روایتی از جانفشانی رزمندگان دزفول در تپه‌های دلتا و چشمه تا آزادسازی ارتقاعات شاوریه + فیلم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از دزفول،  سه ماه قبل از آغاز جنگ تحمیلی تعدادی از نیروهای سپاه پاسداران دزفول داوطلبانه در قالب گروههای رزمی برای مبارزه با ضد انقلاب به شهرهای تبریز، ارومیه ماکو و سپس به مهاباد اعزام شدند با آغاز جنگ تحمیلی این نیروها فراخوانده شدند و با کمک سایر نیروها عملیات‌های محدود و ایذایی را علیه دشمن اجرا کردند.

بخش عملیات سپاه دزفول با تشکیل 9 جبهه پدافندی در غرب رودخانه کرخه از جمله جبهه دالپری، دشت عباس، بلتا، تپه چشمه، کرخه، صالح مشطط، مالحه، عنکوش، رقابیه و تنگه سعده حدود یک سال و نیم مقابل دشمن ایستاد و شهدای عزیزی تقدیم میهن کرد.

در آستانه عملیات غرورآفرین فتح‌المبین خبرنگار تسنیم در گفت‌وگو با  سردار عبدالمحمد کوچک جانشین طرح عملیات تیپ هفت ولی‌عصر(عج) یادگار هشت سال دفاع مقدس و نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس به نقش مهم بی‌بدلیل و تاثیرگذار واحد عملیات اطلاعات شناسایی سپاه دزفول تا پیش از آغاز عملیات فتح‌المبین پرداخته است که در ادامه از نظر شما مخاطبان می‌گذرد.

سردار کوچک در این باره می‌گوید: نیروهای سپاه دزفول برای جلوگیری از پیشروی ارتش بعثی عراق در جبهه‌های دالپری، کرخه، صالح مشطط ،مالحه، عنکوش، رقابیه، ذلیجان، تنگه سعده، دشت عباس و تپه چشمه مستقر شدند؛ قبل از عملیات فتح المبین این جبهه‌ها را واحد عملیات سپاه دزفول فرماندهی می‌کرد.

وی در ادامه گفت: جبهه دالپری به فرماندهی برادر حمید سلیمی تشکیل شد که غلامعلی رشید (سردار غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه مرکزی حضرت خاتم‌الانبیاء (ص) ) در این محور پدافندی همواره در راستای شناسایی دشمن در عمق منطقه دالپری تاکید داشت.

همچنین در جبهه دشت عباس سپاه دزفول با فراخوانی نیروهای اعزامی به کردستان بلافاصله بعد از توجیه نیروها آنها را در جبهه دشت عباس مستقر کرد از آنجایی که جاده دسترسی به این منطقه وجود نداشت نیروهای مستقر در این جبهه تا مدت زیادی به صورت هفته‌ای تدارک و پشتیبانی می‌شدند و با چهار پایان جیره خشک( برنج، نان، گوشت، روغن) به آنها داده می‌شد این جبهه در جناح چپ دشمن بود که به دلیل گستردگی منطقه، دشمن خط پدافندی پیوسته‌ای نداشت و با دیده‌بانی که نیروهای سپاه در این جبهه انجام دادند عقبه دشمن شامل جاده دهلران- اندیمشک ارتفاعات تینه، تنگ ابوغریب و تپه‌های ابوصلیبی خات به خوبی شناسایی می‌شد.

در این جبهه عملیات‌های ایذایی زیادی زیادی علیه مواضع دشمن انجام شد که نتیجه آنها اضطراب در عقبه دشمن بود عملیات‌هایی مثل مین‌گذاری در جادده دهلران_ اندیمشک مین‌گذاری روی جاده‌های تدارکاتی دشمن کمین و انهدام خودروهای عبوری در عقبه اجرای آتش رو جاده‌های مواصلاتی و مواضع دشمن در ارتفاعات شاوریه و دهلیز و عملیات انهدام دریاب صوت کنار جاده دهلران_اندیمشک در این جبهه تعدای زیادی از نیروهای سپاه دزفول مستقر بودند.

وی در ادامه با بیان اینکه از دیگر جبهه‌ها که رزمندگان سپاه دزفول نقش عملیات و اطلاعات شناسایی قبل از عملیات فتح المبین را شناسایی می‌کردند جبهه بلتا بود گفت: جبهه بلتا یکی از عوارض حساس غرب کرخه است که در شمال غربی دهکده بلتا و جنوب ارتفاعات شاوریه و دهلیز و شمال جاده اندیمشک دهلران قرار دارد و  به علت موقعیت حساس این تپه دشمن در اسفند1359 در راستای تامین خطوط پدافندی خود دربرابر شبیخون‌های رزمندگان آن را اشغال کرد.

