گزارشی از پرورش عقرب در لرستان؛ درآمدزایی پرسود با سلاح کژدم + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، کَژدُم یا عقرب یکی از گونه‌های بندپایان رده عنکبوتیان است که 8 پا و نیشی با زهر کشنده دارد. از زهر عقرب برای ساخت پادزهر و همچنین دارو برای درمان دیابت، سرطان و روماتیسم استفاده می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که از زهر عقرب می‌توان به‌عنوان مسکّن و در درمان بیماری‌های خودایمنی، آرتروز، سرطان و پاک‌سازی بدن از تومور‌های سرطانی استفاده کرد.

نقش مهم زهر عقرب در درمان بسیاری از بیماری‌ها باعث شده است در سال‌های اخیر بسیاری از افراد به تجارت این بندپای کشنده اما درمانی روی آورند به‌گونه‌ای که اکنون پرورش عقرب یکی از شغل‌های نوپاست و اخیراً در برخی مناطق با ایجاد دوره‌های آموزش صید و پرورش عقرب با استفاده از فرآوری بیولوژیک و سم تولیدی از این بندپا به‌منظور تولید واکسن و دارو به درآمدزایی و ارزآوری خوبی از پرورش و نگهداری آن دست یافته‌اند.

در شهرستان بروجرد استان لرستان 2 جوان با روی آوردن به پرورش عقرب ضمن اینکه قصد دارند با شکستن تابوی پشت‌میزنشینی درهای اشتغالی جدید را به‌روی تولید استان بگشایند، در صورت حمایت‌های لازم می‌توانند با پرورش عقرب نقشی مؤثر در تولید داروهای مورد نیاز بیماران ایفا کنند.

نوید گلی کارشناس دامپزشکی و تیمور مرادی کارشناس ارشد کشاورزی دو جوان هستند که بیش از چهار سال است به‌دنبال مجوزهای لازم ایجاد یک مرکز پرورش عقرب در بروجرد پله‌های ادارات را بالا و پایین رفته‌اند.

سم عقرب محصولی استراتژیک

نوید گلی یکی از این جوانان بروجردی است که اقدام به تکثیر و پرورش عقرب در منزل شخصی خود کرده است و بنا دارد با همکاری تیمور مرادی یک مجموعه پرورش بزرگ عقرب را در شهرستان بروجرد راه‌اندازی نماید.

وی با بیان اینکه سم عقرب ماده اولیه ساخت داروهای مختلف در کشور است، اظهار داشت: سم تولیدی عقرب یک محصول استراتژیک است و در ساخت داروهای بیماری‌هایی همچون سرطان، ایدز، دیابت، ام‌اس، کولیت و پیوند قلب کاربرد دارد.

گلی با اشاره به اقدامات لازم برای تأسیس مرکزی برای پرورش عقرب، افزود: بعد از مرکز پرورش عقربی که در شیراز وجود دارد و اولین مرکز پرورش عقرب در دنیا نیز محسوب می‌شود، مرکز پرورش عقربی که ما به‌دنبال تأسیس آن در شهرستان بروجرد هستیم دومین مرکز بزرگ پرورش عقرب دنیا از لحاظ تعداد محسوب می‌شود.

این جوان بروجردی با اشاره به ایجاد اشتغال مستقیم برای تعداد 50 تا 100 نفر در این مرکز 2200 مترمربعی، عنوان کرد: این مرکز پرورش عقرب می‌تواند ارزآوری بالایی را برای کشور به‌همراه داشته باشد چون قیمت هر گرم سم تولیدی بین 10 تا 20 هزار دلار ارزش دارد.

تصویب طرح پرورش عقرب در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان

وی با بیان اینکه "بیش از چهار سال است که به‌دنبال مجوزهای ایجاد یک مرکز تکثیر و پرورش عقرب هستیم"، اضافه کرد: استارت دریافت مجوزها را از برج پنجم سال 1397 آغاز کرده‌ایم.

گلی گفت: تقریباً هر مجوزی سه تا چهار بار تمدید شده است اما هنوز نتوانسته‌ایم مجوز تأسیس را دریافت کنیم.

