بررسی چالش‌های صادرات و تجارت خارجی استان فارس/ نظام رتبه‌بندی صادرکنندگان باید برقرار شود
معاون وزیر صمت و رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران در نشست با فعالان بخش خصوصی استان فارس چالش‌های صادرات و تجارت خارجی را بررسی کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، علیرضا پیمان پاک شامگاه پنجشنبه در کارگروه توسعه صادرات استان فارس که در اتاق بازرگانی برگزار شد، اظهارداشت: مباحث مطرح شده در 2 بخش قابل بررسی است؛ یک بخش چالش‌ها و مشکلات است که اختصاصی استان فارس نیست.
وی با اشاره به تشکیل 1900 جلسه با صادرکنندگان و پیگیری مشکلات آنان گفت: 90 درصد مشکلات از خودتحریمی و 10 درصد از تحریم است که این مسئله هم قابل حل است و می‌توانیم به راحتی با دیگر کشورها ارتباط برقرار کنیم و تحریم‌ها را دور بزنیم.
معاون وزیر صمت با بیان اینکه مشکل هم در دولت و هم در بخش خصوصی وجود دارد، افزود: موارد متعددی پیگیری شده تا گشایش برای صادرکنندگان حاصل شود ولی باید اطلاع‌رسانی درست شود که تاکنون اتفاق نیفتاده است؛ باید توجه داشت که همه یک مجموعه هستند و اکنون وقت تقابل دولت و بخش خصوصی نیست.
پیمان‌پاک با بیان اینکه بیشترین اقدامی که انجام شده همراهی با بخش خصوصی بوده است، عنوان کرد: اگر قانونی مصوب شده یا طرح مطرح شده در راستای حمایت از بخش خصوصی بوده؛ رئیس‌جمهور نیز به شخصه برای تجارت خارجی ورود کرده اما دولت نیز مشکلاتی دارد.
وی با بیان اینکه اولین مسئله صادرکنندگان تعهد ارزی و برگشت ارز است، عنوان کرد: باید این مسئله را در نظر گرفت که نمی‌توانیم بگوییم صادرات می‌کنیم اما ارز برنگردد چون قابل دفاع نیست ولی اقداماتی انجام شده تا به بهترین نحو و با کمک بخش خصوصی روش‌های برگشت ارز تسهیل شود.
رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه ارز چند نرخی فساد است و هیچ جای دنیا چنین نیست، گفت: بانک مرکزی اعتقاد دارد ارز آزاد وجود ندارد رقم واقعی ارز نیمایی است، در این شرایط که بانک مرکزی متولی ارز است سازمان توسعه تجارت امور را پیگیری و اصلاح می‌کند اما در ساختار حکومتی سیاست‌گذاری ارزی دست بانک مرکزی است که باید بپذیریم ولی باید اصلاح شود.
وی گفت: یکی از مشکلات در حوزه تجارت مشخص نبودن برنامه‌ها است، امسال تا پایان اسفندماه تقویم نمایشگاهی بسته شده است تا بازارهای هدف مشخص شود، چراکه کشورهای هدف نیز انتقاد دارند که اطلاعات نمایشگاهی ایران باید یک سال زودتر اطلاع‌رسانی شود.
وی با بیان اینکه بسیاری از مشکلات از تحریم نیست بلکه به سبب بی‌نظمی است که باعث شده نمایشگاه‌های خالی بماند، عنوان کرد: امروز سازمان توسعه تجارت در زمینه نمایشگاه و صندوق ضمانت رشد داشته است.
پیمان پاک درباره مشکلات مطرح شده در باره شورای عالی صادرات نیز افزود: شورای عالی صادرات که اختیار 138 ندارد مزاحم مردم است، مصوبات آن هیچ ضمانت اجرایی ندارد فقط صادرکننده دچار مشکل می‌شود اما پیگیری کردیم که شورای عالی تجارت با اختیار 138 ایجاد و در هیئت دولت مصوب شود اما 4 ماه عقب افتاده است.
وی درباره مشکلات برگشت ارز افزود: موارد مطرح شده را قبول داریم، الان نرخ توافقی وارد ادبیات بانک مرکزی شده و این اتفاق با پیگیری انجام شده و با پیگیری‌ها از 3 روز گذشته این امر در روسیه انجام شد.
