شروط اوغان و مسیر دشوار کلیچدار اوغلو؛ پیش‌بینی نتیجه انتخابات ترکیه آسان می‌شود؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، صحنه سیاسی ترکیه، هنوز هم با یک ابهام و سوال بزرگ مواجه است: چه کسی رئیس جمهور خواهد شد؟ با آن که تکلیف پارلمان روشن شده و ائتلاف اردوغان – باغچلی به نتایج پارلمانی حداکثری و مطلوبی دست پیدا کرده، هنوز هم معلوم نیست که چه کسی رئیس جمهور سیزدهم جمهوری ترکیه خواهد بود.

سینان اوغان سیاستمدار ملی گرا که در انتخابات 24 اردیبهشت، نزدیک به 6 درصد از آرای مردم را به دست آورد، حالا در جایگاهی قرار گرفته که همه خواهان رفاقت و ائتلاف با او هستند. البته وضعیت کلی مسابقه به شکلی است که اردوغان در موقعیت بهتری قرار دارد و تنها چند گام از پیروزی دور مانده بود. بنابر این رقابت با اردوغان برای کلیچدار اوغلو دشوارتر شده و حتی تصمیم نهایی سینان اوغان نیز نمی تواند پیش بینی در مورد نتایج نهایی را آسان کند.

سینان چه می خواهد؟

سینان اوغان و شریک و حامی او پروفسور امید اوزداغ برای پیوستن به هر کدام از دو ائتلاف جمهور و ملت، چند شرط دارند:

1.مبارزه بی امان با پ.ک.ک و شبکه فتح الله گولن ادامه پیدا کند.

2.حزب الله، امکان فعالیت سیاسی نداشته باشد.

3.دولت آتی، کاری به تعریف شهروندی نداشته باشد و آن اصل از قانون اساسی ترکیه که تمام شهروندان را «ترک» قلمداد می کند، تغییر داده نشود.

منظور اوغان و اوزداغ از ضرورت اعمال محدودیت برای حزب الله، این است که 4 نماینده حزب اسلامی – کُردی "حدا پار" که با حمایت اردوغان به پارلمان رفته اند، به عنوان سیاستمدارانی که از زیر شنل گروه حزب الله بیرون آمده اند، نباید در پارلمان جایگاهی داشته باشند.

آنان همچنین اعلام کرده اند که حزب دموکراتیک خلق ها یا ه.د.پ به عنوان نهاد اقماری پ.ک.ک، نباید در تحولات سیاسی ترکیه، جایگاهی داشته باشد.

حالا سوال اینجاست: آیا پذیرفتن این شروط آسان است؟ قبل از آن که به این سوال مهم پاسخی داده شود، باید به موضوع دیگری اندیشید: آیا اینها شرایط اعلامی و ظاهری اوغان هستند و در پشت صحنه، شروط حساس دیگری مطرح شده است؟

برای رسیدن به جواب های روشن برای هر دو سوال، می توان به گزینه هایی اندیشید که کار را برای توافق و معامله نهایی هر دو ائتلاف، راحت می کند. چرا که قاعدتاً نه کلیچدار اوغلو و نه اردوغان، سیاستمدارانی نیستند که از مبارزه با شبکه گولن، ابایی داشته باشند.

هر دو آنها با پ.ک.ک نیز می توانند بجنگند و حتی در صورت لزوم، می توانند با ح.د.پ و حدا پار نیز کار نکنند.

در مورد تعریف شهروندی ترکیه نیز، می توان به این موضوع اشاره کرد که حتی کلیچدار اوغلو و شرکای او، برای بازنویسی اصل مربوط به شهروندی، عزم و اراده جدی ندارند و این بند از قانون، به قوت خود باقی خواهد ماند.