وی ابراز کرد: اکنون تنها ایرادی که برای تأسیس مجوز وجود دارد نظر کمیسیون راه و شهرسازی است که به‌محض اعلام نظر می‌توانیم مجوز را دریافت نماییم.

این جوان بروجردی عنوان کرد: خوشبختانه طرح ما در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان با نظر مساعد استاندار و معاونین اخیراً مصوب شده است و به‌زودی مجوزهای لازم را از محیط زیست نیز دریافت خواهیم کرد.

ثبت یازدهمین فارم بیولوژیک به نام کارآفرین بروجردی

محمد گودرزی ساکن شهرستان بروجرد نیز یکی از کسانی است که توانسته است در سال 1397 مجوز بهره‌برداری یک مرکز پرورش عقرب را در این شهرستان بگیرد.

وی که در رشته گیاهان دارویی تحصیل کرده است علت تمایل خود را به فعالیت در این زمینه آشنایی با دوستانی عنوان می‌کند که در یک مجموعه سم‌شناسی کار می‌کرده‌اند و مشوق وی برای ایجاد مرکز پرورش عقرب شده‌اند.

وی با اشاره به اینکه اولین مرکز پرورش عقرب ایران مؤسسه رازی است، افزود: مرکز پرورش عقرب بنده در شهرستان بروجرد دومین مرکز پرورش عقرب در ایران محسوب می‌شود و یازدهمین فارم بیولوژیک در دنیا به نام بنده ثبت شده است.

این تولیدکننده زهر عقرب با اظهار اینکه "در زمان حاضر کشور مکزیک 2 گونه عقرب پرورش می‌دهد"، گفت: این در حالی است که مجموعه ما در زمان حاضر 6 گونه عقرب پرورش می‌دهد.

پرورش 25هزار قطعه عقرب

گودرزی با اشاره به وجود 25هزار قطعه عقرب در مرکز پرورش در حال فعالیت خود، عنوان کرد: این مرکز ظرفیت پرورش عقرب تا 2 میلیون قطعه را دارد و مبلغ 4 میلیارد تومان هم هزینه راه‌اندازی مجموعه کرده‌ام.

وی با اعلام تولید سالانه 500 سی‌سی زهر عقرب از مجموعه پرورشی خود، اضافه کرد: در زمان حاضر مرکز پرورش عقرب بنده به‌صورت خانوادگی نگهداری می‌شود و چهار نفر در این مجموعه مشغول فعالیت هستیم.

این پرورش‌دهنده عقرب با انتقاد از کم‌لطفی مسئولان در توجه به مشکلات کارآفرینان این حوزه، گفت: متأسفانه علی‌رغم تشویق‌های زیادی که از کارآفرینان برای فعالیت در این زمینه می‌شود اما هیچ‌گونه حمایتی از سوی مسئولان نسبت به کارآفرینان این حوزه صورت نمی‌گیرد.

وی با بیان اینکه "به‌جرئت می‌توانم بگویم که هنوز یک گرم زهر عقرب در ایران معامله نشده است"، ادامه داد: متأسفانه مافیایی که در این بخش ایجاد شده است اجازه نمی‌دهد که سم‌های تولیدی ما در بازارهای هدف مشتری‌های خود را پیدا کند و تمام سم تولیدی روی دست ما مانده است و علی‌رغم اینکه قرار بود سرم‌سازهای سراسر کشور سم تولیدی ما را خریداری کنند به‌دلیل دستان مافیایی که وجود دارد اجازه این کار داده نمی‌شود.

صنایع تبدیلی مکمل موردنیاز طرح‌های پرورش عقرب

گودرزی با اشاره به نقش مهم تحریم‌ها در عدم صادرات این محصول به کشورهای هدف، عنوان کرد: با وجودی که کشورهای آلمان، فرانسه و سوئیس متقاضی خرید سم عقرب هستند اما به‌دلیل شرایط تحریم حاکم بر کشور به‌محض اینکه متوجه می‌شوند ایرانی هستیم حتی جواب ای‌میل‌هایمان را هم نمی‌دهند.