در 12مرداد1360 رزمندگان با هدف آزادسازی ارتفاعات شاوریه و دهلیز که در مجاورت بلتا بود و بر جاده تدارکاتی دشمن تسلط داشت وارد عمل شدند، اما رزمندگان به دلیل ضعف پشتیبانی فقط موفق شدند روی تپه بلتا که دشمن از آن برای دیده‌بانی استفاده می‌کرد مستقر شوند. این تپه بر نیروهای دشمن در کوت گاپون، تپه چشمه و علی گره زد مستقر بودند، تسلط داشت. دشمن برای باز پس‌گیری تپه بلتا در 27 مرداد 1360 از سه محور حمله کرد که پس از چند ساعت مقاومت، حمله دشمن خنثی شد. این منطقه قبل از عملیات فتح المبین در اختیار لشکر 21 حمزه ارتش و تیپ هفت دزفول قرار داشت.

از تپه‌های دلتا و چشمه تا آزادسازی ارتقاعات شاوریه

سردار کوچک در ادامه به جبهه تپه چشمه از دیگر جبهه‌های شناسایی رزمندگان دزفول اشاره کرد و گفت: جبهه تپه چشمه عراقی‌ها در مسیر پیشروی به طرف پل نادری عناصر تامینی و پوششی جناح خود را روی  تپه چشمه مستقر کرده بودند. این تپه یکی از عارضه‌های حساس منطقه است. داشتن دید و تیر مناسب روی جاده دهلران_ اندیمشک و جبهه کرخه تا عقبه مواضع دشمن، حساسیت این تپه را چندین برابر می‌کرد.

بنابراین استقرار روی تپه چشمه مزیت و برتری خوبی برای طرفین داشت. باتوجه به درک این موضوع از طرف مسئولان عملیات سپاه دزفول، تعدادی از نیروهای بسیج و سپاه به استعداد یک گروه‌هان روی این تپه مستقر شدند و تا شروع عملیات فتح المبین این جبهه را سپاه دزفول و بعدها تیپ هفت ولی عصر(عج) فرماندهی می‌کرد.

این یادگار دفاع مقدس در ادامه  به جبهه صالح مشطط  اشاره و عنوان کرد: در جبهه صالح مشطط که دشمن نتوانسته بود خود را به رودخانه کرخه برساند منطقه‌ای به عرض هفت و به عمق سه تا چهار کیلومتر از دید دشمن پنهان ماند و هیچ نیرویی در آن مستقر نکرده بود. واحد عملیات سپاه دزفول با شناسایی این منطقه و استقرار نیروهایش در آن، جبهه جدیدی روبه روی دشمن گشود و سرپل مناسبی برای عملیات آینده ایجاد کرد.

نیروهای سپاه دزفول در روستای صالح مشطط و روی تپه‌های کوت‌کاپون و تپه سبز مستقر شدند و دوتن از فرماندهان آنها به نام‌های شهیدان حمیدعنبرسر و سیف‌الله صبور در این جبهه به فیض شهادت نایل شدند. پس از گذشت حدود سه هفته از آغاز جنگ و در پی اقدامات شناسایی و اطلاعاتی نیروهای خودی مشخص شد در منطقه صالح داوود و صالح مشطط خلائی بین نیروهای عراق در شوش و دزفول وجود دارد. سپس غلامعلی رشید(سردار غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه مرکزی حضرت خاتم‌الانبیاء (ص) ) به همراه معاون خود عبدالمحمد رئوفی نژاد( معاون فرماندهی قرارگاه رزمی عملیاتی خاتم‌الانبیاء سردار عبدالمحمد رئوفی‌‍‌نژاد) در منطقه حضور یافتند و با عبور از کرخه وارد روستای صالح مشطط شدند.

