سهم ۱۴ درصدی کتاب کودک و نوجوان از بازار نشر ایران

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ کتاب کودک و نوجوان در دهه‌های اخیر همواره به‌عنوان یکی از حوزه‌های درخشان چه به‌لحاظ کیفی و چه از نظر کمی در حوزه فرهنگ مطرح بوده است. معرفی نویسندگان و شاعران جوان و مؤلفانی که حرفی برای گفتن دارند، سبب شد حوزه ادبیات کودک و نوجوان در ایران پس از انقلاب رشد چشمگیری داشته باشد؛ حوزه‌ای که همواره به‌عنوان یکی از ظرفیت‌های نشر ایران برای حضور در بازارهای بین‌المللی کتاب نیز مطرح و تاکنون توانسته است، موفقیت‌های قابل تأملی را کسب کند، با وجود این، نشر کودک و نوجوان نیز در سال‌های اخیر به‌تبع اوضاع نابسامان صنعت نشر از روزهای طلایی و رشد خود فاصله گرفته و امروز با مشکلات خرد و کلان متعددی روبه‌روست.

کتاب کودک که در دهه 60 و اوایل دهه 70 با شمارگان 20 هزار نسخه منتشر می‌شد، در این سال‌ها در خوشبینانه‌ترین حالت بر مدار دو هزار نسخه می‌چرخد. افزایش قیمت کتاب از یک سو، تغییر سبک زندگی کودکان امروز و علاقه‌مند و وابسته شدن به ابزارهای جدید اطلاع‌رسانی مانند گوشی‌های همراه سبب شده است کتاب بیشتر از هر زمان دیگری از سبد خانواده‌ها خارج شود.

رشد روزافزون ترجمه‌ها در بازار کتاب کودک و نوجوان و کاهش کیفیت کتاب‌های تألیفی به‌دلیل شرایط نامناسب اقتصادی ناشران موجب شده است، ما در سال‌های پایانی دهه 90 فاصله معناداری از دوران رشد دهه‌های 70 و 80 داشته باشیم، این مهم در ادبیات نوجوان بیشتر خود را نشان می‌دهد. اگرچه این کاهش‌ در تعداد عناوین خود را نشان نمی‌دهد و ما هر سال شاهد افزایش تعداد عناوین هستیم،‌ اما به‌باور نویسندگان و کارشناسان این حوزه در کمیت بسیار خود را نشان داده است.

در 6 ماهه نخست سال جاری  ناشران کودک و نوجوان 7 هزار و 134 عنوان کتاب منتشر کرده‌اند که نسبت به عناوین منتشر شده در بهار و تابستان سال گذشته 8 درصد رشد داشته است‌ . ناشران کودک و نوجوان هم‌چنین سهم 14 درصدی از بازار نشر ایران را به خود اختصاص داده‌اند.

در تابستان، 3 هزار و 297 عنوان و در بهار 3 هرار و 837 عنوان منتشر شده است. عناوین در تابستان  17 درصد کاهش داشته است،‌ شمارگان نیز با کاهش 21 درصدی مواجه شده است.میانگین شمارگان در تابستان سال جاری نسبت به تابستان گذشته با کاهش 5 درصدی روبرو بوده است.

نگاهی به آمار نشر در 5 ماهه  نخست سال نشان می‌دهد که تعداد کتاب‌های تالیفی کودک و نوجوان هزار و 866عنوان و تعداد ترجمه‌ها هزار و 431 عنوان بوده است. در واقع 57 درصد کتاب‌ها تالیفی و 43 درصد ترجمه بوده‌اند. رشد انتشار کتاب‌های ترجمه‌ای در حوزه کودک و نوجوان یکی از دغدغه‌های اهالی این حوزه است،‌ که در سال‌های اخیر نگران‌کننده شده است، رشد بی‌رویه کتاب‌های ترجمه‌ای زرد،‌ به ویژه در ژانر ترسناک و ترویج سبک زندگی غربی برای این قشر از علت‌های این نگرانی‌ها برشمرده شده است.

انتشارات اعلایی،‌ آوای اندیشه،‌ آموزشی تالیفی ارشدان، پنجره، شرکت انتشارات فنی ایران،‌ به نشر وابسته به آستان قدس رضوی، قدیانی،‌ سایه‌گستر،‌ حوزه مشق،‌ پرتقال، 10 ناشر پرکار کودک و نوجوان بوده‌اند. عمده این ناشران شمار کتاب‌های ترجمه‌ای نسبت به کتاب‌های تالیفی چند برابر است،‌ برخی از ناشران نیز کتاب‌های تالیفی را به صفر رسانده و تمام عناوینش نشرشان ترجمه‌ای بوده است.

انتهای پیام/