نشست سران بریکس در آفریقای جنوبی؛ سازماندهی آینده بلوک جنوب جهانی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، بریکس، گروهی به رهبری قدرت‌های اقتصادی نوظهور با عضویت کشورهایی چون برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است. پانزدهمین نشست سران قدرت‌های نوظهور اقتصادی 22 تا 24 آگوست در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی برگزار می‌شود.

تشدید تنش‌های جهانی ناشی از جنگ اوکراین و رقابت فزاینده پکن با ایالات متحده، چین و روسیه را که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور آنها در این نشست شرکت دارند، به دنبال تقویت بلوک بریکس سوق داده است.

با این حال، چشم انداز آنها از یک برنامه جامع گسترده که قادر به رقابت با تسلط جهانی ایالات متحده و اروپا باشد، با ملاحظات برخی از اعضا مواجه شده و نتیجه بحث بر سر گسترش این گروه در نشست اخیر می تواند آینده ای را تعیین کند که مدت ها به دلیل عدم انسجام مورد انتقاد قرار می گرفت.

طبق اعلام آفریقای جنوبی که ریاست نشست 2023 بریکس را برعهده دارد، تا کنون بیش از 40 کشور از جمله ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، آرژانتین، الجزایر، بولیوی، اندونزی، مصر، اتیوپی، کوبا، جمهوری دموکراتیک کنگو، کومور، گابون و قزاقستان تمایل خود را برای پیوستن به جمع کشورهای عضو بریکس ابراز کرده اند. از میان کشورها، نزدیک به 22 کشور رسما درخواست پذیرش داده اند و انتظار می رود که هیئت هایی را به ژوهانسبورگ بفرستند.

این کشورها بریکس را به عنوان جایگزینی برای نهاد‌های بین‌المللی تحت سلطه قدرت‌های غربی می دانند و امیدوارند با عضویت در آن بتوانند از مزایایی چون توسعه اقتصادی و افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری بهره مند شوند.

با این حال لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل گفت که هدف بلوک کشورهای بریکس سازماندهی جنوب جهانی در حال توسعه است و قرار نیست با ایالات متحده و اقتصادهای ثروتمند گروه هفت (G7) رقابت کند.

ایران که حدود یک چهارم ذخایر نفت خاورمیانه را در اختیار دارد، امیدوار است که تصمیم‌گیری درمورد سازوکار پیوستنش به جمع کشورهای عضو بریکس در اولین فرصت به نتیجه برسد.

عربستان سعودی، غول نفتی که در چارچوب کشورهای دوست بریکس در ماه ژوئن در نشست کیپ‌تاون شرکت کرد، حمایت روسیه و برزیل را برای پیوستن به این گروه دارد.

آرژانتین هم در ژوئیه 2022 اعلام کرد که چین برای عضویت در بریکس از این کشور حمایت می کند.

اتیوپی که یکی از اقتصاد‌های آفریقایی با سریع‌ترین رشد است، در ماه ژوئن در خواست خود مبنی بر عضویت در بریکس را اعلام کرد.

لوئیس آرسه، رئیس جمهوری بولیوی از علاقه این کشور برای پیوستن به بریکس را اعلام کرد. دولت او در ماه‌ ژوئیه اعلام کرد که می‌خواهد با روی آوردن به یوآن چین به عنوان ارز مورد استفاده در داد و ستد‌های بین‌المللی از وابستگی اقتصادش به دلار آمریکا بکاهد. این نگرش با هدف بریکس مبنی بر کاهش وابستگی اعضا به دلار آمریکا همسو است.

در ماه ژوئیه هم الجزایر اعلام‌ کرد درخواست‌هایی را مبنی بر پیوستن به جمع کشورهای عضو بریکس و همچنین شراکت در بانک توسعه جدید موسوم به بانک بریکس، داده است.

روسیه به دلیل حمله نظامی به اوکراین تحت تحریم قرار گرفته و می خواهد به غرب نشان دهد که هنوز دوستانی دارد.

هند،  به طور فزاینده ای به غرب نزدیک شده است.  هند و چین به طور دوره‌ای در امتداد مرز مورد مناقشه خود با هم درگیر شده‌اند که بر چالش تصمیم‌گیری در گروهی که بر اجماع متکی است، افزوده است.

توسعه مناسبات اقتصادی مدت‌ها هدف چین بوده، زیرا امیدوار است که عضویت گسترده‌ترش به گروهی که در حال حاضر حدود 40 درصد از جمعیت جهان و یک چهارم تولید ناخالص داخلی جهان را در خود جای داده، تأثیر بگذارد.

وینای کواترا، وزیر امور خارجه هند، روز دوشنبه گفت که هند که نسبت به تسلط چین محتاط است و نسبت به توسعه شتابزده هشدار داد. در همین حال، برزیل نگران است که گسترش بریکس نفوذش را کمرنگ کند. با این حال رئیس جمهور این کشور تمایل خود را برای پیوستن آرژانتین به این بلوک ابراز کرد.

فراتر از بحث گسترش  گروه بریکس، تقویت استفاده از ارزهای محلی کشورهای عضو نیز در دستور کار نشست سران قرار دارد. با این حال، مدیران این نشست می گویند که هیچ بحثی در مورد ارز بریکس وجود نخواهد داشت. ایده ای که برزیل اوایل امسال به عنوان جایگزینی برای وابستگی به دلار مطرح کرد.

رئیس جمهور برزیل گفت: ما نمی‌خواهیم نقطه مقابل G7، G20 یا ایالات متحده باشیم. ما فقط می خواهیم خودمان را سازماندهی کنیم.

رئیس جمهور چین که برای شرکت نشست بریکس به آفریقای جنوبی سفر کرده، گفت: من مطمئن هستم که نشست آتی نقطه عطف مهمی در توسعه بریکس خواهد بود.

سیریل رامافوزا، رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی در دیدار دوجانبه با شی گفت که دو کشور آن‌ها دیدگاه‌های مشابهی در مورد توسعه دارند. وی افزود: ما دیدگاه مان را با رئیس جمهور چین به اشتراک گذاشتیم، این نشست نقش مهمی در اصلاح حکمرانی جهانی و ترویج چندجانبه گرایی و همکاری در سراسر جهان ایفا می کند.

در حالی که گسترش احتمالی بریکس هنوز قطعی نیست ، تعهد این گروه برای تبدیل شدن به یک قهرمان جهان در حال توسعه و ارائه جایگزینی برای نظم جهانی تحت سلطه کشورهای ثروتمند غربی در حال حاضر طنین انداز شده است.

انتهای پیام/.