پس از بررسی عمومی منطقه با دوربین از روی پشت بام‌های روستا وضعیت دشمن ارزیابی شد و مشخص شد منطقه‌ای بین صالح و داوود و رفاهیه از نیروهای عراق خالی است و تصمیم بر این شد که به سرعت در این منطقه به عنوان یک جبهه پدافندی نیروهای خودی مستقر شوند البته قبل از تشکیل جبهه در پی یک اقدام شناسایی رزمی، گروهی به منطقه اعزام و با دشمن درگیر شدند که در این درگیری تعدادی شهید یا مجروح شدند سپس یک گروه برای کمک به این افراد اعزام و در منطقه مستقر شدند و از این تاریخ جبهه صالح مشطط تشکیل شد. 

پس از دوماه، نیروهای ارتش  از تیپ سوم لشکر21 حمزه در سمت چپ منطقه پدافندی مستقر شدند. در بدو تشکیل این جبهه یک عملیات روی جاده آسفالته کوت کاپون- فکه انجام شد و در درگیری با ستونی از نیروهای عراق، تجهیزاتی از دشمن در این عملیات منهدم شد.

در ادامه اولین عملیات پس از تشکیل جبهه به منظور کم کردن فاصله جبهه صالح داوود و صالح مشطط، با زدن خاکریز و اجرای اقدامات مهندسی و گسترش نیروهای خودی این فاصله کم شد.  تمام تلاش در این جبهه این بود که جاده آسفالته سه راه قهوه خانه به سمت فکه که تنها راه ارتباطی جبهه شوش با جبهه دزفول(کرخه) بود قطع شد.

در این زمینه عملیاتی روی تپه‌های کوت کاپون انجام گرفت که پس از درگیری با دشمن خساراتی به تجهیزات او وارد شد و خط پدافندی صالح مشطط (سرپل صالح مشطط) تا جاده آسفالته توسعه یافت.

همچنین بخشی از ابتدای تپه‌های کوت کاپون به تصرف نیروهای خودی در آمد. در ادامه فعالیت‌های جبهه صالح مشطط برای نزدیک شدن به جبهه برادران ارتشی مستقر درشوش در جناح جنوبی جبهه پدافندی صالح مشطط تا روستای ملحه و چسبیده به رودخانه رفاهیه، این جبهه توسعه یافت و در یک عملیات مشترک با ارتش یکی از عوارض حساس منطقه به نام «تپه سبز» واقع در غرب جاده آسفالته فکه-کوت کاپون، به تصرف نیروهای خودی در آمد. تا عملیات فتح‌المبین این جبهه قوی‌ترین، پرتحرک‌ترین و پرحادثه‌ترین جبهه پدافندی دزفول بود.

در این مدت تدارک‌رسانی و انتقال امکانات پشتیبانی به این جبهه به وسیله قایق از روی کرخه انجام می‌گرفت که پس از گذشت چند ماه نیروهای ارتشی پل شناوری برای عبور خودروهای سبک روی کرخه  نصب کردند.

داستان نامگذاری جبهه شهدا

شرایط این جبهه تا قبل از آغاز عملیات فتح المبین به همین شکل باقی ماند و ارتباط جبهه جنوب عراق با جبهه شمال آن به ‌طور کامل قطع شده بود.

در این جبهه، ایثار و فداکاری همه نیروهای مستقر در آن به حدی بود که بیشترین شهدا از نیروهای رزمنده و فرماندهان شهید سیف‌الله صبور و شهید عنبرسر متعلق به این خط بود و این جبهه را «جبهه شهدا» لقب گرفت.

فرماندهی این جبهه از ابتدای تشکیل تا آغاز عملیات فتح المبین بر عهده محمد حسن کوسه‌چی (سردار سرتیپ پاسدار محمدحسن کوسه‌چی (پارساکیان) دبیر گروه ارزیابی نیروی زمینی قرارگاه مرکزی حضرت خاتم‌الانبیاء(ص) و از یادگاران جانباز و فرماندهان دوران دفاع مقدس 22 اسفند سال 99 دعوت حق را لبیک گفت و به یاران شهیدش پیوست. ) بود.

سردار کوچک در ادامه  به جبهه عنکوش از دیگر جبهه‌های شناسایی عملیات سپاه دزفول تا قبل از آغاز فتح المبین اشاره کرد و گفت: روستای عنکوش در دامنه تپه ابوصلیبی خات و جنوب روستای زعن قرار داشت و آزادسازی آن ارتباط زمینی غرب رودخانه کرخه در رقابیه و میشداغ را تسهیل می‌کرد . ارتش عراق با استقرار یک گردان مکانیزه در منطقه عنکوش نزدیک‌ترین نقطه به کرخه  را در غرب شوش اشغال کرده.