وی با یادآوری اینکه زهر عقرب نقش مهمی در درمان بسیاری از انواع سرطان‌ها و بیماری‌های خاص دارد، تصریح کرد: در این راستا با توجه به اینکه زهرهای تولیدشده متقاضی خرید در کشور و صادرات نداشت تصمیم گرفتیم که مجوز تأسیس یک کارخانه سرم‌سازی را هم بگیریم که به ما گفته شد که "سازمان زندان‌ها و یا بنیاد مستضعفان می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند"، اما زمانی که دنبالش را گرفتیم به ما گفتند "می‌توانیم 10 میلیارد تومان تسهیلات بدهیم" که ما هم به‌دلیل اینکه به سرمایه‌ای بالغ بر 200 میلیارد تومان برای این کار نیاز داشتیم منصرف شدیم.

گودرزی با اشاره به پیگیری‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای رفع مشکلات مجموعه پرورش عقرب خود درخصوص فروش سم‌های تولیدی، افزود: قرار بر این شده است که هفته آینده جلسه‌ای برگزار شود و رایزنی‌های لازم از طریق سپاه جهت بازاریابی و فروش سم‌های تولیدشده صورت بگیرد.

این کارآفرین بروجردی گفت: از مسئولان انتظار داریم که با توجه به مجموعه‌ای که ایجاد شده و هزینه‌هایی که در این زمینه صرف شده است و وقت و انرژی که برای پرورش عقرب‌ها گذاشته‌ایم در زمینه بازاریابی و فروش زهرهای تولیدشده و پرداخت تسهیلات جهت ایجاد کارخانه سرم‌سازی حمایت‌های لازم را از ما داشته باشند.

شناسایی 78 گونه عقرب در ایران

نبی‌الله قائدرحمتی معاون فنی اداره‌کل محیط زیست لرستان نیز در گفت‌وگو با تسنیم در این باره اظهار داشت: در راستای اجرای مواد یک و هشت قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و مواد یک و 6 و 7 قانون شکار و صید و مواد 21، 31، 33، 34، 35 و 36 آیین‌نامه اجرایی قانون شکار و صید در راستای مدیریت بر امور مربوط به جانوران وحشی از جمله نظارت و صدور مجوز یا پروانه برای نگهداری و خرید و فروش، تکثیر و پرورش و ورود و صدور حمل حیوانات وحشی بومی و غیربومی از وظایف ذاتی سازمان محیط زیست است.

وی با بیان اینکه در راستای این وظیفه محیط زیست، دستورالعمل اجرایی طرح‌های تکثیر و پرورش خزندگان، دوزیستان و بی‌مهرگان تهیه شده است، افزود: براساس این دستورالعمل کسانی که به اداره‌کل محیط زیست مراجعه کنند و شرایط و ضوابط اجرای طرح‌های مربوطه را داشته باشند به آنها مجوز داده می‌شود.

قائدرحمتی با اشاره به شناسایی 78 گونه عقرب در ایران، گفت: بااین‌حال فقط روی سه چهار گونه در بحث سم‌گیری و تولید کار می‌شود و هرکدام از این گونه‌ها از نظر ماده مؤثره سم نیز با یکدیگر متفاوت هستند که در این رابطه معمولاً گونه‌های زرد، سیاه و خاکستری وجود دارد.

معاون فنی اداره‌کل محیط زیست لرستان با اشاره به اینکه محیط زیست استان تاکنون یک مجوز بهره‌برداری صادر کرده که در شهر بروجرد است، عنوان کرد: همچنین 2 مجوز احداث (در بروجرد و الیگودرز) نیز صادر شده است که با این اوصاف تاکنون درمجموع سه مجوز در استان لرستان صادر شده است.

نیاز به نگهداری سم در شرایط خاص و ویژه

وی با اشاره به در دست بررسی بودن 2 درخواست نیز افزود: این درخواست‌ها مربوط به شهر خرم‌آباد هستند، در صورتی که مراکز علمی و تخصصی ذی‌صلاح قصد انجام کار در این زمینه را داشته باشند و بدون آسیب به جمعیت مولدی که در طبیعت وجود دارد کار کنند قطعاً همکاری لازم را خواهیم داشت تا فشار کمتری بر طبیعت وارد شود.