پیمان پاک با بیان اینکه ایران 15 تا 16 میلیارد دلار صادرات نفتی و میعانات دارد و انواع مجوز و حمایت از آن شده اما 48 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی دارد که هیچ کاری برای آن نشده است، افزود: از روز اول حمایت از صادرات غیرنفتی در سازمان توسعه تجارت دنبال شده است.
وی با بیان اینکه امروز با کشورهای حاشیه خلیج فارس از طریق اتاق مشترک با عمان اقدامات خوبی برای صادرات انجام شده و برگشت و انتقال ارز با بانک‌های این کشورها انجام می‌شود، گفت: برای ایام جام جهانی رایزنی شده تا نمایشگاه دائمی از ابتدای شهریور تا پایان آذرماه در قطر برقرار شود که زمین و مجوز نیز گرفته شده و کالاهای ایرانی در آن عرضه می‌شود.
وی افزود: همچنین با هماهنگی دولت قطر بزرگترین هاب غذایی خاورمیانه مشترک با سرمایه‌گذاری قطری انجام می‌شود اما این مسائل باید اطلاع‌رسانی شود.
پیمان‌پاک گفت: برای حل مشکلات سامانه جامع در حوزه کارت بازرگانی تلاش می‌کنیم اما نکته مهم این است که رئیس‌جمهور نیز تاکید کردند که سیستمی پیدا شود تا صادرکننده واقعی از غیرواقعی مشخص شود دولت نیز تلاش می‌کند تا این مصوبات اصلاح و اجرا شود، سامانه جامع تجارت اشتباهات زیادی دارد اما مواردی است که ناشی از عدم اطلاع و درک درست تجار و بخش خصوصی است.
وی با بیان اینکه یکی از مشکلات جدی این بود که رتبه‌بندی صادرکنندگان نداشتیم، گفت:اتاق بازرگانی کمک کند تا این کار انجام شود چون اگر به دولت سپرده شود مشکلاتی ایجاد خواهد شد که نمونه آن را در رتبه‌بندی واردکنندگان مشاهده کردیم، از اتاق بازرگانی خواستیم که در این زمینه کمک کند اما 5 ماه هست که معطل مانده است.
رئیس کل سازمان توسعه تجارت افزود: اگر اتاق کمک کند تا این سیستم پیاده شود تایید شفاهی رئیس‌جمهور را برای این منظور گرفته‌ام تا تمدید کارت برای صادرکننده رتبه‌دار 4 تا 5 ساله باشد اما اکنون سیستم رتبه‌بندی و امتیازبندی نداریم و نمی‌توان نیز یک شبه آن را حل کرد هر چند کارهای بزرگی صورت گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه تشکل‌ها و بخش خصوصی باید کمک کنند چون نمی‌توان از دولت انتظار داشت یک کشور صادرات محور را تحویل دهد، گفت: امروز دانش‌‌های نو در زمینه تجارت مانند رمزارزها و اسمارت کانترکت و غیره مطرح شده است چراکه تجارت ما هنوز سنتی است و باید تغییر کند.
معاون وزیر صمت با بیان اینکه وقتی مقام معظم رهبری بر دانش‌بنیان بودن تاکید دارند فقط این نیست که جوراب نانو تولید شود بلکه در اقتصاد و تجارت نیز باید از مفاهیم نو و دانش‌بنیان استفاده شود، عنوان کرد: پلتفرم‌های بی تو بی شناخته شده نبود اما امروز در حوزه انجیر با استفاده از این پلتفرم‌ها 80 درصد ارزش افزوده زنجیره می‌توان ایجاد کرد و امروز روی پلتفرم آمازون پایون جمهوری اسلامی ایران را در امارات دنبال می‌کنیم.
پیمان پاک با بیان اینکه اگر زیرساختی و ریشه‌ای حل کنیم تجارت ما مشکلاتش حل می‌شود، به حوزه آفریقا اشاره کرد و گفت: آفریقا گنج پنهانی بوده که از آن غافل بودیم اما در سال 1400 صادرات به آفریقا 100 درصد افزایش پیدا کرده است اکنون با آفریقا امکان تهاتر کامل داریم؛ صادرکننده و تشکل‌ها کمک کنند، ما نیز با تمام مشکلات فضا را فراهم می‌کنیم.
