نگاهی به کتاب «ما چند نفر»/ چالشهای زنان امروز به روایت یک نویسنده زن
«ما چند نفر» مجموعه داستانهای کوتاه مینو رضایی با محوریت زن است. در دو دهه گذشته، آمار نشان میدهد نویسندگان زن از نویسندگان مرد به لحاظ نفرات پیشی گرفتهاند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، کتاب «ما چند نفر» مجموعه داستانهای کوتاهی است که به قلم مینو رضایی نوشته و توسط نشر صاد منتشر شده است. علیرضا ارسنجانی نویسنده و منتقد یادداشتی بر این کتاب نوشته است. این یادداشت که برای انتشار در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار گرفته، در ادامه میآید:
«ما چند نفر» مجموعه داستانهای کوتاه مینو رضایی است با محوریت زن. در دو دهه گذشته، آمار نشان میدهد نویسندگان زن از نویسندگان مرد پیشی گرفتهاند به لحاظ نفرات. این رخداد همگون است با تعداد رانندگان، دانشجویان، کارآفرینان، دانشآموختگان دانشگاهی و دیگر بسترهای تلاشهای اجتماعی. علاوه بر این، محتوای داستانهای نویسندگان زن نیز انگار به سمت نشان دادن تصویر زن پیش میرود. اگرچه به گمان گروهی، به غیر از موارد بیولوژیک زیستی، تفکیک زنانه و مردانه را نمیتوان بین انسانها قائل شد، حتی در مورد لباس! اما دستکم، وقتی شخصیت اصلی و بیشینهی شخصیتهای مکمل را زنان میسازند، این داستان را میشود تا حدودی در دستهی داستان زن قرار داد، به ویژه اگر نویسندهاش زن باشد.
نُه داستان کوتاه «ما چند نفر» نیز با همین دستفرمان پیش میرود؛ چالشهای زن جوان، تحصیلکرده، متأهل شهری و ... با خانواده، همسایه، اداره و محیط و ... را میتوانید در این مجموعه بخوانید. در این نوشتار، به جهت سادگی، به داستان کوتاه «ما چند نفر» که به درستی برای عنوان کتاب انتخاب شده، میپردازم؛
یوگا یکی از ورزشهای روحی اثربخش است که علاوه بر روح، بر تندرستی نیز اثر سازنده میگذارد. مینو رضایی این ورزش شرقی را دستمایه قرار داده و بر باورهای بومی ایران منطبق کرده. از سویی، موضوع تلقین، مورد تأیید بیشتر روانشناسان نوین است. این دو پارو به عنوان دو بازوی محرک، داستان «ما چند نفر» را در دریای مدیتیشن سرگردان میکند. چند زن و دختر در کلاس یوگا، به صورت هیپنوتیزم جمعی میروند و افرادی که از آن متنفرند را در دریا غرق میکنند. به صورت اتفاقی یک مادرشوهر و یک عروس در کشتی (در کلاس) حضور دارند بیآنکه از حضور هم آگاهی داشته باشند.
داستان به ظاهر و با اسمهای ساده همچون عمه فرخ و مجتبی روایت میشود، اما در عمق به مسائل روانشناسی میپردازد. شاید به نظر برسد یک داستان خانوادگی میخوانیم، اما اثر غیر مستقیم داستان در بخش روان خواننده بازتاب مییابد.
بهرهبرداری از عنصر اقیانوس و دریا به عنوان بستر روایت، نویسندهی این نوشتار را به یاد تمثیل کوه یخ و اقیانوس ضمیر ناخودآگاه روانشناسان تحلیلی میاندازد. فرم روایتی ساده، خواننده را به عرشهی کشتی میکشاند بیآنکه حس کند کل داستان در عالم خیال میگذرد.
مینو رضایی با دو روایت موازیِ زندگی راوی و دنیای تلقینیِ ساختهشده، توانایی خود را در پرداخت منسجم و پیرنگ ارائه میکند. چندانکه گره داستانی ایجاده شده در داستان واقعی، در داستان خیالی و تلقینی گشایش مییابد.
در یک قیاس برون متنی، داستان «ما چند نفر» از جهتی به فیلم «سرآغاز» (Inception) اثر علمی تخیلی کریستوفر نولان شبیه است. این فیلم که در ایران با نام «تلقین» دیده شده، به توانایی ضمیر ناخودآگاه آدمی میپردازد. در قصهی مینو رضایی نیز، تحولات راوی و شخصیت مکمل با تلقین و در عالم خیال صورت میگیرد که نتیجهی مثبت آن در دنیای واقعی خود را نشان میدهد.
انتهای پیام/