خام فروشی تنها سهم استان خراسان جنوبی از اقتصاد سنگ‌های معدنی
گروه استانها_ خام فروشی، نبود برند و صادرات و بازار فروش مناسب تنها سهم خراسان جنوبی از اقتصاد سنگ‌های معدنی و قیمتی و تزئینی استان است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، پهنه وسیع استان خراسان جنوبی سرشار از انواع سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی است که میراثی ارزشمند در دل کویر به شمار می‌رود و برداشت صحیح و فرآوری آنها ارزش افزوده و درآمد بالایی را ایجاد می‌کند.
استان مرزی و کویری خراسان جنوبی از نظر دارا بودن مواد معدنی در کشور جایگاه ممتازی دارد به گونه‌ای که از 65 نوع ماده معدنی شناخته شده در ایران، 50 نوع آن در خراسان جنوبی وجود دارد.
یکی از مواد معدنی موجود در خراسان جنوبی انواع سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی است که در سراسر این استان گسترده شده و از جمله آنها می‌توان سنگ عقیق سرخ خور، عقیق شجر قائن، عقیق بهاری فردوس و عقیق پاییزی سه قلعه را نام برد که طرفداران خاص خود را دارند.
براساس آخرین آمار تاکنون بیش از 50 نوع سنگ قیمتی و نیمه‌قیمتی در خراسان جنوبی شناسایی شده و شهرستان‌های خوسف، سرایان، فردوس، زیرکوه و نهبندان در این زمینه شاخص هستند.
خام‌فروشی، نبود برندسازی و صادرات، بازارفروش، نبود آموزش‌های تخصصی از جمله زاویه‌تراشی و رکاب‌زنی از مشکلات و نیازهای اصلی در این بخش است و مسئولان باید به این نکته توجه کنند که معدن از محورهای اصلی و پیشران توسعه خراسان جنوبی است که فعال‌سازی اقتصاد سنگ از اولویت‌های این استان به شمار می‌رود و نیاز است این ظرفیت دیده شود.
تا جایی که چشم کار می‌کند خاک و سنگ است آن هم سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی که ارزش زیادی دارند. شهرستان فردوس، سه قلعه و زیرکوه و خور زیباترین سنگ‌های شجر دنیا را در خود جای داده است.
داستان اول: با یک دست کیسه و در دست دیگر بیل کوچی دارد و در دل بیابان به دنبال جمع کردن سنگ است. نیاز نیست کیلومترهای زیادی را بپیماید.
آنقدر سنگ‌های زیبا و خوش رنگ دور و برش زیاد است که کار جمع‌آوری را برایشان آسان کرده و وقتی کیسه‌اش پر می‌شود راهی خانه می‌شود.
وقتی از او می‌پرسیم این سنگها را برای چه جمع می‌کنید؟ لبخندی می‌زند و می‌گوید: دقیق نمی‌دانم نام این سنگها چیست اما هرچه هست نان سفره زندگی‌مان می‌شود. این سنگها را درون حیاط خانه‌ام روی هم می‌ریزم تا آخر هفته یکی می‌آید و همه را از من خریداری می‌کند پول خوبی هم برایش پرداخت می‌کند.
علی اکبر که سال‌های زیادی از عمرش را با جمع‌آوری سنگها از دل بیابان گذرانده است در گفتگو با خبرنگار ما گفت: اطراف روستای ما پر از این سنگ‌های خوش رنگ و زیبا است و کافی است یک تیشه برداریم و آنها را از دل زمین جدا کنیم.
وی افزود: روزی بین 50 تا 100 کیلو سنگ پیدا می‌کنیم و این سنگ‌هایی که توسط اهالی روستا جمع‌آوری می‌شود آخر هر هفته توسط دلالان مشخص از ما خریداری می‌شود.
یکی دیگر از اهالی روستا گفت: 700 تن سنگ قیمتی و نیمه قیمتی دارم و 2 تن را با قیمت کیلویی 4 هزار تومان فروختم.
داستان دوم: نمی‌داند حرفه‌ام خبرنگاری است چه بسا اگر بداند خبرنگارم حاضر نخواهد شد سؤالاتم را پاسخ دهد. او دلال سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی است که آنها را به صورت فله از مردم محلی خریداری کرده و به صورت گونی به دیگر دلالان در استان‌های مجاور می‌فروشد.
