نگاه ترکیه به رژیم اسرائیل از اربکان تا اردوغان- بخش ۱

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در آستانه سفر رئیس رژیم صهیونیستی به ترکیه، اغلب روزنامه های چاپ آنکارا و استانبول از کنار این موضوع گذشته و به آن اعتنایی نکردند. اما روزنامه ملی گازته ارگان حزب اسلامگرای سعادت ترکیه، در مورد این سفر به دولت اردوغان هشدار داده و از قول تمل کاراملا اوغلو رهبر حزب مزبور نوشت: حمایت از اسرائیل، آینده ترکیه را به خطر می اندازد. کارا ملا اوغلو از شاگردان قدیمی مرحوم نجم الدین اربکان است.

اربکان 30 سال پیش در مورد اهداف صهیونیست ها در منطقه هشدار داده و از ترکیه خواسته بود به هیچ شکلی با اسرائیل ارتباط برقرار نکند.

اربکان چه می گفت؟

سیاستمداران اسلامگرای ترکیه، همگی از زیر شنل بزرگ اربکان بیرون آمده اند. زمانیکه اربکان هنوز به مقام نخست وزیری ترکیه نرسیده بود، در سال 1992 میلادی در یک سخنرانی آتشین درباره اسرائیل گفته بود:«دولت نباید در مورد اسرائیلی ها، سر ملت ما را  کلاه بگذارد. نباید به اندازه یک ذره در برابر آنها مسامحه و چشم پوشی کنیم. خیالتان راحت باشد، اسرائیل فقط دشمن فلسطینیان نیست و تهدیدی علیه همه آناتولی، ترکیه و جهان اسلام است. باید این صهیونیست ها را از جهان اسلام بیرون بریزیم و هیچ ارتباطی با آنها برقرار نکنیم.»

اربکان در ادامه و خطاب به آمریکا گفته بود:«من از همین جا به آمریکایی ها می گویم؛ اگر حامی واقعی اسرائیل هستید، تشریف ببرید در قاره خودتان به آنها زمین و قلمرو جدید بدهید. مثلاً اجازه بدهید به جای به آتش کشیدن اراضی جغرافیای جهان اسلام، آنها در آمریکای لاتین صاحب قلمرو و نفوذ شوند.»

شاگردان اربکان می گویند او در سال 1992 بارها به افراد نزدیک خود گفته :«اگر به اظهارات تحلیل گران، روزنامه نگاران و مورخین پرروی اسرائیلی جواب ندهیم، روزی می رسد که به کمک آمریکا، بیت المقدس را به عنوان پایتخت صهیونیسم معرفی کنند.»

اسرائیل، نقطه اختلاف حیاتی اربکان – اردوغان

به باور بسیاری از کادرهای رده بالای سیاسی نزدیک به اربکان، چند و چون نگرش افرادی همچون عبدالله گل، رجب طیب اردوغان و دیگران به مساله اسرائیل و فلسطین، یک مساله حیاتی و بنیادین بوده و بر سرنوشت حزب اسلامی رفاه، تاثیر گذاشته است.

مصطفی کمال آک، رهبر پیشین حزب سعادت درباره دلایل عمده جدایی اربکان و اردوغان گفته است:«باور کنید اگر پای مساله اسرائیل در میان نبود، اساساً چیزی به نام حزب  عدالت و توسعه تاسیس نمی شد. مساله چنین است: غربی ها به استاد ما جناب اربکان پیام دادند و به او گفتند: ما کاری می کنیم که در ترکیه قدرت اول شوید. هم تامین مالی حزب و هم حذف مخالفین، بر عهده ما. اصلاً لازم نیست نگران باشید. اما شرط داریم. اول این که شما باید ضامن امنیت اسرائیل باشید و با اسرائیل مخالفت نکنید. تامین خواهید شد. دو، شما ما را در تفسیر جدید اسلام سیاسی یاری خواهید کرد. سوم، شما از ما در پروژه خاورمیانه بزرگ حمایت خواهید کرد. خوب...استاد ما اربکان، حتی یک لحظه درنگ نکرد و این پیشنهادات را بدون بحث و بررسی، رد کرد. باور کنید اگر زیر بار می رفت و می پذیرفت، حزب عدالت و توسعه ایجاد نمی شد.»

