در حزب حاکم ترکیه چه خبر است/ عدالت و توسعه جایگاه اجتماعی خود را از دست می‌دهد؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها در ترکیه، انتقاد از دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه بالا گرفته است. تحلیل گران می گویند حزب مزبور، پس از 20 سال حکمرانی، جایگاه اجتماعی خود را از دست داده، به آخر خط رسیده و در انتخابات سال آتی از قدرت کنار زده خواهد شد.

منتقدین بر این باورند که در حزب عدالت و توسعه ترکیه، به جای کادرهای قدیمی و توانمند و تکنوکرات های برجسته ای که الگوی مدرن و موفقی از مدیریت و حکمرانی را به نمایش گذاشتند، مشتی رانت جو و مافیای قدرت سر برآورده اند که تمام ارکان مهم اقتصادی و منابع کشور را در دست گرفته اند.

هر دم از این باغ بری می رسد، فساد مالی در اوج

در چند روز گذشته، چندین مورد از رسوایی های مالی، سیاسی و حقوقی در ترکیه روی داده که نشان می دهد برخی از نمایندگان حزب عدالت و توسعه در پارلمان و همچنین خانواده های متنفذ مرتبط با این حزب، نه تنها در حوزه تجارت آزاد و اقتصاد، بلکه در گستره های غیرقانونی و مافیایی، از قدرت و اختیارات خود سوء استفاده کرده و ثروت اندوزی کرده اند.

سدات پکر، رئیس یکی از بزرگترین شبکه های مافیایی ترکیه که چند ماهی است از ترکیه گریخته و با فایل های ویدیویی خود، با بیش از یکصد میلیون بازدید، شهرت فراوانی به دست آورده، هنوز هم خود را دوستدار و طرفدار اردوغان می داند و با احترام از او یاد می کند.

اما او در چند فایل، اعلام کرده که اسناد مهمی از فساد مالی سیاستمداران حزب عدالت و توسعه در اختیار دارد و آنها را افشا می کند. این سخنان، منجر به استعفای چند مقام مرتبط با حزب شد. اسناد سدات پکر، چنان اهمیتی دارد که حتی بر تحولات سیاسی قبرس نیز تاثیر گذاشت و نخست وزیر بخش ترک نشین جزیره قبرس، مجبور به استعفا شد. چرا که فیلم رسوایی جنسی او توسط سدات پکر در فضای مجازی منتشر شد.

یکی از نمایندگان حزب عدالت و توسعه به نام زهرا تاشکسینلی اوغلو که به تازگی  علیه شوهر خود شکایت کرده و دادخواست طلاق به دادگاه داده، از همسرش درخواست 70 میلیون لیره (نزدیک به 4 میلیون دلار) خسارت کرده است!

همسر او به نام پروفسور اونال بان که یک موسسه دولتی عظیم را به خاطر ازدواج با این نماینده پارلمان در اختیار گرفته بود، قبل از فرار از ترکیه دستگیر شد. بعداً مشخص شد که خانم نماینده، در چندین مناقصه دولتی بزرگ بدون تشریفات قانونی برنده شده و سرمایه های عظیمی را عاید همسر و برادرش کرده است. حالا رسانه ها می پرسند: رقم دقیق این ثروت اندوزی چقدر بوده که تنها درخواست طلاق، در حد 4 میلیون دلار است؟ همه اینها در حالی است که اردوغان رئیس جمهور و بنعلی ییلدرم نخست وزیر وقت ترکیه، هر دو در ضیافت عروسی این نماینده حضور داشتند و اردوغان خطاب به داماد گفته بود: دخترمان نزد تو امانت است.

فساد مالی و سوءاستفاده برخی از حزب عدالت و توسعه نه تنها استانبول و آنکارا، بلکه بسیاری از شهرداری های استان های ترکیه را در برگرفته و میلیاردها دلار نصیب خانواده ها و شرکت های نزدیک به حزب عدالت و توسعه شده است.

این همان حزبی نیست که تاسیس کردیم

بلنت آرنچ، یکی از موسسین حزب عدالت و توسعه ترکیه است که در کنار عبدالله گل، رجب طیب اردوغان و عبداللطیف شنر، از مهمترین شاگردان مرحوم اربکان به شمار می آمد. او که مدت ها معاون نخست وزیر و رئیس پارلمان بوده، بعدها عضو شورای عالی مشاورین رئیس جمهور شد، اما به خاطر بیان انتقادات سیاسی از حزب حاکم، ناچار به استعفا شد.

با این حال، هنوز هم از اردوغان حمایت می کند. آرنچ جدیداً با اشاره به رونمایی از فساد مالی سازمان یافته در دولت و حزب حاکم در رسانه ها، در انتقاد از حزب خود گفته است: این همان حزبی نیست که ما با هزار امید و آرزو تاسیس کردیم.