وی اظهارداشت: برای اعزام هیئت‌های تجاری به آفریقا اتاق‌ها باید کمک کنند؛ به ویژه اتاق معین آفریقا که فارس است، کمک کند. امروز یکی از مهم‌ترین مشکلات در حوزه رفت و آمد است هیچ پرواز مستقیم به آفریقا نداشتیم اما به زودی با کشورهای آفریقایی پرواز مستقیم راه‌اندازی می‌شود، خط مستقیم دریایی را نیز پیگیری می‌کنیم که راه‌اندازی شود و خود شخص رئیس‌جمهور نیز در این زمینه ورود کرده است تا این حوزه فعال شود.
پیمان‌پاک با تاکید بر اینکه در حوزه آفریقا اتاق فارس محور شود ما نیز آمادگی داریم که کل کار را واگذار کنیم ولی منافعش به کل تجار برسد و مختص به چند گروه خاص نشود، گفت: کاملا آمادگی داریم که این را دنبال کنیم.
وی با اشاره به حل مشکلات صادرکنندگان در روسیه تصریح کرد: در این منطقه آمادگی داریم که مشکلات را هم در زمینه ارز و حمل و نقل برطرف کنیم چراکه هم دولت روسیه بر رشد فرایند تجارت با ایران تاکید دارد و هم دولت ایران بر این مسئله مصر است.
استفاده از ظرفیت جام جهانی قطر
محسن ربانی‌زاده، معاون امور اقتصادی استاندار فارس در همین جلسه با بیان اینکه تراز بازرگانی فارس امیدوارکننده نبود ولی عارضه‌یابی شده است، اظهارداشت: برخی از مشکلات که بین‌المللی است و نمی‌توان برای آنها اقدام کرد، بخشی ملی است که باید پیگیری شود اما بخش استانی نیز باید خودمان حل کنیم.
وی با بیان اینکه ادغام یا جداسازی وزارت‌خانه‌ها ناشی از بی‌ثباتی است، گفت: باید سیستمی فکر کرد و دلیل تصمیمات اشتباه مشخص شود و تنها با خرد جمعی می‌توان تصمیمی جمعی و گره‌گشا گرفت.
معاون امور اقتصادی استاندار فارس با بیان اینکه درباره استفاده از فرصت جام جهانی قطر جلسات متعددی گرفته شده اما باید از نیروهای مقیم استفاده شود، افزود: 70 درصد از ایرانی‌های مقیم قطر استان فارسی هستند که باید از این ظرفیت استفاده شود.
ربانی‌زاده با بیان اینکه تعاملات استان فارس با سازمان توسعه تجارت می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های ملی کمک کند، تاکید کرد: تصمیم‌ها باید با خرد جمعی باشد و تصمیمات خلق‌الساعه نباشد.
وی با اشاره به مشکلات مطرح شده در جلسه درباره تعاونی‌های مرزنشین عنوان کرد: این مشکلات هفته آینده با جدیت پیگیری می‌شود.
مشکلات تعاونی‌های مرزنشین ظرف هفته آینده پیگیری می‌شود
حمیدرضا ایزدی، رئیس سازمان صمت استان فارس نیز در این جلسه با بیان اینکه میزان صادرات استان فارس از گمرک 424 میلیون دلار بوده اما براساس مبدا تولید از استان فارس و از دیگر نقاط گمرکی 2 میلیارد و 50 میلیون دلار بوده است، گفت: مشخص شدن سهم استان در سامانه صادرات از گمرکات مورد تقاضا است چراکه در آن صورت سهم واقعی فارس از صادرات مشخص خواهد شد.
وی با بیان اینکه برای اینکه برنامه‌ریزی صحیح داشته باشیم باید سیستمی باشد تا میزان دقیق صادرات مشخص شود، افزود: در 3 ماهه جاری 142 میلیون دلار صادرات داشتیم که نسبت به مدت مشابه 147 درصد افزایش داشته است.
رئیس سازمان صمت با بیان اینکه 34 مصوبه کارگروه صادرات بوده که 18 مصوبه اجرا شده است، عنوان کرد: 5 میز ملی اسانس و عرقیات، شیرین بیان، تجهیزات مخابراتی و انجیر در استان فارس تشکیل شده که مسائل و مشکلات احصا و به سازمان توسعه ارسال می‌شود.
ایزدی با بیان اینکه تاکنون 24 عنوان نمایشگاهی برگزار شده است، تصریح کرد: توانمندی شرکت‌های داخلی در نمایشگاه و نیازمندی‌ها نیز احصا شده و کار عملیاتی در حوزه تولید و دانش‌بنیان صورت گرفته است.
