روزنوشتهای خبرنگاران اعزامی تسنیم به اوکراین؛ کمین سنگین رسانه‌ای غرب و غافلگیری روسیه
در فضای جهانی، روایتی که از این جنگ از سوی رسانه‌های بین‌المللی صورت می‌گیرد، یک جنگ تمام‌عیار است که سرزمین اوکراین را به‌صورت کامل و در نقاط مختلف در بر گرفته است؛ در صورتی که واقعیت میدانی چیز دیگری است.
عظیم امیدی و علیرضا کارگزار خبرنگاران خبرگزاری تسنیم از چند روز پیش از طریق رومانی به اوکراین رفته‌اند که گزارشهای آنان طی روزهای قبل در تسنیم منتشر شده است. مهدی خانعلی‌زاده دیگر خبرنگار تسنیم نیز از طریق لهستان وارد اوکراین شده است و او نیز روزنوشت‌ها و گزارشهای خود را از آنچه دیده است با مخاطبان به اشتراک می‌گذارد.
آنچه در ادامه می‌آید روزنوشت جدید آقای مهدی خانعلی‌زاده است:
«جنگ اوکراین یک نمونه تمام‌عیار از یک جنگ رسانه‌ای است.»، این جمله، نه به‌معنای تخفیف اثرات خسارت‌بار جنگ به مردم و نه حتی به‌معنای تلاش برای سرپوش گذاشتن بر جنگ نظامی یک کشور با کشور دیگری است؛ بلکه یک توصیف میدانی فنی و دقیق از آن چیزی است که این روزها در اوکراین جریان دارد، این جنگ رسانه‌ای، در دو جهت اعمال شده است؛ یکی در ابعاد بین‌المللی و دیگری در ابعاد ملی.
در فضای جهانی، روایتی که از این جنگ از سوی رسانه‌های بین‌المللی صورت می‌گیرد، یک جنگ تمام‌عیار است که سرزمین اوکراین را به‌صورت کامل و در نقاط مختلف در بر گرفته است؛ در صورتی که واقعیت میدانی چیز دیگری است و شاید حتی بتوان گفت که شایط کنونی، تفاوت چندانی با جنگ در شبه‌جزیره کریمه که در سال 2014 میلادی انجام شد ندارد. چیزی که جنگ 2022 را از جنگ 2014 متمایز کرده، تلاش و خواست آمریکا برای تبدیل این بحران به یک موضوع بین‌المللی برای فشار به روسیه ـ به‌عنوان رقیب کنونی خود ـ است، در حقیقت، سال 2014 اتفاقی افتاد که به‌عنوان یک مناقشه منطقه‌ای مطرح شد و سال 2022 همان اتفاق، تبدیل به یک بحران بین‌المللی شد... و این، همان جنگ رسانه‌ای جهانی است.
در ابعاد ملی هم چنین جریانی وجود دارد؛ تا جایی که به‌نظر می‌رسد رسانه‌ها و حتی سایر نهادها و ادارات اوکراینی، انتظار وقوع این جنگ را از قبل داشته‌اند. در کمتر از یک هفته، سراسر اوکراین تبدیل به نمایشگاه دستاوردهای مقاومت در برابر متجاوز خارجی شد و حتی شرکت ملی پست اوکراین، تمبر مقاومت در برابر روسیه را هم منتشر کرده است. در سراسر شهرهای اوکراین ـ فارغ از نزدیکی یا دوری به محل درگیری ـ شرایط کاملاً به‌صورت جنگی و امنیتی طراحی شد؛ در صورتی که زندگی عادی مردم جریان دارد و خبری از جنگ نیست. دستگاه رسانه‌ای و تبلیغاتی اوکراین به‌خوبی توانسته در این مدت کوتاه، یک ساماندهی دقیق و قدرتمند در این زمینه داشته باشد و افکار عمومی در مناطق مختلف را کاملاً با دولت همراه کند.
در شهر خارکف که یکی از خطوط مقدم جنگ محسوب می‌شود، شرایط تقریباً عادی است و صرفاً صدای تبادل آتش در مرز ـ با فاصله حدود 20 کیلومتر ـ شنیده می‌شود. آسیب‌ها و خسارات زیرساختی و جانی هم تا جایی که من دیدم، مربوط به همان روزهای نخست جنگ است و حالا حتی پناهگاه‌ها هم تبدیل به موزه‌ای برای روایت خبرنگاران خارجی شده است. ایستگاه‌های مترو هم که در روزهای اول تبدیل به محلی برای اسکان آوارگان شده بود، حالاً تقریبا پاکسازی شده است و کمتر کسی در آن به‌صورت دائمی حضور دارد.
چیزی که در روز پنجم حضور در اوکراین به‌وضوح مشخص است، برقراری جنگ رسانه‌ای پابه‌پای جنگ نظامی و حتی فراتر از آن است. اوکراینی‌ها به‌همراه متحدان اروپایی و آمریکایی خود به‌خوبی توانسته‌اند یک کارزار رسانه‌ای علیه مسکو راه‌اندازی کنند؛ مسئله‌ای که شاید روسیه در بخش نظامی آن دستاوردهایی داشته باشد (مثل فتح ماریوپول) اما در بخش رسانه‌ای آن، یک بازنده تمام‌عیار است... .
انتهای پیام/+
