چالش‌های بومی سازی صنایع نظامی عربستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، حقایق و شواهد نشان می‌دهد که پرونده بومی سازی صنایع نظامی عربستان دروغ بزرگ «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی  به عنوان بخشی از طرح‌ها و پروژه‌های او است.

هدف از این برنامه کاهش هزینه‌های هنگفت نظامی (عربستان سعودی در سال 2015 در رتبه سوم هزینه‌های نظامی جهان قرار گرفت) و بومی سازی بیش از 50 درصد آن تا سال 2030 است. درصد بومی سازی در زمان اجرای طرح 4 درصد بود.

به گزارش سعودی لیکس، بیش از 5 سال پس از آنکه محمد بن سلمان از بومی سازی 50 درصد صنایع نظامی در این کشور خبر داد، ناظران تاکید  کردند که چشم انداز وی به اهداف خود نرسیده و در چارچوب وعده‌های دروغین به مردم باقی مانده است.

اداره کل صنایع نظامی در اوت 2017 به عنوان بخشی از پروژه‌های چشم انداز 2030، تأسیس شد. محمد بن سلمان اعلام کرد که هدف بومی‌سازی 50 درصد از بخش صنایع نظامی در عربستان است.

طبق معمول، محمد بن سلمان ریاست هیئت مدیره این سازمان را بر عهده داشت و برادرش «خالد بن سلمان»  را به عنوان معاون خود منصوب کرد، در حالی که هیئت مدیره آن شامل 12 عضو  است که نیمی از آنها غیر متخصص در این زمینه هستند . از جمله این اعضا، «احمد الخطیب» وزیر گردشگری عربستان  فارغ التحصیل مدیریت بازرگانی و «عبدالله العیسی» معاون وزارت کشور در امور امنیتی ، دارای مدرک کارشناسی ارشد در سیاست شریعت است.

شایان ذکر است که  مدیر و اعضای اداره کل صنایع نظامی عربستان به صورت پاره وقت فعالیت دارند  و آن‌ها سمت‌های دیگری را  نیز در اختیار دارند. اما این سوال مطرح می‌شود که چگونه می‌توانند امور و تحولات  این اداره را پیگیری کنند؟

فعالیت اداره کل صنایع نظامی عربستان شامل کنفرانس‌ها، همایش‌ها و بازدیدها بوده است.برجسته‌ترین رویداد این سازمان، سازماندهی نمایشگاه دفاع جهانی در مارس 2022 بود.

اداره کل صنایع نظامی در طول سال‌ها فعالیت و میلیاردها دلار هزینه، برجسته‌ترین دستاوردهای خود را 5 سال پس از راه اندازی بررسی کرد.

این سازمان سعودی اعلام کرد که ظرف مدت 5 سال فقط پروژه‌های تولیدی انجام داده؛ اما اکثر آنها وارد خط تولید و تامین نیروهای مسلح نشدند.

 از جمله این فعالیت‌ها ایجاد قابلیت برای صنعت هواپیمای بدون سرنشین، بومی سازی صنعت قایق‌های تندرو (Avatw- 2200) ، ظرفیت‌سازی برای ساخت مهمات هدایت شونده و تهیه لباس و کلاه سربازان، لباس و تجهیزات غواصان  از جمله آن ها بوده است.

اما علیرغم ضعف این دستاوردها، در مقایسه با تخصیصی که برای آنها و بازه زمانی اختصاص داده شده است، این سوال مطرح می‌شود که آیا آنچه ساخته می‌شود در جبهه‌ها استفاده می‌شود یا فقط برای تبلیغات رسانه‌ای است؟ آیا سربازان سعودی از لباس‌ها و تجهیزات صنایع داخلی استفاده می‌کنند؟

تبلیغات دروغین رسانه‌های سعودی ادامه دارد تاجایی که آن‌ها اعلام کردند  صقر، صقر1، صقر2، صقر4 ساخته شده اما هنوز به کار گرفته نشده‌اند. این درحالی است  عربستان در جنگ علیه یمن هنوز از تسلیحات خارجی استفاده می‌کند.

