رئیس مؤسسه نور: نقش علوم انسانیِ دیجیتال در ارتقای نتایج پژوهش چشمگیر است /فعلاً ایران جایگاهی در این عرصه ندارد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست علمی هوش مصنوعی و رسانه با حضور و سخنرانی صاحبنظران و اساتید نخبه کشور در حوزه هوش مصنوعی عصر امروز در دانشگاه صدا و سیما به کار خود پایان داد. 

حجت‌الاسلام دکتر محمدحسین بهرامی،  رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری نور در این نشست با اشاره به اینکه امروز شاهد تلاقی حوزۀ علوم انسانی و فناوری اطلاعات هستیم، گفت: علوم انسانی این ویژگی را دارد که بر داده‌هایی اطلاق شود که مبتنی بر تحلیل، نقد و نظریه‌پردازی است. به تعبیری، مخلوق ذهن بشری است. این علم متفاوت از فضای علوم طبیعی و تجربی است. در این حوزه طبیعتاً ورود کامپیوتر و فناوری اطلاعات و ورود هوش مصنوعی، می‌تواند مسائل، چالش‌ها و روندهای خاص خودش را داشته باشد.

وی افزود: شاید ابتدا تصور می‌شد با توجه به مبتنی بودن علوم انسانی بر خلاقیت بشری، خیلی نمی‌توان ارتباطی بین این علم و ابزارهایی مثل فناوری اطلاعات برقرار کرد. رفته رفته کامپیوتر و فناوری اطلاعات، نقش‌آفرینی خود را در کیفیت‌بخشی به علوم اسلامیِ سنتی، در قالب جستجو و یا دسترسی به منابع باز کرد، اما همچنان علوم انسانی مبتنی بر خلاقیت انسانی بود و مسائلش خارج از فناوری اطلاعات شکل می‌گرفت. روش‌‎های آن خیلی ارتباطی با فناوری اطلاعات نداشت، با این حال با تقویت موضوع فناوری اطلاعات به خصوص باز شدن پای فناوری‌هایی مثل هوش مصنوعی، به مرور، این ابزار نقش خودش را در علوم انسانی پررنگ‌تر کرد به نحوی که حتی مسئله تعریف می‌کند و یا مسائل را تغییر و روش‌های جدید پژوهشی ارائه می‌دهد و در نهایت نتایجی را پیمایش می‌کند که هیچ گاه با شیوه‌های سنتی به آن فکر نمی‌کردیم. کم کم در این نقطۀ تلاقی، دانشی با عنوان علوم انسانی دیجیتال شکل گرفت.

حجت‌الاسلام بهرامی با اشاره به اینکه مفهوم کلی علوم انسانیِ دیجیتال استفاده از روش‌ها و ابزارهای رقمی برای پژوهش و آموزش علم انسانی است، گفت: اینکه دانشی به عنوان علوم انسانی دیجیتال وجود داشته باشد، در مقالات متعدد بین‌المللی وجود داشت. 4390 کلیدواژه در این باره یافت شد، اما در داخل ادبیاتی در این باره تولید نکردیم.

 رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری نور ادامه داد: در حوزۀ علوم انسانی و اسلامیِ دیجیتال، مراکز علمی متعددی در سطح جهان وجود دارد؛ به عنوان نمونه مؤسسۀ مطالعات تمدن‌های مسلمانان وابسته به شاخۀ لندنِ دانشگاه‌های آقاخان از آن جمله است. یا طرح علوم انسانی اسلامی دیجیتال دانشگاه "براون" که نشست‌ها و برنامه‌های پژوهشی و دوره‌های کارگاهی در حوزه علوم انسانی دیجیتال برگزار می‌کند. یا دانشگاه هاروارد نیز پروژه‌ای به عنوان منابع شریعت دارد. همچنین مؤسسه روشن نهادی برای مطالعات ایرانیان است و هدف این دانشگاه، ارتقای استانداردهای بالای پژوهش در این حوزه است. در ایران دو مرکز یافت کردیم؛ یکی مرکز علوم انسانی دیجیتال در دانشگاه شیراز و دیگری هم آزمایشگاه انسانی دیجیتال دانشگاه تهران است. آنها هم بیشتر مبتنی بر دغدغۀ فردی و محدود است.

انتهای‌پیام/