بیانیه ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه علمیه درباره هوش مصنوعی

به گزارش خبرگزاری تسنیم،‌ ستاد راهبری فناوری های هوشمند در زمینه هوش مصنوعی به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه بیانیه‌ای به شرح ذیل صادر کرد:

بسمه تعالی

«الإسلامُ یَعْلوا و لایُعْلی عَلَیه»
«مسئولین با بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی حوزه‌های علمیه، در زمینه هوش مصنوعی گام‌‌هایی فعالانه بردارند.»

امروزه اهمیت هوش مصنوعی و جایگاه آن در آینده جهان بر کسی پوشیده نیست. رشد تصاعدی مباحث علمی و تولیدات فنی مرتبط با هوش مصنوعی و نقش آفرینی آن در توسعه و پیشرفت جوامع، کشورهای زیادی را بر آن داشته است تا در این زمینه اقدام به طراحی چشم‌اندازهای کلان نموده و با اختصاص بودجه‌های هنگفت در این وادی گام بردارند.

در این میان از سال گذشته با تاکید مقام معظم رهبری^{(مدظله العالی) 1} مبنی بر لزوم قرار گرفتن ایران در میان 10 کشور برتر دنیا در زمینه هوش مصنوعی، دغدغه و تحرک دستگاه‌ها، دلسوزان و فعالین کشور ایران نیز وارد مرحله جدیدی شده است.

با توجه به حرکت دستگاه‌ها در زمینه توسعه هوش مصنوعی و همچنین وجود چالش‌هایی در کشور اسلامی‌مان در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و... که همگان مطلع از آن هستیم، ذکر نکات زیر که شالوده‌ی نگاه متخصصان عرصه مبانی هوش مصنوعی و علوم اسلامی و همچنین دانشمندان دغدغه‌مند کشورمان است، در روز وحدت حوزه و دانشگاه توجه به آن ضروری است:

1. ضمن پذیرش این مهم که هوش مصنوعی از اساسی‌ترین فناوری‌های عصر حاضر بوده و با عنایت به ظرفیت‌های آن در بازسازی و رشد تمدن نوین اسلامی و رفع چالش‌های کلان کشور، تأکید می‌کنیم که ضروری‌ است همزمان با حرکت جهادی در زمینه توسعه هوش مصنوعی، مبانی و تأثیرات این فناوری نیز به طور ژرف و عمیق از ابعاد مختلف علوم اسلامی مورد بررسی قرار گیرد.

2. به تأسی از آیه‌ی شریفه «و َلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا»² تأکید می‌کنیم با توجه به خاستگاه ظهور هوش مصنوعی در بستر تمدن غرب، تقلید منفعلانه و کورکورانه از کشورهای نظام سرمایه‌داری و توسعه‌ی [صرفاً] فنی این فناوری بدون توجه به مبانی فکری و فلسفی آن، کشور اسلامی را در ورطه‌ی تباهی قرار داده و فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی این مرز و بوم را مورد هدف قرار می‌دهد.

3. از آنجا که جمهوری اسلامی ایران، در مقابل نظم نوین جهانی، «تمدن نوین اسلامی» را مطرح کرده است و بر این مفهوم در بیانیه‌ گام دوم انقلاب اسلامی توسط رهبر حکیم انقلاب (مدظله العالی) تأکید شده است، لازم است که در میهن اسلامی قرائتی اختصاصی مطابق چشم‌اندازهای تمدن نوین اسلامی از پدیده‌ی هوش مصنوعی ارائه شود تا توسعه‌ی هوش مصنوعی با چشم‌اندازهای غیر بومی زمینه‌ای برای هضم نظام اسلامی در نظم نوین جهانی نشود و صد البته که با ایمان راسخ بر وعده‌های الهی معتقدیم که «یُرِیدُونَ لِیُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ»³

4. قدرت‌های جهانی همواره در تدارک افزایش سلطه شوم خود بر ملل و فرهنگ‌های دیگر با روش‌های مختلف از جمله تولیدات رسانه‌ای، جریان‌سازی‌های خبری، تهیه اسناد راهبردی و چشم اندازها ... بوده‌اند. تلاش برای اجرایی شدن سند 2030 نمونه‌ای از این موارد است؛ لذا تصریح می‌کنیم که بر مسئولان و فعالان عرصه‌های مرتبط با هوش مصنوعی در هر رده‌ای واجب است با هوشیاری و ریزبینی راه‌های نفوذ را بر دشمن بسته و مانع هرگونه ورود نگاه‌های غیر بومی در اسناد راهبردی و برنامه‌های اجرایی شوند.

5. حوزه‌های علمیه به عنوان پایگاه اندیشه اسلامی و نهاد متصدی علوم دینی، دارای ظرفیتی عمیق در مباحثی همچون فلسفه هوش مصنوعی و علوم شناختی، اخلاق، الگوهای رفتاری و پیامدهای اجتماعی هوش مصنوعی و همچنین تعیین خط مشی‌های کلان نظام مقدس جمهوری اسلامی می‌باشد؛‌ لذا تأکید می‌گردد گسترش حوزه فنی هوش مصنوعی بدون بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها در موجب خساراتی جبران نشدنی می‌گردد. لذا انتظار می‌رود مسئولین امر با توجه به ظرفیت‌های مذکور، در حوزه هوش مصنوعی گام هایی هوشمندانه، راهبردی و فعالانه بردارند.

والسلام علی من اتبع الهدی

محمدرضا قاسمی

دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه