بررسی ابعاد سفر دکتر «رئیسی» به مسقط»/ دلیل تبدیل‌شدن «عمان» به میانجی‌گر درجه دوم
یک کارشناس مسائل منطقه‌ای با تشریح ابعاد مختلف سفر روز دوشنبه رئیس‌جمهوری اسلامی ایران ابراز عقیده کرد که عمان اخیراً در پرونده‌های منطقه‌ای به میانجی‌گر درجه‌دوم تبدیل شده است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه به‌دعوت رسمی سلطان هیثم بن طارق به مسقط سفر می‌کند، «جواد میرگلوی بیات» کارشناس حوزه عمان درباره ابعاد سیاسی و اقتصادی این سفر به خبرنگار تسنیم گفت: این سفر قرار بود سال گذشته انجام شود که بنا به دلایل متعددی تا امروز به تأخیر افتاده است، ما اگر بخواهیم یک بررسی تاریخی از سفر سران ایران به عمان در تاریخ معاصر داشته باشیم، اولین سفر به قبل از انقلاب می‌رسد که محمد رضا پهلوی به این کشور سفر کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی، ارتباط قطع شد، به هر حال روابط ایران و عمان فراز و نشیب‌هایی داشت، تا به زمان مرحوم هاشمی رفسنجانی رسیدیم که سفارتخانه‌ها در دو کشور گشایش یافت، آقایان محمد خاتمی، احمدی‌نژاد و روحانی هم در دوران ریاست‌جمهوری خود به عمان سفر کردند و روز دوشنبه هم که آقای رئیسی قرار است به مسقط سفر کنند.
اگر بخواهیم یک جمع‌بندی کلی درباره هدف از این سفر بیان کنیم، باید بگویم که این سفر با اهداف اقتصادی و با توجه به سیاست‌های دولت آقای رئیسی که به‌دنبال تقویت ارتباط با همسایگان آبی و خاکی هستند، انجام می‌شود. از طرف دیگر، دولت عمان یک پروژه پنجاه‌ساله برای نزدیک کردن ایران به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را دنبال می‌کند که قبل از انقلاب این پروژه را شروع کرده بود که متأسفانه تا کنون فراز و نشیب داشته و به هدفش نرسیده است، به‌طور کلی این سفر، اهداف اقتصادی دارد و کنار آن، اهداف سیاسی و فرهنگی هم دنبال خواهد شد، ما در زمان حاضر، روابط سیاسی خوبی با عمان داریم، ولی روابط اقتصادی ما همسنگ روابط سیاسی نیست، به همین دلیل این سفر انجام می‌شود و می‌توانیم روابط اقتصادی خود را هم گسترش دهیم.
این کارشناس در پاسخ به این سؤال که "در موضوع اقتصادی، موضوع میدان نفت و گاز مشترک «هنگام» است که میان دو طرف وجود دارد، آیا در خصوص این موضوع، اتفاقی خواهد افتاد؟" اظهار داشت: مسئله انتقال گاز میان ایران و عمان تقریباً به بیست سال پیش در سال 1383 برمی‌گردد، در دولت آقای خاتمی این مسئله مطرح و در دولت آقای احمدی‌نژاد پیگیری شد و قراردادهایی در آن موقع به امضا رسید، اما مسائلی رخ داد که روند اجرای آن را با مانع روبه‌رو کرد که یکی از آنها مخالفت دولت امارات با انتقال این خط لوله از آب‌های منطقه‌ای آن بود، از طرف دیگر مسئله تحریم‌ها پیش آمد، با وجودی که عمان خیلی علاقه‌مند بود از ایران گاز وارد کند، اما مسئله تحریم‌ها باعث شد به تأخیر بیفتد، از طرف دیگر مشکلاتی همچون افزایش مصرف داخلی گاز در ایران و کشف میدان گازی در عمان سبب مسکوت ماندن این طرح شد و پس از سفر آقای اوجی وزیر نفت به عمان بار دیگر این مسئله مطرح و قرار شد این طرح احیا شود، البته دیگر قرار نیست عمان گاز ما را مصرف کند، گویا قرار است ما از تجهیزات عمان استفاده کنیم و بازاریابی آن را خودمان انجام دهیم و گاز مایع خود را صادر کنیم که طرح خیلی هوشمندانه‌ای است.