بنابراین، می توان به این مساله پی برد که اوغان، جویای چیزهای دیگری است. به احتمال قوی، او در پشت صحنه، خواهان پست های مهمی در حد معاونت ریاست جمهوری و تحویل گرفتن چند پست وزارتی شده است. اما اردوغان – کلیچدار اوغلو و شرکایشان در مقابل چنین پیشنهادی، از خود می پرسند: آیا چنین توافقی مقرون به صرفه است؟ چرا باید شروط دشوار نامزدی را پذیرفت که تنها 6 درصد رای گرفته است؟

اهمیت این سوال، نزد اردوغان، بسیار مهم تر است. چرا که او، اساساً خود را به شکل سرنوشت ساز و حیاتی، به آرای سینان اوغان محتاج نمی بیند و تصور می کند حتی بدون ائتلاف و توافق، صاحب آرای بخشی از هواداران ملی گرای سینان اوغان خواهد شد.

در طرف مقابل، کلیچدار اوغلو نیز هراس دارد. چرا که خیلی خوب می داند که توافق نهایی با سینان اوغان، لزوماً به این معنی نیست که تمام رای 6 درصدی او، علیه اردوغان به صندوق انداخته شود. بخش مهمی از هواداران جوانی که به اوغان رای داده اند، نه اردوغان را می پسندند و نه کلیچدار اوغلو را. بنابراین ممکن است آنها در دُور بعدی، به صف قهرکنندگان بپیوندند و تمایلی به رای دادن نداشته باشند.

اگر سینان اوغان با کسی معامله نکند...

یکی از سناریوهای مهم در مورد انتخابات 8 روز آتی ترکیه، این است که سینان اوغان ملی گرا، طرف اردوغان نرود و به صف مخالفین اردوغان نیز نپیوندد. به عبارتی دیگر، درست در نقطه وسط بایستد و اعلام بیطرفی کند.

آیا چنین چیزی ممکن است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت، این نیز یکی از گزینه ها و سناریوهای مهمی است که از سوی هر دو سیاستمدار مهم ائتلاف آتا یعنی سینان اوغان و امید اوزداغ، اعلام شده است. آنان، آشکارا اعلام کرده اند که اگر شروطشان مورد قبول قرار نگیرد، با کسی توافق نمی کنند. چنین چیزی به این معنی است که اوغان و اوزداغ، اندکی دوراندیشانه به صحنه سیاست می نگرند و چنین تصور می کنند که فرداهای دور ترکیه، از آنِ گفتمان سیاسی ملی گرایی است و در صورت افول نهایی حزب عدالت و توسعه و تضعیف ائتلاف ملت، شرایطی فرا خواهد رسید که مردم ترکیه، نهایتاً سراغ ملی گرایی ترکی بیایند و قرائت تندروانه ائتلاف آتا در مورد ملی گرایی را بر دیگر گفتمان های سیاسی احزاب، ترجیح دهند.

در پایان باید گفت؛ آرای کمال کلیچداراوغلو به عنوان رقیب اردوغان و نامزد مورد حمایت 6 حزب ائتلاف ملت و همچنین نامزد مورد حمایت دو حزب ائتلاف کار، به حدی نرسید که بتواند اردوغان را شکست دهد. او با وجود بیان انتقادات گسترده از بحران اقتصادی و ناکارآمدی سیاست های اردوغان، باز هم به عنوان فرد پیروز انتخاب نشد و حالا ناچار است با یک فاصله نگران کننده و معنی دار، به نتایج دور بعدی انتخابات امیدوار باشد.

او ناچار شده که برای جلب توجه ملی گرایان و نرم کردن دل سینان اوغان و امید اوزداغ، رفته رفته مواضع ملی گرایانه اتخاذ کند و حتی در مورد ضرورت بازگرداندن آوارگان سوری به کشورشان، اندکی تندتر از قبل، موضع گیری کند.  

بنابراین می توان به این واقعیت پی برد که کلیچدار اوغلو خود را ناچار می بیند تا در کنار همراهی ضمنی و غیرمستقیم با کردهای مخالف اردوغان، دل ملی گرایان ترک را نیز به نوعی به دست آورد تا شاید بتواند با این استراتژی، انتخابات 8 روز آینده را ببرد.

انتهای پیام/