فرسایش خاک در ایران بیش از سه برابر میانگین جهانی است!

به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ علی مریدی گفت: وسعت کشور ایران 165 میلیون هکتار است که 90 میلیون هکتار آن فاقد خاک است. از سویی دیگر 76 میلیون هکتار از وسعت کشور ما دارای خاک است که از این میزان در 18.5 میلیون هکتار، کشاورزی انجام می‌شود. بنابراین با وجود وسعت زیاد کشور، با محدودیت منابع خاک برای تامین امنیت غذایی مواجه هستیم.

وی در رابطه با مهم‌ترین عواملی که خاک کشور را تهدید می‌کنند، گفت: فرسایش خاک به دو صورت فرسایش آبی که در قالب رسوبات دیده می‌شود و فرسایش بادی که در قالب گرد و غبار، کشور را متاثر می‌کند، از جمله مهم‌ترین تهدیدات خاک کشور هستند. ضمن آنکه تهدید عمده دیگر، شوری و آلودگی خاک است که شعار امسال روز جهانی خاک نیز به این موضوع اختصاص پیدا کرده بود.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه در کشور ما اطلاعات دقیقی از میزان فرسایش خاک وجود ندارد، تصریح کرد: بر اساس تخمین‌های صورت گرفته، سالانه 16.4 تن در هکتار فرسایش خاک داریم که این میزان بیش از سه برابر میانگین جهانی است. همچنین به‌طور کلی و در مجموع حدود 2 میلیارد تن در سال فرسایش خاک در ایران رخ می‌دهد. فرسایش خاک علاوه بر اینکه باعث از دست رفتن خاک با ارزش بسیار بالا می‌شود، باعث تخریب و خسارت به محیط خواهد شد.

مریدی افزود: خاک ناشی از فرسایش آبی باعث پر شدن سدها و تالاب‌ها می‌شود و فرسایش بادی هم در قالب گرد و غبار به ما خسارت می‌زند.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اهمیت عملیات آبخیزداری برای حفاظت از منابع آب و خاک کشور، گفت: بحث آبخیزداری باید به صورت جدی در دستور کار دولت قرار بگیرد تا هم از خاک حفاظت شود و هم صیانت از منابع آب در بالادست حوضه صورت بگیرد. 

وی ادامه داد: به دلیل اینکه مراتع کشور ما ضعیف شده و خاک‌ها اغلب سست هستند، هر بارندگی سهمگینی که اتفاق می‌افتد، علاوه بر اینکه خاک را می‌شوید و از بین می‌برد، سیلاب‌های ویرانگر به وجود می‌آورد که خسارت‌های جدی به پایین دست وارد می‌کنند. 

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، تصریح کرد: متاسفانه بحث آبخیزداری در کشور ما چندان در اولویت قرار نگرفته و بیشتر به مباحثی از جمله احداث سازه‌های بزرگ و انتقال آب از دریا که هزینه‌های هنگفتی دارند، پرداخته‌ایم. در حالی که نیاکان ما از طریق روش‌های ساده آبخیزداری همچون احداث بندهای کوچک و کنترل آب در سطح حوضه، هم جلوی سیلاب‌های مهیب را گرفتند و هم باعث نفوذ آب به داخل زمین شدند. 

مریدی افزود: بحث‌های آبخیزداری بسیار گسترده و وسیع است و از حفظ پوشش گیاهی، حفظ جنگل‌ها و مراتع و کشاورزی صیانتی گرفته  تا احداث بندهای کوچک و راهکارهای سازه‌ای کم اثر را شامل می‌شود.

وی با بیان اینکه خاک، یک پایه زیستی تجدیدناپذیر در کشور ما است، گفت: هزاران سال طول می‌کشد تا یک سانتی‌متر خاک تشکیل شود و اگر خاک حاصل‌خیزمان را از دست بدهیم، امنیت غذایی کشور به مخاطره خواهد افتاد.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست گفت: سیاست‌های کلان کشور در بخش کشاورزی و خوداتکایی در محصولات کشاورزی از موضوعاتی است که باید برای تامین امنیت غذایی پایدار مورد توجه قرار بگیرد.  ما در سیاست‌گذاری بخش کشاورزی و تامین خوداتکایی نباید تنها به فکر امروز و فردا و 2 سال آینده خودمان باشیم بلکه می بایست زندگی نسل های آینده را هم در نظر بگیریم.

مریدی با اشاره به جایگاه ویژه قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی در مباحث سیاست‌گذاری بخش کشاورزی، گفت: اگر قیمت محصولات کشاورزی بیش از حدِ لازم باشد, می‌تواند منجر به تهاجم به مراتع شود و عمده مراتع را به اراضی کشت دیم تبدیل کند. 

وی خاطرنشان کرد: از آن‌جاکه معمولا در اراضی دیم، شخم زمین در جهت شیب انجام می‌شود، بافت خاک سطحی در این اراضی آسیب می‌بیند و فرسایش جدی خاک صورت می‌گیرد. به همین دلیل خیلی مهم است که برای سیاست‌گذاری‌های بخش کشاورزی و خوداتکایی در محصولات اساسی، یک ارزیابی استراتژیک زیست محیطی هم داشته باشیم و این سیاست‌ها را با رویکرد توسعه پایدار و صیانت از منابع آب و خاک تعریف کنیم.

انتهای پیام/