قائدرحمتی با بیان اینکه براساس تعریف‌ها و تمجیدهایی که گفته می‌شود تولید زهر عقرب به این آسانی نیست که هرکسی بتواند در این زمینه کار کند، تصریح کرد: تولید سم کار سخت و پرخطری است و معمولاً هم جاهایی که از این سم استفاده می‌کنند از نوع خشک باید استفاده کنند چرا که در فعالیت‌های درمانی و پزشکی کاربرد دارد و بیشتر در زمینه سرم‌سازی استفاده می‌شود.

وی افزود: خریداران آن هم کسانی هستند که مورد اطمینان هستند و باید شرایط استریل و بهداشتی بسته‌بندی را رعایت کنند در غیراین‌صورت سم تولیدی خواص خود را از دست می‌دهد و بدن را با مشکل مواجه می‌کند.

معاون فنی محیط زیست لرستان با تأکید بر اینکه کسانی که می‌خواهند در این زمینه کار کنند حتماً باید متخصص این کار باشند و از تجربه کافی برخوردار باشند، عنوان کرد: عده‌ای در فضای مجازی ممکن است در خصوص دوره‌های آموزشی بدون تخصص اقدام به کلاهبرداری از افراد نمایند که مردم در این‌خصوص لازم است با آگاهی و از طریق افراد معتبر اقدام به یادگیری نمایند.

برطرف‌شدن نیازهای دارویی کشور با پرورش عقرب

وی ادامه داد: کسانی که قصد وارد شدن به بازار این کار را دارند حتماً باید یک نفر دامپزشک و یک نفر جانورشناس را در تیم خود داشته باشند که از تخصص کافی برخوردار باشند.

قائدرحمتی با اشاره به احیای زیست‌بوم‌های آسیب‌دیده (برای گونه‌های در معرض خطر) به‌عنوان یکی از برنامه‌های مدنظر سازمان محیط زیست، گفت: معمولاً به‌دلیل اینکه ممکن است افراد غیرمتخصص بدون در نظر گرفتن اینکه گونه مورد استفاده ممکن است از گونه‌های در معرض خطر انقراض باشد توصیه ما این است که از گونه‌های پرورشی برای سم‌گیری استفاده کنند.

محمدحسین جناب مدیرکل دفتر جذب و سرمایه‌گذاری لرستان نیز با بیان اینکه درآمدزایی بالای پرورش عقرب در سالهای اخیر موجب ترغیب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به‌سمت فعالیت در این رشته شده است، افزود: راه‌اندازی چنین مجموعه‌هایی می‌تواند بخشی از نیازهای دارویی کشور را مرتفع کند و صادرات کشور را نیز افزایش دهد.

وی با بیان اینکه دفتر جذب و سرمایه‌گذاری استان آمادگی حمایت از کارآفرینان دارای طرح‌های دارای توجیه اقتصادی در لرستان را دارد، عنوان کرد: در این راستا بدون هیچ‌گونه محدودیتی تسهیلات مورد نیاز در اختیار متقاضیان این‌گونه طرح‌ها قرار خواهد گرفت.

اختصاص 54هزار میلیارد ریال تسهیلات سرمایه‌گذاری و اشتغال در لرستان

فرهاد زیویار استاندار لرستان نیز هفتم مهرماه امسال در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان با ابراز اینکه "با شرایط خوبی که در سال گذشته داشتیم توانستیم بیش از 20 هزار میلیارد ریال جذب اعتبار برای تسهیلات در حوزه سرمایه‌گذاری و اشتغال استان داشته باشیم"، گفت: خوشبختانه برای سال مالی جدید این رقم به 54 هزار میلیارد ریال افزایش پیدا کرده است که فرصت خوبی برای بخش سرمایه‌گذاری و اشتغال استان است.

وی در خصوص مصوبات جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، افزود: یک طرح تولید و پرورش عقرب به‌منظور بهره‌برداری دارویی در جلسه امروز به تصویب رسید.

با توجه به نقش مهمی که امروزه زهر عقرب در تولید انواع داروهای موردنیاز بیماران دارد، می‌طلبد که کارآفرینان این حوزه بیش از پیش مورد حمایت‌های لازم قرار گیرند تا ساخت داروهای موردنیاز بیماران خاص شتاب جدی‌تری در کشور به خود گیرد.

انتهای پیام/641/.+