واکنش حسن ملکی به حذف از ماهواره/ داخلی‌ها چگونه «شبکه جام‌جم» ببینند؟
حسن ملکی در واکنش به سؤالی درباره تحریم‌های اخیر اتحادیه اروپا گفت: ما نگرانی از قطع در ماهواره نداریم چون توافق‌هایی با شرکت‌های خصوصی داریم که به محض هرگونه اتفاقی با آنها وارد عمل خواهیم شئد و همچنین از طریق داخل هم برنامه‌ریزی‌هایی شده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، امروز شبکه جام‌جم 26 سالگی‌اش را جشن می‌گیرد. شبکه‌ای که 26 آذرماه سال 1376 بنیانگذاری شد. این شبکه برنامه‌های خودش را به زبان فارسی و با هدف گسترش ارتباط ایرانیان بیرون از کشور، پاسخگویی به نیاز مخاطبان ایرانی و فارسی زبانان خارج از کشور، توجه به فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی، آگاهی‌رسانی از رویدادها و حفظ هویت ایرانی برای ایرانیان بیرون از کشور تولید و پخش می‌کند.
از تاریخ هشتم خردادماه 1398 حسن ملکی به عنوان مدیر شبکه جهانی جام‌جم منصوب شد. این شبکه سه کانال اروپا، آمریکا و آسیا دارد و برنامه‌هایش از بیست و هشتم فروردین‌ماه 1401 به کیفیت HD ارتقاأ یافت. کانال یک جام‌جم به کانال اروپا اختصاص دارد که برای اولین بار یک شبکه تلویزیونی از داخل کشور و با زبان روان‌فارسی، پاسخگویی به نیاز مخاطبان ایرانی و فارسی‌زبان خارج از کشور را هدف قرار داده بود. تجهیزات فراهم آمده برای پوشش یک قاره پیش‌بینی شده و جام‌جم کار خود را با مخاطب قراردادن ساکنان قاره اروپا آغاز کرد.
کانال دوم جام‌جم را به کانال آمریکا می‌شناسند؛ موفقیت جام‌جم 1 در کسب رضایت مخاطبان بیرون از کشور منجر شد که از سال 1378 یعنی دو سال پس از راه‌اندازی کانال اروپا، تجهیزات لازم برای پوشش دادن اهداف از پیش تعیین شده به مخاطبان ساکن قاره آمریکا فراهم شد و در 19 بهمن سال 1378 کانال2 (آمریکا) نیز به حیطه مدیریتی شبکه جهانی جام‌جم افزوده شد.
در هشتم خردادماه سال 1381 ساکنان قاره آسیا و اقیانوسیه نیز تحت پوشش شبکه جهانی جام‌جم قرار گرفتند و کانال سه جام‌جم به نام کانال آسیا راه افتاد.
از روز 27 دی 1393، پخش برنامه کانال‌های جام‌جم 2 و 3 متوقف شد. تا 9 اردیبهشت 13933، برنامه‌های این دو شبکه، از شبکه جهانی جام‌جم پخش و در زمانی مشخص، بازپخش می‌شد. از 9 اردیبهشت 1399، در زمان مدیریت حسن ملکی، پخش برنامه‌های کانال‌های جام‌جم 2 و 3 دوباره از سر گرفته شد.
نشست خبری رئیس شبکه جام‌جم در بیست و ششمین سالگرد تاسیس شبکه جهانی جام‌جم با حضور اهالی رسانه برگزار شد. او صحبت‌هایش را با تشریح برنامه‌ها و مروری بر چگونگی تشکیل شبکه جهانی جام‌جم آغاز و به تعامل با ایرانیان خارج از کشور و فارسی‌زبان‌هایی اشاره کرد که امروز بیننده پروپاقرصِ این شبکه تلویزیونی‌اند. از افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان گرفته تا غیرفارسی‌زبان‌هایی که از طریق زیرنویس انگلیسی، برنامه‌ها و آثارِ این سه کانال تلویزیونی را دنبال می‌کنند.
