مروری بر مهم‌ترین تحولات سیاسی عراق در ایام اربعین
درخواست صدری‌ها برای استعفای نمایندگان وابسته به ائتلاف‌های سیاده و حزب دموکرات از پارلمان عراق، دست رد حلبوسی و بارزانی به مطالبه صدری‌ها و تلاش چارچوب هماهنگی شیعیان برای برگزاری جلسه پارلمان از مهم‌ترین تحولات سیاسی عراق در ایام اربعین بود.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اگرچه که در ایام اربعین بخش زیادی از ملت عراق و نیز ظرفیت های نهادهای سیاسی و دولتی این کشور در خدمت این زیارت میلیونی بود اما در هر حال تلاش‌ها و رایزنی‌های سیاسی هم در این مدت زمانی متوقف نشده بود. در همین راستا هم الاطار التنسیقی (چارچوب هماهنگی شیعیان عراق) تلاش‌هایش را بر از سرگیری هرچه سریع تر جلسات پارلمان متمرکز کرده بود. از طرفی دیگر جریان صدر هم تلاش‌های خود را بر روی انحلال مستقیم پارلمان بدون از سرگیری جلسات آن گذاشته بود. به دور از بیت شیعی هم در بیت کُردی، هنوز که هنوز است توافقی درخصوص موضوع ریاست جمهوری حاصل نشده است. حال در این گزارش ما به بررسی مهم‌ترین رایزنی‌ها و تحرکات در این زمینه خواهیم پرداخت.
درخواست جریان صدر برای استعفای نمایندگانی دیگر از مجلس
یکی از تلاش‌های جریان صدر در این راستا درخواست از ائتلاف السیاده (به رهبری محمد الحلبوسی و خمیس الخنجر) و حزب دموکرات (به رهبری بارزانی) و نیز از نمایندگان مستقل برای استعفا از مجلس بود. در واقع باور و عقیده شخصیت‌های سیاسی این جریان این بود که با استعفای این نمایندگان، مجلس دیگر اکثریت خود را از دست خواهد داد و به همین خاطر هم حساب کاربری مشهور صالح العراقی این درخواست را از نمایندگان مستقل و حزب دموکرات و ائتلاف السیاده کرد تا از طریق استعفای آنان به زعم رهبران این جریان، پارلمان مشروعیت خود را از دست دهد.
اما اشتباه محاسباتی شخصیت های سیاسی این جریان در دو موضوع بود:
الف- به طور کل شخصیت‌هایی همچون محمد الحلبوسی یا خمیس الخنجر یا مسعود بارزانی صرف نظر از گرایشات و دیدگاه هایشان، زعمایی سیاسی هستند و تعامل و درخواست از آنان پروتکل‌های خاص خود را می طلبد و نمی‌شود که با این رهبران از طریق پیام‌های علنی آن هم از طریق فضای مجازی تعامل کرد و البته همین امر هم بر بقیه رهبران سیاسی عراق صادق است. در حقیقت این پیام‌های مجازی ممکن است تأثیر اعجاب برانگیزی بر روی هواداران جریان صدر در خصوص عمل به توصیه‌های مندرج در این پیام ها داشته باشد اما نوع تعامل با بقیه جریان‌های سیاسی قطعا باید با نوع تعامل با هواداران متفاوت باشد.
ب- اما اشتباه دوم در درک غلط از قانون بود. در واقع استعفای این نمایندگان باعث فقدان مشروعیت مجلس نمی‌شد بلکه فقط و فقط باعث تقویت هرچه بیشتر موضع الاطار التنسیقی می شد چراکه با استعفای آنان، نمایندگان الاطار التنسیقی یا متحدان اهل سنت و کرد آنان جایگزین نمایندگان مستعفی می‌شدند؛ همانطور که پیش از این با استعفای نمایندگان جریان صدر، این الاطار التنسیقی بود که تعداد نمایندگانش از طریق نمایندگان جایگزین افزایش چشمگیری پیدا کرد.
رد درخواست جریان صدر توسط الحلبوسی و بارزانی
پس از درخواست مطرح شده از حساب کاربری صالح العراقی، محمد الحلبوسی و مسعود بارزانی طی جلسه‌ای در کردستان عراق، به صراحت با درخواست جریان صدر مخالفت کردند و بر از سرگیری جلسات مجلس و برگزاری انتخابات مجدد پس از تشکیل دولت تأکید داشتند و این به معنای رد درخواست صالح العراقی بود.
