اردوغان، محتاج همراهی احزاب کوچک

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، تب و تاب رقابت سیاسی بین احزاب ترکیه برای پیروزی در انتخابات پیش رو افزایش یافته است. تنها دو ماه به زمان برگزاری انتخابات در روز 24 اردیبهشت ماه باقی مانده است. حالا همه احزاب تلاش می‌کنند تا بیشتر از دیگران توجه اقشار مردم ترکیه را به سوی خود جلب کنند.

شواهد نشان می دهد که حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان و شریک او دولت باغچلی که با هم، ائتلاف جمهور را تشکیل داده اند، وضعیت نامطلوبی دارند. چرا که بحران اقتصادی فراگیر سال 2022 میلادی زندگی ده ها میلیون نفر از شهروندان ترکیه را در شرایط بسیار دشوار قرار داده و علاوه بر آن، زلزله اخیر نیز به تمام معنا ترکیه را درگیر کرده است. در چنین شرایطی است که رهبر حزب حاکم در حال گسترده کردن ائتلاف جمهور است و سراغ احزابی رفته که حتی صاحب یک کرسی پارلمانی هم نیستند.

اردوغان، باغچلی و دوستان دیگر

ائتلاف جمهور، شامل دو حزب بزرگ است: حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان و حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی. حزب ملی گرای وحدت بزرگ به رهبری مصطفی دستیجی نیز عضو همین ائتلاف است. حزب کمونیستی وطن پارتیسی به رهبری دوغو پرینچک نیز حامی ائتلاف جمهور است و علیه مخالفین اردوغان موضع می گیرد. اما  واقعیت این است که شرکای اردوغان و باغچلی، دارای ظرفیت بالایی برای نقش آفرینی در صحنه ترکیه نیستند.

این در حالی است که در جبهه مقابل، 6 حزب علیه اردوغان و باغچلی صف آرایی کرده اند و دو حزب کُردی اقماری پ.ک.ک نیز عملاً با آنها همراه هستند.

پسر استاد و درخواست شاگرد

فاتح اربکان فرزند ارشد مرحوم نجم الدین اربکان، هیچگاه نتوانست با نسل قدیمی شاگردان پدرش بر سر یک سفره بنشیند. او تنها چند سال پس از مرگ پدر، از سران حزب سعادت خواست تا ساختمان دفتر مرکزی حزب را ترک کنند. چرا که این ساختمان نیز یکی از میراث های مادی برجای مانده برای فاتح جوان بود. او پس از کش و قوس بسیار، به یاد حزب قدیمی پدرش یعنی حزب رفاه، حزب دیگری به نام «دوباره رفاه» تاسیس کرد. گفته می شود اربکان جوان، هواداران میلیونی ندارد اما در صحنه سیاست، ارج و اعتباری دارد و نمی خواهد عقب نشینی کند.

بن علی ییلدرم نخست وزیر سابق ترکیه و از موسسین حزب عدالت و توسعه به دیدار اربکان جوان رفت و از او خواست به حزب عدالت و توسعه بپیوندد. این اقدام اردوغان، تلاشی زیرکانه ای است تا توجه بخشی از جامعه اسلامی طرفدار مرحوم اربکان را به سوی خود جلب کند.

هدی پار، بازیگری کوچک با ادعاهای بزرگ

حزب اسلامی – کُردی هدی پار به معنی «حزب آرمانِ آزاد»، مجموعه ای از کادرهای قدیمی حزب الله ترکیه است که در مناطق کردنشین این کشور در آخرین دهه قرن بیستم، مصاف طولانی مدتی با پ.ک.ک داشت. صدها تن از اعضای حزب الله و پ.ک.ک در ترورها و دعواهای خیابانی کشته شدند. اغلب سران گروه، یا زندانی شدند و یا به خارج گریختند. اما پس از آغاز مذاکرات صلح بین ترکیه و پ.ک.ک در سال 2013 میلادی، گروه تندرو موسوم به حزب الله نیز از زندان آزاد شدند تا دولت، امکان بیشتری برای موازنه و بالانس در اختیار داشته باشد. آنان حزب جدیدی به نام هدی پار تاسیس کردند و حالا به شدت به اردوغان نزدیک شده اند و با سران اقلیم کردستان عراق نیز روابط نزدیکی دارند.

دیدار اردوغان با ذکریا یاپیجی اوغلو، رهبر هدی پار و اعلام حمایت این رهبر اسلامی کُردی از ائتلاف جمهور، اتفاق مهمی است که نشان می دهد حزب عدالت و توسعه به شدت به دنبال رای کردها است. اگر چه هدی پاری ها رای چندانی ندارند اما نزد بخشی از اسلامگرایان متنفذ کُرد اعتبار دارند.

قوت قلب یا تبلیغ؟

آمار و ارقام نشان می دهد که حزب وحدت بزرگ، حزب وطن، حزب دوباره رفاه و حزب اسلامی هدی پار، همگی روی هم رفته بین 500 هزار تا یک میلیون رای دارند که رقم کلانی نیست. در این صورت باید پرسید: چرا اردوغان سراغ این سیاهی لشکرها رفته است؟

در پاسخ باید گفت، اردوغان و باغچلی هم به قوت قلب و تبلیغ نیاز دارند و می خواهند بگویند که تنها و ضعیف نیستند، هم این که در انتخابات پارلمان، این رفقای کوچک نیز می توانند به داد آکپارتی برسند. چرا که تمام حساب و کتاب اردوغان، معطوف به پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری نیست و او هنوز هم رهبر قدرتمندترین حزب ترکیه است. یعنی حزبی که می تواند به تنهایی، 200 کرسی از 600 کرسی پارلمان را تصاحب کند و حتی در صورت شکست اردوغان، به عنوان بزرگترین حزب مخالف، در برابر دولت آتی بایستد.

در هر حال، رجب طیب اردوغان، باید با این واقعیت کنار بیاید که حالا حزب متبوع او، از آن محبوبیت گسترده و دوران اوج و شکوه گذشته است که بیش از 50 درصد آرای مردم ترکیه را در اختیار داشت. بحران اقتصادی و ناکارآمدی سیاست های مالی و اجرایی در کنار برخی اشکالات دیگر، موجب شده که حزب اردوغان، به حال و روزی بیفتد که حتی با احزاب دارای یکصد هزار نفر رای، پشت یک میز بنشیند و از آنان طلب حمایت و همراهی کند.

در پایان باید گفت، در صورت قطعی شدن شکست حزب عدالت و توسعه در انتخابات پیش رو، ترکیه در مقطعی از تحولات سیاسی و اجتماعی قرار می گیرد و یک بار دیگر جا به جایی عمده کنشگران و نقش آفرینان عرصه سیاست در این کشور را خواهیم دید. این تحول می تواند از انتخابات سال 2002 میلادی و به قدرت رسیدن اردوغان بدین سو، نقطه عطفی در رویدادهای سیاسی تاریخ معاصر ترکیه باشد.

انتهای پیام/