اهداف و محورهای شبکه جام‌جم؛ از توجه به هویت ملی تا پاسداشت زبان فارسی
او به اهداف و محورهای شبکه جام‌جم اشاره کرد که تمام برنامه‌سازی‌ها و فعالیت‌های آن بر روی این محورها متمرکز است. اهدافی همچون حفظ هویت و فرهنگی ملی، حرکت در مسیرِ هویت‌محوری و عدالت‌گستری و توجه به سبک زندگی؛ نمایش زیبایی‌ها و برجسته کردن پیشرفت‌های علمی فرهنگی؛ شعر و زبان فارسی و پاسداشت زبان فارسی به عنوان هویت‌ملی؛ پیگیری مشکلات حقوقی و کنسولی ایرانیان خارج از کشور؛ تأکید بر استفاده درست از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور در تولید برنامه‌ها؛ برقراری ارتباط و تعامل با مخاطب پیشرو بودن نسبت به سایر شبکه‌ها و مرجعیت در این زمینه؛ مرجع در استفاده از شبکه‌های اجتماعی؛ دیده شدن تصویر ایرانیان خارج از کشور در برنامه؛ تقویت حسّ ایرانی و مسلمان بودن و میهن‌دوستی فرهنگ ایرانی اسلامی؛ تنوع موضوع و ساختار دادن به آن شبکه؛ ایجاد بستری برای نشاط و سرگرمی حلال و استفاده شبکه از نظرات و نگاه مخاطبان.
ملکی به توجه مخاطب و ریزش مخاطبین این شبکه تلویزیونی اشاره کرد و گفت: ایرانیان خارج از کشور در زمانی که ماهواره شبکه‌های فارسی‌زبان نداشت مخاطبِ پروپاقرصِ شبکه جام‌جم بودند؛ چه آن موقع و چه این روزها که از محیط زندگی‌شان فیلم و برنامه تولید می‌شود و به گونه‌ای خودشان را در قابِ شبکه جام‌جم می‌بینند، این هم دلیلی است که بیننده این شبکه را دنبال می‌کند. اما برخی از سیاست‌های داخلی مثلِ کاهش اعتبار ریالی و ارزی که قبلاً بهتر اختصاص داده می‌شد و حتی بهره‌مندی از برخی امکانات و مجریان و برنامه‌سازان موفق، توقف سه کانال به یک کانال هم مزید بر علت شد بخشی از مخاطبین همراه از دست بروند.
وی افزود: از طرفی تحریم‌ها و برخی رفت و آمدها در فتنه‌ها، باعث شد شبکه‌های فارسی‌زبانِ ضدانقلاب در ماهواره شکل بگیرند و بخشی دیگر از ریزش مخاطب را برای شبکه ما به وجود آورند و به گونه‌ای شبکه تا حدودی مخاطبینش را گم کند. منتها در چند سال گذشته سعی کردیم این اشکال را برطرف کنیم.
توجه به گروه سنی کودکان
مدیر شبکه جهانی جام‌جم با اشاره به کارهایی که برای کودکان انجام شد و توجه به آموزش زبان فارسی، تأکید کرد: در حوزه کودک و نوجوان که از حوزه‌های مهم ما به شمار می‌رود و حدود 10 درصد از برنامه‌های ما را شامل می‌شود، در راستای علاقه‌مند کردن این گروه‌های سنی به فرهنگ و زبان فارسی اقدام به تولید برنامه‌هایی کرده‌ایم، چرا که یکی از مخاطراتی که امروزه بین نسل‌های سوم و چهارم ایرانیان خارج از کشور با آن مواجهیم، فاصله گرفتن از هویت و فرهنگ و زبان فارسی است و در تلاشیم تا باعث علاقمند شدن ایرانیان خارج از کشور به زبان فارسی شویم.