حدود یک ماه از آغاز جنگ گذشته بود که غلامعلی رشید (سردار غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه مرکزی حضرت خاتم‌الانبیاء (ص) )  به همراه معاون خود عبدالمحمد رئوفی نژاد ( معاون فرماندهی قرارگاه رزمی عملیاتی خاتم‌الانبیاء سردار عبدالمحمد رئوفی‌‍‌نژاد) برای هماهنگی و بازدید از جبهه شوش در منطقه حضور یافتند و پس از جلسه‌ای سرپایی با فرمانده جبهه شوش(حسن سرخه) مشخص شد عراقی‌ها به شدت به جبهه شوش فشار وارد می‌کنند تا شاید بتوانند با احداث پل روی رودخانه کرخه از آن عبور کنند و خود را به جاده آسفالته شوش -اهواز برسانند.

 در همان لحظه غلامعلی رشید در منطقه، درگیری نیروهای عراق و خودی در غرب کرخه شدت یافت. پس از فروکش کردن آتش دشمن، مشخص شد عراقی‌ها تا کنار کرخه آمده و برای احداث پل پی.ام.پی اقدام کرده بودند اما بر اثر شدت درگیری و تلفات نیروهایشان یک قطعه پل پی.ام.پی را در کنار کرخه رها کردند و مجبور به عقب نشینی شدند.

در آن لحظه  با تشخیص و تصمیم غلامعلی‌رشید و هماهنگی با فرمانده جبهه شوش قرار شد از نیروهای رزمنده دزفول به این جبهه کمک بشود تا از عبور عراقی‌ها از کرخه جلوگیری کنند.

تصمیم بر این شد جناح جنوبی نیروهای رزمنده مستقر در غرب کرخه یعنی روستای عنکوش در اختیار رزمندگان دزفول قرار داده شود پس از بازگشت غلامعلی رشید به سپاه دزفول نیرویی به استعداد حدود 60 نفر به فرماندهی غلامحسین نداف‌پور به منطقه اعزام شد و جبهه عنکوش زیر نظر سپاه دزفول در این منطقه شکل گرفت و از این تاریخ به بعد عملیات‌های جنگ و گریز متعددی در این جبهه اتفاق می‌افتاد. حتی برای گرفتن یک تپه از عراقی‌ها، عملیات‌هایی انجام می‌گرفت و بارها این تپه‌ها بین عراق و خودی‌ها دست به دست می‌شد.

جبهه پدافندی عنکوش جبهه فعالی بود از نظر شناسایی و کار اطلاعاتی و انجام ماموریت‌های محدود در یک اقدام شناسایی برای انجام عملیاتی محدود در این جبهه، گزارش شد به غلامعلی رشید که در این منطقه آماده عملیات محدود هستیم و او معاون خود عبدالمحمد رئوفی نژاد را به منطقه اعزام کرد تا ابتدا شناسایی و طرح عملیات پیشنهادی این جبهه را بررسی و عملیات محدود را انجام دهند.

با حضور رئوفی نژاد در منطقه، حدود ساعت11 شب، مسیری که برای عملیات شناسایی شده بود و به میدان مین دشمن ختم می‌شد و با حضور عبدالکریم پورمقامی مسئول واحد تخرب به جلو رفته بودند و تا میدان مین را شناسایی کرده و در  میدان  دشمن برای تشخیص میدان مین و شناسایی محور در حساس‌ترین نقطه حضور یافتند که در این عملیات شناسایی، با انفجار یکی از مین‌های تله انفجاری عبدالکریم پورمقامی به شهادت رسید که پس از انتقال دیگر وی از منطقه و حساسیت دشمن به آنجا، عملیات محدود هم منتفی شد. این جبهه هم تا قبل از عملیات فتح المبین در اختیار واحد عملیات سپاه دزفول بود.

در ادامه گزارش ویدویی از روایت سردار عبدالمحمد کوچک، جانشین طرح عملیات تیپ هفت ولی عصر(عج)، یادگار هشت سال دفاع مقدس و نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس   از حضور  نقش خطیر و تاثیرگذار واحد عملیات سپاه دزفول در 9جبهه پدافندی در غرب رودخانه کرخه برای شناسایی منطقه تا پیش از عملیات غرور آفرین فتح‌المبین  را مشاهده می‌کنید.

قسمت دوم این گزارش به‌زودی در خبرگزاری تسنیم منتشر می‌شود.

انتهای پیام/337/ن/ی