تحلیلگر ترکیه‌ای: دولت اردوغان برای کسری بودجه دست در جیب مردم کرده است

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، وضعیت اقتصادی ترکیه همچنان بحرانی است. دلار 27 لیره ای و یوروی 30 لیره ای، همچون کابوسی دهشتناک، بر تمام بخش های زندگی مردم ترکیه تاثیر گذاشته و موجب افزایش تورم شده است.

کار به جایی رسیده که حتی پایگاه های خبری اینترنتی نزدیک به حزب عدالت و توسعه نیز، گهگاه به اثرات منفی تورم و گرانی اشاره کرده و ابراز نگرانی می کنند.

پایگاه خبری مشهور گازته اوکو امروز گزارش داده که حالا در اغلب شهرهای بزرگ ترکیه، حتی استفاده از مترو و اتوبوس داخل شهری، یک خدمت لوکس و گرانقیمت است. به نحوی که بلیط کامل مترو به 15 و نیم لیره رسیده است.

استفاده از کارت ماهانه ویژه مترو و اتوبوس دراستانبول از 777 لیره به 1 هزار و 219 لیره افزایش یافته و در مورد تاکسی نیز، حق ورودی از 40 لیره به 60 لیره افزایش یافته است!

روزنامه ینی چاغ، ارگان رسمی حزب خوب به رهبری خانم مرال آکشنر، در یک گزارش ویژه اقتصادی اعلام کرده که دولت اردوغان، نه تنها برنامه ای برای کاهش تورم ندارد، بلکه در چندین حوزه مالیاتی، با افزایش میزان درآمد مالیاتی دولت، شهروندان و شرکت ها را در شرایط سخت تر قرار داده و هزینه تولید و خدمات را بالاتر برده است.

طاها آک یول از تحلیلگران مشهور ترکیه در مورد طوفان تورم نوشته است: «می دانید دلیل این همه تورم و افزایش نرخ مالیات چیست؟ دو دلیل مهم دارد: اول این که دولت به خاطر زلزله اخیر، با کسری بودجه عظیمی روبرو شده و ناچار است بخشی از نیازهای خود را به این شکل تامین کند. اما دلیل دوم، این است که دولت اردوغان، برای پیروزی در انتخابات، از جیب بیت المال خرج کرد و حالا باید آن را جبران کند! برای تامین هزینه های انتخاباتی و تبلیغاتی خود، از در پشتی بانک مرکزی میلیاردها دلار از منابع ارزی کشور را به نرخ ارزان فروختند تا کشور و انتخابات را اداره کنند. اما حالا، کسری به جایی رسیده که ناچارند دست در جیب مردم فرو ببرند».

رکوردشکنی قیمت بنزین و گازوئیل در ترکیه

قیمت سوخت در ترکیه، تابعی از قیمت دلار است و با توجه به نوسانات نرخ ارز و افزایش مالیات، در دو هفته اخیر، 3 بار قیمت بنزین در ترکیه افزایش یافته است. از روز سه شنبه هفته جاری، قیمت هر 1 لیتر بنزین در ترکیه از 34 به 36 لیره افزایش خواهد یافت و چنین رکوردی در تاریخ معاصر ترکیه بی سابقه است.

ایریس جبره از اقتصادانان مشهور ترکیه در حساب کاربری خود در شبکه های اجتماعی، اعلام کرده که تنها در عرض یک ماه، افزایش قیمت بنزین در ترکیه از 50 درصد فراتر رفته است. او کنایه ای نیز حواله دولت اردوغان کرده و نوشته است: «مردم! برای رقص و پایکوبی، دستمال سفید آماده کرده اید؟»

اگر نان را گران نکنید، کرکره را پایین می کشیم

طی روزهای اخیر، بحث بر سر قیمت نان در ترکیه بالا گرفته است. مراد کاونجو، رئیس فدراسیون تولیدکنندگان نان ترکیه، معتقد است که قیمت 7 و نیم لیره ای کنونی برای هر قرص نان 200 گرمی در ترکیه، پاسخگوی هزینه های تولید نیست و لازم است که قیمت نان، دست کم به 12 لیره برسد.

او می گوید، قبل از انتخابات با پارلمان صحبت کردیم و به آنها گفتیم که اگر قیمت را بالا نبرید نمی توانیم به کارمان ادامه دهیم. اما وزیر کشاورزی و وزیر اقتصاد قول هایی دادند و قیمت را ثابت نگه داشتیم. متاسفانه بعد از انتخابات به قول خود عمل نکردند.

گرانی نان، تنها استانبول و آنکارا را در برنگرفته و به استان های دور نیز سرایت کرده است. در استان زونگولداغ ترکیه، گروه کثیری از نانوایان، توزیع نان به صورت تک فروشی و همچنین فروش نان به فروشگاه های بزرگ را متوقف کرده و اعتراض خود به عدم تغییر قیمت نان را به استانداری ابلاغ کردند.