سخنان کمال آک، یادآور یکی از سنگین ترین اتهامات نجم الدین اربکان علیه گل و اردوغان است. او بارها  گفته بود که 3 ژنرال غربزده یعنی انور پاشا، طلعت پاشا و جمال پاشا، راه را برای کنار زدن عبدالحمید خان آخرین پادشاه عثمانی فراهم کردند و شاگردان اربکان نیز راه را برای پایان دادن به حیات سیاسی استاد خود، صرف کردند.

نگاهی به سخنرانی های قدیمی اربکان نشان می دهد که او بارها بی محابا اعلام کرده که ترکیه، خواهان ایفای مهمترین نقش در طرح آمریکایی موسوم به «خاورمیانه بزرگ» است.

تلاش اردوغان برای بازگشت نزد دوستان قدیمی

پس از آن که اردوغان، آرنچ، گل، شنر و دیگران از اربکان جدا شدند و حزب عدالت و توسعه را تاسیس کردند، او و شاگردان قدیمی اش در حزب سعادت، عملاً در موقعیت ضعیفی قرار گرفتند و از آن روزگار تاکنون، هیچگاه نتوانسته اند سهم چندانی در قدرت داشته باشند. اما این حزب اعلام کرده که فلسفه وجودی خود را امر به معروف و نهی از منکر می داند و صرفاً به دنبال قدرت و سهم گرفتن نیست.

با این حال، اردوغان پارسال تصمیم گرفت تا حزب سعادت را به حزب خود ضمیمه کند. برای رسیدن به این هدف، به خانه اوغوز خان اصیل ترک رئیس شورای سیاست گذاری حزب رفت و رضایت او را تا حدودی به دست آورد. اما اصیل ترک با بیماری کرونا درگذشت و تمل کاراملا اوغلو رهبر حزب سعادت، نه تنها حاضر به توافق و سازش با اردوغان نشد، بلکه به گسترده ترین ائتلاف مخالفین اردوغان پیوست.

سفر شیمون پرز رئیس رژیم صهیونیستی به ترکیه در سال 2008 میلادی، یک سفر 3 روزه بود که تبدیل به نقطه عطفی در روابط ترکیه و اسرائیل شد. در این سفر، پرز و محمود عباس در معیت عبدالله گل رئیس جمهور و اردوغان نخست وزیر، در پارلمان ترکیه سخنرانی کردند.

سخنرانی شیمون پرز در پارلمان ترکیه، اولین سخنرانی رییس جمهور اسراییل در پارلمان یک کشور مسلمان بود. ترکیه یکی از همپیمانان مهم برای اسراییل به شمار می رفت و اولین کشور مسلمانی بوده که اسراییل را به رسمیت شناخته است.

در همان دوران نیز، یکی از پایه های اصلی رابطه ترکیه و اسراییل، همکاریهای نظامی و امنیتی این دو کشور بود. حتی زمانی که تنش ها در زمان جنگ دوم لبنان بالا گرفت، روابط امنیتی ترکیه و اسراییل همچنان پابرجا ماند.

اگر چه ترکیه به دنبال آن بود که با پذیرایی از پرز و محمود عباس، نقش مهمی در مذاکرات صلح فلسطین بر عهده بگیرد، اما این هدف هیچگاه محقق نشد. چرا که به گفته مبارزین فلسطینی، صهیونیست ها به هیچ حرف وعده ای پایبند نیستند. با این حال، ترکیه یک بار دیگر عادی سازی روابط خود با اسرائیل را در دستور کار قرار داده و شواهد نشان می دهد که اتفاقاً این آنکارا است که در این میان، اشتیاقی زایدالوصف از خود نشان داده است.

در بخش بعدی این گزارش به وضعیت کنونی روابط ترکیه و اسرائیل و مناسبات سیاسی و اقتصادی پرداخته خواهد شد.

ادامه دارد...

انتهای پیام/