کشف مُهر سنگی با نقش خرگوش در جلگه مازندران

به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ باستان‌شناسان جوان ایرانی در سواحل سُرخ‌‌رود دریای مازندران موفق به کشف مُهر سنگی با نقش خرگوش و گل‌مُهرهایی با نقوش جانوری همچون گاو کوهان‌دار (ورزا)، قوچ، گوزن، مرغابی و کتیبه پهلوی ساسانی شده‌اند که در زمره کمیاب‌ترین و مهمترین کشفیات باستان‌شناسی شمال ایران به‌شمار می‌رود.

در همین راستا میثم فلاح سرپرست هیئت باستان‌شناسی در گفت‌و‌گو با تسنیم، ضمن اعلام این خبر گفت: طی دو فصل از کاوش‌های علمی باستان‌شناسی در تپه قلاکتی گِل‌محله سُرخ‌رود استان مازندران، با کشفیاتی مواجه هستیم که در نوع خود در منطقه بی‌نظیر و در ایران به‌عنوان یافته‌های شاخص مطرح می‌شوند.

بنا به گفته وی، کشف نخستین گل‌‌مهرها با نقوش جانوری همچون گاو کوهان‌دار (ورزا)، قوچ، گوزن و مرغابی و کتیبه پهلوی ساسانی با نام اشخاص و القاب حاکمیت و مذهبی در دورادور این نقوش در زمره مهم‌ترین یافته‌های فصل نخست کاوش در این محوطه بوده است.

این باستان‌شناس با بیان اینکه کاوش فصل دوم، علاوه بر پیدایی نخستین معماری خشتی مربوط به دوران اشکانیان، کشف مُهری سنگی با نقش خرگوش متعلق به دوره ساسانی را نیز در پی داشته است، تصریح کرد: خرگوش در این دوره نماد ماه و باروری و نگهبانی است.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی اظهار‌ کرد: این کشفیات، تحلیل‌ها و نگاه‌های ما را به سمت و سویی برده که قلاکتی را کانونی بسیار مهم و مرکز محور در دوران تاریخی (مشخصاً اشکانی ـ ساسانی) شمال ایران بدانیم.

فلاح ادامه داد: شاید قلاکتی در مرحله دوران تاریخی، باقی‌مانده نخستین شهرهای اشکانی و متعاقباً ساسانی مازندران با شاخصه‌‌های مهم اقتصادی، بازرگانی، نظام طبقاتی اجتماعی ـ فرهنگی و حاکمیت باشد که داده‌های باستان‌شناسی در آینده می‌‌تواند فرضیات ما را قوت بخشد.

وی معتقد است که از سویی نزدیک بودن این محوطه به دریا و کنار رودخانه هراز، در مباحث بندرگاهی و مبادلات دریایی با سرزمین‌های همجوار در دوران تاریخی را نیز مفروض می‌‌دارد.

این باستان‌شناس با اشاره به اینکه قِلاکتی محوطه‌ای نزدیک به سواحل دریای مازندران است که در شهرستان محمودآباد، شهر سرخ‌رود و روستای گِل‌محله واقع شده است، اضافه کرد: غیر از مشخص شدن عصر آهن و قلعه ماهانه‌سَر مرعشیان دوران اسلامی، مرکز و استقرار بسیار مهمی از دوران اشکانی ـ ساسانی را در خود دارد که امیدواریم در پژوهش‌های آتی اطلاعاتی بیشتر و متقن‌تر به‌دست آوریم.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی همچنین با توضیح این مطلب که تپه قلاکتی دربرگیرنده سه دوره تاریخی یا درحقیقت سه فاز مختلف فرهنگی است، ابراز کرد: به‌دلیل اینکه این منطقه در جلگه مازندران میان زمین‌های کشاورزی واقع شده است، بر اثر بالاآمدگی سطح آب‌های زیرزمینی، در کاوش‌های خود هنوز به زمین بکر این منطقه نرسیدیم.

فلاح همچنین خاطرنشان کرد: علی‌رغم اینکه هنوز کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه به اتمام نرسیده است اما وجود آثاری از سه فاز فرهنگی مختلف در این منطقه مشهود است.

وی اولین فاز از این سه دوره فرهنگی را فاز فوقانی یا همان دوره اسلامی متعلق به قلعه ماهانه‌سر مرعشیان دانست که یکی از قلعه‌های مهم تجمع شیعیان مرعشی است و بر اساس تطابق جغرافیای تاریخی، متون کتوب و داده‌های باستان‌شناسی به‌احتمال قریب به یقین باید این فاز فوقانی متعلق به قلعه ماهانه‌سر است.

مطابق توضیحات این باستان‌شناس، فاز میانی مربوط به دوره اشکانی و ساسانی است که کشفیاتی نظیر مهر و گل‌مهر و دیوار خشتی مؤید این دوره است و فاز پایینی یا تحتانی زمین این منطقه متعلق به دوره عصر آهن است که پیدایش سفال‌های داغدار و خاکستری ساده را باید تأییدکننده وجود آثاری از این دوره در منطقه قلمداد کرد.

همچنین گفتنی است فصل جدید کاوش‌ها در این منطقه تحت عنوان "فصل دوم" از ابتدای پاییز سال جاری شروع شد و امروز به پایان رسیده است.

انتهای پیام/+