بلاتکلیفی ۵۶ ساله قوانین مربوط به "هوای پاک"

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در رابطه با آسیب‌شناسی قانون هوای پاک آمده است: آلودگی هوا یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که طی سالیان گذشته در شهرهای کشور پدیدار شده است. شهروندان تهرانی یک سوم سال هوای آلوده تنفس می‌کنند و بر اساس گزارشات وزارت بهداشت، آلودگی هوا سالیانه حدود 3700 نفر در شهر تهران قربانی می‌گیرد.

 میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در کل کشور به سالانه 12 هزار نفر می‌رسد که تقریباً هم‌رده با آمار مربوط به تلفات جاده‌ای در کشور است و بر اساس گزارش بانک جهانی، آلودگی هوا سالانه 6.2 میلیارد دلار به شهروندان تهرانی خسارت وارد می‌کنند. البته گزارش دیگری نیز وزارت بهداشت در سال 1398 منتشر کرد که در آن خسارت آلودگی هوا بر سلامتی شهروندان تهران را حدود 2 هزار و 200 میلیارد تومان تخمین زده است. بر اساس همین گزارش میزان خسارت آلودگی هوا در کل کشور سالیانه 19 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.

برای حل مسئله آلودگی هوا ابتدا باید به شناخت درستی از این معضل رسید و منابع ایجاد آن را مشخص کرد. این شناخت به وسیله مطالعات سیاهه انتشار آلاینده‌های هوا ایجاد می‌شود که این مطالعات سه بار در شهر تهران و یک بار در 8 کلانشهر دیگر کشور انجام شده و سهم منابع مختلف از انتشار آلاینده‌های هوا محاسبه شده است.

پس از شناخت مسئله نوبت به ارائه راهکار می‌رسد؛ این راهکارها باید قابل اجرا باشند و بر مبنای واقعیت و وضعیت فعلی تعیین شوند. راهکارهای حل مسئله آلودگی هوا باید براساس بازدهی، میزان تأثیرگذاری، هزینه و زمان اجرا اولویت‌بندی شوند. پس از احصاء این راه‌حل‌ها نوبت به الزام آن‌ها می‌رسد و باید راهکارهای حل مسئله آلودگی هوا به صورت قانون تصویب و ابلاغ شوند.

در ایران سابقه قانون‌گذاری در حوزه آلودگی هوا به سال 1354 می‌رسد؛ از آن تاریخ تا به الان بیش از 40 قانون و مصوبه در خصوص آلودگی هوا در مراجع مختلف تصویب شده‌اند که آخرین قانون جامع در حوزه آلودگی هوا, "قانون هوای پاک" است که در سال 1396 در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. این قانون شامل 34 ماده و 29 تبصره و یک آیین نامه فنی است که مجموعه راهکارهای کاهش و کنترل آلودگی هوا را به تفکیک منابع را شامل می‌شود.

اثربخشی وجود این قانون بر بهبود کیفیت هوا در گرو اجرا آن بوده و هر چقدر در اجرای آن توفیقی حاصل شود به همان میزان می‌توان انتظار حل مسئله آلودگی هوا را داشت. در این گزارش بررسی دقیقی در زمینه پیشرفت اجرا قانون به تفکیک مواد آن انجام شد. به طور خلاصه از بین 56 ماده مقرر در قانون هوای پاک و آیین‌نامه فنی آن اجرای 22 ماده به صورت ضعیف، 17 ماده متوسط و 17 ماده خوب، برآورد کارشناسی شده است.

بنابراین بیشترین وزن کیفیت اجرا مربوط به اجرا ضعیف و پس از آن اجرا متوسط و خوب بوده است. با این توصیفات به طور کلی دستگاه های اجرایی در اجرا قانون هوای پاک و آیین نامه فنی آن عملکرد ضعیف رو به متوسط داشته‌اند. بدیهی است تا زمانی که نحوه عملکرد بدین صورت باشد نباید انتظار بهبود کیفیت هوا و تحقق هوای پاک را داشت.

متن کامل این گزارش رااینجا بخوانید.

انتهای پیام/