وی با اشاره به فعالیت 15 تعاونی مرزنشین در شهرستان‌های مهر و لار و لامرد استان فارس به بخشی از مشکلات این تعاونی‌ها اشاره و خواستار برطرف شدن آنها شد.
رئیس سازمان صمت استان فارس با اشاره به پایانه صادراتی این استان و ظرفیت‌های فارس در بخش کشاورزی گفت: فارس یک استان کشاورزی است و به دلیل ارتباط نزدیک با کشورهای خلیج فارس از دیرباز مراودات زیادی با این کشورها در زمینه تجارت و صادرات محصولات کشاورزی داشتیم و نیاز به پایانه صادراتی از دیرباز محسوس بوده است.
ایزدی تصریح کرد: یک مجوزی توسط سازمان توسعه تجارت در گذشته صادر شده و 300 میلیون تومان نیز بلاعوض داده شد اما این پروژه به دلایل مختلف طول کشیده که امروز یک مجموعه صنعتی قوی در استان فارس برای احداث این پایانه اعلام آمادگی کرده است، به زودی طرح آماده می‌شود و برای مجوز به سازمان مراجعه می‌کنند که تقاضا این است برای صدور مجوز تسریع داده شود.
رئیس سازمان صمت استان فارس با بیان اینکه پایانه صادراتی شهرستان فسا نیز باید احداث شود، عنوان کرد: فسا پتانسیل ایجاد این پایانه صادراتی را دارد چون در تولید مرکبات از شهرستان‌های پیشرو است و سردخانه، سورتینگ و زیرساخت آن نیز آماده شده که برای صدور مجوز به سازمان ارسال شده است.
ایزدی همچنین به دوگانگی صدور پایانه‌های صادراتی اشاره و تصریح کرد: مرجع صدور مجوز از قبل با توجه به مصوبه هیئت وزیران سازمان توسعه تجارت بوده اما به گونه‌ای استنباط می‌شود که صدور مجوز توسط وزارت جهاد باید انجام شود که این امر هم مشخص شود تا متقاضی سرگردان نشود.
وی همچنین گفت: بیش از هزار و 110 کارت بازرگانی در استان فارس صادر شده که حدود نیمی تولیدی و نیمی بازرگانی است.
محمد انصاری، رئیس تعاونی مرزنشینان استان فارس نیز در این نشست با بیان اینکه در استان فارس 15 تعاونی با 200 هزار نفر عضو فعال است که بیشتر در جنوب استان واقع شده‌اند، گفت: این تعاونی‌ها 60 تا 70 میلیون صادرات کالاهای غیرنفتی داشته اما با توجه با بخش‌نامه‌های پیش‌بینی نشده و دست و پاگیر دولت و ادارات مربوطه از سال 92 تاکنون در صادرات افت شدید وجود داشته است.
وی با بیان اینکه برگشت ارز از صادرات دغدغه همه صادرکنندگان است، گفت: صادرات از طریق این تعاونی‌ها
سال گذشته 3 میلیون دلاد بوده که امسال هنوز به 1 میلیون نرسیده و برگشت ارز از صادرات از مهم‌ترین مشکلات تعاونی‌ها است.
انصاری با اشاره به دیگر مشکلات تصریح کرد: افزایش قیمت ارز و اختلاف میان ارز آزاد و نیمایی سبب رکود صادرات تعاونی‌ها شد همچنین سامانه جامع تجارت سبب سرگردانی تجار و صادرکنندگان شده و تعدد سامانه‌ها نیز به این مسئله دامن زده است.
مجتبی محلاتی، دبیر اتاق تعاون استان فارس نیز در این جلسه با بیان اینکه تعاونی مرزنشینان قبل از اینکه پیوست اقتصادی داشته باشند پیوست امنیتی دارد، گفت: اکنون با ورشکست شدن تعاونی‌ها به دلیل مشکلات مطرح شده شاهد خالی از سکنه شدن نقاط مرزی هستیم.
وی گفت: تعاونی‌ها اگر قرار است سامانه‌ای داشته باشند باید در اختیار خودشان باشند نه شرکتی از بیرون؛ با توجه به مشکلات سامانه تار برای تعاونی‌های مرزنشین این سامانه باید تعیین تکلیف شود.
انتهای پیام/424/ی