رئیس اسبق پارلمان ترکیه در توییت خود نوشت: «زمانی که در سال 2002 به قدرت رسیدیم، یکی از اولویت های اصلی ما تلاش برای تاسیس یک جامعه پاک بود. به همین دلیل، ما به سرعت یک کمیسیون تحقیق درباره فساد در پارلمان ترکیه ایجاد کردیم و اطمینان حاصل کردیم که بسیاری از سازمان های جنایتکار به دست عدالت سپرده می شوند. هر ادعایی درباره فساد و رانت را بررسی کردیم و از هیچ موضوعی غافل نشدیم. اما حالا، می بینیم که افشاگری‌های اخیر در مورد سازمان‌های فساد، بی‌نظمی و جرایم سازمان‌یافته و تحولات متعاقب آن به‌ طور جدی وجدان عمومی را تشویش می‌کند. این اتفاقات که از فساد مالی چهره های مرتبط با دولت پرده بر می دارد، باعث ایجاد یک برداشت منفی نسبت به حزب عدالت و توسعه و رئیس جمهور ما می شود. این آکپارتی نیست. این همان حزب عدالت و توسعه ای نیست که ما با هزار امید و آرزو تاسیس کردیم! حزب ما، خود را نگهبان وجدان عمومی در برابر شبکه های جنایتکار سازمان یافته و گروه های ذینفع غیرقانونی می دانست. آنچه امروز باید انجام شود روشن است. باید یک روند حقوقی جامع آغاز شود و هر کسی که قدرتِ حزب و دولت را همچون سپر و زره در اختیار گرفته و دست به فعالیت های غیرقانونی می زند باید به عدالت سپرده شود.»

اسماعیل سایماز از مشهورترین روزنامه نگاران ترکیه نیز در پاسخ گفته است:«جناب آرنچ اشتباه می کنید! اتفاقاً خود خودش است! این دقیقاً آکپارتی است. آکپارتی یعنی این که مردم در صف نان ارزان و بیات باشند و حزب حاکم، سرگرم تقسیم رانت و غنائم! آکپارتی یعنی پارتی بازی و به کارگرفتن مدیران نالایق و مسئولین بی کفایت. آکپارتی یعنی حذف نخبگان و به کار گماردن بی لیاقت ها در گزینش و مصاحبه حضوری. آکپارتی یعنی این که یک آدم ناتوان، صرفاً به خاطر این که پی رو و منسوب فلان طریقت و فرقه است، تمام دروازه های دولت و منابع اقتصادی به رویش گشوده شود، اما شهروندان عادی، گرفتار فقر و گرسنگی باشند.»

حذف منتقدین بیگانه و خودی

ساکت کردن روزنامه ها و شبکه های تلویزیونی منتقد و مخالف حزب حاکم در ترکیه در چند سال گذشته با شدت تمام ادامه داشته است.

مهمترین تاکتیک یاران اردوغان در این زمینه، صرف هزینه چند میلیارد دلاری برای خرید کلیه شبکه های تلویزیونی و روزنامه های منتقد دولت از صاحبان ثروتمند رسانه در بخش خصوصی بود.

در چنین روندی بود که مجموعه عظیم دوغان، با شبکه هایی همچون سی.ان.ان ترک، شبکه کانال دی، روزنامه حریت و چندین رسانه دیگر، به طور کامل توسط یکی از پیمانکاران ثروتمند نزدیک به اردوغان خریداری شد و در عرض یک ساعت، از یک مجموعه رسانه ای عظیم مستقل و منتقد، به یک گروه طرفدار دولت تبدیل شد! اما هنوز هم تعداد معدودی از روزنامه های مستقل باقی مانده اند و البته همچنان که برخی از سیاستمداران قدیمی همچون علی باباجان، شنر و داود اوغلو از اردوغان جدا شدند، منتقدین نیز یا خود از مجموعه رسانه های تحت امر حزب عدالت و توسعه جدا شدند و یا آنها را مجبور به استعفا کرده و به خانه فرستادند.

عبدالرحمان دیلی پاک، یکی از روزنامه نگاران مشهور ترکیه است که حالا 84 سال دارد. او به مدت 50 سال تمام، در روزنامه های محافظه کار ترکیه قلم زده است.

او روز گذشته، پس از 30 سال کامل فعالیت در روزنامه ینی آکیت، استعفا داد و به خانه رفت. ینی آکیت، یکی از روزنامه های قدیمی مُبلغ اندیشه خلافت و حمایت از سلفیت در ترکیه است که همواره سنگ اردوغان و آکپارتی را به سینه زده است.

دیلیپاک نیز از تحلیلگرانی است که رابطه نزدیکی با رئیس جمهور ترکیه داشت و همواره از اعتبار و احترام بالایی برخوردار بود. اما در چند ماه گذشته، انتقاداتی علیه حزب عدالت و توسعه مطرح کرد. مدیر مسئول روزنامه و شبکه تلویزیونی ینی آکیت، مستقیماً با دیلیپاک تماس گرفته و اعلام کرده که این انتقادات، هواداران آکپارتی را به خشم آورده و دیگر لازم نیست در این مجموعه رسانه ای فعالیت کند.

در پایان باید گفت، در بسیاری از متون قدیم و جدید در حوزه علوم سیاسی و نظریات مرتبط با حکمرانی، به این اشاره شده که قدرت ها، در یک مقطع زمانی ظهور می کنند، جایگاه خود را تثبیت می کنند و قدرت آنها به اوج می رسد. اما اگر مزیت ها و اقدامات مثبتی که آنها را به قدرت رسانده حفظ نشود، در یک روند طبیعی و تدریجی، دچار افول شده و از بین می روند. شواهد نشان می دهد که این قاعده در مورد حزب عدالت و توسعه ترکیه صدق می کند. این حزب، با طرح شعارهای مهمی همچون فقردایی و مبارزه با فساد، توجه به قواعد بازار آزاد و سیاست خارجی پویا، شفافیت مالی و مبارزه با رانت، شایسته سالاری و سپردن قدرت و مسئولیت به نخبگان و مدیران کارآمد، به قدرت رسید اما در ادامه نتوانست این مسیر را دنبال کند و خود گرفتار همان موضوعاتی شد که به آنها انتقاد داشت.

انتهای پیام/