او با نگاهی به برنامه «میراث مشترک» و تمرکز بر روی ساخت کارهایی که به زبان فارسی و اهمیت آن ختم می‌شود، خاطرنشان کرد: در حوزه آموزش زبان فارسی و علاقه‌مندی ایرانیان به زبان فارسی نیز شبکه جام‌جم در راستای همکاری با وزارت آموزش و پرورش در جهت استفاده از ظرفیت مدارس ایرانی خارج از کشور اقدام کرده است. نمونه بارز آن ساختِ‌برنامه‌ای تحت عنوان «میراث مشترک» است که سه مجری افغانستانی، تاجیکستانی و ایرانی دارد. این برنامه ادبیات فارسی را سرمنزل اصلی خود قرار داده و همچنین برنامه «آنچه خود داشت» هم به شعر و ادبیات می‌پردازد.
مسابقه «محله ایرانی» برای ایرانیان خارج از کشور
ملکی با اشاره به ساخت مسابقه «محله ایرانی» ویژه ایرانیان خارج از کشور که هم فرزندان بیننده‌اش خواهند بود و هم والدین‌شان، گفت: مسابقه «محله ایرانی» با اجرای مسعود روشن‌پژوه با همان سبک مسابقه محله برای ایرانیان مقیم کشورهای دیگر انجام خواهد شد. در واقع مخاطب این برنامه ایرانیان خارج از کشور، کودکان، نوجوانان و والدین آنها هستند. برای کودکان و نوجوانان جنبه سرگرمی دارد و برای والدین‌شان نوستالژی همان مسابقه قدیمی «محله» است.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از محورهای شبکه جام‌جم تغییر جهت از برنامه‌های تأمینی خام به سوی فرآوری‌های هوشمندانه در جهت خلاقیت و نوآوری در برنامه‌ها و محتوامحوری در برنامه‌های شبکه است. یک زمانی برنامه‌هایی که پخش می‌شد یک حالت داخلی را داشتند و الان با تفاوت‌هایی که ایجاد می‌شود وجه جام‌جمی خودش را داشته باشد. تقویت برنامه‌ها و تولید وجه جام جمی برنامه‌ها از ویژگی‌های این دوره است که شامل برنامه‌های ستارگان پارسی، میراث مشترک و قند پارسی است. ستارگان پارسی چالشی میان افرادی از کشورهای هند، افغانستان و جوانان ایران و تبادل عناصر فرهنگی با غیر ایرانی‌هایی است که به زبان فارسی صحبت می‌کنند.
پرداختن به دستاوردها و موفقیت‌های کشور
مدیر شبکه جام‌جم درباره راهبرد پرداختن به دستاوردها و موفقیت‌های کشور در ساخت برنامه و آثارِ شبکه، گفت: مسئله پیشرفت ایران را در برنامه‌هایی همچون «کنکاش» و «صبح پارسی» داشتیم تا ایرانیان خارج از کشور در جریانِ این اتفاقات قرار بگیرند. ما دنبالِ سیاه نمایی نیستیم که در برخی از برنامه‌ها و سریال‌ها به این رویه عمل می‌شود و ما نباید در اینجا از چالش‌ها بگوییم به جایِ آن باید پیشرفت‌ها و دستاوردهای ایران را نشان دهیم که اتفاق درستی هم هست. در این راستا دانشمندان و نخبگان جوان را در قالبِ برنامه‌هایی معرفی می‌کنیم. از خرده فرهنگ‌ها و رنگین‌کمانِ اقوام و موسیقی‌های اصیل و نابِ ایرانی می‌گوییم.
مدیر شبکه جهانی جام‌جم ضمن اشاره به ویژه برنامه‌های این شبکه برای ارتباط با ایرانیان خارج از کشور و تبادل عناصر فرهنگی با غیرایرانی‌ها در «ستارگان پارسی» گفت: پررنگ شدن نشاط و امید و استفاده از ظرفیت همکاری با وزارت امور خارجه، برقراری ارتباط میان مسولان استانی و ایرانی‌هایی که مربوط به استان‌های مختلف کشورمان هستند، ارتباط با نمایندگی‌های ولی فقیه در دانشگاه‌ها از جمله برنامه‌های تعاملی شبکه جام جم با دیگر دستگاه‌هاست. در این دوره در تلاشیم تا برنامه‌های شبکه مبتنی بر برنامه‌های گام دوم انقلاب اسلامی طراحی شود.
