روابط ترکیه ـ ایران؛ عرصه رقابت و همکاری برای حل مشکلات منطقه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، ترکیه همواره یکی از شرکای مهم تجاری ایران در سال‌های اخیر بوده است، کشوری که همواره هم در حوزه صادرات و هم در حوزه واردات بین چهار شریک اول کشورمان قرار داشته است.

این کشور همسایه، با وجود اشتراکات فراوان، در قرون مختلف تضادها و تعارض  منافعی را نیز با کشورمان داشته است، اما مدل فعلی حکمرانی در این کشور حفظ و کسب منافع حداکثری با وجود تعارض و تضاد است، نمونه‌های فراوانی نیز در این خصوص در برابر کشورهای مختلف، پیمان‌ها و اجلاس‌ها، نزاع‌ها و جنگ‌ها و برخورد با گروه‌های پیرامونی می‌توان برشمرد.

با وجود اختلاف‌ها و تضادهای فراوان در سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، طراحی کریدورها و دالان‌های تجاری، حمایت‌ها و ایستادگی‌ها در برابر برخی از کشورهای همسایه رقیب اقتصادی و به دست آوردن بازارها و منافع تجاری از سیاست‌های مهم دولت اردوغان در دو دهه اخیر است.

بر همین اساس با وجود عضویت ترکیه در ناتو، حمایت از گروه‌های مخالف با بشار اسد در سوریه، ایجاد روابط گرم با رژیم صهیونیستی، تقویت کشورهای ترک‌زبان، تلاش در راه‌اندازی کریدور بین نخجوان و آذربایجان و موارد بسیار دیگر، اما در حوزه اقتصادی، گردش و چرخش این کشور به‌سمت منافع حداکثری است و هیچ خط قرمزی را نمی‌توان برای این کشور متصور شد.

بر همین اساس روابط ترکیه با ایران با وجود اختلافات بسیار در حوزه‌های امنیتی، اقتصادی و در برخی موضوعات منطقه‌ای، به‌رسمیت نشناختن تحریم‌های آمریکا، ترانزیت بین‌الملل و... همکاری مناسبی بوده است،
نمود عینی آن را می‌توان در تقویت سازمان همکاری اقتصادی اکو، راه‌اندازی کریدور ITI (اسلام‌آباد، تهران، استانبول) هم در مسیر جاده‌ای و هم ریلی، اجرای کنوانسیون تیر و تیر الکترونیک، رشد تجاری ایران و ترکیه و حضور مؤثر در اجلاس آستانه دانست.

در حوزه تجارت هم این کشور همواره شریک مهم ایران بوده است. در نیمه نخست امسال، 5 میلیارد و 306 میلیون دلار بین ایران و ترکیه تبادل کالا شده که 2 میلیارد و 626 میلیون دلار آن صادرات ایران به ترکیه و 2 میلیارد و 680 میلیون دلار آن نیز صادرات ترکیه به ایران بوده است.

صادرات 6ماهه کشورمان به ترکیه 11 درصد کل صادرات 24 میلیارد و 251 میلیون دلاری کشور در نیمه نخست امسال را به خود اختصاص داده که در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل 14 درصد ارزش صادراتمان به ترکیه افزایش یافته است.

10 درصد از کل واردات 26 میلیارد و 31 میلیون دلاری به کشور در نیمه نخست امسال نیز از ترکیه بوده که این میزان نیز بیش از 10 درصد نسبت به نیمه نخست سال 1400 افزایش یافته است، این در حالی است که در نیمه نخست سال قبل، نسبت به نیمه نخست سال 1399 نیز در صادرات کالای ایرانی به ترکیه رشد 247درصدی و در واردات از ترکیه نیز 33 درصد رشد را شاهد بودیم.

همکاری‌های اقتصادی، تجاری، ترانزیتی و امنیتی با وجود رقابت‌های منطقه‌ای یکی از مؤلفه‌های همگرایی ایران و ترکیه در سال‌های اخیر است که این موضوع را می‌توان با طراحی مناسب و اراده دو کشور به‌عنوان فرصتی برای جهان اسلام و منطقه، برای حل مشکلات منطقه‌ای و تقویت مناسبات نگریست.

یادداشت: سید روح‌الله لطیفی کارشناس منطقه

انتهای پیام/+