پس از گذشت 5 سال از راه اندازی پروژه بومی سازی صنایع نظامی  در عربستان، دستاوردهای ملموس  دیده نمی‌شود، بلکه بیشتر آنها تبلیغات رسانه‌ای هستند.

دلیل عدم موفقیت عربستان در بومی‌سازی صنایع نظامی عدم وجود متخصصانی در این زمینه است، درحالی که می‌بینیم نیمی از هیئت مدیره اداره صنایع نظامی عربستان افراد غیر متخصص هستند و از همه مهم‌تر محمد بن سلمان که پذیرش کوچکترین انتقادی را ندارد، هیئت مدیره این سازمان است.

اخیرا «احمد العوهلی» رئیس سازمان کل صنایع نظامی عربستان سعودی، اعلام کرد که این کشور در دو سال گذشته 5.1 میلیارد ریال سعودی (1.4 میلیارد دلار) برای ایجاد مشوق‌هایی برای تقویت صنایع نظامی بومی در عربستان هزینه کرده است.

عربستان در اوایل سال 2021 اعلام کرد که قصد دارد تا در یک دهه آتی و به عنوان بخشی از برنامه‌هایش برای تقویت هزینه‌های نظامی بیش از 20 میلیارد دلار در صنعت نظامی داخلی این کشور سرمایه‌گذاری کند و به دنبال توسعه و ساخت تسلیحات بیشتر و سیستم‌های نظامی داخلی است و می‌خواهد تا 2030، 50 درصد از بودجه نظامی را به صورت داخلی هزینه کند.

عربستان به دنبال ادعاهای ایالات متحده برای توقف فروش سلاح به عربستان، در حالی از تلاش برای بومی کردن سلاح و سامانه‌های نظامی خود خبر می‌دهد که کارشناسان نظامی منطقه بارها تاکید کرده‌اند که این کشور توان فکری، علمی و عملی اجرای چنین طرح‌هایی را ندارد.

امروزه عربستان نفت خیز یکی از بزرگترین واردکنندگان تجهیزات نظامی در جهان است. آمریکا، انگلیس، آلمان و فرانسه عمده‌ترین تأمین‌کننده سلاح به عربستان هستند. 73 درصد از کل واردات جنگ‌افزار عربستان از آمریکا و 13 درصد از انگلیس بوده است. این کشور به دلیل وابستگی شدید به ایالات متحده و کشورهای غربی به ویژه برای سیستم‌های تسلیحاتی، گاهی دچار مشکل می‌شود.

بلند پروازی‌های عربستان سعودی در حالی انجام می‌شود که ناظران سیاسی و نظامی پیش از این نیز با اشاره به اقدامات غرب برای فروش اسلحه و مهمات به ریاض هشدار داده‌اند که مخارج نظامی سنگین عربستان، منطقه غرب آسیا را به انبار مهمات آماده انفجار تبدیل کرده است.

«امیلی هاثورن» تحلیلگر خاورمیانه و آفریقای شمالی در استراتفور اخیرا اعلام کرد که ممکن است عربستان سعودی پیشرفتی در صنعت اسلحه‌سازی داخلی، به ویژه از نظر ساخت سیستم‌های سلاح‌های زمینی، الکترونیکی و بمب‌های هوشمند داشته باشد؛ اما هدف از 50٪ از بودجه نظامی عربستان برای سلاح‌های داخلی هنوز یک هدف دور و غیر ممکن است. عربستان به شدت به منابع خارجی و واردات اسلحه، هواپیما و کشتی پیشرفته از نظر فناوری متکی است.

عربستان امیدوار است که ساخت تجهیزات نظامی بومی بتواند، هزینه‌های نظامی هنگفت آن از خارج را کاهش دهد، به طوری که بسیاری از هزینه‌های دفاعی این کشور صرف خرید سلاح از کشورهای خارجی می‌شود. هزینه نظامی عربستان در سال آینده میلادی بازهم افزایش خواهد یافت و از 245 میلیارد ریال در سال 2022 به 259 میلیارد ریال در سال آینده میلادی خواهد رسید.

انتهای پیام/