کتاب «انقلاب دوم» رونمایی شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مجموعه بزرگ روزشمار جنگ ایران و عراق اولین اثر پژوهشی و منحصربه‌فرد در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس است که در حال انتشار هستند. این روزشمارها شامل مقاطع جنگ قبل از جنگ، دوران جنگ تحمیلی و دوران پس از جنگ و همچنین روزشمارهای موضوعی می‌باشند. کتاب «انقلاب دوم» جدیدترین اثر منتشرشده در حوزه روزشمار است که مقطع زمانی مهمی را شامل می‌شود به‌طوری‌که وقایع مهمی در این دوره زمانی رخ‌داده و در مسائل مختلف سیاسی، نظامی، امنیتی و بین‌الملل تأثیرگذار بوده است. بر این اساس با محمد عرفان کریمی مدیریت گروه روزشمار مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس و دکتر علیرضا محسنی ابوالخیری نویسنده به گفتگو پرداختیم.

محمد عرفان کریمی مدیریت گروه روزشمار مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اظهار به اینکه در روزشمارهای دوران جنگ ایران و عراق دوره‌ای با عنوان «جنگ ماقبل جنگ» داریم، تصریح کرد: به‌طور مشخص روزشمارهای «جنگ ماقبل جنگ» از 21 بهمن سال 1357 شروع و تا 30 شهریور 1359 پایان می‌یابد. در این دوره جنگ آغاز نشده است اما درگیری‌ها و کشمکش‌های سیاسی بین ایران و عراق ادامه دارد.

وی با بیان اینکه از این مقطع به‌عنوان مقطع زمینه‌سازی یاد می‌شود، افزود: طبق تقسیم‌بندی که در طراحی اولیه انجام‌شده است 9 دوره روزشمار برای مقطع «جنگ ماقبل جنگ» طراحی‌شده است که البته برخی از این دوره‌ها با دو جلد روزشمار پوشش داده شده است. کتاب پنجم نیز جزو همین دسته روزشمارها است که در مقطع زمینه‌سازی تعریف می‌شود. این دوره آبستن حوادث بسیار سیاسی، نظامی و امنیتی است. در واقع بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی یکسری بحران‌های داخلی و کشمکش‌های سیاسی در داخل کشور داریم، از طرفی روابط بین‌الملل به‌هم‌خورده است و با تسخیر لانه جاسوسی یک بحران در روابط ایران و آمریکا پیش می‌آید که خودش آغاز اتفاقات دیگر است.

مدیر گروه روزشمار مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اشاره به انتشار جلد اول از کتاب پنجم روزشمار جنگ ایران و عراق گفت: جلد اول از کتاب پنجم روزشمار جنگ ایران و عراق با عنوان «انقلاب دوم» شامل دوره زمانی 13 آبان تا 10 آذرماه سال 1358 می‌باشد.

وی با اشاره به اینکه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا از مهم‌ترین رخدادهای روزشمار «انقلاب دوم» است، گفت: عنوان کتاب پنجم نیز برگرفته از این رخداد است. البته در این کتاب به مطالب مهم دیگری ازجمله مباحث مربوط به قانون اساسی، گروه‌های معارض نظام، استعفای دولت موقت، کشمکش‌ها و بحرانی که بین ایران و آمریکا به وقوع می‌پیوندد، پرداخته‌شده است.

کریمی به تیم نویسندگان روزشمار «انقلاب دوم» اشاره کرد و توضیح داد: تیمی متشکل از دکتر علیرضا محسنی ابوالخیری، دکتر یعقوب نعمتی و خانم هانیه مرشدی تدوین روزشمار پنجم را بر عهده داشتند. در واقع تدوین اولیه کتاب به عهده دکتر محسنی بوده است، نظارت و تکمیل به عهده دکتر یعقوب نعمتی و ویرایش محتوایی توسط خانم هانیه مرشدی انجام شده است.

در ادامه با نویسنده کتاب دکتر علیرضا محسنی ابوالخیری نویسنده روزشمار پنجم از مجموعه روزشمارهای جنگ ایران و عراق به گفتگو پرداختیم. وی با اشاره به کتاب «انقلاب دوم» گفت: این کتاب جلد اول از کتاب پنجم مجموعه بزرگ جنگ ایران و عراق است که توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شده است.

وی مدت‌زمان لازم برای پژوهش و نگارش این روزشمار را دو سال بیان و اظهار کرد: در طرح اولیه قرار بود این کتاب در یک جلد و در یک بازه زمانی 62 روزه یعنی از 13 آبان 1358 تا 14 دی‌ماه 1358 منتشر شود ولی اقتضای این دوره به‌عنوان دوره‌ای آکنده از تغییر و تحولات مهم و تعیین در سرنوشت نظام جمهوری اسلامی ایران، حجم کتاب را بیش‌ازحد تصور کرد و لذا این تدبیر در نظر گرفته شد که این کتاب در دو جلد منتشر شود و نقطه تمایز این دو جلد را همه‌پرسی قانون اساسی قرار دادیم.

محسنی ابوالخیری افزود: به‌این‌ترتیب کتاب «انقلاب دوم» یک دوره زمانی 28 روزه از 13 آبان 1358 تا 10 آذر 1358 است و  اولین روز از جلد دوم روز همه‌پرسی قانون اساسی می‌باشد. جلد دوم هم مراحل پژوهش و تدوین را می‌گذراند.

وی با اظهار به اینکه این روزشمار از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی تا پیش از شروع جنگ به‌عنوان دوره‌ای که زمینه جنگ در آن شکل گرفت به دنبال پاسخ به این پرسش است که چرا جنگ آغاز شد، بیان کرد: کتاب «انقلاب دوم» به‌عنوان روزشماری که دوره پیش از جنگ را موردبررسی قرار می‌دهد در پاسخ به همین پرسش منابع اولیه و ثانویه موجود را موردبررسی تاریخی قرار داده است.

نویسنده کتاب «انقلاب دوم» به روش تحقیق خود برای نگارش این جلد از روزشمار اشاره کرد و گفت: منابع مورداستفاده در این کتاب، منابع ارزشمند موجود در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس هستند، کما اینکه از منابع ثانویه نیز بهره کافی برده شده است.

وی با اظهار به اینکه شیوه نگارش کتاب و روش ارائه مطالب، روش گزارش‌نویسی منحصربه‌فرد مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس است، توضیح داد: در این روش هرروز شامل چندین گزارش منسجم و سازمان‌یافته شبیه یک مقاله کوچک هستند که با یک شماره از یکدیگر متمایز می‌شوند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز از روش توصیفی بدون تحکم نظری برای ارائه حداکثر عینیت تاریخی استفاده شده است.

وی در ادامه به محتوای کتاب «انقلاب دوم» پرداخت و عنوان کرد: کتاب «انقلاب دوم» به‌مرور و توصیف وقایع یکی از نهادهای مهم و سرنوشت‌ساز نظام جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. در طول این مقطع 28 روزه به نوع رابطه با نظام خارج و جزئیات ساختاری این نظام تحت عنوان قانون اساسی در آستانه همه‌پرسی می‌پردازد.

محسنی ابوالخیری افزود: در این دوره زمانی وقایعی به وقوع پیوستند که هرکدام نقطه عطفی در روند نظام جدید هستند و برخی هم به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم زمینه‌ساز آغاز جنگ عراق علیه ایران می‌شوند. ازجمله تسخیر سفارت آمریکا در تهران و آغاز کشمکش علنی ایران با متحدانش، وجود تنش در مناسبات ایران با عراق، کشمکش در مناطق کردنشین غرب ایران بین حکومت مرکزی و گروه‌های مخالف و در نهایت کشمکش‌های داخلی گروه‌های سیاسی بر سر قانون اساسی.

وی بیان کرد: در یک‌ چشم‌انداز در دوره زمانی کتاب «انقلاب دوم» ایران در معرض تنش‌های گوناگون داخلی و خارجی قرار گرفت که این فضا، فضایی مساعد برای ضعیف نشان دادن عوامل دفاعی امنیتی ایران فراهم کرد که از دیدگاه دولت عراق فرصتی مناسب برای تجاوز به خاک ایران برای تحقق بخشیدن به داعیه منطقه‌ای خودش محسوب می‌شد.

نویسنده کتاب «انقلاب دوم» در خصوص چرایی عنوان کتاب گفت: عنوان «انقلاب دوم» بر مبنای زمینه تاریخی دوره کتاب در ارتباط با سیر تکمیلی انقلاب ایران و تکمیل دگرگونی نظام سیاسی ایران بعد از انقلاب انتخاب شده است. در این دوره حرکت انقلابی ملت ایران در تداوم انقلاب اسلامی 22 بهمن 1357، که با طرد دیکتاتوری و برقراری آزادی همراه بود وارد مرحله بعدی یعنی طرد استعمار و کسب استقلال تحت عنوان انقلاب دوم شد. همچنین در این دوره نظام سیاسی ایران در دنباله دگرگونی و انقلاب سابق خود که تحت عنوان جمهوری اسلامی رخ داده بود با ترسیم جزئیات ساختاری در چارچوب قانون اساسی چهره‌ای کامل به خود گرفت.

انتهای پیام/