اعتراض آنان به این دلیل بود که مدتهاست قیمت نان در استانبول به 7 و نیم لیره رسیده اما مصطفی توتولماز استاندار زونگولداغ اعلام کرده که مردم این استان محروم هستند و لازم است نان با همان قیمت قبلی 5 لیره ای توزیع شود!

تاثیر بحران اقتصادی بر سفرهای داخلی در ترکیه

بررسی ها نشان می دهد که بخش اعظم خانواده ها در ترکیه، به خاطر بحران اقتصادی، الگوی مسافرت داخل کشور را تغییر داده و غالباً به جای اقامت در هتل و مراکز گردشگری، در منازل اقوام و آشنایان اقامت کرده اند.

بر اساس داده های سازمان ملی آمار ترکیه موسوم به TUIK، در سه ماهه اول سال جاری میلادی 8 میلیون و 601 هزار نفر در ترکیه سفر کردند. سفر برای ملاقات با فامیل و نزدیکان با 65.8 درصد رتبه اول را به خود اختصاص داده و شهروندان، غالباً در منازل دوستان یا اقوام اقامت داشته اند.

هزینه سفر گردشگران داخلی با 82.8 درصد افزایش نسبت به فصل مشابه سال قبل به 22 میلیارد و 271 میلیون و 455 هزار لیره رسیده است. با تحلیل نسبت ‌های توزیع انواع مخارج در کل هزینه های سفر در این فصل، هزینه خوراک و آشامیدنی با 35.3 درصد، هزینه‌ حمل ‌و نقل با 32.4 درصد و هزینه اقامتی با 9.8 درصد افزایش، بیشترین سهم را داشته ‌اند.

با تحلیل نرخ تغییر این نوع هزینه ها نسبت به مدت مشابه سال قبل، افزایش 116.9 درصدی در مخارج خوراک و آشامیدنی، 75.8 درصد در هزینه ایاب و ذهاب و 61.6 درصد در هزینه های اقامتی مشاهده شد.

اردوغان، اقتصاد و انتخابات

تنها 9 ماه به زمان برگزاری انتخابات شهرداری های ترکیه فرصت باقی مانده است. انتخاباتی که در آن، شهرداران بیش از 3 هزار شهرداری کوچک و بزرگ ترکیه انتخاب می شوند و اهمیت آن برای دولت و احزاب ترکیه، کمتر از انتخابات سراسری نیست.

روزنامه جمهوریت، تریبون رسمی مخالفین لاییک و کمالیست، از قول کشاورزان ترکیه اعلام کرده که در انتخابات آتی، روستاییان به حزب عدالت و توسعه رای نخواهند داد. چرا که سیاست های اقتصادی او، منجر به ثروت اندوزی شرکت های وارداتی و ورشکست شدن کشاورزان شده است.

قیمت ها در ترکیه در شرایطی بالا و بالاتر می رود که مهمت شیمشک وزیر خزانه داری و همه کاره اقتصادی دولت اردوغان، اعلام کرده که ریاضت اقتصادی و انضباط مالی، سرلوحه اهداف اوست و دولت و مردم باید از هرگونه اسراف و ولخرجی پرهیز کنند.

شواهد نشان می دهد که رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه در مقام یک سیاستمدار باتجربه، به خوبی از این موضوع آگاه است که کاهش تورم و رونق اقتصادی، حتی اگر موقتی باشد، تاثیر روانی به سزایی بر فضای انتخابات می گذارد.

در نتیجه در شرایط فعلی، تیم اقتصادی اردوغان به طور غیرمستقیم از مردم می خواهد صبوری پیشه کنند و به موضوع ریاضت اقتصادی بها بدهند. اما در مدت زمان کوتاهی مانده به انتخابات سال 2024 میلادی، با تزریق منابع ارزی به بازار و واردات کالاهای اساسی به منظور کاهش قیمت ها، وانمود خواهد کرد که رفع شدن تورم از اقتصاد ترکیه، به خاطر سیاست های موفق و کارآمد دولت در بخش اقتصاد بوده است.

در پایان باید گفت، اقتصاد و تورم در ترکیه همواره مفاهیمی به شدت سیاسی و حزبی هستند و آن قدر که از تحولات سیاسی و انتخاباتی تاثیر می گیرند، از برنامه های رسمی دولت یا وزارتخانه، تبعیت نمی کنند. حال باید دید روند رقابت بین حزب حاکم و مخالفین در ماه های آتی تا چه اندازه بر وضعیت اقتصاد و ثبات مالی ترکیه تاثیر خواهد گذاشت.  

انتهای پیام/