بازگشت گورخر ایرانی به طبیعت

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ حسن اکبری درباره برنامه‌های سازمان محیط زیست در خصوص گونه‌های در حال انقراض اظهار کرد: در سازمان محیط زیست علاوه بر انجام اقدامات حفاظت فیزیکی برای حفظ حیات وحش کشور, به سمت اجرای برنامه‌های مدیریتی دیگر هم رفته‌‌ایم. به عنوان مثال، گوزن زرد ایرانی گونه‌ای بود که قبلا در بسیاری از زیستگاه‌های خوزستان و بخش‌هایی از زاگرس زندگی می‌کرد اما این گونه در طبیعت منقرض شد و در حال حاضر تعدادی از این گونه تنها در سایت‌های تکثیر ما وجود دارد.

وی افزود: در تلاش هستیم که زیستگاه‌های مناسبی برای گوزن زرد ایرانی به‌ویژه در حوزه زاگرس پیدا کنیم و با اجرای برنامه‌های حفاظتی آن‌ها را به طبیعت برگردانیم. ارزش وجود این گونه‌ها در این است که در طبیعت زندگی کنند.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست درباره آخرین وضعیت گورخر ایرانی توضیح داد: گورخر ایرانی در گذشته اغلب دشت‌های ایران مرکزی از سمنان گرفته تا جنوب فارس و بخش‌هایی از شرق کشور پراکنش داشته است اما به واسطه شکار بی‌رویه و تخریب زیستگاه به دو لکه یکی در "توران" سمنان و دیگری در "بهرام گور" فارس محدود شده است. 

اکبری ادامه داد: سازمان محیط زیست طرح‌های تکثیر گورخر ایرانی را در چندین استان اجرا کرد و ما موفق شدیم در 3 نقطه این‌ها را به طبیعت بازگردانیم. این اتفاق اخیرا در پارک ملی کویر بین استان‌های سمنان و تهران افتاده است. البته این پروژه در حال تکمیل است و بنا داریم تعدادی دیگر از این گونه را به طبیعت برگردانیم.

وی گونه‌هایی چون آهو، جبیر، مرال را از دیگر گونه‌هایی عنوان کرد که در مراکز تکثیر قرار دارند و گفت: در حال حاضر 35 مرکز تکثیر در کشور وجود دارد که البته فعالیت بعضی از آن‌ها ضرورت ندارد و بهتر است زودتر تعیین تکلیف شوند و این موضوع در برنامه سازمان قرار دارد.

معاون تنوع زیستی سازمان محیط زیست گفت: در مورد برخی از گونه‌ها مثل یوزپلنگ آسیایی و میش‌مرغ وضعیت به شدت بحرانی است و این گونه‌ها به دلیل تغییراتی که در زیستگاه‌شان اتفاق افتاده، وضعیت بحرانی دارند و نیاز است که توجه ویژه‌ای به آن‌ها داشته باشیم.

اکبری درباره شرایط یوزپلنگ ایرانی توضیح داد: در گذشته یوزپلنگ در کشورهای اطراف ما و در اغلب مناطق ایران مرکزی و شرق کشور وجود داشت اما در حال حاضر این گونه جانوری در کشورهای همسایه ایران به طور کلی منقرض شده و در ایران هم به بخش‌هایی از استان‌های یزد، خراسان جنوبی، کرمان و سمنان محدود شده است که البته  جمعیت آن در 3 استان یزد، خراسان جنوبی و کرمان بسیار ناچیز است اما در استان سمنان چند خانواده از این یوز زندگی می‌کنند. امسال تمام توان خود را متمرکز بر این منطقه کرده‌ایم تا به هر شکل ممکن این گونه در معرض انقراض را نجات دهیم.

وی با تاکید بر دشوار بودن حفظ این‌گونه از خطر انقراض ادامه داد: وقتی جمعیت یک گونه در طبیعت از یک حد مشخص پایین‌تر می‌آید، کوچک‌ترین تغییرات می‌تواند به انقراض آن منجر شود تا آنجا که به فرض نازایی یک یوزپلنگ ماده می‌تواند سرنوشت جمعیت را تغییر دهد.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، تصریح کرد: یوزپلنگ گونه‌ای با قلمرو بسیار وسیع است و جابه‌جایی‌های زیادی دارد و این در حالی است که در شرایط حاضر امکان این جابه‌جایی به دلیل توسعه جاده‌ها، معادن و..., از بین رفته و این موضوع مشکلاتی را برای این گونه جانوری به وجود آورده است.

اکبری پیشگیری از انقراض یوزپلنگ آسیایی را بسیار هزینه‌بر دانست و گفت: متاسفانه ما در این زمینه با کمبود اعتبار مواجه هستیم. البته در حال رایزنی با سازمان برنامه و بودجه هستیم که بتوانیم بودجه لازم برای حفظ این گونه ارزشمند را فراهم کنیم. 

وی اظهار کرد: ما برای دیگر گونه‌های در خطر انقراض از جمله میش‌مرغ هم برنامه‌های خاصی را در نظر گرفته‌ایم که این برنامه‌ها شامل آموزش، حذف مستثنیات، کنترل محل های حضور و کریدور گونه‌ها و اقدامات دیگری است که سازمان می‌تواند بسته به نوع گونه انجام دهد.

معاون تنوع زیستی سازمان محیط زیست از ارتباط این سازمان با دست‌کم 10 مرجع بین‌المللی برای حفظ گونه‌ها خبر داد و گفت: مهم‌ترین این مراجع، کنوانسیون تنوع زیستی است. ما با این مراجع تبادل داده داریم؛ یعنی هم از آن‌ها اطلاعات می‌گیریم و هم به آن‌ها اطلاعات می‌دهیم. حتی در مواردی با این مراجع پروژه‌هایی تعریف شده و اعتبارات مالی از آن‌ها گرفته‌ایم. 

وی ادامه داد: اگرچه این ارتباطات در چند سال اخیر کاهش یافته است اما در دولت سیزدهم و با مدیریت جدید سازمان محیط زیست به شدت در تلاشیم که در کنار حفظ منابع ژنتیکی کشور، با دنیا هم تعامل سازنده داشته باشیم تا از ظرفیت‌های علمی و فناورانه دیگر کشور برای حفاظت از حیات وحش استفاده کنیم و هم داده‌های خود را با آن‌ها به اشتراک بگذاریم. این اقدامات موجب می‌شود که بتوانیم برای گونه‌های مختلف جانوری به ویژه در مورد گونه‌های مهاجر برنامه‌های بهتری داشته باشیم. 

اکبری بیماری‌های حیات وحش را معضلی نسبتا جدید اما خسارت‌بار برشمرد و تصریح کرد: اگر حیات وحش دچار بیماری شود، درمانش خیلی سخت است. بنابراین عمدتا می‌بایست روی پیشگیری هزینه کنیم. 

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: بعضی از بیماری‌ها از طریق دام به حیات وحش منتقل می شوند مثل PPR (طاعون نشخوارکنندگان کوچک) که امسال 9 کانون آن در کشور شناسایی شد. در مورد پرندگان هم مهم‌ترین بیماری، آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان است که عمدتا در مورد پرنده‌های مهاجر اتفاق می‌افتد.

انتهای پیام/