وی معتقد است در استان خراسان جنوبی ظرفیت برای فرآوری این سنگها وجود ندارد پس بهتر است آن را به استان‌هایی ارسال کنیم که بتوانند به بهترین نحو از آن استفاده کنند.
خراسان جنوبی که از آن به عنوان بهشت معادن ایران و قطب سنگ یاد می‌شود سنگ‌های قیمتی با تنوع زیادی دارد.سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی یکی از ظرفیت‌های غنی و کمتر دیده شده خراسان جنوبی است که اگر خام فروشی نشود و چرخه فرآوری آن کامل شود به اقتصاد کشور رونق می‌بخشد.
سرپرست معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی نیز اظهار داشت: اکنون در حوزه صنایع دستی استان حدود 10 هزار نفر فعالیت می‌کنند و در حوزه تراش سنگ حدود 500 نفر مجوز فعالیت گرفته‌اند اما مسلماً تعداد افرادی که کار می‌کنند بیشتر از این است.
اسدپور افزود: گوهرسنگ‌ها و تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی جزو رشته‌های مزیت‌دار در حوزه اقتصاد است. مواد اولیه بیشتر از فردوس، سرایان، نهبندان و سه قلعه تأمین می‌شود که معادن اصلی در آنجا است.
سرپرست معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی در زمینه اقدامات انجام شده توسط این اداره کل گفت: از گام‌های مهمی که در این زمینه برداشته شده، آموزش تخصصی و درست بود و افتتاح دبیرخانه سنگ در خانه تاریخی تاجور خوسف از اقدامات انجام شده است و موزه سنگ هم در این مجموعه راه‌اندازی خواهد شد.
وی افزود: علاوه بر آموزش، از اقدامات دیگر حضور صنعتگران در نمایشگاه‌ها و کمک به برندسازی بود که اکنون حدود 3 برند گوهرسنگ در استان وجود دارد.
اسدپور درباره صادرات هم عنوان کرد: اکنون بسیار اندک صادرات به صورت چمدانی انجام می‌شود ولی اگر بخواهیم صادرات اصولی داشته باشیم و تاجران پای کار بیایند باید بازار هدف بزرگ و مشخص و محموله بزرگ داشته باشیم.
سرپرست معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی با بیان اینکه لازم است که زیرساخت‌های لازم برای صادرات دیده شود چرا که صنعت‌گر توان مالی بالایی ندارد که این کار را انجام دهد گفت: سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی هم دارای مزیت و هم تهدید هستند اظهار داشت: مزیت در این بخش این است که مشکلی در تأمین مواد اولیه نداریم.
اسدپور با تاکید بر اینکه مشکل اصلی و تهدید خام فروشی است که روستاییان و مردم بدون اطلاع به صورت فله‌ای و ارزان به دیگر استانها می‌فروشند بیان کرد: لازم است در این زمینه به خانواده‌های روستایی آموزش داده شود تا در نگهداری و بهره‌برداری از این سنگ ها تلاش کنند.
وی اظهار داشت: ارزش افزوده فرآوری این سنگها حدود 20 برابر بیشتر از خام فروشی است و در فرآوری نیز نباید فقط به یک تراش ساده اکتفا کرد و باید به بخش‌های دیگر این حوزه هم وارد شد تا به ارزش اصلی آن دست پیدا کرد.
سرپرست معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی در زمینه تسهیلات هم گفت: در حال حاضر تسهیلات به صورت مشاغل خانگی و پشتیبان است که دو سال تنفس دارند.
ایران و خرسان جنوبی در بخش معادن جزو برترین‌ها در دنیا است اما آنچه حکایت دارد این است که خراسان جنوبی به لحاظ تعدد معادن و استعدادهای معدنی و واحدهای تولیدی صنعتی جزو استان‌های ویژه است.
با وجود امنیت سرمایه گذاری، مرز فعال و مزیت‌های منحصر به فرد استان، اقدامات انجام شده کافی نیست و باید ادامه پیدا کند. باید با معرفی هرچه بیشتر مزیت‌های نسبی استان، نسبت به جذب سرمایه گذارانی برای بهره‌برداری از این پتانسیل‌ها تلاش کنیم و باید قدر گوهرهایمان را بدانیم و به آسانی از دستشان ندهیم.
انتهای پیام/254/ ع