وی ادامه داد: استفاده از ظرفیت مؤثر استانی، توجه به فرهنگ اقوام مختلف و تولیدات متناسب با فرهنگ قاره‌های جهان از جمله برنامه‌های دیگر در شبکه جام جم است. همچنین عدالت‌گستری و هویت‌محوری، برجسته‌سازی ظرفیت‌های قومی، توجه به شعر و ادبیات فارسی و پاسداشت زبان فارسی از جمله انتظارات رئیس رسانه ملی از شبکه جام جم است. استفاده از ظرفیت خارج از کشور در بحث تولید برنامه‌ها و ایجاد شرایطی برای حضور ایرانی‌های خارج از کشور در قاب برنامه‌های تلویزیونی و پرداختن به هویت دینی و ملی از جمله برنامه‌های شبکه در این دوره است.
استفاده از ایرانیان خارج کشور در نقش «خبرنگاران افتخاری»
ملکی در خصوص استفاده از ایرانیان خارج از کشور در نقش «خبرنگاران افتخاری» گفت: برای خارج کردن شبکه از حالت یک سویه و رفتن به سمت فضای‌تعاملی، طرح خبرنگاران افتخاری را پیاده کردیم و 70 نفر از ایرانیان خارج از کشور در اقصی نقاط دنیا با فراگیری آموزش‌های اولیه، خبرنگار افتخاری شدند. ما محدودیتی برای نشان دادن تصویر ایرانیان خارج از کشور نداریم و شبکه جام‌جم، خانه آنهاست.
لزوم توجه به بیانیه گام دوم انقلاب
وی ضمن اشاره به لزوم توجه به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی در متن برنامه‌های این شبکه اظهار داشت: یکی از موضوعاتی که تا امروز مورد غفلت و بی‌توجهی قرار گرفته، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی است. حرکتی که در جهت زیباسازی ساختمانی است که در چهل سال گذشته بنا شده است. مقام معظم رهبری در چهار حوزه مبارزات پیش از انقلاب، راهی که پیش رو داریم، اقداماتی که انجام شده و جوانان این بیانیه را عنوان کرده‌اند.
مدیر شبکه جام‌جم همچنین خاطرنشان کرد: در سازمان صدا و سیما تاکنون کار خاصی در این حوزه صورت نگرفته است. قصد شبکه جام‌جم این است که در هرکدام از برنامه‌ها به فراخور موضوع آن برنامه به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی توجه شود. در حال حاضر بیانیه گام دوم انقلاب تحلیل شده و برای راهبردهای محتوایی شبکه جام جم توزیع و دستورالعملی برای ساخت برنامه‌ها تدوین شده است. به طور مثال برنامه نیمکت برای گفتگوی صمیمانه با جوانان در خصوص مسائل کشور مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی طراحی شده است. این گفت‌وگوها در مکان‌هایی مانند پارک، مترو، مدرسه برای تعامل میان جوانان طراحی شده است.
برنامه شبکه جام جم برای مقابله با تحریم اتحادیه اروپا
ملکی در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم درباره تحریم اتحادیه اروپا، قطع شبکه پرس‌تی‌وی و برنامه شبکه جهانی جام‌جم برای اینکه دچار حذف یا قطعی نشود، گفت: ما امروز با وجود اینکه از طریق 4 ماهواره پوشش داده می‌شویم، اما دنبال اصلاح سیگنال‌رسانی هستیم. اما درباره تحریم اتحادیه اروپا و قطع شبکه پرس‌تی‌وی که اشاره کردید باید بگویم یک سال قبل با شرکت‌هایی در اروپا توافق کردیم که به محض هرگونه مشکلی، فعالیت‌مان را با این شرکت‌های خصوصی ادامه دهیم. البته از طریق تلوبیون برای داخلی‌ها هم هر سه کانال به نمایش درمی‌آید و همچنین از طریق داخل سازمان هم برنامه‌ریزی‌هایی شده است.
پایان پیام/