این کارشناس در پاسخ به این سؤال که "آیا قرار است عمان همان کاری را که قطر انجام می‌دهد، در پیش بگیرد؟" گفت : بله، قطر همین کار را با گاز خودش انجام می‌دهد و ما هم می‌خواهیم همین روند را از طریق عمان دنبال کنیم، چون عمان تجهیزات و پالایشگاه‌های لازم را در اختیار دارد که بلااستفاده است.
از این کارشناس سؤال شد که "در بعد سیاسی، بحث یمن و میانجی‌گری‌ای که عمان می‌تواند ایفا کند، مطرح است، آیا فکر می‌کنید گفتگویی در این زمینه صورت می‌گیرد؟" که وی پاسخ داد: اجازه می‌خواهم یک لحظه بحث یمن را کنار بگذارم و خود میانجیگری عمان را در نظر بگیرم، عمان کشوری است با جمعیتی کم و منابعی کم و اقتصادی ضعیف، ولی دیپلماسی‌ای که برای خودش تعریف کرده است، یک کشور میانجی میان کشورهای قدرتمند است، اگر دقت کرده باشید، بسیاری از مناقشه‌های منطقه‌ای را عمان میانجیگری کرد.
هنگامی که سلطان قابوس درگذشت، یک روزنامه کویتی تیتر زد که «دوست همه رفت»، و واقعاً هم دوست همه بود، چه دوست ایرانی‌ها و چه دوست عربستانی‌ها و قطری‌ها، چه فتح و حماس و چه اسرائیل و فلسطینیان، همه اضداد در آنجا حضور داشتند. نقش میانجی‌گری‌ای که عمان برای خودش تعریف کرده، یک نقش قابل‌توجهی است و میانجیگری را برای خودش به‌عنوان یک ابزار قدرت تعریف کرده است، و می‌تواند برای خودش امتیازهای اقتصادی و قدرت به دست آورد، امروزه من نمی‌دانم که به‌چه‌دلیلی دیگر عمان آن کشوری نیست که ایران کمافی‌السابق، میانجی‌گری‌ها را به آن بسپارد، در مسئله و پرونده یمن ما شاهد هستیم که بغداد میزبان گفتگوهای ایران و عربستان است، در پرونده هسته‌ای می‌بینیم که قطر فعال شده است.
وی در پاسخ به این سؤال که "آیا سفر نتانیاهو به عمان هم در این زمینه تأثیرگذار بوده است؟" اظهار داشت: بله، ممکن است این مسئله هم تأثیرگذار بوده باشد، در مسئله هسته‌ای آن میانجیگری که سلطان قابوس انجام داد، ناگهان نتانیاهو به عمان رفت، البته سیاست جمهوری اسلامی ایران این نیست که روابط خود را با عمان به‌خاطر رژیم اسرائیل خراب کند، اما به‌هرحال می‌خواهند پیامی به عمان ارسال کنند مبنی بر اینکه "ما از شما ناراحتیم"، در غیر این صورت، عمان می‌توانست هم در پرونده هسته‌ای میانجی‌گر اصلی باشد و هم در پرونده یمن، ولی اکنون میانجی‌گر اصلی نیست، شاید اگر بخواهیم بگوییم، میانجی‌گر دوم در این دو پرونده در منطقه شده است، ولی به‌هرحال با توجه به اینکه مسقط پایتخت دوم انصارالله است، در آنجا به منابع و پروازها و رسانه‌های بین‌المللی دسترسی دارند، دفتر انصارالله در آن کشور خیلی فعال است، و احتمالاً سفر آقای رئیسی به عمان قطعاً گفتگوهایی در این زمینه را به‌همراه خواهد داشت.
انتهای پیام/+
