وابسته هستند، قبلاً مقر منطقهای خود را به ریاض منتقل کردهاند، اما این اقدام آنها به معنای آغاز مهاجرت گسترده از دبی به عربستان نیست و به موازات آن، شرکتهای مذکور ممکن است دفتر مرکزی خود را در دبی و در سایر مکانهای عربی حفظ کنند.
به نظر میرسد اماراتیها تصمیم به رقابت گرفتهاند و تبدیل تعطیلات آخر هفته به شنبه و یکشنبه تنها گامی در این زمینه است. امارات همچنین محدودیتهای ویزا به سرمایه گذاران و ساکنان را نیز کاهش داده است . لغو سانسور فیلمهای خارجی از دیگر اقدامات این کشور است، با توجه به اینکه به نظر میرسد نتیجه انتقال شرکتهای چندملیتی از شرق آسیا به امارات، به دلیل « قوانین سختگیرانه تر در سایر نقاط» - با اشاره به عربستان سعودی - باشد.
بن سلمان برای رقابت با دبی سه اقدام را در پیش گرفته است: اولی کاهش محدودیتهای اجتماعی در عربستان و تبدیل آن به مکانی جذاب تر و این سختترین کار است. دوم ارائه مشوقهای قانونی و تجاری مانند لغو روادید خروج، تسهیل در اخذ مجوز کار برای افراد و همسرانشان، تسهیل سیستم حمایت مالی و ارائه مشوقهای مالیاتی به شرکتهای منتقل شده است. سوم، مجازات شرکتهایی که مقر خود را به ریاض منتقل نمیکنند که این اقدام با محروم کردن آنها از سال 2024 از گرفتن قراردادهایی از دولت سعودی و مؤسسات حامی آن که قراردادهایی به ارزش میلیاردها دلار دارند ، همراه است.
ریاض در آخرین تلاش خود به نیاز به آموزش کادرهای سعودی اشاره میکند، اما این در تضاد با این واقعیت است که اکثر شرکتهایی که از آنها خواسته شده است که جابجا شوند، مقر منطقهای خود را در دبی دارند. حدود 44 شرکت که بیشتر آنها فناوری انرژی یا متخصص در راهحلهای حملونقل مانند مترو و قطار، کالاهای مصرفی، مشاوره مهندسی یا مشاوره حقوقی هستند، مجوز تأسیس دفتر مرکزی منطقهای خود در ریاض را دریافت کردهاند، در حالی که قرار است این انتقال را تکمیل کنند.
لیست شرکت ها شامل: پپسی کو، پرایس واترهاوس، کی جی ام جی، دیلویت، یونیلور، سامسونگ، زیمنس، دیمنشن دیتا، تیم هورتونز، هالیبرتون، فیلیپس، نوارتیس، جانسون کنترل و شلمبرگر است.
به گفته «فهد الرشید» مدیر عامل کمیته سلطنتی برای شهر ریاض، عربستان میخواهد از پتانسیل جدیدی برای به دست آوردن سهم خود از تجارت در منطقه استفاده کند و شرکتهایی با درآمد سالانه یک میلیارد دلار یا بیشتر را هدف قرار میدهد. در حالی که انتظار دارد 480 شرکت در این اندازه را تا سال 2030 جذب کند.همچنین عربستان پیش بینی میکند که تنها روند جابجایی مقر شرکتها ، علاوه بر پروژههایی که اجرا خواهد کرد، 18 میلیارد دلار به اقتصاد عربستان اضافه و 30 هزار فرصت شغلی را تا سال 2030 فراهم میکند.
اما بسیاری از سرمایه گذاران هنوز نسبت به محمد بن سلمان که چهار سال پیش شاهزادهها، افسران و بازرگانان را در کمپین ضد فساد خارج از قوه قضائیه و خارج از دید عموم بازداشت کرد ، محتاط هستند.
علیرغم اطمینانهای «خالد الفالح» وزیر سرمایهگذاری عربستان، مبنی بر اینکه عربستان میخواهد مکانی امن برای تجارت باشد سرمایهگذاری مستقیم خارجی در سال 2017 کاهش یافت و به 1.42 میلیارد دلار از 7.5 میلیارد دلار در سال 2016 رسید. سال قبل از به قدرت رسیدن محمد بن سلمان (این شاخص در سال 2018 بازگشت و افزایش یافت، اما به مرز 4.2 میلیارد دلار رسید)، در حالی که سرمایه گذاری مستقیم خارجی در امارات در سال گذشته به 13.8 میلیارد دلار رسید.
انتهای پیام/