با این حال این اقدام به معنای همراهی با الاطار التنسیقی نیز نیست زیرا حزب دموکرات و ائتلاف السیاده خواهان امتیازاتی بزرگ از الاطار التنسیقی هستند (امتیازاتی مانند خروج نیروهای حشد از مناطق اهل سنت که نا امن هستند یا خروج این نیروها از سنجار یا موضوع صادرات نفت اقلیم و یا صدور قانون عفو عمومی برای زندانیان اهل سنت متهم به جرایم تروریستی و...) که این امتیازات در صورت اعطاء، ممکن است نیروهای سیاسی الاطار التنسیقی را مقابل هوادارانشان قرار دهد و باعث نا امیدی آنان از رهبران خود شود اما در هر حال این اقدام الحلبوسی و بارزانی ارسال یک پالس مثبت به الاطار التنسیقی محسوب می‌شود.
تلاش‌های الاطار التنسیقی برای از سرگیری جلسات پارلمان و تشکیل دولت
حال در طرف دیگر وضعیت سیاسی فعلی عراق، الاطار التنسیقی وجود دارد که به شدت در حال تلاش برای از سرگیری جلسات مجلس و سپس تشکیل دولت است. در همین راستا هم بخشی از این چارچوب تلاشش این بود که همین 20 سپتامبر جلسه را از سر بگیرد اما در هر حال این تلاش به سرانجام نرسید. در زمان فعلی الاطار التنسیقی در زمینه رسیدن به هدف خود با دو چالش مواجه است: یکی چالش توافقات سیاسی و دیگری چالش بازگشت دوباره اردوکشی‌های خیابانی.
در همین راستا الاطار التنسیقی برای حل این دو چالش چهار راه کار را تقریبا به طور همزمان اتخاذ کرده است:
یک- برقراری تماس‌هایی مستقیم یا غیر مستقیم با جریان صدر برای راضی کردن رهبری این جریان به مذاکره سیاسی؛ در این راستا طبق برخی از اخبار اخیرا مقتدی صدر با انجام دیداری با هیئت سه گانه متشکل از هادی العامری و نچیروان بارزانی و محمد الحلبوسی موافقت کرده است هرچند هنوز موعدی برای این دیدار مشخص نشده است با این وجود این خبر، یک اتفاق مثبت در مسیر تشکیل دولت محسوب می شود.
دو- اعطای پست نایب رئیس اول مجلس به یک نماینده مستقل؛ در این زمینه یکی از گزینه‌های الاطار التنسیقی برای تصدی این پست محسن المندلاوی است که وی نه تنها یک شخصیت مستقل است بلکه یک سیاستمدار کُرد هم می‌باشد و این اقدامی کم سابقه در این زمینه است که باعث ارسال سیگنالی مثبت به نمایندگان مستقل و نیز به احزاب کرد می شود؛ البته اگر موضوع انتخاب المندلاوی به عنوان نامزد الاطار التنسیقی برای تصدی این پست قطعی شود.
سه- تلاش برای عدم اتحاد میان هواداران جریان صدر با هواداران اعتراضات اکتبر 2019؛ درخصوص این موضوع هم باید گفت که در تاریخ 1 اکتبر قرار است که تظاهراتی توسط هواداران اعتراض اکتبر برگزار شود و در این تظاهرات به احتمال بسیار بالا دوباره هواداران جریان صدر به آنان ملحق می‌شوند. به همین خاطر الاطار التنسیقی از طریق رسانه‌ها و فعالان رسانه‌ای خود تلاش بسیاری دارد که این اتحاد احتمالی را بر هم زند.
چهار- مذاکرات با حزب دموکرات و ائتلاف السیاده؛ در این زمینه هم باید گفت که بخش سخت تر این موضوع در بیت کُردی است زیرا هنوز مشخص نیست که اتحاد میهنی و حزب دموکرات درخصوص موضوع کاندیدای ریاست جمهوری به توافق خواهند رسید یا هر دو به مانند سال 2018 با کاندیداهای جداگانه به بغداد خواهند آمند؟
همچنین در این زمینه الاطار التنسیقی تلاش‌هایی دارد تا حزب دموکرات را راضی به نامزدی برهم صالح برای این پست بکند؛ هرچند این حزب بدون گرفتن امتیازی مناسب از موضع خود عقب نخواهد کشید. از طرفی دیگر الاطار التنسیقی تلاش دارد که لااقل اتحاد میهنی نامزدی غیر از برهم صالح را معرفی کند که تا بدین جا این تلاش‌ها هم به جایی نرسیده است.
البته نباید این نکته را هم فراموش کرد که حصول هرگونه توافق در بیت شیعی یا آمدن دو حزب کُرد با نامزدهای انتخاباتی جداگانه به بغداد، باعث خواهد شد که دست احزاب کُرد برای گرفتن هرگونه امتیاز از احزاب شیعی بسیار بسته شود کما این که حصول هرگونه توافق در بیت کردی باعث بسیار باز شدن دست آنان در امتیاز گیری از احزاب شیعی خواهد شد.
انتهای پیام/
